Επιτόκια και πιστωτική κρίση
Ιούλ 14th, 2008 | Πάνος Ευαγγελόπουλος| Κατηγορία: Οικονομικά | Email This Post | Print This Post |Με δέος παρακολουθούμε την εξέλιξη της δεινούς διεθνούς οικονομικής κρίσεως, αφενός μεν να επιμηκύνεται αφετέρου δε να δραματοποιείται, τόσο όσον αφορά τα τυπικά μακροοικονομικά χαρακτηριστικά όσο και τα θεμελιώδη και ουσιαστικά στοιχεία της φάσης του οικονομικού κύκλου που διανύουμε. Κάθε κρίση εμφανίζεται αναπάντεχα και ξαφνιάζει, παρά το γεγονός ότι μερικοί, έστω ελάχιστοι, την είχαν προβλέψει. Ομως όταν ξεσπάει η κρίση παρασύρει όλους, ακόμη και τους προνοητικούς και έτσι η προσπάθεια για τη λύση της κρίσης και για την απάντηση του αινίγματος που φέρει γίνεται επιτακτική.
Για παράδειγμα η μεγαλύτερη Κασσάνδρα του 2007 ήταν η Royal Bank of Scotland, αλλά αυτό δεν έσωσε ούτε την ίδια από τις γιγαντιαίες απομειώσεις ενεργητικού αλλά και τις χαμένες πιστώσεις. Φαίνεται σαν ο προφήτης της καταστροφής, που δεν είχε την πρόνοια να περισώσει τον εαυτό του. Αλλά αυτή είναι η μαγεία των αγορών, να μην αφήνουν κανένα, όσο κραταιός και αν είναι, να εφησυχάζει. Σοφός, προφήτης ή πλούσιος, αν εκδηλωθεί η κρίση θα παρασυρθεί στη δίνη της με τον ίδιο ή και χειρότερο τρόπο. Η παρούσα λοιπόν κρίση που διανύουμε, πρώτα από όλα τιμώρησε τους χρηματοπιστωτικούς παγκόσμιους πρωταγωνιστές, αφού αφάνισε τις μαμούθ κεφαλαιοποιήσεις τους και αρκετές, όπως τη φημισμένη Bear Stearns, τις οδήγησε στο χείλος της απόλυτης καταστροφής.
Δεν θα ήταν όμως τόσο ζοφερή η κατάσταση αν απλώς μέναμε στην έκρηξη της πιστωτικής φούσκας στα χέρια των τραπεζικών κολοσσών και των μετόχων τους. Είναι πράγματι λυπηρό να βλέπεις σε δυσχερή θέση ιδρύματα όπως η Citigroup, η UBS ή η Morgan Stanley και τόσες άλλες, αλλά αυτός είναι ο κανόνας της αγοράς, δάνεισαν αλόγιστα και χωρίς εγγυήσεις, τώρα ας χάσουν και όσο χάσουν! Το πρόβλημα όμως έγκειται στο ότι η έκρηξη της πιστωτικής φούσκας διαχέεται στο σύνολο της πραγματικής οικονομίας, κλιμακώνοντας τα προβλήματα και οδηγώντας πιθανόν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα σε μία κρίση άνευ προηγουμένου.
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην εξέλιξη των γεγονότων, προκειμένου να αποτιμήσουμε τις θεμελιώδεις πράξεις του παρόντος και ιδίως των νομισματικών αρχών που αφορούν τα επιτόκια. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία διότι πάνω στο χαμηλό επιτόκιο της FED του 1% πάτησε για να γεννηθεί η πιστωτική φούσκα. Αν όμως το 1% ήταν αναγκαίο για να διευκολυνθεί πιστωτικά το σύστημα από το διπλό χτύπημα της τεχνολογικής φούσκας και της επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου, αυτό δεν σημαίνει ότι με την ανάκαμψη των αγορών θα έπρεπε να πάει τόσο γρήγορα στο 5,25%. Αυτό εξέπληξε τους δανειζόμενους αλλά και τους άπληστους δανειστές, οι οποίοι είδαν τα απεριόριστα και χωρίς εγγυήσεις δάνεια που είχαν χορηγήσει να μένουν απλήρωτα, ασκώντας μία μεγάλη πίεση των τιμών των ακινήτων προς τα κάτω. Οταν από την άνοιξη του 2007 τα σύννεφα είχαν αρχίσει να πυκνώνουν, το καλοκαίρι το σύστημα τραντάχτηκε από ομοβροντία αστραπών. Η FED τρομαγμένη κατέβασε τα επιτόκια σχεδόν απνευστί στο σημερινό 2%.
Η εικόνα ήταν τρομακτική για τους επενδυτές! Το επιτόκιο της FED, της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, είχε γίνει ασανσέρ σύντομων στάσεων σε πολυκατοικία, από το ισόγειο στην ταράτσα και στην απνευστί νέα πτώση του στο ισόγειο, παρέσυρε το δολάριο στα τάρταρα της σχέσης του με το ευρώ. Η αξιοπιστία των νομισματικών αρχών των ΗΠΑ δοκιμάζεται σκληρά. Η αμερικανική οικονομία δεν αντέδρασε στις πτώσεις του επιτοκίου αλλά ούτε και η βραχυχρόνια κινούμενη χρηματαγορά. Αντίθετα, η χρηματαγορά γνώρισε νέα κύματα μαζικών πωλήσεων και η οικονομία ήρθε αντιμέτωπη με τον πληθωρισμό, αφού η συνεχιζόμενη πτώση του δολαρίου πυροδοτούσε την όλο και μεγαλύτερη αύξηση της τιμής του πετρελαίου.
Είναι σαν να ξεχάσθηκαν οι αρχές της σύγχρονης μακροοικονομικής για σταθερές και ορθολογικές προσδοκίες, οι οποίες όταν διαψεύδονται ή μεταβάλλονται βίαια και αχαλίνωτα, δημιουργούν θόρυβο στο σύστημα και το οδηγούν σε μόνιμη διαταραχή. Φτάσαμε στην πλήρη αντιστροφή της σχέσης των νομισματικών αρχών και των αγορών. Αντί οι αρχές να συνεπικουρούν την ισορροπημένη λειτουργία των αγορών, στέλνουν διαρκώς βιαίως εναλλασσόμενα σήματα που πότε τροφοδοτούν φούσκες (επιτόκιο FED 1%), πότε καταποντίζουν την αγορά ακινήτων και τους δανειζόμενους (επιτόκιο FED 5,25%) και πότε πυροδοτούν τις τιμές του πετρελαίου και τον πληθωρισμό (επιτόκιο FED σήμερα 2%). Φτάσαμε στο σημείο να περιμένουμε τι επιλογή θα κάνουν οι νομισματικές αρχές για να βρουν οι επενδυτές ένα νέο τρόπο κερδοσκοπίας που θα αναιρεί στην πράξη αυτό που προσπαθούν να πετύχουν οι νομισματικές αρχές. Είναι η κλασική περίπτωση του αφοπλισμού των νομισματικών αρχών από τα κατά όνομα μόνον παντοδύναμα εργαλεία τους. Ετσι, λοιπόν, έχουμε γίνει μάρτυρες μίας νέας κερδοσκοπικής μόδας, που είναι η αγορά μελλοντικών συμβολαίων πετρελαίου σε όλο και υψηλότερες τιμές, που στηρίζονται κυρίως από τη δραματική πτώση του δολαρίου.
Αμοιρη ευθυνών αυτής της τραγικής κατάστασης δεν είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με την πρόσφατη απόφασή της να αυξήσει το επιτόκιο στο 4,25%, δραματοποιεί αναμφισβήτητα την κατάσταση. Αν με αυτή την κίνηση της ανακόψει την άνοδο του πληθωρισμού, επιβάλλοντας σιδηρά πιστωτική πειθαρχία, τότε όλοι μας θα έχουμε κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα για μία πιθανή διέξοδο από την κρίση. Αλλά όπως οι πολιτικοί τύραννοι στην προσπάθειά τους να επιβάλουν πειθαρχία, τις πιο πολλές φορές ανατρέπονται, έτσι είναι το πιο πιθανόν να έχουμε ανατροπή των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων των ευρωπαϊκών νομισματικών αρχών. Αυτό είναι πιθανόν να συμβεί διότι η αύξηση του ευρωπαϊκού επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης θα οδηγήσει πιθανά σε νέα διολίσθηση του δολαρίου, που θα πυροδοτήσει ακόμη περισσότερο την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, με δυσμενέστατες συνέπειες στην άνοδο του μέσου ευρωπαϊκού πληθωρισμού αλλά και στασιμότητα στην παραγωγή εξαιτίας του υψηλότερου επιτοκίου.
Σ’ αυτή την περίπτωση θα έχουμε κλιμάκωση της κρίσης με απρόβλεπτες συνέπειες για την έκτασή τους. Αντίθετα, αν η ΕΚΤ είχε κρατήσει σταθερό το επιτόκιο στο 4%, ήδη οι επενδυτές θα είχαν στρέψει το ενδιαφέρον τους υπέρ του δολαρίου, αφήνοντας μεγάλα περιθώρια για σημαντικές βελτιώσεις στην πραγματική οικονομία, λόγω χαμηλότερου ευρώ και επιτοκίου αλλά και διορθώσεις στην αγορά πετρελαίου.
Η οικονομία είναι απρόβλεπτη και η επιστήμη που την υπηρετεί πάντα σε δυσχερή θέση, ωστόσο υπάρχουν πολλά και σημαντικά στοιχεία που μας επιτρέπουν να ξεπεράσουμε την κρίση. Αυτά είναι η ίδια η παγκοσμιοποίηση, η συνέχιση της ανάπτυξης της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Βραζιλίας (αλλά και άλλες χώρες τύπου BRIC με μικρότερο μέγεθος), τα αραβικά κεφάλαια που επελαύνουν μετοχικά στις κορυφαίες δυτικές εταιρείες, τα ασιατικά κεφάλαια τύπου Σιγκαπούρης ή άλλα Sovereign Wealth Funds. Οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις συνεχίζουν να κάνουν κέρδη και να πρωταγωνιστούν στην καινοτομία και ανάπτυξη. Ενας νέος κύκλος ανόδου, λοιπόν, μας περιμένει και μάλιστα έντονα ανοδικός, αρκεί και οι αρχές να κάνουν το καθήκον τους, εμπεδώνοντας τη σταθερότητα και αποβάλλοντας τις εκπλήξεις από τις γραμμές χάραξης των πολιτικών τους.
————————————————————
Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στο Κέρδος στις 8/7/2008
αρχές της σύγχρονης μακροοικονομικής για σταθερές και ορθολογικές προσδοκίες,
autes den uparxoun, hdh apo tous Kahneman-Tversky
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία διότι πάνω στο χαμηλό επιτόκιο της FED του 1% πάτησε για να γεννηθεί η πιστωτική φούσκα
kapws eprepe na xrhmatodoth8ei to dhmosio xreos kai to emporiko elleimma. Dhladh o pollaplasiasths ths katanalwshs na einai tetoios wste na dhmiourgei anaptuksh gia na xrhmatodotei dhmosio xreos kai elleimma. H ousia einai sto pws mporese h amerikh na exei tautoxrona megalo dhmosio xreos kai elleimma. Irak, outsourcing klp you name it.
Sovereign Wealth Funds
pagkosmiopoihmenh kratikopoihsh legetai auto.
Tip: Oi kentrikoi trapezites apodeixthkan oi xrhsimoi hli8ioi enos susthmatos to opoio endhmika odhgouse se xrhmatooikonomikh anisorropia. Ntoparan me xrhma thn kerdoskopia.
Η κρίση δεν ωφείλεται μόνο στα subprime mortgages αλλά και στα παράγωγα (credit derivatives) τα οποία ακριβώς λόγω του μοχλευμένου χαρακτήρα τους (leveraged) λειτουργούν πολλαπλασιαστικά. Έτσι έχουμε τα λεγόμενα Level 3 Assets στους ισολογισμούς των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών τα οποία είναι αδύνατον να αποτιμηθούν καθώς δεν υπάρχουν τιμές αγοράς. Έτσι ο καθένας τα αποτιμά ανάλογα με τα μοντέλα του και ανάλογα με το ύψος του μπόνους που θέλει να πληρωθεί. Είναι σκανδαλώδες κατά την άποψη μου ότι ο CEO της Goldman Sachs έάβε μπόνους μεσούσης της κρίσης (Δεκ 2007) 67 εκ. δολλάρια !! Λίγες εβδομάδες αργότερα το FED έκανε bail-out την Bear Sterns παρέχοντας στην JP Morgan πιστωτική διευκόλυνση 30 δις δολλαρίων για 6 μήνες τουλάχιστον προκαλώντας ένα άνευ προηγουμένου moral hazard, και στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα στις αγορές ότι η Κεντρική Τράπεζα δεν αφήνει τους μεγάλους να χρεωκοπήσουν.
Ταυτόχρονα η αγγλική Northern Rock εθνικοποιείται ενώ ανοιχτά αναμένουν τα ερωτήματα για τους Lehman, UBS, Citigroup κ.λ.π.
Το ηθικό ερώτημα που εγείρεται είναι γιατί το FED δεν άφησε μια ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΉ Τράπεζα να χρεωκοπήσει μη δείχνοντας ταυτόχρονα τη ίδια ευαισθησία για τον φουκαρά που του παίρνουν το σπίτι.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία
“Το ηθικό ερώτημα που εγείρεται είναι γιατί το FED δεν άφησε μια ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΉ Τράπεζα να χρεωκοπήσει μη δείχνοντας ταυτόχρονα τη ίδια ευαισθησία για τον φουκαρά που του παίρνουν το σπίτι.”
H ηθική δεν είναι χαρακτηριστικό του τρόπου λειτουργίας της καπιταλιστικής αγοράς. Το κεφάλαιο δεν έχει “ιερά και όσια” κι απορώ που ρωτάς. Εκτός αν η ερώτησή σου είναι ρητορική. Οι FED και ΕCB λειτουργούν με κύριο γνώμονα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και, μάλιστα, του χρηματοπιστωτικού.
Τα περί “ελεύθερης αγοράς” είναι ανοησίες, γι αυτό και οι “φιλελεύθεροι” στις περισσότερες φιλελεύθερες οικονομίες του κόσμου το έχουν βουλώσει τελευταία σε ότι αφορά τις κρατικές επεμβάσεις στη Northern Rock, Bear Stearns, Fannie May & Freddie Mac, η Lehman Brothers μεθαύριο κ.α. και τα άλλα μπουμπούκια του συστήματος που καταφεύγουν στον επάρατο κρατικό παρεμβατισμό για να σώσουν το τομάρι τους, δηλ. αυτό των μεγαλομετόχων τους. Και το κράτος, βέβαια, θα βάλει γενναιόδωρα το χέρι στο χρήμα του φορολογούμενου για να τις ξεσκατώσει.
Analiseis epi analyseon, anoisies epi anoision gia ena systima to opoio idiotikopoiei ta KERDH kai koinonikopoiei tis ZHMIES ton ISXYRON…
Εκεί ακριβώς έγκειται και η όλη υποκρισία της συγκεκριμένης πολιτικής ιδεολογίας. Ο λεγόμενος κρατικός παρεμβατισμός είναι θεμιτός ή ανεπιθύμητος εφόσον η στάση και λειτουργία του διευκολύνει ή δεν παρεμποδίζει, αντίστοιχα, την κεφαλαιακή κερδοφορία.
Όποιος από τους δυο παραπάνω σχολιαστές μπορεί να μου περιγράψει ακριβώς με ποιό μηχανισμό η Fed έσωσε τη Bear Sterns και πώς αυτός απαιτεί χρήση των χρημάτων των φορολογουμένων όπως ισχυρίστηκαν, τον παρακαλώ να το κάνει. Αλλιώς θα τους προτρέψω να αφήσουν την παπαρολογία και να ενημερωθούν λιγάκι για κάποια πράξη την οποία κρίνουν χρησιμοποιώντας πομπώδεις λέξεις.
@Κώστας
Πρώτον, δεν αναφέρθηκα μόνο στη Bear Sterns, αλλά και σε άλλες επιχειρήσεις.
Δεύτερον, στη συγκεκριμένη περίπτωση που επικαλείσαι, μάλλον ελλείψει σοβαρής επιχειρηματολογίας, αντί απάντησης σε παραπέμπω, όχι σε κανένα κομμουνιστικό μανιφέστο, αλλά στο άρθρο “Goodbye capitalism” του J. Rosner στους FT της 15/7
http://www.ft.com/cms/s/0/93f0da74-5269-11dd-9ba7-000077b07658.html
“We have nationalised the losses from Bear Stearns through a transfer of risk on to the federal government’s balance sheet and have now nationalised the losses generated by Fannie’s and Freddie’s poor management and functionally taken $5,000bn in obligations on to the government’s balance sheet. ”
Ίσως εσύ θα μπορούσες να μας πείς περισσότερα για τους “μηχανισμούς” της FED…
Αγαπητέ φίλε Κώστα,
Απλώς να σε ενημερώσω ότι η FED παρείχε πιστωτική διευκόλυνση στην JP Morgan ύψους άνω των 30 δισ $ για τουλάχιστον 6 μήνες με δυνατότητα παράτασης για την εξαγορά της Bear Sterns.
Κατά τα λοιπά, εγώ προσωπικά διαβάζω με προσοχή όλες τις απόψεις χωρίς να τις χαρακτηρίζω ως παπαρολογίες ή οτιδήποτε άλλο.
Ευχαριστώ
Σε συνέχεια του προηγούμενου σχολίου μου για το bailout της Bear Stearns:
‘The Bear Stearns bail-out
17 Mar 2008 04:08 am
On Friday Bear Stearns–-even in the throes of a financial collapse that had driven its share price down by three-quarters–-was still worth $3.5 billion. On Sunday night it was worth barely $200m, sold for two bucks a share to J.P. Morgan, in a deal brokered by the Fed. If this is a bail-out (and it is) the shareholders of Bear Stearns are not exactly thrilled about it. They will want to know why giving away their firm (whose book value, they had just been told, was in the neighbourhood of $80 a share, and whose headquarters building is said to be worth $1 billion) to J.P. Morgan was better for them than going bust.
It wasn’t. Bankruptcy would surely have recovered more value for shareholders than this give-away-–but the Fed evidently feared that closure and disposal of Bear’s assets would have jeopardized other parts of the country’s teetering financial system. Preventing that was the Fed’s overriding goal. The firm had to be acquired in a hurry, shored up, and then run, so far as counterparties were concerned, as though nothing had happened. By any measure, Bear Stearns was not that big: it was surely not “too big to fail”. Apparently, though, it was deemed too delicately interconnected to fail. One wonders how many such institutions there now are, and who will carry the burden of keeping them in business.
The Fed, helping to answer that question, simultaneously announced a new lending facility for “primary dealers”–-non-bank financial firms like Bear, which have hitherto been unable to borrow from the Fed. This constitutes a remarkable expansion of the Fed’s financial safety net. Something else Bear’s shareholders will want to know is why this facility was not created in time for them to take advantage of it. At the end of last week, they were having to borrow from the Fed indirectly, through the good offices of J.P. Morgan. Two days later, J.P. Morgan is getting Bear for nothing, and in addition has been promised as much as $30 billion in Fed loans, secured against Bear’s dodgy assets. If the assets turn out to be worth less than the loans, the Fed–-ie, the taxpayer–-shoulders the risk. (And that, by the way, is why these arrangements are indeed a bail-out, though not one that helps Bear’s original owners.)
On the face of it, this looks like a remarkably good deal for J.P. Morgan. We will see whether it turns out to be such good value for taxpayers
Ke Kosta na eiste pio feidolos stis ekfraseis sas. To yparxon oikonomiko-koinoniko systima katakrinoume, den sas brisame ti mana. Epipleon, apo ti stigmi pou an den apatomai eiste kathigitis oikonomikon stin Ameriki, tha eprepe na eiste pio prosektikos kai na min ethelotyfleite se (oikonomika…) gegonota pou oloi ta exoun toumpano kai eseis kryfo kamari.
Ektitheste. Apla.
Κύριε Σατράπη,
ίσως εκτίθεμαι ίσως και όχι, πάντως γράφω ενυπόγραφα. Όταν και εσείς αποκτήσετε το θάρος να κάνετε το ίδιο, θα δούμε ποιος εκτίθεται. Ούτε και εγώ σας έβρισα τη μάνα, χαρακτήρησα αυτό που γράψατε ως παπαρολογία. Σας προκαλώ να με διαψεύσετε εξηγώντας μου ακριβώς πώς κοινωνικοποιήθηκαν οι ζημιές της Bear Sterns. Εφ’ όσον ο κόσμος το έχει τούμπανο δεν θα σας είναι δύσκολο. Μέχρι να το κάνετε, επιτρέψτε μου να επιμένω στον χαρακτηρισμό μου.
Κύριε Στυλιανόπουλε,
δεν καταλαβαίνω εσείς γιατί θιχτήκατε, καθώς το σχόλιό μου δεν αφορούσε εσάς.
Rebel,
δεν με ενδιαφέρει το τι γράφει το τάδε ή δείνα άρθρο, με ενδιαφέρει αν αυτοί που τόσο έντονα εξέφρασαν άποψη έχουν γνώση των μηχανισμών, ή απλά λένε για να πούνε. Μου φαίνεται δε άκρως περίεργη η σύμπραξη αριστερών και ακραίων φιλελεύθερων να εμφανίσουν την παρέμβαση της Φεντ ως λίγο-πολύ κρατικοποίηση ιδιωτικών χρεών, ο καθένας για τους δικούς του ιδεολογικούς σκοπούς. Ως κάποιος λοιπόν που πιστεύει ότι είναι αναγκάια κάποια αλλά περιορισμένη κρατική παρέμβαση επέτρεψέ μου να σου πω ότι η Φεντ δεν έκανε τίποτα άλλο από αυτό που κάνει σε πάρα συχνή βάση με τις εμπορικές τράπεζες. Η μόνη διαφορά είναι ότι το έκανε για επενδυτική τράπεζα. Και εννοώ την παροχή βραχύπροθεσμου έντοκου δανείου προκειμένου να αποφευχθεί ένα bunk run. Για αυτό άλλωστε δημιουργήθηκαν οι κεντρικές τράπεζες, για να αποφεύγονται φαινόμενα του 19ου αιώνα όπου κρίσεις πανικού (συχνα οφειλόμενες σε φημολογία χωρίς βάση) κατά τις οποίες οι καταθέτες προσπαθούσαν να αποσύρουν τα λεφτά τους όλοι μαζί ανάγκαζαν τις τράπεζες να αναστέλουν τη λειτουργία τους καθώς μέρος των καταθέσεων αυτών ήταν δεσμευμένες σε δάνεια. Οι κεντρικές τράπεζες πλέον είναι έτοιμες, σε τέτοιες περιπτώσεις, να δώσουν βραχυπρόθεσμα έντοκα δάνεια σε τράπεζες που αντιμετωπίζουν κρίσεις ρευστότητας προκειμένου να αποφεύγονται τα bank runs. Σε καμία περίπτωση δεν ανέλαβε το Αμερικανικό δημόσιο να πληρώσει τα χρέη της Bear Sterns με λεφτά των φορολογουμένων! Το να ισχυρίζεσαι κάτι τέτοιο ρίχνει νερό στο μύλο κάποιων ακραίων φωνών που ζητούν την κατάργηση της Κεντρικής Τράπεζας και έτσι της περεταίρω απορύθμισης των χρηματοοικονομικών αγορών, τη στιγμή που αν η πρόσφατη κρίση έδειξε κάτι, αυτό είναι ότι η Φεντ δεν άσκησε το ρυθμιστικό της ρόλο όσο έπρεπε!
Ke Kosta eno parapano sas apantisan me safeis analiseis (kai oxi me arthra apo to Rizospasti) o dogmatismos sas synexizei na sas xaraktirizei. Den tha epimeino, alla bazontas kai ego ena litharaki stin koubenta os kapoios pou den ti briskei me to na to paizei aythentia alla ostoso prospathei na einai enimeros gia to ti symbainei gyro tou empisteuomenos tin krisi tou, sas efisto tin prosoxi sta parakato apospasmata enos sxetikou arthrou ton NYTimes:
…As of last Nov. 30, Bear Stearns had on its books approximately $46 billion of mortgages, mortgage-backed and asset-backed securities. Jettisoning such a portfolio onto a mortgage market that is not operative would, it is plain to see, be a disaster.
But, who knows what those mortgages are really worth? According to Bear Stearns’s annual report, $29 billion of them were valued using computer models “derived from” or “supported by” some kind of observable market data. The value of the remaining $17 billion is an estimate based on “internally developed models or methodologies utilizing significant inputs that are generally less readily observable.”
In other words, your guess is as good as mine.
…“For the government to print money at the expense of taxpayers as opposed to requiring or going about a receivership and wind-down of any insolvent institutions should be troubling to taxpayers and regulators alike,” said Josh Rosner, an analyst at Graham Fisher & Company and an expert on mortgage securities. “The Fed has now crossed the line in a very clear way on ‘moral hazard,’ because they have opened the door to the view that they are required to save almost any institution through non-recourse loans — except the government doesn’t have the money and it destroys the U.S.’s reputation as the broadest, deepest, most transparent and properly regulated capital market in the world.”
…That will leave the taxpayer, alas. As usual.
Edo kotzam NYTimes mas lene sxedon katamoutra oti stirizontai me kratika lefta oi AERITZIDES kai eseis apla blepete ena braxyprothesmo daneiaki…
@Κώστας
Στην περίπτωση της Bear Sterns, η FED όχι μόνο δάνεισε $30 δις στη JP Morgan για την εξαγορά της, αλλά “ασφαλίζει” και τα σχετικά securities, που να θυμηθούμε ότι είναι και τα πλέον προβληματικά στα βιβλία της Bear Sterns και γενικότερ. Aν αυτά τα securities αποδειχτεί ότι δεν έχουν καμιά αξία, που είναι πολύ πιθανό με το συγκεκριμένο οικονομικό κλίμα, το FED θα χάσει $29 δις (απ’ ό,τι γνωρίζω, η JP Morgan θα επιβαρυνθεί μόνο με το πρώτο $1δις).
Τα ερώτηματα εξακολουθούν να αιωρούνται: Γιατί δεν άφησε η FED την Bear Sterns να χρεοκοπήσει, όπως θα έπρεπε σε μια “ελεύθερη οικονομία” με “υγιή ανταγωνισμό”; Γιατί δεν μας λές τίποτε για τις άλλες εταιρίες που η FED, είτε η CBE ανάλαβαν τα χρέη τους; Γιατί οι νεοφιλελεύθεροι μας διαμαρτύρονται όταν οι εργαζόμενοι ζητάν κρατική παρέμβαση για να μην κλείσουν εταιρίες (Siemens Hellas, Λαναράς, κτλ. – βλ. παρακάτω) και κάνουν τουμπεκί όταν πρόκειται για επιβίωση τραπεζών από το FED;
Λέει, λοιπόν, ο Κώστας (οχι εγώ – ο άλλος επώνυμος Κώστας, αυτός που εκτίθεται ενυπόγραφα!)
“Όποιος από τους δυο παραπάνω σχολιαστές μπορεί να μου περιγράψει ακριβώς με ποιό μηχανισμό η Fed έσωσε τη Bear Sterns και πώς αυτός απαιτεί χρήση των χρημάτων των φορολογουμένων όπως ισχυρίστηκαν, τον παρακαλώ να το κάνει. Αλλιώς θα τους προτρέψω να αφήσουν την παπαρολογία και να ενημερωθούν λιγάκι για κάποια πράξη την οποία κρίνουν χρησιμοποιώντας πομπώδεις λέξεις”.
Αν και δεν είμαι κάποιος απ’ τους δύο σχολιαστές, θα ήθελα να υπερασπιστώ την “παπαραλογία” τους, μπας και μάθουμε ποιός είναι ο παπάρας τελικά!
Περιγραφή μηχανισμού: χρηματοπιστωτικός οίκος είναι στα πρόθυρα του φαλημέντου –> κίνδυνος αθέτησης υποχρεώσεων σε τρίτους+ κίνδυνος οι καταθέτες να μην μπορούν να πάρουν πίσω τα λεφτά τους –> κίνδυνος διάδοσης της αστάθειας στο συνολικό τραπεζικό σύστημα –> αύξηση κινδύνου –> λειτουργία της Κεντρικής Τράπεζας ως “έσχατος δανειστής” –> χρήση discount window –> αύξηση κυκλοφορίας χρήματος –> αύξηση Μ3, Μ4 –> χωρίς ταυτόχρονη αύξηση προϊόντος –> και χωρίς αύξηση επιτοκίων –> και με σταθερό τον επιταχυντή –> αύξηση ελλείμματος και πληθωρισμού –> μετακύλιση ελλείμματος –> deadweight loss και πληθωριστική φορολογία (δύναται να γίνει και πιο τραγικό: χρηματοδότηση ελλείμματος με έκδοση ομολόγων!) Εάν ο αγαπητός ενυπόγραφος Κώστας κάτι απ’ την ακολουθία δεν καταλαβαίνει, δεν πειράζει. Αρκεί να ξεστραβωθεί να διαβάσει Friedman. Αν, πάλι, δεν θέλει να δώσει τα ωραία του λεφτά για να αγοράσει την σχετική βιβλιογραφία, ούτε θέλει να τελειώσει το πρώτο έτος μιας Οικονομικής σχολής, η λύση και πάλι υπάρχει: αρκεί να καταλάβει ότι τα λεφτά της Κεντρικής Τράπεζας είναι τα λεφτά των φορολογουμένων (έλα ρε! τόσο απλό είναι;). Οταν, δηλαδή, ο αγαπητός κατά τα άλλα ενυπόγραφος Κώστας αναφέρει ότι “Οι κεντρικές τράπεζες πλέον είναι έτοιμες, σε τέτοιες περιπτώσεις, να δώσουν βραχυπρόθεσμα έντοκα δάνεια σε τράπεζες που αντιμετωπίζουν κρίσεις ρευστότητας προκειμένου να αποφεύγονται τα bank runs”. Προσπερνώ την ανορθογραφία!. Ο καθ’ όλα απαπαρολόγος ενυπόγραφος Κώστας προφανώς εννοεί ότι η Κεντρική Τράπεζα από κάπου πρέπει να βρει το χρήμα των βραχυπρόθεσμων εντόκων δανείων. Από πού θα το βρεί αυτό το χρήμα; Λύση πρώτη: θα το εκδώσει (χωρίς το επιπρόσθετο χρήμα να αντιστοιχεί σε αυξητική μεταβολή του προϊόντος). Αποτέλεσμα: “Inflation is always and everywhere a monetary phenomenon”…μέχρι να φτάσουμε σε επίπεδα Ζιμπάμπουε, όπου το τελευταίο που θα μας απασχολεί θα είναι ο πληθωρισμός. Λύση δεύτερη: αύξηση επιτοκίων ή/και αύξηση φορολογίας. Αποτέλεσμα: χωρίς να θέλω να το περιγράψω με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, το αποτέλεσμα θα είναι ο φίλτατος ενυπόγραφος Κώστας να πουλήσει την υπογραφή του για να μπορεί να ξεπληρώσει το ενυποθηκευμένο έλλειμμα (ή/και χρέος) αυτός και τα εγγόνια του.
Επειδή, όμως, παπάρα στο χωριό μου λέμε το ψωμί που έχει βουτηχτεί, ο αξιαγάπητος Κώστας μας προσφέρει το λαδόξυδο. Μας λέει ότι “Για αυτό άλλωστε δημιουργήθηκαν οι κεντρικές τράπεζες, για να αποφεύγονται φαινόμενα του 19ου αιώνα όπου κρίσεις πανικού (συχνα οφειλόμενες σε φημολογία χωρίς βάση)”.
Ε, ρε Friedman, ε, ρε Hayek, ευτυχώς εσείς συχωρεθήκατε και δεν διαβάζετε τί γράφεται σε ένα forum Νεοφιλελευθέρων! Ε ρε Friedman να μην ξέρεις ότι το 1929 δεν είχαμε χρείαν από helicopter money αλλά από ένα φημοαπωθητικό (κατά το εντομοαπωθητικό) -φημοκτόνο (κατά το κατσαριδοκτόνο) αέριο!! Τώρα, βεβαίως, στην χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας, έχουμε βρει κι άλλο ένα αέριο. Την μαλακόσκονη, που περνά κάθε μέρα πάνω απ’ τα κεφάλια μας και μας ψεκάζει!
@rebel : δεν νομίζω οτι οι νεο-φιλελεύθεροι (κατ’ εσε) , ακραίοι φιλελεύθεροι (κατά τον Κώστα) κάνουν τουμπεκί όταν πρόκειται για περιπτώσεις όπως της Bear Stearns, Northern Rock κλπ
@Κώστας : Το δίχτυ ασφαλείας που παρέχει η παρέμβαση της κρατικης τράπεζας στα δύσκολα δεν είναι που οδηγεί τα στελέχη των τραπεζών ( και λοιπών επενδυτικών οικων ) σε διαχείριση όχι απλώς παράτολμη αλλά καταδικασμένη ; Πως μπορεί να υπάρξει αποφυγή των bank runs αλλά ταυτόχρονα και να υπάρχει ένας “μπαμπούλας” χρεωκοπίας για τις τράπεζες , όπως σε όλες τις επιχειρήσεις , που θα οδηγεί σε πιο λελογισμένη διαχείριση ;
Εν τέλει πιστεύεις οτι στην εποχή μας . με τις δυνατότητες πληροφόρησης που υπάρχουν , είναι πια τόσο πιθανά τα bank runs λόγω φημολογίας ή άλλων μη ουσιωδών λόγων ; Διότι κατά τα άλλα τείνω να συμφωνήσω με τον ρέμπελ ( αν τον ερμήνευσα σωστά ) .Αν εγώ έχω μετοχές στην αλλαντοβιομηχανία τάδε , και αυτή χρεωκοπήσει δεν θα χάσω τα λεφτά μου ; Αν έχω αγοράσει 10 γκαρσονιέρες στο Μεσολόγγι και κλείσουν τα ΤΕΙ λόγω έλλειψης φοιτητών δεν θα χάσω τα λεφτά μου ; Γιατί αν έχω επενδύσει σε καταθέσεις σε μια τράπεζα και αυτή χρεωκοπήσει να μην χάσω και τότε τα λεφτά μου ; ( Ίσα ίσα , που κάποιοι που έχουν πάρει δάνειο θα βγούν και ωφελημένοι 🙂 )
@rebel σε συνέχεια του προηγουμένου δες παράδειγμα εδώ http://voteforliberty.wordpress.com/2008/03/28/end_government_welfare_to_banks/
@jinx
Τα ερωτήματα που έθεσα ήταν ρητορικά – δεν προσδοκώ κάποια ακριβή απάντηση. Αυτό που απαιτούν οι κάθε λογής αντιπρόσωποι του καπιταλισμού και το κατορθώνουν μέσω της FED και των κρατικών μηχανισμών είναι κρατικά χρηματοδοτούμενα bail-outs, που σκοπεύουν πρώτα και κύρια στη διάσωση τραπεζών και χρηματιστικών ινστιτούτων, δηλαδή – στην καθομιλουμένη- στη διάσωση των υπερ-πλούσιων χρηματιστών-επενδυτών και σπεκουλαδόρων που είναι και οι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την κρίση. Από την άλλη πλευρά η κρατική βοήθεια στα εκατομμύρια που έχασαν ή κινδυνεύουν να χάσουν το σπιτάκι τους και βρέθηκαν σε αυτόν το λάκκο χάριν στην κερδοσκοπική απληστία των παραπάνω δανειστών κι «επενδυτών» είναι μηδαμινή.
Το είπε ο Satrapis παραπάνω, το επεσήμανε και o Martin Wolf πρόσφατα στους FT ότι έχουμε ένα οικονομικό σύστημα “where in good times the profits are privatised and in bad times the losses are socialised”, δηλαδή ένα “one-sided game” το οποίο οι κάθε απόχρωσης φιλελεύθεροι λιβανίζουν. Έγραψε σχετικά και ο Roubini.
“This is indeed a one-sided game where financial insiders privatise profits while the massive losses of their reckless behaviour – searching dangerously for yield, gambling for redemption, being subject to distorted incentives not to monitor their lending and risky investments – are systematically socialised during a crisis. This is actually ‘crony capitalism’ of the worst kind, as bad as the one that plagued emerging economies and led to their severe financial crises in the last decade”. Να το χαιρόμαστε, αυτό το σύστημα…
ρεμπελ σε καταλαβαίνω και συμφωνώ , απλά είπα οτι οι αίσθησή μου είναι οτι οι φιλελεύθεροι ( ή κάποιοι από αυτούς τουλάχιστον ) ΔΕΝ είναι υπέρ του σημερινού συστήματος , ούτε και το θεωρούν (αρκετά ) φιλελεύθερο .Εϊναι μια παρεξήγηση αρκετά διαδεδομένη , παρόμοια με αυτή που ακούγεται κατά κόρον και στη χώρα μας , ότι δηλαδή τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε οφείλονται στην παγκοσμιοποίηση και τον καπιταλισμό (…)
Κατ’ αρχάς να διευκρινήσω ότι δεν θίχτηκα. Αυτό που με ενόχλησε είναι ο χαρακτηρισμός των απόψεων με τις οποίες διαφωνούμε. Και εγώ διαφωνώ με τις απόψεις του rebel αλλά δεν τις χαρακτήρισα παπαρολογίες.
Όσον αφορά το θέμα του bail-out νομίζω ότι έχει καλυφθεί αρκετά. Είνα δε ακόμη πιο σκανδαλώδες διότι αφορά σε επενδυτική και όχι εμπορική Τράπεζα για όσους καταλαβαίνουν την διαφορά. Το ελληνικό ανάλογο θα ήταν να σώσει η Ελληνική κυβέρνηση μια μεγάλη χρηματηστιριακή.
Όσον αφορά το “ηθικό” ζήτημα που έθεσα στο πρώτο σχόλιο μου έχει ως εξής. Ο καπιταλισμός βασίζεται- μεταξύ άλλων- στην εξής θεμελιώδη αρχή. “Those who have the profits should take the pain”. Στην (ις) προκειμένη(ες) περίπτωση(εις) τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται και τα ρίσκα κοινωνικοποιούνται.
Επειδή λοιπόν εγώ ασχολόυμαι επαγγελματικά περισσότερο από 20 χρόνια με τον χώρο σαν fixed income trader , αφενός μεν ανάλογη κρίση δεν έχω ξαναδεί , αφετέρου δε πιστεύω ότι η συγκεκριμένη κρίση πέρα από τον χρηματοπιστωτικό της χαρακτήτρα θέτει και άλλα σοβαρότερα ερωτήματα όσον αφορά την λειτουργία της “ελεύθερης” αγοράς. Κατά τον Bernanke πάντως το κόστος του “moral hazard” είναι μικρότερο από το να άφηναν την Bear να χρεωκοπήσει, άποψη με την οποία διαφωνώ.
Κώστας μιλάει επώνυμα,
εγώ δεν είπα κανένα παπάρα. Το να σε αποκαλέσω έτσι, όπως υποννόησες εσύ για μένα, μάλλον αδικέι τη λέξη παπάρας. Τώρα, σχετικά με το παραλλήρημά σου (τα βελάκια έχουν άραγε κάποια λογική?).
Α) Άνοιξε κανένα εγχειρίδιο οικονομικών και θα δεις ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Φεντ) όντως δημιουργήθηκε όταν μια σειρά από bank runs ενίσχυσε την άποψη ότι χρειάζεται μια Κεντρική Τράπεζα που θα ασκεί ρυθμιστικό ρόλο στο τραπεζικό σύστημα.
Β) Η Φεντ δεν χρειάζεται να τυπώσει απαραίτητα χρήματα για να καλύψει μια χασούρα καθώς έχει δικές τις πηγές εσόδων. Δεν στηρίζεται σε κρατική χρηματοδότηση όπως αφήσατε να εννοηθεί κάποιοι λέγοντας ότι χρησιμοποιεί λεφτά φορολογουμένων, αλλά σε έσοδα από τα βραχυπρόθεσμα δάνεια που δίνει στις εμπορικές τράπεζες και από τους τόκους των κρατικών ομολόγων που κατέχει. Και αν χρειαστεί μπορεί να πουλήσει μέρος αυτών των ομολόγων. Άντε μάθε πρώτα και μετά μίλα.
Γ) Αλλά ακόμα και αν αναγκαστεί να τυπώσει χρήμα και αυτό όντως οδηγήσει σε ελαφρώς μεγαλύτερη αύξηση των τιμών. Και λοιπόν? Βάλε τα λεφτά σου σε έντοκο λογαριασμό να την αποφύγεις. Το Fisher effect σου λέει τίποτα αγαπητέ?
Παύσε λοιπόν να ψεκάζεις τη δική σου μαλακόσκονη στα κεφάλια των άλλων!
Σατράπης.
το τι λέει κάποιος σε Opionion Editorial αφήνει παγερά αδιάφορο. Εκτώς και αν εσύ συμφωνείς με ότι άποψη γράφει ο Τράγκας στη Χώρα. Το θέμα είναι αν έχει πραγματική βάση. Όσο για δογματισμούς, μάλλον τη μέση οδό εκφράζω. Οι δογματισμοί είναι του συναφιού σου και των αντιστοίχων στο άλλο άκρο με τους οποίους συμπλέεις στο συγκεκριμένο θέμα. Δες και παρακάτω,
Rebel και jinx
Εγώ εκτιμώ ότι δεν πρόκειται οι απώλιες να είναι τόσο μεγάλες (π.χ. να χαθούν όλα τα mortgage backed securities) ώστε να χρειαστεί να καλύψουν οι φορολογούμενοι τα χρέη. Μπορεί να συμβεί? Ίσως.
ΔΕ ΜΠΟΡΕΙ (!) όμως να παρουσιάζεται η παρέμβαση της Φεντ με τη Στερνς ως δήθεν κρατικοποίηση των χρεών τη στιγμή που κάτι τέτοιο δεν ισχύει μέχρι στιγμής. Τα securities δεν έχουν χρεωκοπήσει, και αν ένα μέρος τους πράγματι παύσει τις πληρωμές, λόγω του Β) που έγραψα παραπάνω αυτό δε σημαίνει ότι θα επιβαρυνθούν οι φορολογούμενοι.
Θα χρειαστεί να χρεωκοπήσουν πάρα πολλά από αυτά τα ομόλογα για να αναγκαστούν οι φορολογούμενοι να πληρώσουν. Ο κεντρο-αριστερός καθηγητής οικονομικών Πώλ Κρούγκμαν φαίνεται να θεωρεί τέτοιο ενδεχόμενο πιο πιθανό από ότι εγώ. Ακόμα και έτσι, θεωρεί ότι η παρέμβαση της Φεντ έπρεπε να γίνει, αρκεί να γίνει κάτω από τις προϋποθέσεις που εξηγεί εδώ.
http://www.nytimes.com/2008/03/17/opinion/17krugman.html?ex=1363406400&en=38d032fb3fc8d87e&ei=5124&partner=permalink&exprod=permalink
jinx
και κάτι λίγο πιο τεχνικό για να απαντήσω στο ερώτημά σου. Η περίπτωση των τραπεζών δεν είναι αντίστοιχη της γκαρσονιέρας. Όταν αγοράσω ένα ομόλογο και το κρατήσω μέχρι τη λήξη, τα λεφτά που θα πάρω πίσω καθώς και οι τόκοι είναι προκαθορισμένα. Θα χάσω τα λεφτά μου μόνο αν αυτός που έχει εκδώσει το ομόλογο (ο δανειολήπτης) χρεωκοπήσει. Ωστόσο, στην ενδιάμεση περίοδο μπορεί οι τιμές των ομολόγων να έχουν σημαντική διακύμανση για πολλούς λόγους που δεν είναι του παρόντος. Ας πούμε λοιπόν ότι εγώ είμαι η Στερνς, και με τα λεφτά ιδιωτικών ασφαλιστικών ταμείων, συνταξιοδοτικών ταμείων, και άλλων επενδυτών έχω αγοράσει ομόλογα που έχουν ως ενέχυρο στεγαστικά δάνεια. Σκάει η κρίση στην αγορά ακινήτων και κάποιοι δανειολήπτες δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνεια. Η τιμή των ομολόγων αυτών πέφτει καθώς οι επενδυτές τα αποφεύγουν διότι τα θεωρούν υψηλότερου ρίσκου. Ας πούμε τώρα ότι ακόμα και αν κάποια από τα δάνεια δε μπορούν να πληρωθούν, η τράπεζα κρατούσε τα ομόλογα μέχρι τη λήξη, με τα αποθεματικά της και με τα κέρδη από τα υγειή δάνεια θα μπορούσε να καλύψει τις επισφάλειες. Ας πούμε όμως ότι βγαίνει η φήμη πως τα ομόλογα που κατέχει η Στερνς έχουν ως ενέχυρο επισφαλή δάνεια σε μεγαλύτερο ποσοστό από άλλες τράπεζες, λόγω της επιθετικής της πολιτικής. Ξαφνικά τρέχουν όλοι να αποσύρουν τις επενδύσεις τους. Από εκεί που η Στερνς ίσως να την είχε βγάλει καθαρή αν είχε περιμένει μέχρι να λήξουν τα ομόλογα, τώρα, προκειμένου να πληρώσει τους επενδυτές αναγκάζεται να τα πουλήσει στην τρέχουσα πολύ χαμηλή τιμή, χάνοντας δισεκατομμύρια τα οποία δεν μπορεί να καλύψει. Όπως εξηγεί και ο Κρούγκμαν, έχει ευθύνη και η τράπεζα για το όνομα που δημιούργησε στην αγορά. Αλλά μια κατάσταση που πιθανόν θα ήταν δύσκολη γίνεται καταστροφική λόγω μιας φήμης και του πανικού που αυτή δημιούργησε.
Αυτό που προσπάθησε να κάνει η Φεντ ήταν να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του κοινού ώστε να μην πουληθούν όλα τα ομόλογα που είχε η Στερνς στην παρούσα πολύ χαμηλή τιμή, κάτι που θα οδηγούσε σε λεγόμενη αυτο-εκπληρούμενη προφητεία, με την προοπτική ότι όταν θα λήξουν το ποσοστό των στεγαστικών δανείων που έχουν ως ενέχυρο το οποίο δε θα μπορέσει να πληρωθεί θα είναι σχετικά μικρό. Για αυτό και πίεσε για την πώληση της Στερνς στην Τζει Πι Μόργκαν, που θεωρείται πιο αξιόπιστη και έχει περισσότερα κεφάλαια, και εγγυήθηκε τα ομόλογα αυτά.
Κώστα ευχαριστώ για την απάντηση . Δυσκολεύομαι όμως να καταλάβω γιατί είναι τόσο διαφορετική η περίπτωση της γκαρσονιέρας (ας πούμε ) , των μετοχών ή οποιουδήποτε άλλου προϊόντος με ένα ομόλογο ή μια προθεσμιακή κατάθεση .Όταν άρχισε να κυκλοφορεί η φήμη οτι θα μπεί όριο 10 για την είσοδο στα ΤΕΙ παρουσιάστηκε παρόμοιο φαινόμενο στις γκαρσονιερουπόλεις .Οι τιμές των διαμερισμάτων έπεσαν , η αξία της επένδυσης χάθηκε .Κάπως παρόμοια δεν χάθηκαν και τόσα τρις στο χρηματιστήριο ; Αν αντίστοιχα βγεί μια φήμη οτι η βιομηχανία τάδε μπήκε μέσα χοντρά από λανσάρισμα κακού προϊόντος η μετοχή θα πάρει την κατρακύλα , ακόμα και αν αυτό είναι ψέμα .Ειλικρινά δεν βλέπω γιατί η προστασία από τις κακές φήμες πρέπει να είναι προνόμιο των τραπεζών και των προϊόντων τους .Και εν τέλει γιατί πρέπει μια κακή τράπεζα να σωθεί μετά από ηλίθιες διαχειρίσεις ; Για να ξανακάνει τα ίδια ; Και εν τέλει , αν η στερνς έκλεινε θα ήταν τόσο τεράστια η καταστροφή ; Η μήπως θα ήταν και ολίγο δημιουργική ; Βλέπε και τη συνέχεια
Δεύτερον , κολλήσατε στο αν η διάσωση της Στερνς έγινε με λεφτά ή οχι των φορολογουμένων .Σημαντικό σημείο , αλλά έτσι λησμονούμε το σημαντικότερο :Τι θα εμποδίσει σε 1 , 2, 5 χρόνια , τον επόμενο μαθητευόμενο μάγο – ανεύθυνο μπονουσοθήρα ( 🙂 ) διαχείριστη κεφαλαίων της αναβαπτισμένης στερνς να αρχίζει πάλι να αγοράζει παλαβά στεγαστικά που έχουν δοθεί σε παρτ τάιμ καθαρίστριες των μακντόναλντς ; Θα κοιτάξει να παρουσιάσει μερικά καλά τρίμηνα , θα πάρει τα τρελά μπόνους και όταν έρθει αναπόφευκτα η κατάρρευση , νο πρόμπλεμ , η Φεντ να ‘ναι καλά .
@ Κώστας
1. Χαρακτήρισες προηγούμενους σχολιαστές ως παπαρολόγους. Εγώ σε χαρακτήρισα απαπαρολόγο (το «α» στην Ελληνική είναι στερητικό). Τώρα, εάν επιμένεις για το αντίθετο…
2. Τα βελάκια διαχρονικά, υποδεικνύουν ακολουθία. Εάν κάτι από την ακολουθία δεν καταλαβαίνεις, ζήτα βοήθεια. Ζήτα ενισχυτική διδασκαλία. Διάβασε! Εν πάσει περιπτώσει, κάνε κάτι!
3. Η FED και οι λοιπές κεντρικές τράπεζες δημιουργήθηκαν προκειμένου να μπορούν οι κυβερνήσεις να ελέγχουν το οικονομικό κύκλωμα. Και αυτό έκαναν: η πολιτική της FED και οι λοιπές κυβερνητικές παρεμβάσεις ήταν που οδήγησαν στο crash του 1929 (α ρε Friedman συχωρεμένε! Καθόμαστε και λέμε τα αυτονόητα!). Εάν, τώρα, εσύ θες να πιστεύεις ότι η κυβερνητική παρέμβαση είναι προς όφελος της οικονομίας, πες το ανοιχτά και μην κρύβεσαι.
4. Η FED δεν στηρίζεται σε κρατική χρηματοδότηση. ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ την κρατική χρηματοδότηση.
5. Οπου υπάρχει κρατική χρηματοδότηση, συμβαίνουν δύο πράγματα: 1. Crowding-out, και 2. Ανάγκη αύξησης κρατικών εσόδων. Εάν τα έσοδα είναι μικρότερα απ’ τα έξοδα, τότε θα έχουμε έλειμμα. Εάν χρηματοδοτήσουμε το έλλειμμα με ομόλογα τότε θα έχουμε και χρέη. Και το κράτος θα διογκώνεται, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις θα ασφυκτιούν.
6. Η FED δεν εκδίδει ισολογισμό. Δεν έχει η FED “χασούρα”. Η εθνική οικονομίας έχει “χασούρα” (όπως αποτυπώνεται στο έλλειμμα). Τα δάνεια που δίνει στις λοιπές εμπορικές τράπεζες και τα κρατικά ομόλογα που εκδίδει είναι αποτελούν χρήματα της ίδιας της Οικονομίας. Γι’ αυτό μιλούμε για έλλειμμα, πλεόνασμα, χρέος, κ.ο.κ. Όταν, δηλαδή, μια κεντρική τράπεζα εκδίδει ομόλογα, σημαίνει ότι θα πρέπει να τα πληρώσει πίσω (συν τους τόκους). Από πού θα τα βρει τα χρήματα; Από τους φορολογουμένους. Εάν δεν μπορέσει να τα βρει, τότε θα έχουμε χρέος και έλλειμμα ταυτόχρονα.
7. Τρελλαθείτε μαζί μας! Δηλαδή η κεντρική τράπεζα εκδίδει ομόλογα και δανείζει τράπεζες για να έχει έσοδα; Και για να αυξήσει τα έσοδά της θα πουλήσει ομόλογα;
8. Μιαμιση σαρδέλα, μιάμιση δραχμή. Εξι σαρδέλες πόσο; Αναλαμβάνει η FED να χρηματοδοτήσει τράπεζες ή/και να διαγράψει μέρος των χρεών τους. Τα χρήματα τα βρήκε από κάτι οικόπεδα που τις είχε αφήσει ο παππούς της κι από μια μεγάλη δωρεά του Greenspan!
9. Αν δεν επαρκούν τα χρήματα απ’ τα οικόπεδα, κανένα πρόβλημα. Θα τυπώσει χρήμα! Κανένα πρόβλημα!
10. Ε ρε γλέντια! Εχουμε πληθωρισμό; Ε και τι έγινε; Βάλε τα λεφτά σου σε προθεσμιακό λογαριασμό! Η αγόρασε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια δημοσίου! Αρα, ο πληθωρισμός δεν αποτελεί πρόβλημα!
11. Υπόθεση Fisher ή πώς να μετατρέπεται ένα assumption σε ντετερμινιστικό αποτέλεσμα: ρε να μην το ξέρουν εκεί στις ΗΠΑ να ανεβάσουν τα επιτόκια στο 5% !
12. Αποφάσισε: είσαι υπέρ του να παρεμβαίνει το κράτος στην Οικονομία (και να αποφασίζει ποιες επιχειρήσεις θα μείνουν ανοιχτές με κρατική χρηματοδότηση), ή κατά;
13. Αν, ακόμη και τώρα δεν καταλαβαίνεις ότι η κρατική χρηματοδότηση προέρχεται από χρήματα των φορολογουμένων, φαίνεται ότι όντως η μαλακόσκονη είναι δραστική!
Υ.Γ. ο τόνος μου δεν θα ήταν τόσο οξύς -τόσο σε αυτό το σχόλιο, όσο και στο προηγούμενο- εάν δεν είχες χαρακτηρίσει “παπαρολογίες” (χωρίς μάλιστα να έχεις προκληθεί από κανέναν) το ότι οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν την κρατική χρηματοδότηση και εαν δεν είχες γράψει οτι μιλάς επώνυμα -αναφέροντας μόνο το όνομά σου.
πως η κρατικη παρέμβαση προκάλεσε την προηγούμενη μεγάλη οικονομική κρίση
http://e-rooster.gr/02/2006/266
Putin’s Soviet Stable Sums are behind the collapse of American Banking. They hide all out stolen savings here in their relics and chains! Greek Benaki ships brought slaves to New Orleans to be traded by Lehman of Alabama. Greek Benaki built the first Greek church in America, in New Orleans. THis is why it was wrong to silence McCloy over Black Tom.