Στην χώρα μας τα αγοραφοβικά παραμύθια πρέπει να τα σκοτώνεις στην γέννησή τους, γιατί αλλιώς εξαπλώνονται και επιβιώνουν για δεκαετίες. Με αφορμή το το άρθρο του Π. Μανδραβέλη πριν ένα μήνα στην Καθημερίνη σχετικά με την μείωση των εταιρικών φόρων παρουσιάζονται και καταρρίπτονται τρεις μύθοι περί εταιρικών φόρων, ότι δηλαδή δεν χρειάζεται να τους μειώσουμε για να έρθουν ξένες επενδύσεις, ότι δεν είναι υψηλοί στην χώρα μας και ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να τους μειώσουμε. Αντιθέτως οι καθόλου χαμηλοί εταιρικοί φόροι στην χώρα μας είναι εμπόδιο στην ανάπτυξη η οποία μπορεί να είναι η μόνη σανίδα σωτηρίας της χώρας μας σε αυτή τη στιγμή, ανάπτυξη που μπορεί να έρθει μόνο από τον καθαρόαιμο ιδιωτικό τομέα.

Μοιάζει σαν κάποια μακρινή εποχή, αλλά ήτανε μόνο πριν από ένα μήνα όταν ο πρωθυπουργός μας αλώνιζε την υδρόγειο κηρύττοντας ανένδοτο στους “κερδοσκόπους” και στα CDS. Εμείς τότε είχαμε ρισκάρει δύο προβλέψεις: ότι η δημοσιονομική αδυναμία και έλλειψη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης θα μας οδηγήσει στην αγκαλιά του ΔΝΤ, και ότι ακόμα και τότε, δύσκολα θα γλυτώσουμε την χρεωκοπία -εκτός και εάν εφαρμόσουμε έναν πρωτότυπο μηχανισμό υποτίμησης. Η ενδεχόμενη συμμετοχή του ΔΝΤ επισημοποιήθηκε σχετικά γρήγορα, με την αρχική συμφωνία «στήριξης» από την ΕΕ της 25ης Μαρτίου. Κάτι σαν comic relief, στην ίδια συμφωνία η ΕΕ υποσχέθηκε δάνεια με επιτόκια της αγοράς (λες και το πρόβλημα μας δεν ήτανε τα επιτόκια της αγοράς καθαυτά). Το παραμύθι ήτανε καλό για εσωτερική κατανάλωση αλλά όχι για τις αγορές. Μετά από την κακόρυφη άνοδο των spreads, η Γερμανία πείστηκε να άρει μερικώς την πολιτική μη-στήριξης και σε μία δεύτερη συμφωνία στις 11 Απριλίου αποφασίστηκε η διάθεση δανείων με επιτόκιο περίπου 5%.

Ας το παραδεχθούμε, η Ελλάδα είναι ουσιαστικά insolvent, δηλ. αδυνατεί να συνεχίσει να αποπληρώνει τα χρέη της. Το υπεραισιόδοξο πλάνο που κατέθεσε η κυβέρνηση για μείωση του ελλείμματος βασίζεται σε υπόθεση για 4.7% επιτόκιο δανεισμού για τα 54 δις που θα χρειαστούμε φέτος. Μέχρι τώρα έχουμε καταφέρει να δανειστούμε 8 δις τον Ιανουαριο και 5 δις τον Μάρτιο με επιτόκιο άνω του 6%. Μέσα στον Απρίλιο και τον Μάιο θα χρειαστεί να δανειστούμε άλλα 22 δις. Ακόμα και να βρούμε δανεικά τους επόμενους μήνες, μακροχρόνια η Ελλάδα θα χρειαστεί να πληρώνει 6-8% του ΑΕΠ μόνο για τα επιτόκια1 (ανεξάρτητα από την εξόφληση κεφαλαίου). Και το χρέος θα συνεχίσει να μεγαλώνει. Highway to hell που λέγανε και οι AC-DC. Είναι ώρα να αφήσουμε τις ιδεολογικές προκαταλήψεις μας και όλοι μαζί να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε και να σώσουμε. Κατ’αρχάς πρέπει να κατανοήσουμε τα τρία παράδοξα σε διαφορετικά επίπεδα που εμποδίζουνε οποιαδήποτε λύση.

Είναι πάντα ευχάριστο να μαθαίνουμε καινούριες λέξεις. Μετά τα spreads, πρόσφατα ανακάλυψαμε και τα Credit Default Swaps (CDS). Τα CDS (πολύ χοντρικά ασφάλεια σε ομόλογα), μπήκαν στο λεξιλόγιο μας μετά την καταγγελία του πρωθυπουργού στα διεθνή forums ότι χρησιμοποιήθηκαν από «κερδοσκόπους» για να προκαλέσουν την πτώχευση της χώρας. Αυτή η προσέγγιση των εξελίξεων θεωρείται προφανής από τα αριστερά μήντια στην Ελλάδα και έγινε αποδεκτή ακόμα και από έγκριτους δημοσιογράφους. Σε γενικές γραμμές λοιπόν, υπάρχουνε δύο εξηγήσεις για την εξέλιξη της κρίσης. Η προφανής για όσους βλέπουνε τα πράγματα απ’έξω είναι η ακόλουθη: Μετά την αναθεωρηση του ελλείμματος προς τα πάνω, γίναμε η χώρα με το μεγαλύτερο έλλειμμα και την μικρότερη αξιοπιστία στην ΕΕ, μειώνοντας την δυνατότητα εξυπηρέτηση του χρέους. Η έλλειψη μέτρων για αρκετούς μήνες έκανε τα πράγματα χειρότερα. Όσοι επενδυτές είχαν ελληνικά ομόλογα έτρεξαν να αγοράσουν ασφάλεια. Η ασφάλεια ακρίβυνε, ακολουθώντας τα spreads των ομολόγων.

Φανταστείτε ότι ένας φτωχός γείτονάς σας, ξαφνικά δηλώνει ότι οι δουλειές του πάνε πολύ καλά και σαν nouveau riche αρχίζει να επιδεικνύει τον πλούτο του: κυκλοφορεί με Ferrari, σας περιγράφει τα σαββατοκυριάκα του με το yaght του, βγαίνει με γνωστά μοντέλα κλπ. Είναι ανθρώπινο ότι όλοι θα ζηλέψουμε, είναι ανθρώπινο ότι θα περιμένουμε να πέσει έξω η δουλειά του για να χαρούμε. Όλοι μας γνωρίζουμε αυτήν την πλευρά της ανθρώπινης φύσης και γιαυτό είμαστε προσεκτικοί και αποφεύγουμε την επίδειξη. Σχεδόν όλοι. Το Dubai πάντως, η πόλη των υπερθετικών, σίγουρα όχι. Ήταν αναμενόμενο λοιπόν ότι με το πρώτο σημάδι αποτυχίας ή οικονομικής δυσκολίας, όλος ο κόσμος θα έπεφτε πάνω του να πανηγυρίσει. Πράγματι, μετά την ανακοίνωση για αναβολή πληρωμής της Dubai World (μιας εταιρείας στενά συνδεδεμένης με το κράτος του Dubai), ένα μπαράζ δημοσιευμάτων ανά την υφήλιο πανηγύριζε για την κατάρρευση του Dubai. Βεβαίως, από αυτό το παραλήρημα schadenfreude δεν έλειψαν και οι ελληνικές εφημερίδες, που κατάφεραν να συνδυάσουν τα άσχημα νέα με την συνήθη αντικαπιταλιστική ρητορική τους.