ΟΙ ΦΤΩΧΟΙ ΦΤΩΧΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΠΛΟΥΣΙΟΤΕΡΟΙ?
Απρ 13th, 2005 | Σωτηρης Γεωργανας| Κατηγορία: Κόσμος, Οικονομικά |

Απαραδεκτη ανοδος των ανισοτητων?
Απο τα αρχαιοτερα επιχειρηματα εναντια στις ελευθερες αγορες και στο καπιταλιστικο συστημα ειναι ο αφορισμος οτι υπο αυτα τα «βαθια αδικα» συστηματα οι πλουσιοι γινονται πλουσιοτεροι και οι φτωχοι φτωχοτεροι.
Δυστυχως οι περισσοτεροι που ισχυριζονται κατι τετοιο, δεν εχουν κανει ποτε τον κοπο να εξετασουν αν οντως η πιστη τους εχει καποια βαση στην πραγματικοτητα, τοσο σε εθνικο οσο και σε παγκοσμιο επιπεδο.
Ας μπουμε κατευθειαν στα βαθεια και ας κοιταξουμε την κατανομη των εισοδηματων στον κοσμο* κατα το 1970, 80, 90 και 2000:
Στον αξονα Χ εχουμε τα εισοδηματα και στον Υ τον αριθμο ανθρωπων που ζουν με αυτα τα εισοδηματα. Η προοδος ειναι εμφανης! Απο το 1970 μεχρι σημερα τα εισοδηματα ολων των ανθρωπων εχουν αυξηθει κατα πολυ! Αυτο βεβαια θα επρεπε να το περιμενουμε καθως το παγκοσμιο εισοδημα (ΑΕΠ) εχει αυξηθει κατα επισης παρα πολυ. Ειδικα σε δυο χωρες που μετρανε για περιπου το 1/3 της Υφηλιου ειχαμε δραματικη προοδο: Ινδια και Κινα!
Απο το 1980 και μετα βλεπουμε μια πραγματικη εκρηξη στα εισοδηματα των Κινεζων, φτωχων και πλουσιων. Τι συνεβη το 1980? Η απαντηση ειναι απλη. Το 1976 πεθαινει ο Μαο και το 1978 ξεκινανε οι οικονομικες μεταρρυθμισεις του Ντενγκ Σαο Πινγκ προς την ελευθερη αγορα…
Και στην Ινδια η εικονα ειναι παρομοια. Παρα την μεγαλη αυξηση του πληθυσμου της χωρας (που φαινεται στην αυξηση της επιφανειας κατω απο την καμπυλη), ολοι οι Ινδοι εχουν γινει πολυ πιο πλουσιοι τα τελευταια 20 χρονια!
Τι συμβαινει ομως αληθεια με τους φτωχους? Γιατι ολοι μιλανε για ανοδο της φτωχειας?
Ας εξηγησουμε εναν βασικο διαχωρισμο. Η εννοια της φτωχειας επιδεχεται δυο ορισμων:
Α) Απολυτη φτωχεια ειναι το ποσοστο του πληθυσμου που ζει με λιγοτερο απο Χ ευρω (ή δολλαρια) την ημερα. Η δημοφιλεστερη στατιστικη του ειδους, ειναι το ποσοστο του πληθυσμου που ζει με λιγοτερο απο ενα δολλαριο την ημερα, σε τιμες του 1985. Ειναι βεβαια προφανες οτι αυτο το οριο ειναι αυθαιρετο, αλλα ας το δεχτουμε σαν ενα μετρο συγκρισης. Ειναι παντως σιγουρο, σε καθε περιπτωση και για ολους τους ερευνητες οτι το ιδανικο ποσοστο απολυτης φτωχειας ειναι 0%. Ουτε 2%, ουτε 5%, αλλα 0!
Β) Σχετικη φτωχεια. Αυτο ειναι και το πιο παρεξηγημενο μεγεθος. Η σχετικη φτωχεια οριζεται σαν ενα ποσοστο του μεσου εισοδηματος (συνηθως 50%). Εδω εχουμε ενα προβλημα. Το ιδανικο μεγεθος της σχετικης φτωχειας δεν ειναι 0%, για πολλους λογους.
– Φιλοσοφικη βαση εχει μονο η ισοτητα ευκαιριων, οχι αποτελεσματος. Ετσι αν φανταστουμε δυο διδυμους, γεννημενους στην ιδια χωρα, με τους ιδιους γονεις, εκπαιδευση κτλ που ο ενας ομως διαλεξε να δουλευει σε τραπεζα στο Λονδινο και ο αλλος προτιμησε να διδασκει γιογκα στην Ινδια, θα εχουμε μια μεγαλη ανισοτητα αποτελεσματος μεταξυ τους. Αλλα ουδεις μπορει να θεωρησει αυτην την ανισοτητα κακη, μια και ηταν προσωπικη επιλογη των ατομων. Αυτο δεν σημαινει βεβαια οτι καθε ανισοτητα ειναι καλη, σημαινει ομως οτι πριν κριτικαρουμε μια ανισοτητα πρεπει να ερευνουμε τα αιτια της.
– Για πρακτικους λογους, επισης δεν ξερουμε παντα ποια ειναι η ιδανικη ανισοτητα. Να θυμισουμε για παραδειγμα εναν επιφανη θεωρητικο της ισοτητας, τον Ρωλς, που λεει οτι «ανισοτητα θα γινεται αποδεκτη μονο αν ειναι προς οφελος των πιο αδυναμων». Αυτο μεταφραζεται στον πραγματικο κοσμο με σαφη τροπο. Οταν εχουμε επιλογη μεταξυ δυο κοσμων για παραδειγμα:
Ι) 50% των ανθρωπων με 2.000 ευρω και 50% με 4.000 ευρω
και
ΙΙ) 50% των ανθρωπων με 500 ευρω και 50% με 999 ευρω
Ο Ρωλς θα διαλεγε παντα τον πρωτο κοσμο, παρα το γεγονος οτι εχει «σχετικη φτωχεια» 50% ενω ο δευτερος 0%! Δεχομαι οτι δεν εχουν διαβασει ολοι Ρωλς, και ισως προτιμουν τον δευτερο κοσμο. Αλλα τοτε θα πρεπει να ειναι σαφες στο μυαλο τους, οτι οι φτωχοι σιχαινονται τους πλουσιους περισσοτερο αποτι αγαπουν τον εαυτο τους! Αυτο προφανως επειδη προτιμουν να ειναι φτωχοι με κανονικους συμπολιτες, παρα πλουσιοι με ζαπλουτους συμπολιτες…
Τωρα που εχουμε γινει σοφοτεροι, ας ριξουμε και μια ματια στα στοιχεια για την απολυτη φτωχεια.
Εδω εχουμε την εξελιξη της απολυτης φτωχειας στον κοσμο, χρησιμοποιωντας το οριο του 1 δολλαριου την ημερα, προσαρμοσμενο σε σημερινες τιμες, που αντιστοιχει σε 495 $ τον χρονο. Χρησιμοποιουμε και αλλα δυο ορια, των 570 και 826 δολλαριων τον χρονο. Η προοδος ειναι για μια ακομη φορα, εξοφθαλμα ταχυτατη! Το ποσοστο των φτωχων (1 δολλαριο) εχει πεσει κατα ενα τριτο! Μαλιστα αν γυρισετε στις παραστασεις πιο πανω με τις κατανομες εισοδηματος, θα δειτε μια καθετη γραμμη να σημειωνει το εισοδημα των 495 $. Θα προσεξετε λοιπον, οτι στην Κινα π.χ., το ποσοστο των φτωχων (δηλαδη οι ανθρωποι αριστερα της γραμμης) εχει σχεδον εξαλειφθει! Παρομοιως στην Ινδια.
Γιατι γκρινιαζουν λοιπον τοσοι ανθρωποι? Ενας λογος ειναι οτι ενω τα ποσοστα πεφτουν ταχυτατα, ο αριθμος των φτωχων δεν μπορει να πεσει τοσο γρηγορα καθως ειναι γνωστο οτι οι φτωχες χωρες πασχουν απο υπεργεννητικοτητα. Παντως και σε αυτην την περιπτωση η προοδος ειναι εμφανης!
Ο αριθμος των φτωχων πεφτει μακροπροθεσμα, με οποιο απολυτο κριτηριο και αν τους ονομασουμε φτωχους!
Τι γινεται με την σχετικη φτωχεια και τις ανισοτητες? Εδω υπαρχουν παρα πολλοι δεικτες, που δειχνουν ομως περιπου την ιδια εικονα.

Η ανισοτητα σαν σχεση μεταξυ εισοδηματος του κατωτερου 20 % με το υψηλοτερο 20% του κοσμου.

Και σαν σχεση του κατωτερου 10% με το ανωτερο 10% του πληθυσμου.
Βλεπουμε λοιπον και απο τους τρεις δεικτες οτι και οι ανισοτητες μακροπροθεσμα πεφτουν.
Διδαγμα 1ον: Η σχετικη και απολυτη φτωχεια βαινουν διαρκως μειουμενες στον κοσμο. Οχι μονο αυτο, αλλα στις χωρες που αγκαλιαζουν την ελευθερη αγορα και ανοιγονται στον υπολοιπο κοσμο, οπως η Κινα, η προοδος ερχεται με ιλιγγιωδεις ταχυτητες και για ολους τους πολιτες!

Ενταξει οι Κινεζοι καλυτερευουν αλλα τι μας νοιαζει? Ας ερθουμε στα δικα μας. Τι γινεται στον πολιτισμενο κοσμο? Δεν ειναι αληθεια οτι στην Δυση συντηρουμε καποια στρωματα πεινασμενα για να τα εκμεταλλευονται οι υπολοιποι? Δεν ειναι π.χ. γεγονος οτι οι Αμερικανοι ειναι οι πιο πλουσιοι επειδη συντηρουν τεραστια φτωχεια? ΟΧΙ. Στις ΗΠΑ οι φτωχοι εχουν παρομοιο εισοδημα με τους φτωχους Σουηδους. Η διαφορα ειναι στους πλουσιους ομως, που ειναι πολυ πιο ψηλα στις ΗΠΑ! Και αυτο λογω της οικονομικης ελευθεριας σε αυτην την χωρα που δινει στους ταλαντουχους ανθρωπους δυνατοτητες και κινητρα να εξαντλησουν το δυναμικο τους. Αυτα τα κερδη παραγωγικοτητας ομως διαρρεουν σιγα σιγα προς την βαση της πυραμιδας.
Ετσι, η θεση των φτωχων στις ΗΠΑ συνεχως καλυτερευει, οπως μπορουμε να δουμε στο κατω γραφημα.
Ειναι ξεκαθαρο λοιπον οτι και στις ΗΠΑ ολα τα εισοδηματα ανεβαινουν, των πλουσιων ομως λιγο πιο γρηγορα. Να σημειωσουμε οτι οι καμπυλες για τις ΗΠΑ δεν ειναι στην ιδια κλιμακα με τις καμπυλες για την Κινα και την Ινδια, μια και τα αμερικανικα εισοδηματα ειναι πολυυυυ πιο υψηλα. Αλλα και γενικοτερα στον δυτικο κοσμο τα εισοδηματα ολων των πολιτων ανεβαινουν (κοιταχτε αυτο το αρθρο για την περιπτωση της Αγγλιας).
Ετσι για μια συγκριση, ας δουμε και την περιπτωση μιας πλουσιας χωρας σημερα, οπου οι ανισοτητες επεσαν πολυ γρηγορα οσο ανεβαινε την σκαλα της αναπτυξης.
Βλεπουμε οτι μεσα σε λιγα χρονια η Ιαπωνια εγινε πολυ πλουσια χωρα και μειωσε τις ανισοτητες της, που ηταν κυριως περιφερειακες (οπως δειχνουν οι τρεις κορυφες στην κατανομη του 1970). Η εικονα φαινεται να ειναι παρομοια για χωρες σαν την Ταιβαν και την Νοτια Κορεα που μεσα σε μια μολις γενια περνουν απο φτωχες χωρες σε πλουσιες. Η Κινα φαινεται επισης να ακολουθει αυτον τον δρομο. Αν προσεξετε, σημερα θυμιζει η Κινα την εικονα της Ιαπωνιας το 1970. Αναπτυσσεται ταχυτατα, αλλα εχει καποιες περιοχες (οπως η Σαγκαη) που εχουν αναπτυχθει ακομα πιο γρηγορα και εξεχουν στην κατανομη των εισοδηματων. Οσο προχωραει ομως η αναπτυξη, αυτες οι περιοχες τραβανε και τις υπολοιπες, η προοδος διαχεεται στην χωρα και σιγα σιγα οι ανισοτητες θα πεσουν παλι, οπως εγινε στην Ιαπωνια απο το 1970 μεχρι σημερα.
Διδαγμα 2ον: Οι ανισοτητες δεν ειναι παντα κακες, αφου μπορει να ευνοουν τους ασθενεστερους, γιατι συμβαδιζουν με την γενικοτερη αναπτυξη. Μαλιστα συχνα η γρηγορη αναπτυξη, τελικα οχι μονο δεν εντεινει τις ανισοτητες αλλα τις μειωνει (οπως στην Ιαπωνια).
Μια γενικοτερη παρατηρηση που πρεπει να κανουμε ειναι οτι οι φτωχοι σε μια πλουσια χωρα ειναι πολυ πιο πλουσιοι απο τους περισσοτερους πολιτες μιας φτωχης. Οι ανισοτητες λοιπον μεταξυ χωρών, ειναι πολυ υψηλοτερες απο τις ανισοτητες εντος χωρών. Και αυτο γιατι η βιομηχανικη επανασταση εχει βγαλει τεραστιες μαζες απο την φτωχεια και εχει δωσει στον ανεπτυγμενο κοσμο μια ανευ προηγουμενου ευμαρεια. Ενω πριν 250 χρονια ο καλυτερος δεικτης για το εισοδημα σου, ηταν η ταξη σου (αριστοκρατες=πλουσιοι, λαος=εξαθλιωση), σημερα η εθνικοτητα σου ειναι το πιο σημαντικο. Αυτο σημαινει οτι η μοιρα σου ειναι καθορισμενη απο την χωρα που μενεις! Μενεις στην Νιγηρια, ακομα και αν σπουδασεις 10 χρονια, θα εισαι φτωχος με παγκοσμια δεδομενα. Εισαι εργατης στις ΗΠΑ, θα εισαι πλουσιος με παγκοσμια δεδομενα! Και μαλιστα πλουσιος και με ιστορικα δεδομενα, καθως εχεις μεγαλυτερες ανεσεις απο αυτες που ειχαν βασιλιαδες πριν 250 χρονια!
Αυτα δεν πρεπει να τα παιρνουμε σαν δεδομενα. Η αναπτυξη που ηρθε στον «δυτικο κοσμο» και που φαινεται να απολαμβανει σημερα η Ασια δεν ειναι αυτονοητη. Θελει συγκεκριμενες κινησεις, ανοιγμα στην ελευθερη αγορα, ισονομια για ολους, καλη διοικηση που να κοιταζει το συμφερον του λαου (αυτο συχνα σημαινει απλα δημοκρατια).
Ετσι τελειωνοντας πρεπει να δωσουμε και μια κακη ειδηση. Δεν κανουν ολοι τις σωστες κινησεις. Δεν εχουν ανοιχτει ολες οι χωρες στην ελευθερη αγορα, ουτε εχουν ολες ειρηνη και καλη διοικηση. Υπαρχουν καποιες λιγες χωρες, ειδικα στην Αφρικη που καθε χρονο χειροτερευουν. Σε μερικες απο αυτες μαλιστα μπορουμε να μιλησουμε για μια πραγματικη καταστροφη.
Ξανακοιτωντας τα στοιχεια για την φτωχεια, αλλα ξεχωριζοντας περιοχες του κοσμου βλεπουμε οτι η φτωχεια εχει ανεβει στην Αφρικη. Σε απολυτους αριθμους, ενω η φτωχεια το 1970 ηταν κυριως ασιατικο φαινομενο (με σχεδον 600 εκ. φτωχους ηταν πολυ πανω απο τα 100 εκ. Αφρικανους), σημερα εχει αντιστραφει πληρως η εικονα. Μαλιστα την χειροτερη τυχη την ειχαν οι Αφρικανικες χωρες με τις πλουσιοτερες πρωτες υλες οπως η Νιγηρια.
Σε αυτην την χωρα μια πολιτικη ελιτ παιρνει ολα τα κερδη απο το αφθονο πετρελαιο της χωρας και οι υπολοιποι οχι μονο δεν κερδιζουν, αλλα πεφτουν! Ειναι φανερο οτι αυτη η πολιτικη ελιτ, που κερδιζει απο αυτην την κατασταση δεν θα φερει μεταρρυθμισεις που θα ευνοησουν την υπολοιπη χωρα, αφου δεν την συμφερει.
Δεν θα αναλυσουμε το προβλημα της Αφρικης διεξοδικα. Επιγραμματικα ομως θα αναφερουμε οτι στην Αφρικη δεν ειναι η ελλειψη πρωτων υλων ή ξενης βοηθειας που μας οδηγουν στην σημερινη κατασταση. Ειναι η πολυ κακη διοικηση, οι συνεχεις πολεμοι και η δραματικη διαδοση ασθενειων (σε μερικες χωρες 30% του ενηλικου πληθυσμου εχει AIDS!) που παραλυουν την χωρα.
Συνοψη:
Ειδαμε οτι οι παγκοσμιες ανισοτητες πεφτουν. Ειδαμε οτι υπαρχει τροπος να βγουν εκατομμυρια ανθρωποι απο την φτωχεια σε λιγες δεκαετιες. Ειδαμε οτι οι χωρες που ακολουθουν τον σωστο δρομο, απολαμβανουν μια πρωτοφανη ευημερια. Ειδαμε ομως κιολας, οτι δυστυχως καποιες χωρες, κυριως Αφρικανικες, ειναι στον εντελως λαθος δρομο. Στοχος της αναπτυξιακης πολιτικης σημερα ειναι να γυρισουμε την Αφρικη προς τον δρομο της αρετης και ευημεριας!
——————-
*Τα στοιχεια ερχονται κυριως απο τον Τσ. Σαλα-ι-Μαρτιν που εχουμε αναφερει και σε αλλες περιπτωσεις. Καθηγητης στο Columbia, θεωρειται παγκοσμιως απο τους μεγαλυτερους ειδικους στο θεμα της αναπτυξης και των ανισοτητων.
Πηγες:
-Απο τον Εκονομιστ περι ανισοτητων στις πλουσιες χωρες 1
-Ενα εξαιρετικο εργαλειο με γραφικες παραστασεις για την παγκοσμια κατανομη του εισοδηματος και την κατανομη σε μεγαλες 10 χωρες. Παιξτε και διασκεδαστε ελευθερα! 2
-Η πρωτοτυπη εργασια του Σαλα-ι-Μαρτιν
Xavier Sala-i-Martin, The Disturbing “Rise” of Global Income Inequality, NBER Working Paper No. 8904, April 2002.
Παρόλο που δεν θεωρώ τον εαυτό μου τον καταλληλότερο άνθρωπο να απαντήσει στο ενδιαφέρον άρθρο σου, και παρόλο που ανήκω στα υψηλά στρώματα της μεσαίας τάξης, εχώ σοβαρές εντστάσεις για τα συμπεράσματα της. Και μόνο η αναφορά ότι οι φτωχοί της Σουηδίας έχουν παρόμοιο εισόδημα με τους φτωχούς της ΗΠΑ ακούγεται κατί παραπάνω από υπερβολικό. Με όλο τον σεβασμό στον αρθρογράφο υποθέτω ότι δεν έχει ποτέ στην ζωή του ζήσει ούτε στην μία χώρα ούτε στην άλλη. Και δεν εννοώ σαν τουρίστας στα αξιοθέατα αλλά να ζήσει και να νοιώσει στο πετσί του την κοινωνική ανισότητα που με το παρόν άρθρο προσπαθεί να εξωραίσει με στατιστικές. Ειναι βέβαιο ότι η οικονομική ανάπτυξη ανέβασε το μέσο επίπεδο μισθών και διαβίωσης ειδικότερα της μεσαίας τάξης. Ομως ένας σημαντικός μέρος του οφείλεται στην εκμετάλευση του λεγόμενου Τρίτου κόσμου που αναγκαστηκά έμεινε πίσω σε ρυθμούς ανάπτυξης. Ετσι φαίνεται η ανισότητα να είναι συστημική και με την πάροδο του χρόνου εντείνεται όχι μόνο μεταξύ των χωρών αλλά και εντός των ‘εθνικών’ συνορων δημιουργώντας κοινωνικές εντάσεις. Παρόλο που είμαι ‘άνθρωπος των αριθμών’ στέκομαι πάντα κριτικά απέννατι σε τέτοιες αναλύσεις στατιστικών στοιχείων που πράγματι μπορούν να δημιουργήσουν μιά πραγματικότητα που να υπάρχει μόνο στα χαρτιά. Η πρόσφατη καταστροφή που επέφερε ο Κατρίνα στην Νέα Ορλεάνη έδειξε σε όλο τον κόσμο την άλλη όψη της Αμερικής που μένει κρυφή όχι μόνο σ’ αυτούς που έχουν δει την Αμερική μόνο στο χάρτη αλλά και σε εκείνους που επέξεργάζονται ‘επίσημα στατιστικά στοιχεία’. Υπάρχουν άνθρωποι-ποντίκια στην Αμερική που δεν καταγράφονται πουθενά και πολύ αμφιβάλλω αν τα στοιχεία αυτής της μελέτης τους περιλαμβάνουν. Ομως αυτη η Undeground-κοινωνική ομάδα αποτελεί μιά πραγματικότητα, την πρωποποποίηση της σύγχρονης φτώχειας και της αδικίας του κοινωνικού και οικονιμικού μας μοντέλου. Οποιος έχει ζήσει στην Αμερική, πιστεύω ότι με καταλαβαίνει απόλυτα. Τους υπόλοιπους τους αφήνω στην πλάνη των αριθμών, να υπερασπίζουν ένα σύστημα που προτάσει το κέρδος από τον άνθρωπο…
Ζαχαρια
“Και μόνο η αναφορά ότι οι φτωχοί της Σουηδίας έχουν παρόμοιο εισόδημα με τους φτωχούς της ΗΠΑ ακούγεται κατί παραπάνω από υπερβολικό.”
δεν εμπιστευομαι τα ανεκδοτα αλλα τα στοιχεια. Αν τα στοιχεια ειναι ελλιπη, κοιταμε να τα συμπληρωσουμε, οχι να τα αντικαστησουμε με την εικασια. Ετσι δουλευει η επιστημη, ευτυχως για ολους μας. Αλλιως ο πλουσιος οικονομολογος θα τα εβλεπε ολα ροδινα, ο ατυχος θα τα εβλεπε ολα να πηγαινουν κατα διαβολου κτλ
Τα στοιχεια λενε λοιπον οτι οι χαμηλες ταξεις σε Ευρωπη και ΗΠΑ ειναι σε παρομοια κατασταση. Για να γινεται συζητηση και μονο, θα αναφερω ανεκδοτολογικα οτι περισσοτερους αστεγους βλεπεις στην Βοννη, πρωην πρωτευουσα της εξισωτικης Γερμανιας παρα στην “ακαρδη, αναλγητη μητροπολη του καπιταλισμου” στην ΝΥ!
“Ομως ένας σημαντικός μέρος του [επιπεδου διαβιωσης μας] οφείλεται στην εκμετάλευση του λεγόμενου Τρίτου κόσμου που αναγκαστηκά έμεινε πίσω σε ρυθμούς ανάπτυξης”
αυτο λυπαμαι, αλλα ειναι απλα λαθος. Κλασικη πλανη οτι καποιος πρεπει να υποφερει για να περναμε καλα εμεις (αρχαιοελληνικες ριζες? υβρις-νεμεσις?) αλλα ειναι απολυτα πλανη. Και αυτο το αρθρο μεταξυ αλλων ηθελε να δειξει οτι οταν πχ ανεβαινει η Κινα ολος ο κοσμος κερδιζει (δεν πηγε κανεις πισω), οταν ανεβηκε η Ιαπωνια η εικονα ηταν παρομοια και οταν πρωτοανεβηκε η βιομηχανικη Ευρωπη η εικονα ηταν παρομοια. Δεν εκμεταλλευομαστε κανεναν στην Δυση, περα απο τους κοπους αιωνων των προγονων μας που συσωρρευσαν κεφαλαια και κυριως τεχνογνωσια…
“Ετσι φαίνεται η ανισότητα να είναι συστημική και με την πάροδο του χρόνου εντείνεται όχι μόνο μεταξύ των χωρών αλλά και εντός των ‘εθνικών’ συνορων”
βλεπεις τα ιδια στοιχεια που εχω παραθεσει εδω ή τα αμφισβητεις? Η θεση του αρθρου ειναι η ακριβως αντιθετη!
“Υπάρχουν άνθρωποι-ποντίκια στην Αμερική που δεν καταγράφονται πουθενά και πολύ αμφιβάλλω αν τα στοιχεία αυτής της μελέτης τους περιλαμβάνουν.”
νομιζετε οτι δεν καταγραφονται πουθενα? Η στατιστικη και η οικονομετρια ειναι επιστημες που εχουν προχωρησει τρομερα πολυ στην εποχη μας. Ειδικα οι ΗΠΑ ειναι το μερος στον κοσμο για το οποιο εχουμε τα περισσοτερα στοιχεια με καθε ειδους ερευνες, εως και για τους κοινωνικοοικονομικους λογους που διατηρειται ενα κλαστερ φτωχειας σε ενα γκετο της χωρας…
“Τους υπόλοιπους τους αφήνω στην πλάνη των αριθμών, να υπερασπίζουν ένα σύστημα που προτάσει το κέρδος από τον άνθρωπο…”
ας μεινουμε καλυτερα στην πλανη της εικασιας, ας ρωτησουμε ενα μεντιουμ, ας μυρισουμε τα νυχια μας για να μαθουμε τι πραγματικα συμβαινει!
Και βεβαια ειναι εντελως ψευδες το διλημμα κερδη ή ανθρωποι! Τα κερδη και το κυνηγι τους δεν ειναι αυτοτελης σκοπος, υπαρχουν μονο και μονο για να βελτιωνουν την διαβιωση των ανθρωπων οπως εχουν κανει με θαυματουργο τροπο απο την αυγη της βιομηχανικης επαναστασης εως σημερα, ελευθερωνοντας δισεκατομμυρια ανθρωπους απο την αθλια, βασανιστικη και μικρη ζωη που ειχαν επι χιλιετιες!
Μία ένσταση και από μένα: Δεν αμφισβητώ τα στοιχεία, αλλά τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγεις μέσω αυτών.
“Στις ΗΠΑ οι φτωχοι εχουν παρομοιο εισοδημα με τους φτωχους Σουηδους. Η διαφορα ειναι στους πλουσιους ομως, που ειναι πολυ πιο ψηλα στις ΗΠΑ!”
Είναι προφανής ο λόγος που αναφέρεις τις δύο συγκεκριμένες χώρες. Η μία θεωρείται το άντρο του καπιταλισμού, η άλλη είναι συνώνυμη της ευημερίας. Μπορεί ο μέσος Αμερικανός να βγάζει περισσότερα από το μέσο Σουηδό. Η διαφορά όμως έγκειται στο ότι ο Σουηδός δεν ανησυχεί για το πώς θα πληρώσει το κολέγιο του παιδιού του, ούτε για το τι θα συμβεί αν ο μη γένοιτο χρειαστεί να κάνει μια εγχείρηση… και μη μου πεις ότι αυτά τα πράγματα δεν είναι προσμετρήσιμα…
η γενικη αληθεια ειναι οτι καποιες κοινωνικες παροχες ειναι πιο πλουσιες στην Σκανδιναβια. Δεν σημαινει οτι ειναι βεβαια δωρεαν, ας πουμε στην πολυ πλουσια Νορβηγια οι απλες επισκεψεις στους γιατρους κοστιζουν αρκετα! Ομως μην ξεχναμε οτι οι φοροι στην Σκανδιναβια ειναι επισης υψηλοτατοι!
Η παιδεια μαλιστα δεν εχει τοση διαφορα οσο νομιζεις. Για εναν κατοικο της Χ πολιτειας, τα τοπικα πολιτειακα ΑΕΙ προσφερουν καλη μορφωση, με οχι υψηλες τιμες.
Σε γενικες γραμμες παντως, οπως εχω εξηγησει, ειναι λανθασμενη η θεωρια οτι η φτωχεια στις ΗΠΑ ειναι υψηλοτερη αποτι στην κοινωνικη Ευρωπη. Οποιος δουλευει στις ΗΠΑ, ακομα και σε χαμηλες θεσεις. εχει χαμηλοτερους φορους και συνηθως υψηλοτερο εισοδημα απο εναν αντιστοιχο Ευρωπαιο. Και το να μην δουλευεις στις ΗΠΑ, με τοσο χαμηλη ανεργια (της ταξης του 5%) ειναι μαλλον προσωπικη επιλογη (εκτος παθολογικων περιπτωσεων, που κανεις μας δεν διαφωνει να προστατευονται)…
[…] Πολλοι επικριτες του αγγλικου μοντελου, επισημαινουν οτι η Θατσερ εφερε ανισοτητες και οτι η φτωχεια στην Αγγλια ειναι υπερβολικα υψηλη. Για τις μεν ανισοτητες, ενω ειναι αληθεια δεν με ανησυχει απαραιτητα. Οταν ολοι γινονται πλουσιοτεροι, αλλα μερικοι πιο γρηγορα απο τους αλλους, οπως εγινε στην Αγγλια, οι ανισοτητες ανεβαινουν. Αλλα δεν βλεπω γιατι αυτο ειναι κακο (περισσοτερα εδω). Η αληθεια ειναι οτι στα χρονια της Θατσερ ανεβηκαν τα εισοδηματα ολων των ταξεων στην Βρετανια. […]
S G
… Σουηδία και Αμερική
έχουν τον ίδιο αριθμό φτωχών!
poverty declined by an average of 2.29 percent in the Clinton years (a move in the right direction), and it grew by 4.33 percent annually in the Bush years (a move in the wrong direction). To make the decline a positive number and the growth a negative number, we have changed the indicator to poverty reduction. Thus, Clinton’s score is plus 2.29 percent, and Bush’s is minus 4.33 percent.3
http://www.ppionline.org/ndol/print.cfm?contentid=252964
Bush’s critics say that progress on poverty has stopped because the president has not invested much time in championing the issue. While Bush has been outspoken in his support of religious groups’ efforts to combat social ills and has moved to shift federal money to their coffers, he has not shown much faith in the power of government to directly help the poor.
http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/07/19/AR2006071901735.html
HPI-Human Poverty Index
Sweden 6.5
Norway 7.2
Finland 8.4
Netherlands 8.4
Denmark 9.1
Germany 10.2
Luxembourg 10.3
France 10.8
Spain 11.0
Japan 11.1
Italy 12.2
Canada 12.2
Belgium 12.4
Australia 12.9
United Kingdom 14.8
Ireland 15.3
United States 15.8
μεταξύ των ανεπτυγμένων κρατών..
http://en.wikipedia.org/wiki/Human_Poverty_Index
The UN considers this a better indicator than the Human Development Index, which in turn is considered a better indicator than the Gross Domestic Product.
H μικροπίστωση σαν εργαλείο
ενάντια στη φτώχεια απο
το Μπανγκλαντές 2006
Ως κάτοικος Αμερικής, και καθηγητής σε Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο, δε μπορώ να καταλάβω ορισμένα από τα παραπάνω σχόλια.
Τι κάνεις στην Αμερική αν χρειαστείς εγχείρηση? Πληρώνει η ασφάλεια, αν έχεις, και αν δεν έχεις αλλά το εισόδημά σου είναι κατώτερο από ένα συγκεκριμένο επίπεδο τα έξοδα τα καλύπτει το κράτος (μέσω του Medicaid).
H Νέα Ορλεάνη γνώρισε μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές. Χτηπήθηκε από έναν ισχυρότατο τυφώνα μια περιοχή η οποία ήταν χτισμένη κάτω από τη στάθμη του νερού. Και βέβαια πολύ άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους ως αποτέλεσμα. Δεν κατάλαβα τι σχέση έχει αυτό με τους φτωχούς στη Σουηδία. Πάντως αμφιβάλω ότι τα σωστικά συνεργεία στη Σουηδία θα δεχόντουσαν πυρά σε παρόμοια περίπτωση όταν θα πήγαιναν να βοηθήσουν. Και βέβαια οι άνθρωποι αυτοί πριν δεν ήταν ποντίκια αλλά σαφώς ήταν καταγεγραμμένοι στις στατιστικές.
“Ομως ένας σημαντικός μέρος του [επιπεδου διαβιωσης μας] οφείλεται στην εκμετάλευση του λεγόμενου Τρίτου κόσμου που αναγκαστηκά έμεινε πίσω σε ρυθμούς ανάπτυξης”
Σωστά απάντησε ο Σωτήρης και να προσθέσω ότι σε αντίθεση με την Ιαπωνία ή και τη Μποτσουάνα που αποτελεί μια Αφρικανική εξαίρεση στον κανόνα, η κατάσταση στη Νιγηρία επιδεινώνεται(!) από τότε που κέρδισε την ανεξαρτησία της.
Έχοντας ζήσει σε γκέτο, θεωρώ ότι στην Αμερική δεν υπάρχει φτωχός με την παγκόσμια έννοια του όρου. Ακόμα και στο γκέτο όσοι τουλάχιστον δεν είναι ναρκομανείς έχουν σπίτι, τηλεόραση μεγαλύτερη από του μέσου Έλληνα, στερεοφωνικό, ρούχα σινιέ (FuBu, Nike, etc.), και εκπαιδευτικές παροχές τις οποίες οι ίδιοι συχνά πετάν στα σκουπίδια. Επειδή έχω γνωστή που διδάσκει σε λεγόμενο inner city school, ξέρω από πρώτο χέρι πως αντιμετωπίζεται από την πλειονότητα των μαθητών της, σε σημείο που να φοβάται για την ακεραιότητά της και να μη μπορεί να κάνει μάθημα.
Και ξέρω πώς τα παιδιά τα οποία είναι όντως εργατικά και θέλουν να ξεφύγουν από το γκέτο, μέσω υποτροφιών και κρατικά επιδοτούμενων δανείων έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν σε πανεπιστήμια, και ιδιωτικά, και σε πολιτειακά όπως το δικό μας.
εργοτελινα ριξε μια ματια πως σχηματιζεται ο δεικτης.
Μετραει ας πουμε το προσδοκιμο επιβιωσης. Σε αυτο ολοι οι Αμερικανοι εχουν κακες επιδοσεις λογω προσωπικων επιλογων (κακη διατροφη, μηδενικη αθληση κτλ). Μετραει ο λειτουργικος αναλφαβητισμος, που οντως οι ΗΠΑ εχουν μια μικρη διαφορα με την Ευρωπη για διαφορους λογους. Μετραει η μακροχρονια ανεργια που οι ΗΠΑ εχουν παρα πολυ καλη επιδοση και τελος μετραει το ποσοστο με εισοδημα κατω απο το 50% του εθνικου διαμεσου εισοδηματος. Σε αυτο το τελευταιο ακριβως εξηγησα οτι διαφερουν οι ΗΠΑ, αλλα οχι επειδη οι φτωχοι ειναι πιο φτωχοι απο τους Ευρωπαιους αλλα οι πλουσιοι πολυ πιο πλουσιοι! Οπως εξηγει το αρθρο, δεν βλεπω γιατι αυτο ειναι κακο.
Καταληγουμε λοιπον οτι η θεση μου δεν καταρριπτεται ισα ισα στηριζεται απο τα στοιχεια που παραθετεις. Οι Αμερικανοι φτωχοι εχουν την ιδια ή περισσοτερη υλικη ευημερια με τους Ευρωπαιους φτωχους και πολυ καλες ευκαιριες ευρεσως εργασιας. Το τι κανουν με αυτα ειναι βεβαια δικο τους θεμα…
ΥΓ διορθωσα ενα μπολντ ταγκ που ειχες αφησει ανοιχτο και χαλαγε και τα επομενα κειμενα. Αν δεν σαρεσει η μορφοποιηση του σχολίου σου, πες μου τι αλλαγες θες να κανω.
Εξαιρετικό το άρθρο σας, λίαν διαφωτιστικό.
Συμφωνώ και με τα στοιχεία και με τα συμπεράσματά σας.
Θα ήθελα να μου διευκρινίσετε μόνο ένα σημείο, γιατί δεν το καταλαβαίνω. Μάλλον δεν κατάλαβα πώς ορίζεται η σχετική φτώχεια ή/και το διάμεσο εισόδημα, αφού δεν είμαι οικονομολόγος (αλλά μου αρέσουν οι αριθμοί). Λέτε:
“Οταν εχουμε επιλογη μεταξυ δυο κοσμων για παραδειγμα:
Ι) 50% των ανθρωπων με 2.000 ευρω και 50% με 4.000 ευρω
και
ΙΙ) 50% των ανθρωπων με 500 ευρω και 50% με 999 ευρω
Ο Ρωλς θα διαλεγε παντα τον πρωτο κοσμο, παρα το γεγονος οτι εχει «σχετικη φτωχεια» 50% ενω ο δευτερος 0%!”
Κάνω τους υπολογισμούς:
α) Στον κόσμο (Ι) το εθνικό διάμεσο εισόδημα είναι 3.000 ευρώ και το ποσοστό του πληθυσμού που έχει λιγότερο από το 50% του διάμεσου εισοδήματος (=1.500 ευρώ) είναι 0% (αφού το κατώτατο εισόδημα είναι 2.000 ευρώ). Δηλαδή η “σχετική φτώχεια” είναι 0% (όχι 50%, όπως αναφέρετε στο παράδειγμα).
β) Στον κόσμο (ΙΙ) το εθνικό διάμεσο εισόδημα είναι περίπου 750 ευρώ και το ποσοστό του πληθυσμού που έχει λιγότερο από το 50% του διάμεσου εισοδήματος (=375 ευρώ) είναι πάλι 0%, δηλ. η “σχετική φτώχεια” είναι 0%, ακριβώς όπως λέτε.
Τι δεν πάει καλά; Τι δεν κατάλαβα; Δεν υπολογίζω σωστά το διάμεσο εισόδημα; Ή κάτι άλλο;
(Φυσικά, ό,τι και να συμβαίνει με αυτό το συγκεκριμένο παράδειγμα, δεν αλλάζει η ουσία του προφανώς σωστού επιχειρήματός σας, για το ποιος κόσμος είναι προτιμώτερος.)
Ευχαριστώ για την κατανόησή σας για την ασχετοσύνη μου.
Αγαπητη Αγγελικη, αδικα κρατας χαμηλους τονους, μου φαινεται οτι προκειται για ξεκαθαρο (και λιγο χοντρο) λαθος. Δεν ξερω τι σκεφτομουν οταν εγραφα, ισως οτι ο διαμεσος μπορει να ειναι οποιοδηποτε νουμερο απο 2 εως 4 χιλιαδες (ενω συνηθιζεται να δινεις τον μεσο ορο των δυο αριθμων, δηλαδη 3000 στην περιπτωση αυτη). Αλλα ακομα και τοτε κανεις δεν εχει εισοδημα μικροτερο απο το 50% του διαμεσου, αρα το παραδειγμα θελει αλλαγη. Το πιο απλο θα ηταν να γινει το δευτερο νουμερο 6001 και να πουμε τοτε οτι ο διαμεσος ειναι 4000,5.
Ευχαριστω για την παρατηρηση.
ΤΟ 1 ευρώ σε κάθε τόπο έχει διαφορετική αξία χρήσης και κατά συνέπεια ικανοποιεί ανάγκες που διαφέρουν κατά τόπο …Τις ανάγκες στην ελεύθερη αγορά τις καθορίζει το μαρκετινγκ στην Ασία για παράδειγμα το νερό η υγεία η παιδεία βασικές ανάγκες των ανθρώπων μπήκαν στον κατάλογο των πανάκριβων εμπορευσίμων αγαθών απλησίαστων για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού .Η ανάγκη ενός Ασιάτη να έχει …δόντια είναι αδύνατη κάτι που έχει επεκταθεί και στις λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες μας κατά συνέπεια τα κριτήρια που καθορίζεται τη φτώχεια …ανάλογα με τις πωλήσεις …είναι απαρχαιωμένα και μονόπλευρα….η σχεδιασμένη οικονομία από αυτους που παράγουν τον πλούτο θα είχε άλλα κριτήρια για τη φτώχεια άλλες μονάδες μετρησης …δημοκρατικές με την πραγματική έννεια και όχο με το μέτρο των νόμων της αγοράς
Αξια ;
Είναι η αξία χρήσης ,
το πόσο χρησιμεύει αυτό που
αγοράζεις
η σου παρέχεται …….δωρεάν από το κράτος