Η κλιμάκωση της κρίσης στον Καύκασο, με την αναγνώριση από την Ρωσία των αποσχισθέντων απο την Γεωργία περιοχών της Αμπχασίας και της Νότιας Οσετίας, ανοίγει ένα καινούργιο κεφάλαιο στην διεθνή πολιτική σκηνή. Παρά τις προειδοποιήσεις της Μόσχας (αλλά και του Πεκίνου και της Ινδίας) για τους κινδύνους που δημιουργούσε η αναγνώριση του Κόσοβου έξω από τις διαδικασίες του ΟΗΕ η Δύση αλαζονικά προχώρησε την δική της πολιτική ατζέντα. Μιλώντας για «ιδιαιτερότητα» της πρώην Γιουγκοσλαυικής επαρχίας η Ουάσιγκτον κυρίως αλλά και πολλές άλλες χώρες του ΝΑΤΟ αρνήθηκαν να ακούσουν τις αντιδράσεις της Ρωσίας εκτιμώντας πως ήταν πολύ αδύνατη για να αντιδράσει.

Με βάση την ίδια λογική και παρόμοιες εκτιμήσεις η Γεωργία τόλμησε την επίθεση κατά της Νότιας Οσετίας. Την φορά αυτή όμως η Ρωσία αντέδρασε άμεσα και αποφασιστικά. Η Δύση, οι ΗΠΑ κυρίως αλλά και το ΝΑΤΟ στο σύνολό του, συνειδητοποίησαν ξαφνικά πως δεν ήταν δυνατόν να συνοδεύσουν τα λόγια τους με πράξεις. Η εμπλοκή στο Αφγανιστάν και η παρουσία μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων στο Ιράκ δεν επέτρεπε στην Ουάσιγκτον, κατά κύριο λόγο, να εμπλακεί σε σοβαρές στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Καύκασο. Ηταν πολύ μεγάλη τύχη για το ΝΑΤΟ που τον Απρίλιο στο Βουκουρέστι δεν έκανε δεκτές τις εντάξεις της Γεωργίας και της Ουκρανίας. Διαφορετικά σήμερα η αρνητική επίπτωση στην εικόνα τους θα ήταν καταστροφική!!

Πέραν της επίδειξης δύναμης στην γεωγραφική της περιφέρεια, η Ρωσία αναγνωρίζοντας την Αμπχασία και την Νότια Οσετία πρόβαλε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο επιχείρημα για τις παγκόσμιες διεθνείς εξελίξεις. Επικαλέσθηκε το δικαίωμα μιάς χώρας να παρεμβαίνει στρατιωτικά στο έδαφος κάποιας άλλης λόγω κινδύνων που αντιμετωπίζουν ομοεθνείς της που ζούν εκεί. Αγνοώντας τα Ηνωμένα Εθνη και κάθε διαδικασία που μέχρι σήμερα σε κάποιο βαθμό καθόριζε τις σχέσεις ανάμεσα σε ανεξάρτητα κράτη η επιλογή αυτή της Μόσχας είναι ενδεχόμενο να ανοίξει το Κουτί της Πανδώρας.

Κατ’ αρχήν πολλές επιθετικές ενέργειες σε διάφορα σημεία της γής που έχουν καταδικασθεί από τον ΟΗΕ είναι ενδεχόμενο να αποκτήσουν μανδύα δικαιολογημένης νομιμότητας. Η εισβολή της Τουρκίας και η κατοχή εδαφών στην Βόρεια Κύπρο εντάσσεται αναπόφευκτα σ’ αυτή την λογική. Το ίδιο ισχύει για την κατάληψη και κατοχή από την Αρμενία του Ναγκόρνο Καραμπάχ, τινάζεται στον αέρα η συμφωνία του Ντέητον στην Βοσνία ενώ και το Ισραήλ θα μπορεί να ισχυρισθεί πλέον πως η οποιαδήποτε κατάληψη Παλαιστινιακών εδαφών γίνεται στο όνομα της προστασίας Ισραηλινών καταυλισμών.

Την ίδια ώρα χώρες της περιφέρειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας με σημαντικές Ρωσικές μειονότητες στο έδαφός τους (Λιθουανία, Καζακστάν και Ουζμπεκιστάν λχ.) έχουν ήδη πάψει να αισθάνονται ασφαλείς, και αγωνιούν για ενδεχόμενες μελλοντικές εξελίξεις. Κράτη μάλιστα με εκφρασμένα ήδη αποσχιστικά κινήματα πληθυσμών Ρωσικής προέλευσης όπως η Τρανσδνεισερία στην Μολδαβία αλλά και η Κριμαία στην Ουκρανία (όπου ελλιμενίζεται και ο Ρωσικός στόλος στην Σεβαστούπολη) αισθάνονται πλέον το μέλλον σκοτεινό και αβέβαιο.

Και για την ίδια την Ρωσία όμως οι εξελίξεις δεν προμηνύονται ιδιαίτερα αισιόδοξες. Από την ώρα που η Αμπχασία και η Νότια Οσετία γίνονται ανεξάρτητες, γιατί δεν θα πρέπει να γίνει το ίδιο για την Τσετσενία και το Ταταρστάν μέσα στην ίδια την Ρωσία. Και αν αρχίσει το ντόμινο να ξεδιπλώνεται δεν θα υπάρχει εύκολα σταματημός. Νταγκεστάν, Καμπαρντίνο- Μπαλκάρια, Ιγκουσέτια, Τούβα, Γιακουτία, Μπουριάτια και τόσες άλλες περιοχές, με πλειοψηφούντες μη Ρωσικούς πληθυσμούς, είναι ενδεχόμενο να αρχίσουν να ξεσηκώνονται θρυμματίζοντας την συνοχή της Ρωσικής ενδοχώρας. Παράλληλα, η Κϊνα θα είναι σε θέση να εγείρει διεκδικήσεις για την τύχη του Κινεζικού πληθυσμού σε εκτάσεις της Ανατολικής Σιβηρίας (λ.χ. Καμπαρόφσκ) ενώ και οι δικοί της μειονοτικοί μουσουλμάνοι στην επαρχία Ζινζιάνγκ θα μπορούν να απαιτήσουν την ανεξαρτησία τους.

Η παγκόσμια αναστάτωση που μπορεί να προκληθεί από την αναγνώριση των δύο επαρχιών της Γεωργίας είναι δύσκολο με ακρίβεια να εκτιμηθεί. Και δίχως αμφιβολία το κακό ξεκίνησε με την αδικαιολόγητη αναγνώριση από χώρες της Δύσης του Κόσοβου. Στην περίπτωση όμως εκείνη υπήρξε ένα σημαντικός αριθμός κρατών που έστερξε να αποδεχθεί την ανεξαρτησία και να αναγνωρίσει το κομμάτι αυτό της πρώην Γιουγκοσλαυίας. Στην τωρινή περίπτωση κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει. Και ίσως αυτό να συμβάλει σε κάποια εξισορρόπηση των εξελίξεων. Εξασφαλίζοντας η Ρωσία την αναγνώριση από την Δύση της εθνικής της ευαισθησίας για περιοχές που περιβάλλουν τα σύνορά της, πιθανότατα να χαμηλώσει τους τόνους. Να μην προχωρήσει δηλ. σε παραπέρα αμφισβητήσεις του σημερινού στάτους και να δεχθεί κάποια διευθέτηση της σημερινής έντασης. Διαφορετικά, οι προοπτικές για την παγκόσμια ειρήνη θα είναι απογοητευτικές.

Ανδρέας Ανδριανόπουλος