Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Ελευθεροτυπία” (9-9-2005)

Τον Απρίλιο του 2006 θα πραγματοποιηθεί στη χώρα μας ένα μεγάλο ευρωπαϊκό γεγονός. Το 4ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ. Προσωπικά παρακολουθώ στενά και από την αρχή τα Φόρουμ. Τόσο το ευρωπαϊκό, όσο και το παγκόσμιο. Για το πρώτο ταξίδεψα στην Φλωρεντία, μετά στο Παρίσι, παρακολούθησα από απόσταση το 3ο του Λονδίνου και βρέθηκα κοντά στο Παγκόσμιο στη Μομπάϊ της Ινδίας.

Την ευθύνη της διοργάνωσης ανέλαβε ειδική οργανωτική επιτροπή (Ο.Ε.). 

Εννιά μήνες πριν, υπάρχουν έξι ανοικτά ζητήματα.

1. Το Φόρουμ της Αθήνας, δεν είναι υπόθεση της Ο.Ε. Ούτε κομματική υπόθεση. Είναι υπόθεση όλων των σκεφτόμενων Ελλήνων που προβληματίζονται για την πορεία του παγκοσμιοποιημένου κόσμου μας. Ποιος δεν θα προσυπέγραφε για τον «άνθρώπο πάνω από τα κέρδη», για «έναν άλλο κόσμο που είναι εφικτός», για εναλλακτική παγκοσμιοποίηση; Δεν χρειάζεται να είναι ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Το Φόρουμ, στο οποίο θα συρρεύσουν χιλιάδες πολίτες από όλη την Ευρώπη, θα πρέπει να πετύχει! Είναι υπόθεση των περισσοτέρων!

2. Αυτοί οι «περισσότεροι» θα στηρίξουν και θα συμμετάσχουν στο Φόρουμ της Αθήνας. Σε αυτό θα πρέπει να βρεθούν, επαναλαμβάνω «πέρα από ομάδες της αριστεράς», και χιλιάδες ΜΚΟ, δίκτυα πολιτών, επιστήμονες με ευαισθησίες, ακτιβιστές του γυναικείου, του οικολογικού και άλλων κινημάτων, επαγγελματικοί φορείς, συλλογικότητες κάθε μορφής. Για αυτούς η μη στράτευση σε αριστερές (αλλά και δεξιές ή άλλες) οργανώσεις, η πρόταξη των υποθέσεων της κοινωνίας των πολιτών (εκεί που δραστηριοποιούνται οι ΜΚΟ) έναντι αυτών της πολιτικής κοινωνίας (που δραστηριοποιούνται κόμματα και οργανώσεις), η άρνηση τους να εντάξουν την όποια μερική κριτική σε γενικευμένες ιδεολογίες, είναι αυτονόητη. Και αυτό τους διαφοροποιεί από την αριστερά και την δεξιά. Όλοι αυτοί δεν έχουν αντίρρηση οι διπλανοί τους να προτάσσουν το αντίθετο. Έχουν, όμως, το Φόρουμ να σηκώνει μία σημαία! Ο πλούτος στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ -και λιγότερο του ελληνικού- δεν είναι τα κόμματα και οι οργανώσεις της αριστεράς. Είναι οι ΜΚΟ και τα δίκτυά τους!

3. Προκύπτει, λοιπόν, ένα ερώτημα. Είναι όλοι αυτοί, ας τους ονομάζουμε «δεύτερους», καλεσμένοι; Και η απάντηση, ας μην είναι ένα εύκολο «ναι». Χρειάζονται αποδείξεις. Προφανώς θα είναι όλοι καλεσμένοι. Θα γίνουν σεβαστές, όμως, και οι δικές τους ευαισθησίες; Ή θα υποταχτούν όλα στις προτεραιότητες της πολύχρωμης αριστεράς;

-Οι κατευθύνσεις που δόθηκαν στην Ο.Ε. είναι θετικές. «Να ανανεώσουμε την προπαρασκευαστική μεθοδολογία ….. να συμπεριλάβει όσο το δυνατόν περισσότερα κινήματα, δίκτυα, οργανώσεις και άτομα που μπορούν να ενωθούν με το παγκόσμιο κίνημα για έναν διαφορετικό κόσμο».

– Το ίδιο θετικό είναι και το γεγονός, ότι την ευθύνη ανέλαβε ειδική ad hoc Ο.Ε. και όχι το φορτωμένο με βαρίδια Ελληνικό Φόρουμ (1).

– Το ίδιο και η εκπεφρασμένη δημόσια δέσμευση στελεχών με κύρος στο χώρο, ότι η ελπίδα τους είναι η διεύρυνση προς αυτούς τους «δεύτερους».

– Το ίδιο ελπιδοφόρο είναι και το ξαναζέσταμα της σχέσης με κάποιες ΜΚΟ. Οι λαθεμένες κινήσεις του Ελληνικού Φόρουμ, πριν τη Θεσσαλονίκη του 2003, πάγωσαν τις σχέσεις με τις ΜΚΟ που είχαν αποδεχθεί ένα ρόλο «κριτικής συμπόρευσης». Σήμερα οι ΜΚΟ αυτές ξαναδοκιμάζουν! Η Greenpeace, λ.χ., ομοφώνως αποφάσισε -και αυτό είναι σημαντικό- να ξαναδοκιμάσει και να συμμετάσχει στην Ο.Ε. Αποφάσισε, όμως, να έχει τα μάτια της ανοικτά.. Γνωρίζω, ότι, λίγο-πολύ, το ίδιο έχουν αποφασίσει και οι άλλες ΜΚΟ (2)! 

4. Τι θα γίνει, όμως, γενικά με τις ΜΚΟ; Κακά τα ψέματα. Στα πλαίσια των ελληνικών κομμάτων -της αριστεράς συμπεριλαμβανομένης- οι ΜΚΟ δεν είναι απολύτως αποδεκτές (και το λέω ευγενικά). Στα κείμενα που κυκλοφορούν, συχνά παραλείπεται ακόμα και ο όρος. Αλλά και στα επίσημα κείμενα των κομμάτων και οργανώσεων της αριστεράς, παγίως αποφεύγεται η χρήση του όρου ΜΚΟ! Στη θέση του χρησιμοποιείται ο όρος «κινήματα» (που δεν είναι καθόλου συνώνυμος) ή, προσφάτως «συλλογικότητες». Στο Φόρουμ των Παρισίων δε, στην ειδική εκδήλωση για τις «σχέσεις ΜΚΟ-κομμάτων», σηκώθηκε η τρίχα των στελεχών ΜΚΟ που παρεβρέθηκαν! «Επειδή οι ΜΚΟ αγωνίζονται κατά του νεοφιλελευθερισμου, είναι φυσικοί σύμμαχοί μας», είπαν οι ομιλητές της αριστεράς! Μία ασήμαντη λεπτομέρεια. Η εν λόγω υπόθεση εργασίας, δεν υφίσταται! Οι ΜΚΟ δεν αποτελούν «φυσικούς συμμάχους», ούτε σε σχέση με την αριστερά, ούτε σε σχέση με άλλες ιδεολογίες! Άλλες είναι οι προτεραιότητές τους.

Στην Ελλάδα υπάρχουν 50-60.000 ΜΚΟ. Το ερώτημα είναι σαφές. Είναι καλεσμένες; Ως τέτοιες. Με το όνομα ΜΚΟ και με τις δικές τους προτεραιότητες. Η Ο.Ε. θα πρέπει να το θέσει στον εαυτό της και να αποφανθεί.

– Ναι είναι, με τους δικούς τους όρους και με ισχυρή παρουσία.

– Όχι δεν είναι. Εκτός, εάν δεχτούν το πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο που θέτει η αριστερά.

5. Συναφές είναι και ένα ακόμα ανοικτό ζήτημα. Θα προσπαθήσω να το θέσω με μορφή διλήμματος. Ποια θα είναι η επίσημη προτεραιότητα του Φόρουμ;

– Να αποτελέσει ένα μείζον πολιτικό γεγονός με τις εναλλακτικές του εκδηλώσεις, με την εμβάθυνση των συζητήσεων για τις ποικίλες οπτικές στα παγκόσμια προβλήματα και την αναζήτηση της εναλλακτικής παγκοσμιοποίησης;

– Ή να αποτελέσει ευκαιρία για ακτιβίστικες – συγκρουσιακές δράσεις στα πλαίσια της αντιπαράθεσης με βάση πολιτικούς-αριστερούς στόχους κ.λπ; Και δεν εννοώ την πάγια πρακτική των Φόρουμ να συνεδριάζουν επί τριήμερο και να διαδηλώνουν ειρηνικά την τελευταία…..

Η Ο.Ε., με συμμετοχή και εκπροσώπων των ΜΚΟ, θα πρέπει να διατυπώσει με σαφήνεια την οπτική της! 

6. Το Φόρουμ της Αθήνας η «λογική της λαμαρίνας» πρέπει να ηττηθεί πριν ακόμα εμφανιστεί! Ήταν το μέσον συκοφάντησης του Φόρουμ στη Φλωρεντία και των εκδηλώσεων -που πρωταγωνίστησε το Φόρουμ- στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 2003. Και στις δυο περιπτώσεις όλα τα κεντρικά μαγαζιά οχυρώθηκαν με λαμαρίνες. Με μία διαφορά. Στην περίπτωση της Φλωρεντίας, οι συκοφάντες εξετέθησαν. Γιατί οι οργανωτές είχαν γνώση και περιφρούρησαν το Φόρουμ. Στην περίπτωση, όμως, της Θεσσαλονίκης οι συκοφάντες δικαιώθηκαν (καταστροφές, εμπρησμοί, βία). Αλλά δεν ήταν οργανωτής το Φόρουμ. Τον Απρίλιο του 2006, όμως, θα είναι. Ευτυχώς υπάρχει προϊστορία, υπάρχουν και συνταγές. 

-Ουδέποτε έγιναν επεισόδια στα προηγούμενα Φόρουμ.

– Πρώτον λόγω της μαζικής συμμετοχής ανθρώπων εκτός κομματικών μπλοκ (η μαζική συμμετοχή των «δεύτερων» που λέγαμε)!

– Δεύτερον, και κυριότερο, διότι μεσολαβούσε ο σαφής αποκλεισμός του λεγόμενου «μαύρου μπλοκ» (αναρχικών και μπαχαλάκηδων από όλη την Ευρώπη)! Το μπλοκ θα πρέπει να πάρει σαφές μήνυμα (όπως πήρε και στη Φλωρεντία). Δεν υπάρχει πρόσκληση. Και μία δεύτερη. Θα ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, για τον παραμερισμό και τον αποκλεισμό τους από όλες τις εκδηλώσεις. Της πορείας συμπεριλαμβανομένης. Κατά τη διαδήλωση της Κυριακής, η υγειονομική ζώνη μεταξύ του Φόρουμ και του μαύρου μπλοκ πρέπει να είναι και να παραμείνει μεγάλη!

Επικοινωνία: nilionΑΤotenet.gr

——————-

1. Το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ «παραμένει μια συνάντηση μικρών ή μεγαλύτερων ομάδων της αριστεράς». Στέλιος Παππάς στέλεχος του Συνασπισμού, Αυγή 24/3/2004.

2. «Ανοικτά κρατούν τα μάτια» τους και αρκετά, προερχόμενα από την αριστερά αλλά σκεπτόμενα, στελέχη του Κοινωνικού Φόρουμ. Πρέπει να αποδεχτούμε «την πολλαπλότητα των συλλογικοτήτων και αυτό να περιφρουρηθεί … αυτό εξηγεί το Σιατλ και την Φλωρεντία. Στην Θεσσαλονίκη το 2003… επικράτησε η κομματική αντίληψη και οι κομματικοί μηχανισμοί … που οδήγησαν σε απαξίωση την πολιτική των συλλογικοτήτων … και σε υποχώρησή των κινημάτων …. γεγονός που οφείλεται στη θεωρητική ανεπάρκεια της αριστεράς … να διαμορφώσει μια κουλτούρα Φόρουμ και μια δομή Φόρουμ με αυτοπεριορισμό των κομμάτων». Παναγιώτης Γιούλης, Εποχή 6/7/2003.