10 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ: 6. Ε, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ!
Μάι 7th, 2005 | Σωτηρης Γεωργανας| Κατηγορία: 10 Νεοελληνικοί μύθοι, Οικονομικά | Email This Post | Print This Post |Η νοοτροπια οτι δεν γινεται ολοι να γινουμε επιστημονες εχει τις ριζες της αρκετα βαθια, μαλλον στα χρονια μετα τον πολεμο που αρχισε η ελληνικη κοινωνια να εκπαιδευεται μαζικα, ενω πριν ηταν μονο προσον καποιων ελαχιστων.
Η «συμβατικη σοφια» ηθελε οι ρολοι στην κοινωνια να ειναι καλα καθορισμενοι. Γινεσαι γιατρος, εχεις δουλεια για παντα, αμειβεσαι πλουσιοπαροχα. Αυτο βεβαια βασιζοταν στο οτι ηταν σχετικα λιγοι αυτοι που κατορθωναν να τελειωσουν το Λυκειο, με καλες γνωσεις, ωστε να ειναι ικανοι να ανταπεξελθουν σε μια πανεπιστημιακη εκπαιδευση. Η εκφραση «αυτουνου δεν του πηγαινουν τα γραμματα», οσο αντιεπιστημονικη και να ειναι, δεν προκαλουσε απορια ουτε αγανακτηση σε κανεναν! Δεν ειχαν καταλάβει δυστυχως οτι ολοι οι ανθρωποι αξιζουν μια καλη εκπαιδευση, ολοι με την καταλληλη εκπαιδευση ειναι ικανοι να γινουν επαγγελματιες. Ουδεις ανθρωπος ειναι γεννημενος για χειρωνακτικη εργασια!*
Η μοιρα μερικων ανθρωπων?
Αυτη η πλανη εχει μεινει ως σημερα και εχει γινει ενας απο τους δυνατοτερους νεοελληνικους μυθους που οδηγει σε μια κακιστη προστατευτικη νοοτροπια, που εμποδιζει την αναμορφωση της παιδειας μας και την συνεπαγομενη ενδυναμωση της οικονομιας. Ισως βεβαια εχουν αλλαξει λιγο τα ονοματα, καθως σημερα θα ακουσει κανεις: Ε, δεν μπορει ολοι να γινουμε μηχανικοι και πληροφορικοι. Η ουσια παραμενει ομως παντα η ιδια.
Ο μυθος βασιζεται στην ιδεα, οτι οι δουλειες στην οικονομια ειναι δεδομενες, γνωστο και ως lump of labour fallacy. Ο μυθος λεει οτι χρειαζομαστε ακριβως τοσους μηχανικους, τοσους μαθηματικους, τοσους γιατρους και τοσους δικηγορους. Τιποτα δεν θα μπορουσε να ειναι πιο μακρια απο την αληθεια…
Μια μικρη, ανοιχτη αγορα οπως η ελληνικη, σε εναν κοσμο με χαμηλους δασμους και συνεχως χαμηλοτερα μεταφορικα κοστη, δεν υπαρχει κανενα εμποδιο στο να εξειδικευτουμε σε ενα προϊον και να το παραγουμε σε παγκοσμια κλιμακα. Για παραδειγμα δεν υπαρχει λογος γιατι δεν μπορουμε να προμηθευουμε πχ ολη την ΕΕ ή ολον τον κοσμο με εφαρμογες και εφευρεσεις στον κοσμο των ΗΥ (οπως η Βορεια Καλιφορνια). Δεν υπαρχει κανενα εμποδιο να παραγουμε κινητα τηλεφωνα για ολον τον κοσμο (οπως η Φινλανδια). Δεν υπαρχει κανενα εμποδιο να παραγουμε λογισμικο για ολον τον κοσμο (οπως κανουν μερικα μερη στην Ινδια, οπως η Μπανγκαλορη**). Δεν υπαρχει κανενα εμποδιο να προμηθευουμε με ημιαγωγους ολον τον κοσμο, οπως η Ταιβαν.*** Το μονο εμποδιο μας ειναι κατα βασιν η ποιοτητα του ανθρωπινου δυναμικου.
Για να το κατανοησουμε αυτο, πρεπει να απαντησουμε την ερωτηση γιατι υπαρχουν χωρες με πολυ περισσοτερους αποφοιτους ΑΕΙ απο την Ελλαδα (βλεπε πινακα 1)? Επειδη ειχαν, εκ θαυματος, θεσεις για περισσοτερους αποφοιτους? Ή επειδη εκπαιδευσαν τον πληθυσμο τους, ξοδεψαν χρηματα για ερευνα και δημιουργησαν θεσεις?
Πινακας 1: Ποσοστο του πληθυσμου απο 25 μεχρι 64 χρονων με πτυχιο τριτοβαθμιας εκπαιδευσης και ανεργια της ιδιας ομαδας πληθυσμου, 2002
Η εκπαιδευση φερνει τις δουλειες…
Μπορουμε να δουμε οτι η ανεργια στους αποφοιτους ανωτερης εκπαιδευσης ειναι χαμηλοτερη απο την μεση ανεργια της καθε χωρας. Και στην γραφικη παρασταση βλεπουμε οτι δεν υπαρχει καποια συσχετιση μεταξυ του ποσοστου πτυχιουχων και της ανεργιας τους.
Η αληθεια ειναι μαλιστα οτι στις περισσοτερες χωρες που αναπτυσσουν την ανωτερη εκπαιδευση τους, η ανεργια μειωνεται και οι μισθοι ανεβαινουν, οπως δειχνει μελετη του ΟΟΣΑ! Θαυμα? Οχι βεβαια…
Η παιδεια, η ερευνα, φερνουν νεες εταιρειες, φερνουν επενδυσεις, δημιουργουν βιομηχανιες. Δεν ειναι τυχαιο οτι ακομα ενα τεραστιο ποσοστο των πιο πρωτοποριακων εφαρμογων της πληροφορικης πηγαζουν σε ενα μικρο, ξερο κομματι γης στην Βορεια Καλιφορνια, στην Σιλικον Βαλεϋ. Δεν ειναι τυχαιο οτι αυτο το κομματι ξεκινησε απο αποφοιτους τους γειτονικου Στανφορντ, δεν ειναι τυχαιο οτι πολλοι νεοι επιχειρηματιες ξεπηδησαν απο το Κεντρο Ερευνων της Xerox στο διπλανο Παλο Αλτο.
Δεν ειναι τυχαιο οτι στην Ευρωπη, ενας απο τους λιγους, δυνατους πολους υψηλης τεχνολογιας ειναι διπλα στο πανεπιστημιο του Cambridge!
Μαλιστα πολλοι οικονομολογοι υπολογιζουν οτι ο σημαντικοτερος παραγοντας για την αναπτυξη μιας οικονομιας σημερα, ειναι το λεγομενο «ανθρωπινο κεφαλαιο». Δεν ειναι τα τσιμεντα και τα κτιρια, τα πολυαγαπημενα «Μεγαλα (Τσιμεντενια) Εργα» στην Ελλαδα. Ειναι οι ανθρωποι που εργαζονται και δημιουργουν, ειναι η ερευνα, τα σχολεια και τα πανεπιστημια! Ειναι τα προγραμματα συνεχους εκπαιδευσης και καταρτισης, απο ιδιωτικες εταιρειες και μη κερδοσκοπικα ιδρυματα.
Και σε ολα αυτα η απαντηση της Ελλαδας ειναι να περιοριζει τον αριθμο εισακτεων στις καλυτερες σχολες αντι να κλεινει τις τοσες αχρηστες σχολες που εχουν ανοιξει σε καθε χωριο της χωρας. Ειναι να εχει μια πληρως ανεπαρκη δημοσια εκπαιδευση και να απαγορευει την ιδιωτικη. Ειναι να ξοδευει μολις 0,7 % του εθνικου εισοδηματος σε ερευνα και 3,5 % περιπου σε παιδεια οταν τα ποσοστα στον ΟΟΣΑ ειναι αντιστοιχα, περιπου 2% και 5% (ενος μεγαλυτερου ΑΕΠ). Η Ελλαδα ειναι απο τις λιγες χωρες του κοσμου που εχουν δωσει την εθνικη τους ανωτατη εκπαιδευση υπεργολαβια στο εξωτερικο, στελνοντας περιπου 60.000 φοιτητες σε ΑΕΙ της Ευρωπης και των ΗΠΑ.
Και η παραλογη δικαιολογια για αυτο ειναι οτι, δεν μπορουμε να γινουμε ολοι επιστημονες! Εκτος απο την μυωπια αυτων των ανθρωπων, μια και αν δεν γινουν εδω τα πανεπιστημια, οι φοιτητες θα πανε απλα σε καποια αλλη χωρα, δεν καταλαβαινω: Γιατι δεν αφηνετε τους πολιτες να επιλεξουν οι ιδιοι αν θελουν να γινουν επιστημονες? Γιατι αρνουμαστε σε μεγαλο ποσοστο του ελληνικου πληθυσμου καλυτερες γνωσεις και υψηλοτερα εισοδηματα? Και αν το κοστος ειναι το προβλημα, γιατι δεν βαζετε τους χειροτερους φοιτητες να πληρωσουν το κοστος που προκαλουν στο ελληνικο δημοσιο? Δεν ειναι αυτη μια προφανως πιο αποτελεσματικη λυση, που ικανοποιει ολα τα εμπλεκομενα μερη? Ατομα που σημερα δεν σπουδαζουν θα εχουν την επιλογη να πληρωσουν για να σπουδασουν. Οι καλοι φοιτητες δεν χανουν τιποτα, δημιουργουνται περισσοτερες θεσεις για καθηγητες και ερευνητες και ειμαστε ολοι ευχαριστημενοι.
Σιγουρα υπαρχουν καποιοι που διαφωνουν. Λογικο ειναι οι συνδεσμοι δικηγορων, γιατρων, μηχανικων, ταξιτζηδων και καθε αλλου κλειστου επαγγελματος να θελουν περιορισμους στην εισοδο νεων επαγγελματιων για να προστατευσουν την Συντεχνια τους. Ειναι επισης λογικοτερο μια κυβερνηση να κωφευει στα αιτηματα τους και να κοιταζει το συμφερον της χωρας. Μια λογικη ομως που λειπει απο ολες τις ελληνικες κυβερνησεις μεχρι σημερα…
ΥΓ Μια εκδοση του μυθου λεει οτι η Ελλαδα δεν χωραει αλλους πτυχιουχους και αποδειξη για αυτο ειναι η μεγαλη ανεργια τους σημερα. Συνεχιζουν λεγοντας οτι η αυξηση των πτυχιουχων απαξιωνει τα πτυχια. Παλι λαθος: η κακη ποιοτητα των πτυχιων απαξιωνει τα πτυχια! Δηλαδη τα ελληνικα ΑΕΙ ειναι σε τραγικη κατασταση και αυτο κανει τους πτυχιουχους τους ανεπιθυμητους. Αυτο δεν σημαινει ομως σε καμμια περιπτωση οτι δεν υπαρχει ζητηση για καλα πτυχια. Ισα ισα πολλες εταιρειες γκρινιαζουν οτι δεν μπορουν να βρουν καταλληλα εκπαιδευμενους ανθρωπους!
——————-
*Και μια σημειωση για τις ικανοτητες των ανθρωπων απο τον μονιμο γιατρο μας, Παυλο Μσαουελ:
… υπάρχουν τομείς της γνώσης, όπου ορισμένοι άνθρωποι απλά δεν τραβάνε. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι γεννημένοι μαθηματικοί, χειρουργοί, μηχανικοί, μουσικοί κ.ο.κ. με την έννοια των ταλέντων. Ωστόσο μπορεί κάποιος δίχως ταλέντο να φτάσει και να ξεπεράσει κάποιον πιο “προικισμένο” σε μία ειδικότητα (αν θέλει) απλά με περισσότερο κόπο. Γενικά, αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι μπορούμε να χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες τους ανθρώπους: στους βραδύστροφους (πολύ κάτω του μέσου όρου – άνθρωποι με ειδικές ανάγκες) που όσο κι αν προσπαθήσουν ακαδημαϊκοί δε γίνονται, και στους υπόλοιπους, όπου η μεταβλητότητα σε ακαδημαϊκές/νοητικές επιδόσεις δεν είναι τόσο έντονη και δεν αρκεί για να αποθαρρύνει από οποιαδήποτε εξειδίκευση (με την απαραίτητη προσπάθεια, όσο μικρότερο το “ταλέντο” τόσο πιο πολύ κόπο χρειάζεται). Μπορούμε ίσως να προσθέσουμε και μία τρίτη κατηγορία, exceptionally gifted ανθρώπων (η παρέκκλισή τους από το φυσιολογικό είναι τόση, όση η παρέκκλιση των βραδύστροφων αλλά από την αντίθετη) στους οποίους συνήθως το υπερφυσικό ταλέντο περιορίζεται σε συγκεκριμένους τομείς. Ένας αληθινός all-around υπερ-ταλαντούχος είναι μία στο εκατομμύριο περίπτωση και δε μας απασχολεί εδώ…
**Βλεπε και τι λεει ο Εκονομιστ περι της εκρηξης της βιομηχανιας ΙΤ στην Ινδια.
http://www.economist.com/displaystory.cfm?story_id=3886743
***Απο την αλλη δεν υπαρχει και κανενα εμποδιο να εχουμε ελαχιστους πελατες και να τους προμηθευουμε με κακης ποιοτητας προιοντα, οπως κανει η Ελλαδα εδω και χρονια. Δεν υπαρχει κανενα εμποδιο στο να εξαγοραζουμε εταιρειες χωρις κανενα σχεδιο και να τους εξαγουμε την εγχωρια διαφθορα μας οπως κανει ο ΟΤΕ.
Πηγες:
Μελετη του ΟΟΣΑ για την εκπαιδευση και τις επιδρασεις της στην οικονομια
http://www.oecd.org/document/31/0,2340,en_2649_201185_33710751_1_1_1_1,00.html
Περι ανθρωπινου κεφαλαιου απο τον ανθρωπο που δημιουργησε τον ορο, Γκαρυ Μπεκερ
http://www.econlib.org/library/Enc/HumanCapital.html
Νομίζω ότι έχεις δίκιο σε κάποια σημεία αλλά παράλληλα γίνεσαι και αντιφατικός. Από τη μια θέλεις να κλείσουν οι σχολές που δεν έχουν νόημα από την άλλη όσοι θέλουν να σπουδάσουν ,να σπουδάσουν. Επίσης ποιος σου είπε ότι ο αριθμός των εισακτέων μειώθηκε στις καλές σχολές; Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει από το 1996. Δεν καταλαβαίνω αυτό που λες για τους χειρότερους φοιτητές ότι πρέπει να πληρώνουν. Νομίζω ότι σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνεις πιο σαφής.
Ειναι μαλλον απλο. Οσοι θελουν να σπουδασουν πρεπει να σπουδασουν. Αν μερικοι τυχεροι σπουδαζουν σε δημοσια ΑΕΙ με εξοδα του κρατους, τοτε τουλαχιστον πρεπει να σπουδαζουν σε σχολες με νοημα, σχολες που οι αποφοιτοι προσφερουν και στην κοινωνια.
Τωρα γενικα, οι πολυ καλοι φοιτητες δεν πρεπει να πληρωνουν, ειτε πανε σε ιδιωτικο ειτε δημοσιο ΑΕΙ. Αυτο σημαινει οτι ακομα και στα ιδιωτικα μονο οι σχετικα κακοι πρεπει να πληρωνουν. Οι αλλοι πρεπει να παιρνουν υποτροφιες απο δημοσια ιδρυματα (που σημερα συχνα εχουν γελοιους ορους) και επισης απο τα ιδιωτικα ΑΕΙ στα οποια φοιτουν.
Το οτι επεσε ο αριθμος των εισακτεων δεν το ειπα αλλα ισχυει σε λιγες σχολες (Νομικη Αθηνων πχ αν θυμαμαι καλα). Ειπα ομως οτι το κρατος περιοριζει την εισαγωγη, δηλαδη βαζει ορια στους εισακτεους, ορια που δεν εχουν σχεση με αντικειμενικη κριση των ικανοτητων του φοιτητη να ανταπεξελθει στην σχολη αλλα απλα με τα γουστα του εκαστοτε υπαλληλισκου που λεει οτι θελουμε τοσους μηχανικους και τοσους να σπουδαζουν στην Χ απιστευτα αχρηστη σχολη. Συχνα ο υπαλληλισκος πιεζεται απο συνδικατα που θελουν αν εμποδισουν την εισοδο νεων επιστημονων, πραγμα ακομα πιο απαραδεκτο.
Το αποτελεσμα ειναι απλο: Οταν βλεπουμε να υπαρχει τετοια ζητηση για πληροφορικους, μηχανικους κτλ και μαλιστα σε επαγγελματα που δημιουργουν θεσεις εργασιας, οι θεσεις στα πανεπιστημια ειναι ελαχιστες. Αντιθετα οι θεσεις σε αχρηστες σχολες με μεγαλη ανεργια των αποφοιτων ειναι αφθονες! Γιατι? Γιατι δεν υπαρχει κανενα συνδικατο που να ειναι αρκετα δυνατο και να ενδιαφερεται αρκετα να περιορισει την εισοδο νεων επαγγελματιων στον κλαδο 😉 Ενω το ΤΕΕ, ο ΔΣΑ κτλ φροντιζουν να μην υπαρχουν πολλες θεσεις στα καλα επαγγελματα. Και το λενε ευθεως: περιορισμο των φοιτητων, για την προστασια των υπαρχοντων επαγγελματιων απο τον ανταγωνισμο!
H εκπαίδευση σίγουρα διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη ενός κράτους. Όχι όμως μόνο η πανεπιστημιακή εκπαίδευση αλλά και η επαγγελματική. Στην Ελλάδα δυστυχώς αναγνωρίζουμε αποκλειστικά τη σημαντικότητα της πανεπιστημιακής λησμονώντας τη σημαντικότητα των εναλλακτικών μορφών εκπαίδευσης. Εκτός απο καλούς επιστήμονες (θα αναφερθώ αργότερα σ’αυτό) χρειαζόμαστε και καλούς επαγγελματίες (τεχνικούς, λογιστές, αναλογιστές, αναλυτές, μηχανικούς, ηλεκτρολόγους κτλ.). Σε ανεπτυγμένα κράτη της δυτικής ευρώπης και Β.Αμερικής οι επαγγελματικές εξετάσεις (professional qualifications) και τα τεχνικά σχολεία είναι ένα αυτονόητο στάδιο για να ακολουθήσει κάποιος μία επαγγελματική σταδιοδρομία. Στην Ελλάδα η πανεπιστημιακή εκπαίδευση εξασφαλίζει αυτομάτως απεριόριστα δικαιώματα (π.χ. οι πολ.μηχανικοί έχουν τη δυνατότητα μηχανολογικού, αρχιτεκτονικού κτλ. σχεδιασμού χώρις να διαθέτουν τις ανάλογες γνώσεις και χωρίς να οποιαδήποτε θεωρητική επαγγελματική εξειδίκευση. Το ίδιο και για απόφοιτους σχολών οικονομικής επιστήμης, διοίκησης επιχειρήσεων, Marketing, δημόσιας διοίκησης κτλ. που αυτόματα αποκτούν επαγγελματικά δικαιώματα λογιστή, αποφοίτων νομικών σχολών που αποκτούν δικαιώματα solicitor κτλ.). Τεχνική εκπαίδευση δεν υφίσταται καν.
Παράλληλα έχουμε τη ψευδαίσθηση ο’τι αυξάνουντας τον αριθμό των εισακτέων στα πανεπιστημιακά τμήματα δημιουργούμε αυτόματα προοπτικές ανάπτυξης. Πρώτα απο όλα η ποιότητα της εκπαίδευσης είναι σημαντικότερη της ποσότητας. Και η ποιότητα σίγουρα είναι αρνητική συνάρτηση του αριθμού των φοιτητών ανα τμήμα. Η δημιουργία προοπτικών ανάπτυξης παγκοσμίου φήμης πανεπιστημιακών ιδρυμάτων είναι ισχυρότερη ανάγκη απο τη παροχή δυνατότητων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλους ανεξαρτήτως τους μαθητές (πόσο μάλιστα οταν η δευτεροβάθμια εκπαίδευση μας είναι σε πολύ κακή κατάσταση δες π.χ. 1). Η Ελλάδα εξάλλου είναι πρώτη (και με διαφορά) σε ποσοστό (δες 2.) 18άρηδων στη τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλα έχει παράλληλα και πολύ μικρή και αδύναμη βιομηχανία υπηρεσιών. Το αντίστοιχο ποσοστό στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι λιγότερο του 1/3 της Ελλάδας!(και παρά τη παρουσία της μεγαλύτερης βιομηχανίας υπηρεσιών στην Ευρώπη και των ανω των 100 πανεπιστημιακών ιδρυμάτων). Για να δημιουργήσουμε προοπτικές ανάπτυξης της βιομηχανίας υπηρεσιών χρειαζόμαστε καλή δευτεροβάθμια εκπαίδευση, γενναιόδωρες επενδύσεις για τη βελτίωση της ποιότητας (και όχι μεγαλύτερη ποσότητα) εκπαίδευσης στα πανεπιστημιακά τμήματα, επαγγελματική εκπαίδευση και ελαχιστοποίηση του δημοσίου τομέα.
1.http://www.nationmaster.com/graph/edu_mat_lit-education-mathematical-literacy
2.http://www.nationmaster.com/graph/edu_pro_of_18_yea_old_in_ter_edu-proportion-18-year-olds-tertiary
παρα πολυ σωστο. Στην Γερμανια υπαρχει ειδικη εκπαιδευση ακομα και για χασαπηδες. Στην Ελλαδα σχεδον ολοι οι τεχνιτες που εχω γνωρισει ειναι αυτοδιδακτοι (και ασχετοι).
εδω δεν συμφωνω. Ειδικα στην δημοσια παιδεια, το κρατος δεν δικαιουται να αποκλειει ετσι ευκολα ατομα τα οποια πληρωνουν φορους για αυτην την παιδεια. Στο δημοσιο ΑΕΙ, οποισδηποτε πληροι τα κριτηρια για να σπουδασει (δηλαδη καποιες βασικες γνωσεις και ικανοτητες) θα επρεπε να βρισκει μια θεση σπουδων εκει που θελει (εκτος 4-5 εξαιρεσεων).
τα δυο δεν ειναι ασυμβατα. Μπορουν να υπαρχουν ερευνητικα πανεπιστημια με δυσκολη επιλογη φοιτητων, και διδακτικα ιδρυματα με ελλο προγραμμα σπουδων και ανοιχτη επιλογη φοιτητων. Και ο αριθμος των φοιτητων ριχνει λιγο την ποιοτητα, αλλα οχι τοσο ωστε να περιοριζουμε την φοιτηση σε τοσο κοσμο. Δεν μπορω να δω πως βλαπτεται η χωρα οταν ανοιξουμε τα ΑΕΙ σε ατομα τα οποια σημερα εχουν τις ικανοτητες αλλα δεν λαμβανουν καμμια ανωτατη εκπαιδευση. Προφανως βεβαια θα πρεπει να αυξηθουν οι δαπανες για την παιδεια. Αλλα αυτο ειναι λογικο ουτως ή αλλως.
Σε γενικές γραμμές συμφωνούμε αλλά:
“δεν δικαιουται να αποκλειει ετσι ευκολα ατομα τα οποια πληρωνουν φορους για αυτην την παιδεια”
Τι συμβαίνει όμως οταν οι παρεχόμενοι φόροι δεν είναι αρκετοί ώστε να καλυφθούν τα κόστη για τη παροχή εκπαίδευσης σε όλους ανεξαιρέτως του μαθητές; Μήπως πρέπει να αυξήσουμε τις φορολογικές εισφορές μας (καταστροφικό); Η καλύτερα να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ενα αντικειμενικό σύστημα αξιολόγησης των μαθητών ώστε μόνο αύτοι που έχουν τις μεγαλύτερες προοπτικές προσφοράς στην οικονομία να μπορέσουν τελικά να φοιτήσουν; Βέβαια υπάρχει και το εναλλακτικό των διδάκτρων σε αυτούς με τις λιγότερες δυνατότητες (σε πανεπιστήμια σίγουρα μικρότερης δυναμικότητας – απαραίτητο για αυτό η αξιολόγηση και των πανεπιστημίων).
Παραταύτα δεν είχα αναφέρθει σε αυτό αλλά στο γεγονός στο ο’τι η ποσότητα της εκπαίδευσης απο μόνη της δεν δημιουργεί προοπτικές ανάπτυξης. Η ποιότητα διαδραματίζει καθοριστικότερο ρόλο.
“τα δυο δεν ειναι ασυμβατα”
Σε οποιαδήποτε ρεαλιστική πρόταση δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ο’τι οι δημόσιες εκπαιδευτικές δαπάνες αποτελούν τον περιορισμό στην συνάρτηση της βελτιστοποίησης της πανεπιστημιακής παιδείας. Απο αυτό προκύπτουν trade-offs (ή οικονομικώς κόστη ευκαιρίας) τα οποία πρέπει σταθμιστούν ανάλογα με τις εκάστοτε εκπαιδευτικές προτεραιότητες. Επιπλέον αν πρόσεξες αναφέρθηκα σε αριθμό φοιτητών ανα τμήμα θεωρώντας τις δαπάνες για τη παιδεία ένα μεγάλο περιορισμό!
Σίγουρα πλέον των αποτελεσματική πανεπιστημιακή διοίκηση, ανεξαρτησία, αντικειμενική αξιολόγηση πανεπιστημίων/υποψηφίων καθοριστικό ρόλο στην βελτιστοποίηση της ποσότητας&ποιότητας εκπαίδευσης θα μπορούσε να διαδραματίσει και η αύξηση των ιδιωτικών δαπανών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Γενικά θεωρώ ο΄τι (μέσα σε ορισμένα πλαίσια) η καταβολή διδάκτρων (απο τη πλειοψηφία των φοιτητών) αναλόγων με τα προσδοκώμενα χρηματικά οφέλη απο την εκμετάλλευση της παρεχόμενης παιδείας (π.χ. υψηλότερα δίδακτρα σε γιατρούς σε σχέση με τους φιλόλογους) και αντιστρόφως ανάλογων της οριακής σημαντικότητας (φθίνουσας σίγουρα για κάθε νέο επιστήμονα ανα κλάδο) απο τη παροχή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στο κοινωνικό σύνολο θα συντελούσε αφενώς σε σημαντική αύξηση των διαθεσίμων πόρων για την παιδεία και αφετέρου σε ορθολογικότερη κατανομή των ανθρωπίνων πόρων στην οικονομία.
Tha itan oreo na diname eleytheria stin idiotiki voulisi. An apeksartitopoiontousan ta panepistimia(dimwsia kai meta dimiourgia idiwtikwn) apo to ypourgeio paideias kai dimiourgontoysan dio kratikes arxes, i mia gia poiotiko elegxo ton panepistimon na tiroun kapoia orismena standart kai alli mia i opoia tha xrimatodotoyse gia na foitisoun mono atoma kaapoiou forologikou plafon kai kato.
Gia na ginw poio safis opoios thelei na fitisei tha ekane aitisi se kapoio panepistimio kai an ginotan dektos tha ekane aitisi se ayti tin arxi xrimatodotisis kai an i etisia forologiki tou dilwsi itan kato apo px 25000 euro ana etos tha dikaiotan mia epixwrigisi apo to kratos plirwtaia apeythias sto panepistimio. Etsi ta panepistimia tha itan aytodoiikoumena kai tha prospthousan na kalitereysoun tin poiotita ton ypiresiwn. Ta prwta xrwnia vevaia tha ginei ena mpaxalo mia kai oloi tha trexoun na spoudasoun akoma kai i koutsi maria alla se vathos xrono tha katalagiasei to thema kai tha pigenoun mono osoi mporoun i theloun poli.
Episis na stamatisei to monopolio oi foitites na mpenoun mono an exoun dwsei panelinies kai ta pigan kala. An anexartitopiithei tha isxioun kai alla pragmata p.x. ergasiaki empeiria.
[…] Ενα αλλο κομματι Ελληνων ισως δεχεται την ταλαιπωρια των πανελληνιων απο καποια υποσυνειδητη πιστη οτι δεν αξιζουν ολοι να σπουδασουν, δεν κανει να πολυκαλομαθαινουμε τα παιδια, οτι αν δεν σκιστουν για να μπουν δεν αξιζει το πανεπιστημιο*. Αυτο για μενα ειναι εντελως λανθασμενο. Σχεδον καθε Ελληνας αξιζει και πρεπει να σπουδασει, φτανει να βρει αυτο που του ταιριαζει. γιαυτο θεωρω οτι οι εισαγωγικες εξετασεις πρεπει απλα να διασφαλιζουν το μινιμουμ των απαραιτητων ικανοτητων και μετα μεσα στο πανεπιστημιο πια ο φοιτητες να βλεπει αν οντως του ταιριαζει η σπουδη. Η επιλογη μετα πρεπει να γινεται στο δευτερο ετος ας πουμε (οπως στην Γερμανια) οπου αν καποιος δεν ειναι καλος στις σπουδες του, ενω του δοθηκε η ευκαιρια, απλα διωχνεται απο το συγκεκριμενο τμημα και καθε αντιστοιχο στην χωρα. Μπορει παντα να δοκιμασει κατι αλλο… […]
Κατά την άποψη μου καλύτερα το κράτος να ξοδεύει για περισσότερους φοιτητές παρά να ξοδεύουν οι γονείς τους για σπουδές στο εξωτερικό ενισχύοντας την οικονομία μιας ξένης χώρας. Γι’ αυτό είμαι υπέρ της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ. Οι ανεπαρκείς φοιτητές απλά θα κόβονται στα πρώτα δύο έτη.
Eπίσης είμαι υπέρ της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ. Οι ανεπαρκείς φοιτητές βεβαίως να κόβονται στα πρώτα δύο έτη.Οι σπουδες να δυσκολεψουν για να εχουν αντίκρυσμα τα πτυχία.Για σκεφθείτε οτι καθε οικογενεια εχει σταθερο και δυσβάκτακτο εξοδο τα φροντιστήρια και οι περισότεροι σαν υπνωτισμένοι δεν καταλαβαίνουν οτι δεν υπάρχει δωρεαν παιδεία.Θεωρειται καταξιωση για τη μεση ελληνικη οικογενεια να περασει το παιδι σε Σχολη υψηλης ζήτησης με την κρυφη προσδοκία οτι καπου,κάποτε θα βολευτει στο Δημόσιο.Επισης εχει γίνει δόγμα οτι ο”καλος μαθητης” πρέπει να γινει γιατρος,δικηγόρος η μηχανικός.Συντηρείται μια παραοικονομία των φροντιστηριων και το κρατος χρόνια τωρα κλείνει τα μάτια .Το πλεον παραλογο είναι οτι ενας μεσος απόφοιτος του Φυσικου π.χ θεωρει σαν επαγγελματική τακτοποίηση την φροντιστηριακη καριέρα έτσι ωστε να διαιωνίσει έναν φαύλο κύκλο.δηλαδη να δωσει στην παραγωγη και άλλους φροντιστές.Καποτε πρέπει η ίδια η κοινωνία να ανοιξει τα μάτια και να αλλάξει νοοτροπία.
Eπίσης είμαι υπέρ της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ. Οι ανεπαρκείς φοιτητές βεβαίως να κόβονται στα πρώτα δύο έτη.Οι σπουδες να δυσκολεψουν για να εχουν αντίκρυσμα τα πτυχία.Για σκεφθείτε οτι καθε οικογενεια εχει σταθερο και δυσβάκτακτο εξοδο τα φροντιστήρια και οι περισότεροι σαν υπνωτισμένοι δεν καταλαβαίνουν οτι δεν υπάρχει δωρεαν παιδεία.Θεωρειται καταξιωση για τη μεση ελληνικη οικογενεια να περασει το παιδι σε Σχολη υψηλης ζήτησης με την κρυφη προσδοκία οτι καπου,κάποτε θα βολευτει στο Δημόσιο.Επισης εχει γίνει δόγμα οτι ο”καλος μαθητης” πρέπει να γινει γιατρος,δικηγόρος η μηχανικός.Συντηρείται μια παραοικονομία των φροντιστηριων και το κρατος χρόνια τωρα κλείνει τα μάτια .Το πλεον παραλογο είναι οτι ενας μεσος απόφοιτος του Φυσικου π.χ θεωρει σαν επαγγελματική τακτοποίηση την φροντιστηριακη καριέρα έτσι ωστε να διαιωνίσει έναν φαύλο κύκλο.δηλαδη να δωσει στην παραγωγη και άλλους φροντιστές.Καποτε πρέπει η ίδια η κοινωνία να ανοιξει τα μάτια και να αλλάξει νοοτροπία
Κάποιος μεγάλος σοφός έχει πει ότι οι λαοί έχουν κατά κανόνα τους ηγέτες που του αξίζουν. Θεωρώ ότι οι έλληνες δεν αποτελούν εξαίρεση σ΄ αυτό.
Είμαστε απαίδευτοι κοινωνικά κι αυτό είναι μια βασική πηγή προβλημάτων. Δεν είμαστε τεμπέληδες αλλά αναβάλουμε τη δουλειά της μέρας έστω και αν πρέπει να κανουμε σαν τρελοί την τελευταία στιγμή για να προλάβουμε και βέβαια έχουμε έτοιμη τη δικαιολογία όταν δεν τα καταφέρνουμε η όταν το αποτέλεσμα δεν είναι το αναμενόμενο.
Η ηθική μας ένδεια είναι αυτή που επιτρέπει να κλέψουμε τη σειρά του μπροστινού μας, να βρομίζουμε από όπου περνάμε, να χτίζουμε αυθαίρετο και να λαδώνουμε για να το κανουμε νόμιμο.
Έτσι ακριβώς λειτουργούν και οι πολιτικοί ηγέτες μας και δεν θα έπρεπε να μας παραξενεύει.
Αλλάζει μονάχα η κλίμακα γιατί όταν εμείς κανουμε τη «λαδιά» συνήθως θίγουμε το άμεσο περιβάλλον μας ενώ όταν ο υπουργός κάνει το ίδιο συνήθως θίγεται το σύνολο.
Η παιδεία μας είναι σχεδιασμένη για να συντηρεί ακριβώς αυτό, δεν συμφέρει να αλλάξει για αυτό και δεν αλλάζει.
Αλώστε και οι δάσκαλοι μέλη της ίδιας κοινωνίας είναι και δεν καταλαβαίνω γιατί περιμένουμε να επιδείξουν απόκλιση από το μέσο όρο.
Η νοοτροπία μας αυτή ξεκινά από τα σπίτια, τις οικογένειες μας και περνά από γενιά σε γενιά.
Κατά τη προσωπική μου άποψη θα πάρει ακόμα δυο με τρείς γενιές για να εξαλειφθεί, δηλαδή προς το τέλος του αιώνα…
Με συγχωρείτε, αλλά οι θέσεις στις μεγάλες σχολές των (μεγάλων) πανεπιστημίων μειώνονται γιατί απλούστατα ΔΕ ΧΩΡΑΜΕ! Οχι στην αγορά εργασίας, αλλά στις αίθουσες, στα εργαστήρια κλπ με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται το επίπεδο των σπουδών μας! Λογικό, αφού στη σχολή μου στο ΕΜΠ τη χρονιά μου μπήκαν 300 φοιτητές κανονικά, και άλλοι 200 απο το λεγόμενο “παράθυρο” δηλαδή Κύπριοι, πολύτεκνοι, με μεταγγραφές κλπ. 500 ατομα τη χρονιά δε χωράει αυτή η σχολή. Ας πάνε σε μια άλλη πόλη, σε ένα άλλο πανεπιστήμιο. Αλλά ποιός θέλει να πάει να σπουδάσει στην κωλοπετεινιτσα, σε ενα πανεπιστημιο (κατα πάσα πιθανότητα) χωρίς υποδομές?
ΥΓ. Το ίδιο γίνεται και στην ιατρική Αθηνών, με τις μεταγγραφές μαζεύονται 700 ατομα τη χρονιά
Δεν καταλαβαίνω γιατί σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όποιος θέλει να σπουδάσει, σπουδάζει.
Στην Ιταλία υπάρχουν 62 Δημόσια Πανεπιστήμια και 3 Ιδιωτικά. Στις περισσότερες σχολές η εισαγωγή γίνεται χωρίς εξετάσεις. Αρκεί το απολυτήριο Λυκείου.
Στη Ρωσία και την Ουκρανία ο συναγωνισμός είναι πολύ μικρότερος από 1 προς 2 στα ημερήσια Πανεπιστήμια, ενώ υπάρχουν και τα νυχτερινά και τα δια αλληλογραφίας ακόμη και σε ειδικότητες πολυτεχνικές.
Μόνο στην Ελλάδα υπάρχουν πανελλαδικές εξετάσεις, που θα πρέπει να γίνει κάποιο παιδί παπαγάλος.
Συμπέρασμα που έβγαλα από όλη τη διαδικασία των παιδιών μου. Μη σπαταλάτε χρήμα και χρόνο και υγεία για φροντηστήρια στην Ελλάδα. Ας μάθει καλά μία ξένη γλώσσα το παδί σας, Ιταλικά ή Αγγλικά ή…. και μετά το Λύκειο να φύγει αμέσως για το εξωτερικό. Τα έξοδα για τις σπουδές θα είναι τα ίδια με το να εισαχθεί σε μία σχολή μακριά από το σπίτι του, που μπορεί και να πάρει ένα άχρηστο πτυχίο