Διάβασα με ενδιαφέρον πρόσφατα στα ΝΕΑ πως το κεντρικό σύνθημα της ερχόμενης ΔΕΘ θα είναι «Καινοτομία και πράσινη ανάπτυξη». Από τη Θεσσαλονίκη η υπουργός Οικονομίας κ. Κατσέλη εξήγγειλε πλήθος «δραστηριοτήτων» οι οποίες μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνουν «κατασκευές με έμφαση στη φιλικότητα στο περιβάλλον, διαδραστικά περίπτερα και σημεία ενημέρωσης κοινού». Χμμ…Στην πλειονότητά τους, συνεχίζει το άρθρο, οι «παρεμβάσεις» αυτές θα λειτουργούν με ηλιακή και αιολική ενέργεια (μην ξεχνιόμαστε). Μέσα σε αυτό το πανηγυρικό κλίμα, και ανάμεσα στις καθημερινές σχεδόν εξαγγελίες του Γ.Α.Π. για «βιώσιμη, πράσινη ανάπτυξη» να μας βομβαρδίζουν ανελέητα από τα πειθήνια ΜΜΕ, μία παράξενη είδηση από την Ισπανία έρχεται να μας επαναφέρει λίγο στην θλιβερή πραγματικότητα της «πράσινης ανάπτυξης». Ως γνωστόν η σοσιαλιστική Ισπανία βρίσκεται πολλά χρόνια μπροστά από εμάς στην υλοποίηση της πράσινης ανάπτυξης, και πλέον ένα μεγάλο ποσοστό του ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας προέρχεται από ηλιακή και αιολική ενέργεια. Φυσικά οι δύο αυτές πηγές ενέργειας είναι τόσο ανοικονομικές που προκειμένου να πείσει το κράτος ιδιωτικές επιχειρήσεις να επενδύσουν σε αυτές πρέπει να επιδοτεί την παραγωγή τους με δυσβάσταχτες για τον φορολογούμενο επιδοτήσεις οι οποίες (ανάμεσα σε πολλά άλλα παρόμοια προοδευτικά «προγράμματα») έχουν φέρει τη χώρα στα πρόθυρα της χρεωκοπίας.

Με τον όρο αναδιανομή εννοώ γενικά το κυρίαρχο μοντέλο κοινωνικο-οικονομικής πολιτικής στα δυτικά κράτη, που περιλαμβάνει κλιμακωτή φορολογία με ολοένα αυξανόμενους συντελεστές για τους πλούσιους και οικονομική ενίσχυση των φτωχών. Καταρχήν να τονίσω πως ο ίδιος ο όρος «αναδιανομή» είναι εξαιρετικά παραπλανητικός, καθότι δίνει την εντύπωση πως εν αρχή ο πλούτος «διανέμεται» με κάποιον άδικο τρόπο, οπότε είναι δουλειά των πολιτικών να αποφασίσουν ποια θα ήταν μια πιο δίκαια διανομή και να την εφαρμόσουν στην πράξη. Πρόκειται για μια πλάνη η οποία καθίσταται εφικτή από την χρήση του χρήματος ως γενικευμένου μέσου ανταλλαγής. Η προσοχή του κόσμου φυσιολογικά επικεντρώνεται στην χρηματική κατάσταση του καθενός, ξεχνώντας πως χωρίς πραγματική παραγωγή, χωρίς πραγματικά προϊόντα και υπηρεσίες, τα χαρτονομίσματα και βιβλιάρια καταθέσεων είναι απλά άχρηστο χαρτί. Ο αληθινός πλούτος μιας κοινωνίας συνίσταται στο σύνολο των αγαθών που παράγει, όχι στο χάρτινο χρήμα που χρησιμοποιούν τα μέλη της προκειμένου να πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους.

Θυμάμαι ακόμα όταν πήγαινα σχολείο, στην τελευταία τάξη του Λυκείου, στο βιβλίο της ιστορίας κορμού, κάπου ανάμεσα στην ατέλειωτη κριτική του «μονοπωλιακού καπιταλισμού» (μα την πίστη μου, τόσο αμερόληπτο ήταν το βιβλίο) και την εξύμνηση του σοβιετικού σοσιαλισμού, ο μαθητής μπορούσε να βρει ένα συγκριτικό πίνακα της βιομηχανικής παραγωγής της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ. Εκεί, με τα ψυχρά νούμερα μπροστά στα μάτια του, ο μαθητής μπορούσε να διαπιστώσει από μόνος του πως ο υπαρκτός σοσιαλισμός ήταν, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον ισοδύναμος με τον «μονοπωλιακό καπιταλισμό», και από την άποψη της παραγωγικότητας τουλάχιστον δεν είχε να ζηλέψει τίποτα. Στους πιο πολλούς τομείς η ΕΣΣΔ ήταν, αν όχι μπροστά από τις ΗΠΑ, σε τουλάχιστον συγκρίσιμα επίπεδα.

Τον ερχόμενο Νοέμβριο συμπληρώνονται 20 χρόνια από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ένα από τα σημαντικότερα συμβάντα του 20ου αιώνα. Μια επέτειος που θα περάσει στα βουβά των ελληνικών ΜΜΕ, όπως και όλες οι προηγούμενες. Οι ιστορικές ευαισθησίες των προοδευτικών και κοινωνικά ευαίσθητων καναλιών και εφημερίδων μας εξαντλούνται κάθε Μάη, όταν αναπαράγονται τα κλισεδιάρικα αφιερώματα (εκείνα τα διαννοούμενα και καλά, με τους πολλούς –ισμούς) που εξυμνούν τον Μάη του ’68, ένα συγκριτικά μηδαμινής σημασίας γεγονός.

Θα ασχοληθώ με την ιστορία του φόρου εισοδήματος στις ΗΠΑ, μιας από τις τελευταίες καπιταλιστικές χώρες που καθιέρωσαν το φόρο το 1913. Προηγούμενες προσπάθειες επιβολής άμεσης φορολογίας με τη μορφή φόρου εισοδήματος προσέκρουσαν στο πρώτο άρθρο του συντάγματος, που με τους περιορισμούς που έθετε στην άμεση φορολογία καθιστούσε ουσιαστικά αδύνατη την επιβολή του φόρου. Με την συνταγματική αναθεώρηση του 1909 άνοιξε ο δρόμος για την επιβολή του φόρου. Πως πείστηκε η κοινή γνώμη ότι ο καινούργιος αυτός φόρος ήταν καλή ιδέα; Πριν από το 1913 η κύρια πηγή εισοδήματος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ ήταν μια ταρίφα σε διάφορα εισαγόμενα προϊόντα, ένα κόστος το οποίο προστιθέμενο στην τελική τιμή των προϊόντων έπληττε όλους τους καταναλωτές, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Ο φόρος εισοδήματος θα επέτρεπε υποτίθεται την πτώση της ταρίφας σε χαμηλότερα επίπεδα, και τα οικονομικά βάρη του κράτους θα μετατίθονταν σε μεγάλο βαθμό στους πλούσιους. Οι Νότιες και Δυτικές πολιτείες υποστήριξαν με ενθουσιασμό την ιδέα, κοιτάζοντας με φθόνο τον πλούτο των βιομηχάνων των Βορειοανατολικών πολιτειών. Ο πρώτες κλίμακες του καινούργιου φόρου ξεκινούσαν με 1% και ανέβαιναν εως το 7%. Συνολικά μόνο 2% του πληθυσμού πλήρωσε το φόρο μεταξύ 1913-15.