Ο Milton Friedman ήταν το τέταρτο παιδί μιας φτωχής οικογένειας Εβραίων μεταναστών από την Ουγγαρία (από το Beregszász, το σημερινό Berehove της Ουκρανίας), και γεννήθηκε to 1912 στην Νέα Υόρκη. Μεγάλωσε στο New Jersey, ήταν ιδιαίτερα καλός στα μαθηματικά στο σχολείο, τελείωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στα οικονομικά στο Rutgers University (1932) και τις μεταπτυχιακές στο πανεπιστήμιο του Σικάγο (1933). Σε όλη την διάρκεια των σπουδών του δούλευε παράλληλα παρ’ότι οι υποτροφίες κάλυπταν τα δίδακτρά του. Κατά την διάρκεια των μεταπτυχιακών του γνώρισε την Rose Director, την οποία και παντρεύτηκε το 1938.

Στο Σικάγο επηρεάστηκε από τα κλασικά οικονομικά, ωστόσο στα νιάτα του υποστήριξε πολλές από τις πολιτικές του New Deal, και κατά τον Β΄ΠΠ θα μπορούσε να τον χαρακτηρίσει κανείς (για την ακρίβεια και ο ίδιος έχει αυτοχαρακτηριστεί) κεϊνσιανιστή! Η μεταστροφή του ήταν αποτέλεσμα έντονης προσωπικής διανοητικής αναζήτησης και ζύμωσης. Είναι σχεδόν τυπικό όλοι μεγάλοι φιλελεύθεροι διανοητές να έχουν απορρίψει στα νιάτα τους αντίθετες θεωρίες.

Το 1946 τελείωσε το διδακτορικό του στο Columbia University και άρχισε να εργάζεται ο καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Εκεί, συνέβαλε, από το 1946 έως το 1976, στο να δημιουργηθεί μια συμπαγής κοινότητα διανοούμενων που τελικά παρήγαγε πολλούς βραβευθέντες με Νόμπελ επιστήμονες και εντυπωσιακό πνευματικό έργο, που έμεινε γνωστή ως η Σχολή Οικονομικών του Σικάγο. Οι συμβολές του στα μακροοικονομικά, τα μικροοικονομικά, την οικονομική ιστορία και την στατιστική είναι πάρα πολλές.

Υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία της μονεταριστικής σχολής στα οικονομικά. Αντίθετα με τους κενσιανιστές που υποστήριζαν τις συνεχείς παρεμβατικές μικροδιορθώσεις στην οικονομία, ο Friedman ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ακολουθούν αυστηρούς γενικούς κανόνες στην προσφορά χρήματος για τον περιορισμό του πληθωρισμού και να αφήνονται οι τιμές ελεύθερες να προσεγγίσουν τα φυσικά τους επίπεδα. Ο Friedman υποστήριζε όχι μόνο ότι οι περισσότερες κρατικές παρεμβάσεις ήταν αντιπαραγωγικές για την οικονομία, αλλά και ότι ήταν αντίθετες με τις αξίες μιας ανοιχτής κοινωνίας ελεύθερων ατόμων.

Με τα βιβλία του Capitalism and Freedom και Free to Choose, συνέδεσε τα οικονομικά με την πολιτική πράξη και την καθημερινότητα, κάνοντας ευρύτατα γνωστές τις ιδέες του. Από τις πλέον γνωστές πολιτικές του προτάσεις είναι η πρόταση αντικατάστασης του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας με έναν αρνητικό φόρο εισοδήματος. Αντί να στήνεται ένα ολόκληρο γραφειοκρατικό σύστημα πρόνοιας (που τελικά λειτουργεί προς δικό του όφελος και εμφανίζει φαινόμενα διαφθοράς και προσοδοθηρίας), να δίνονται απευθείας τα αντίστοιχα κονδύλια σε οικονομικές ενισχύεις όσων τις έχουν ανάγκη, και μετά αυτοί να καθορίσουν οι ίδιοι τις ανάγκες τους. Επίσης πρότεινε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, δεκαετίες πριν το ανακαλύψουν οι σύγχρονοι πολέμιοι του φιλελευθερισμού (όταν τότε οι ίδιοι και οι προκάτοχοι τους ονειρεύονταν ολοκληρωτικά συστήματα κεντρικού σχεδιασμού). Ήταν ακόμα σταθερός οπαδός του ενιαίου φορολογικού συντελεστή, καταδικάζοντας ως κοινωνικά άδικη την προοδευτική φορολογία, και του ισοσκελισμένου, χωρίς ελλείμματα, προϋπολογισμού.

Επίσης γνωστή είναι η πρότασή του για αντικατάσταση της δημόσιας εκπαίδευσης με ένα σύστημα κουπονιών απευθείας στους μαθητές, οι οποίοι μετά θα επιλέγουν ελεύθερα όποιο εκπαιδευτήριο προτιμούν. Έτσι εισάγεται η έννοια του ανταγωνισμού μεταξύ των σχολείων, με προφανή οφέλη για την βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης, χωρίς να χάνεται η συμμετοχή του κράτους και ο δωρεάν χαρακτήρας της.

Ταυτόχρονα, ο Milton Friedman υπήρξε ισχυρός υποστηρικτής πολιτικών κοινωνικού φιλελευθερισμού όπως η αποποινικοποίηση των ναρκωτικών και της πορνείας. Ακόμα και πέρυσι στην ηλικία πλέον των 93 ετών, συμμετείχε σε κείμενο 500 οικονομολόγων που ζήτησαν να αναγνωριστούν οι οικονομικές ωφέλειες της νομιμοποίησης της μαριχουάνας. Επίσης ήταν επικεφαλής της επιτροπής της κυβέρνησης Ρέιγκαν για την δημιουργία αποκλειστικά επαγγελματικών/εθελοντικών ενόπλων δυνάμεων, ενώ έπαιξε και σημαντικό ρόλο στην κατάργηση της επιστράτευσης που εφαρμοζόταν μέχρι την δεκαετία του ’70.

Βραβεύθηκε με το βραβείο Νόμπελ στα οικονομικά το 1976. Το 1988 τιμήθηκε με το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, ενώ την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε το Εθνικό Μετάλλιο Επιστημών. O Milton Friedman πέθανε στις 16 Νοεμβρίου 2006, στο Σαν Φρανσίσκο. Ο γιος του, David D. Friedman, είναι επίσης γνωστός οικονομολόγος, με ακόμα ριζοσπαστικότερες, αναρχοκαπιταλιστικές σχεδόν, ιδέες.

—————————————————————————
Σχολιάστε στην κεντρική σελίδα της συνεντεύξεως