Η Παιδεία ως προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης
Σεπ 21st, 2007 | Μάνος Παπάζογλου| Κατηγορία: Ελλάδα, Παιδεία, Πολιτική |
Email This Post
|
Print This Post
|
το κεκτημένο της διαβούλευσης για την Παιδεία
Όπως προκύπτει από τα προγράμματα όλων των πολιτικών κομμάτων, η Παιδεία θα αποτελέσει έναν από τους κύριους άξονες της κυβέρνησης που θα προκύψει στις 16/9. Ορισμένα συμπεράσματα από την εμπειρία της εκπαιδευτικής πολιτικής 2004-2007 είναι χρήσιμα για την επιτυχία των επικείμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών.
Η Παιδεία βρέθηκε στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου: στη Βουλή διεξήχθησαν τρεις προ ημερησίας διατάξεως συζητήσεις σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών (8.11.04, 26.5 και 24.11.06), ενώ η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων συνεδρίασε 55 φορές για θέματα Παιδείας, εκ των οποίων 15 συνεδριάσεις ήταν αφιερωμένες στις κυβερνητικές προτάσεις για το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ. Στο ΕΣΥΠ έγιναν πλέον των 25 συνεδριάσεων της Ολομέλειας και των Συμβουλίων του. Στην ανοικτή δημόσια διαβούλευση κατατέθηκαν πλέον των 500 προτάσεων στο δικτυακό τόπο του ΥΠΕΠΘ (forum-paideia.gr), ένας εντυπωσιακός αριθμός απόψεων στον Τύπο, διακηρύξεις κινήσεων Πανεπιστημιακών και βεβαίως, τα συνθήματα ενός πολύμορφου φοιτητικού κινήματος.
Όλα τα παραπάνω συγκροτούν ένα κεκτημένο διαβούλευσης, το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη. Η κυβέρνηση Καραμανλή εφάρμοσε ένα σύνολο νομοθετικών πρωτοβουλιών με το οποίο τα ελληνικά ΑΕΙ αποκτούν καλύτερους όρους συμμετοχής στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης (διασφάλιση της ποιότητας, νέος νόμος-πλαίσιο, δια βίου εκπαίδευση, ECTS κά). Παράλληλα, οι κοινοβουλευτικές ομάδες της αντιπολίτευσης ανέπτυξαν συγκεκριμένες θέσεις για την Παιδεία. Ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης (Βουλή, 24.11.06) διατύπωσε 15 θέσεις για την Παιδεία και 4 σημεία για το νόμο-πλαίσιο (Βουλή, 27.2.07). Το ΚΚΕ διατήρησε τις θέσεις του για φιλολαϊκή εκπαιδευτική πολιτική (Τμ. Παιδείας ΚΚΕ). Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού κατέθεσε 10 προτάσεις για τα ΑΕΙ (Βουλή, 15.2.07) και θέσεις για την πρόσβαση στα ΑΕΙ (συν. τύπου 26.2.07). Παρά τη στρατηγική αντιπαράθεσης που επικράτησε την προηγούμενη περίοδο, προκύπτουν αρκετά σημεία σύγκλισης των θέσεων των κομμάτων και συνεπώς, περιθώρια σύνθεσης και (σιωπηλής) συναίνεσης.
Η ακαδημαϊκή κοινότητα επέδειξε πολυφωνία και διαφοροποιημένη στάση (σημεία συμφωνίας και αμφισβήτηση) κατά το δημόσιο διάλογο. Η Σύνοδος των Πρυτάνεων κατέθεσε προτάσεις για το νόμο-πλαίσιο, αλλά τα μέλη της μετέβαλλαν συχνά τη στάση τους μέχρι την τελική ψήφιση. Το ΕΣΥΠ και, ιδιαιτέρως, οι Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων και Πανεπιστημιακών Εξωτερικού, παρήγαγαν σημαντικά κείμενα προτάσεων. Το φοιτητικό κίνημα ήταν δυναμικό, αλλά, ίσως, χρειάζεται εξειδικευμένη έρευνα για να διερευνηθεί το εύρος των απόψεων που εκφράστηκαν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κινήσεις πανεπιστημιακών, οι οποίες εμφανίστηκαν με κείμενα/ διακηρύξεις για τις αλλαγές στα ΑΕΙ και προέβησαν σε σύνθεση των θέσεων τους σε συγκεκριμένα σημεία. Η ΠΟΣΔΕΠ δεν συμμετείχε στον οργανωμένο διάλογο επιλέγοντας την αμφισβήτηση. Ένας τεράστιος όγκος απόψεων μεμονωμένων πανεπιστημιακών εκφράστηκε μέσω του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου.
Για το ελληνικό πολιτικό σύστημα, η σημασία του κεκτημένου της διαβούλευσης συμπυκνώνεται στη διαπίστωση ότι συναίνεση και αμφισβήτηση αποτελούν δύο θεμιτές όψεις της δημοκρατικής διακυβέρνησης, αλλά και δύο σοβαρές παραμέτρους η συστηματική ανάλυση και διαχείριση των οποίων θα κρίνει την επιτυχία της νέας κυβέρνησης στα ανοικτά μέτωπα της εκπαίδευσης (άρθρο 16, σύστημα πρόσβασης) σε μία Βουλή με μεγαλύτερες δυσκολίες από την απερχόμενη.
———————————————————-
Σημειώσεις:
Η συστηματική ανάλυση και διαχείριση της συναίνεσης και της αμφισβήτησης (δηλαδή της διαβούλευσης) απαιτεί κατ’ αρχήν υποδομή, κουλτούρα και διάθεση διαλόγου. Ας μην πολιτικολογήσω για την πραγματική έλλειψη του τελευταίου από τις περισσότερες πλευρές. Η έλλειψη όμως υποδομής και κουλτούρας διαλόγου φαίνεται από τον τρόπο και το περιεχόμενο των διαβουλεύσεων που αναφέρει ο συγγραφέας. Το ζητούμενο δεν είναι η κατάθεση των απόψεων πολιτικών ή επαγγελματικών φορέων. Αυτό συμβαίνει στην Ελλάδα επί δεκαετίες. Αυτό που χρειάζεται είναι η επεξεργασία των προτάσεων που καταθέτουν οι πολίτες, άλλοι φορείς, οργανώσεις και γενικότερα η κοινωνία των πολιτών. Δεν υπάρχει σήμερα υποδομή διαβούλευσης (όχι μόνο στο ΥΠΕΠΘ) που όχι απλώς θα καταγράφει τις απόψεις, αλλά θα τις κωδικοποιεί, θα τις συμπτύσσει ή αναπτύσσει, θα τις αντιπαραθέτει με τις υπάρχουσες κυβερνητικές προτάσεις, θα απαντά και ζητά διευκρινίσεις από τους ενδιαφερόμενους. Θα καλλιεργεί δηλαδή το διάλογο αντί για τους παράλληλους μονολόγους. Και σε αυτό τον τομέα, η παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ έχει αποτύχει, όπως και οι προηγούμενες του ΠΑΣΟΚ.
Ας ελπίσουμε ότι τεχνολογικές λύσεις και διαδικασίες που έχουν δοκιμαστεί αλλού θα εφαρμοσθούν επιμέρους. Νομίζω ότι σε αυτόν τον τομέα η κοινωνία των πολιτών, το διαδίκτυο και τα social media έχουν να παίξουν πολύ μεγάλο ρόλο…
Η Παιδεία ως προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης (Μάνος Παπάζογλου)…
“προκύπτουν αρκετά σημεία σύγκλισης των θέσεων των κομμάτων και συνεπώς, περιθώρια σύνθεσης…”…
Καλός ο απολογισμός. Το «δια ταύτα» δεν βλέπω.
Και επειδή πρώτη φορά ακούω για τον συγγραφέα και υπογράφει ως σύμβουλος του ΥΠΕΠΘ, μπορεί να μας πει λίγα περισσότερα λόγια για τον ίδιο; Ποιούς συμβουλεύει, πάνω σε τι, ποιό είναι το υπόβαθρό του, κτλ.
Αυτό που πρέπει να ελπίσουμε είναι από όλη αυτή την πληθώρα προτάσεων να υπάρχει κάποιου είδους κωδικοποίησης όπως λέει ο συγγραφέας που συνεχώς να συνθέτει τις προτάσεις, ώστε να γίνουν πιο εύληπτες από το κοινό και κυρίως την πανεπιστημιακή κοινότητα (φοιτητές και διδάσκοντες) και ώστε στο τέλος να υπάρξει μια ολολκηρωμένη πρόταση (νομοσχέδιο) το οποίο να συνδυάσει όσο μπορεί 3 αρετές: το να μπορεί να περάσει, το να μπορεί να εφαρμοστεί και προφανώς το να πάει τα πράματα μπροστά.
Πότε θα βγούν οι Δντές και οι Αναπληρωτές Δντές των ΙΕΚ ρε μάγκες?