10 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ: 3. ΜΑ ΠΟΤΕ ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΠΙΑ ΑΥΤΗ Η ΣΥΓΚΛΙΣΗ?

Μαρ 6th, 2005 | | Κατηγορία: 10 Νεοελληνικοί μύθοι, Ελλάδα, Οικονομικά | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

Τις τελευταιες μερες ετυχε παλι να δω στις εφημεριδες αρκετα αρθρα περι της πολυθρυλητης συγκλισης. Η κυβερνηση υποσχεται την συγκλιση του ελληνικου κρατους με την ΕΕ, οι συνδικαλιστες ζητουν επιμονως την συγκλιση μισθων με τον ευρωπαικο μεσο ορο, οι πολιτες αναμενουν την συγκλιση βιοτικου επιπεδου.

Τι ακριβως σημαινει η συγκλιση? Οτιδηποτε και αν εχει ο καθενας στο μυαλο του, η συγκλιση του ελληνικου εισοδηματος με τον ευρωπαικο μεσο ορο ειναι μια προφανης προυποθεση, καθως δεν γινεται πχ να αυξηθουν οι μισθοι οταν δεν υπαρχει αντιστοιχη παραγωγη. Παιρνοντας λοιπον το ΑΕΠ κατα κεφαλην σαν εναν καλο δεικτη του εισοδηματος, αντιγραφω απο το The world in 2005 (εκδοσεις Εκονομιστ) το ΑΕΠ κ.κ. καποιων ενδεικτικων χωρων και παραθετω εναν χαρτη της Ευρωστατ με το ΑΕΠ κ.κ. στην ΕΕ 25:


Γαλλια: 36,630 $
Γερμανια: 35,450
ΕΛΛΑΣ: 20,120
Ισπανια: 26,660
Ιρλανδια: 48,250
Πορτογαλια: 17,680
Ηνωμενο Βασιλειο: 38,670
Μεσος ορος* ΕΕ 15: 33,066 $

Βουλγαρια: 3,590
Σλοβενια: 17,700
Τουρκια: 4,150
Τσεχια: 11,960
ΗΠΑ: 41,530

Ο στοχος της ανοδου του ελληνικου ΑΕΠ ειναι φυσικα πολυ επιθυμητος. Και η αληθεια ειναι οτι σε διεθνη συγκριση, η Ελλαδα εχει φτασει σημερα να ειναι μια χωρα με σχετικα υψηλο εισοδημα. Τα νουμερα δειχνουν ομως επισης, οτι για να συγκλινει η ελληνικη οικονομια με τις πραγματικα πλουσιες χωρες θα πρεπει να καλυψει μια διαφορα της ταξης του 50% και μαλιστα οσο η υπολοιπη Ευρωπη τρεχει μπροστα. Ειναι ρεαλιστικο οτι η Ελλαδα θα φτασει το οικονομικο επιπεδο της Γερμανιας μεσα σε λιγα χρονια?


στα σαλωνια, σε λιγες δεκαετιες?

Απ’τ’αλωνια…
Θεωρητικα δεν ειναι αδυνατο μια χωρα να κανει αλματα σε λιγες γενιες. Η ιδια η Γερμανια ειχε το δικο της οικονομικο θαυμα, καλυπτοντας μια τεραστια αποσταση απο το 45 μεχρι το 65. Αλλα αν συζηταμε για την σημερινη Ελλαδα συγκεκριμενα, η απαντηση συμφωνα με την καθιερωμενη οικονομικη θεωρια και εμπειρια ειναι, ενα βροντερο ΟΧΙ. Γιατι αυτο που δεν φαινεται να αντιλαμβανονται πολλοι Ελληνες ειναι οτι η ανοδος των πραγματικων ελληνικων μισθων δεν ειναι στις αμεσες δυνατοτητες μιας κυβερνησης. Κανεις δεν μπορει δια μαγειας μια μερα να ανεβασει ολους τους μισθους σε ευρωπαικα επιπεδα, οπως ζητουν πολλες λαικιστικες φωνες. Οσο δεν συνοδευεται απο αυξηση της παραγωγικοτητας, η γενικη αυξηση των μισθων θα φερνει απλα αυξηση του πληθωρισμου μεχρι να εκμηδενιστει αυτη η αυξηση των μισθων.Απ’ την αλλη αν εχουμε αυξηση των μισθων μονο στο δημοσιο, τοτε ο πληθωρισμος θα ανεβει παλι, βλαπτοντας αυτους τους Ελληνες που δεν ειναι προνομιουχοι και εργαζονται πραγματικα για τον μισθο τους: τους ιδιωτικους υπαλληλους, τους εμπορους και τους ελευθερους επαγγελματιες.Η ιδεα ειναι απλη: Η χωρα μας εχει αναγκη να αγοραζει προιοντα απο το εξωτερικο (εισαγωγες). Για να τα αγορασει χρειαζεται να πουλαει προιοντα (εξαγωγες). Μια αυξηση μισθων στην Ελλαδα σημαινει οτι το κοστος για τις εταιρειες ανεβαινει και ετσι ανεβαινουν και οι τιμες των προιοντων μας. Αν δεν εχει αυξηθει η ποιοτητα ή η ποσοτητα της παραγωγης μας, το οποιο προυποθετει ανοδο της παραγωγικοτητας, τοτε το εξωτερικο θα αγοραζει λιγοτερα ελληνικα προιοντα. Αυτο σημαινει μειωση των εξαγωγων μας. Οι Ελληνες απο την αλλη θα αγοραζουν περισσοτερα ξενα προιοντα, αρα οι εισαγωγες θα τεινουν να αυξηθουν. Σε παλαιοτερες εποχες η Ελλαδα θα υποτιμουσε την δραχμη για να ανεβουν παλι οι εξαγωγες και να πεσουν οι εισαγωγες. Σημερα δεν εχουμε αυτη τη δυνατοτητα. Ετσι το μονο που μπορει να συμβει ειναι να ανεβει ο πληθωρισμος και οι εισαγωγες να πεφτουν, η χωρα να αποβιομηχανιζεται και η ανεργια να ανεβαινει.

Αν αυτη η περιγραφη σας θυμιζει την τωρινη κατασταση της χωρας, εχετε απολυτο δικιο! Η βιομηχανικη παραγωγη μας μενει στασιμη στην καλυτερη περιπτωση, η ανεργια ειναι κολλημενη σε πολυ υψηλα επιπεδα παρα την σημαντικη εως τωρα αυξηση του ΑΕΠ, οι εξαγωγες μενουν επισης στασιμες (τους τελευταιους μηνες ειμασταν η μονη χωρα της ΕΕ που οι εξαγωγες επεσαν!), οι εισαγωγες πεφτουν και ολα αυτα χρηματοδοτουνται με δανεισμο και με τις επιδοτησεις της ΕΕ. Οι επιδοτησεις ομως θα σταματησουν συντομα και ο δανεισμος δεν μπορει να συνεχιζεται για παντα. Η Ελλαδα χρειαζεται επενδυσεις. Μια και οι Ελληνες δεν φημιζονται για την αποταμιευση τους που θα χρηματοδοτουσε εγχωριες επενδυσεις, πρεπει να στηριχτουμε στις ξενες επενδυσεις. Ομως και απο αυτες δεν θα πρεπει να περιμενουμε πολλα.

Το προβλημα δυστυχως ειναι γενικοτερο. Οποιοσδηποτε κοιταξει τον οικονομικο χαρτη της Ευρωπης, θα προσεξει οτι το κεντρο ειναι συνηθως πιο πλουσιο και η περιφερεια ασθενεστερη (κοιταχτε πχ τον χαρτη με ΑΕΠ κκ των ευρωπαικων περιφερειων της Ευρωστατ**). Η Ελλαδα, που ανηκει στην ακρα περιφερεια της ΕΕ, χωρις κοινα συνορα με αλλο κρατος και με πολυ ασθενεις γειτονες δεν μπορει να ελπιζει στην συγκλιση, χρησιμοποιωντας παραδοσιακες συνταγες.

Ειδικοτερα οπως δειχνουν και μελετες της οικονομικης γεωγραφιας (βλεπε πχ Κρουγκμαν ετ αλ. 2000) περιφερειακες χωρες σαν την Ελλαδα δεν μπορουν να συντηρησουν μια βαρια φορολογια, ενα κοινωνικο κρατος και μια γραφειοκρατια γερμανικου ή γαλλικου επιπεδου, χωρις να διωξουν ολες τις επενδυσεις απο την χωρα. Δεν ειναι λοιπον τυχαιο, οτι μετα απο μια 20ετια καταστροφικων πολιτικων (υψηλης φορολογιας, υπερπροστατευμενης αγορας εργασιας και κακιστης δημοσιας διοικησης) οι ξενες επενδυσεις στην Ελλαδα καθε χρονο ειναι μηδαμινες. Και οι ξενες επενδυσεις ειναι βεβαια αναγκαιες για την συγκλιση οπως δειξαμε. Ετσι αντιθετα με οτι πιστευουν πολλοι, η συγκλιση δεν ειναι καν θεμα χρονου, με τις παρουσες πολιτικες. Μαλιστα ειναι πολυ πιο πιθανο να μην ερθει ποτε! Αυτο που ανευθυνα ζητουν πολλοι, ευρωπαικους μισθους και ευρωπαικο κοινωνικο κρατος ειναι απλα αδυνατο!

Ειναι φανερο λοιπον οτι το μοντελο για την Ελλαδα πρεπει ειναι χωρες σαν την Ιρλανδια ή την Βρετανια που αν και βρισκονται στην γεωγραφικη περιφερεια εχουν ΑΕΠ κ.κ. ανωτερο του κεντρου***! Και η μεθοδος ειναι απλη: Χαμηλη φορολογια, ανοιγμα αγορων, εξαλειψη της γραφειοκρατιας, πολυ καλη εκπαιδευση, καλες υποδομες μεταφορων, αριστες υποδομες τηλεπικοινωνιων. Το μοντελο αυτων των χωρων δεν στηριζεται βεβαια στην βαρια βιομηχανια οπως η Κ.Ευρωπη (πχ η Βρεταννια σχεδον δεν παραγει αυτοκινητα πια), αλλα στις υψηλου επιπεδου υπηρεσιες (ειδικα στον χρηματοπιστωτικο τομεα), στην εκπαιδευση, στην ερευνα και αναπτυξη και στην βιομηχανια υψηλης τεχνολογιας.

Αν θελετε να μαντεψετε τις πιθανοτητες μας να φτασουμε καποτε την ΕΕ, δεν εχετε παρα να μελετατε την προοδο της Ελλαδος σε αυτους τους τομεις. Και μια προχειρη ματια στην πολιτικη των τελευταιων κυβερνησεων, δειχνει δυστυχως οτι τα πραγματα ειναι μαλλον σκουρα. Τα ποσοστα διεισδυσης των Η/Υ, του γρηγορου Ιντερνετ (DSL, καλωδιακο) και γενικα των παραγωγικων νεων τεχνολογιων στην Ελλαδα ειναι πολυ χαμηλα****, με κυριο υπαιτιο βεβαια τον ΟΤΕ και το συνεχιζομενο ουσιαστικο μονοπωλιο του. Βεβαια οι Ελληνες με την τεχνοφοβικη νοοτροπια τους και τον ηλεκτρονικο αναλφαβητισμο τους εχουν επισης μερος της ευθυνης. Στο μονο που ειμαστε πρωταθλητες ειναι να μιλαμε στα κινητα!

Εχουμε δαπανες ερευνας και αναπτυξης κατω απο το 0,7% του ΑΕΠ, κακιστη δημοσια παιδεια αφιερωμενη στην μετριοτητα και ιδεοληπτικη απαγορευση της ιδιωτικης Ανωτατης Εκπαιδευσης. Εχουμε μηδενικη παρουσια στην ερευνα νεων, υποσχομενων τομεων οπως η βιοτεχνολογια και η γενετικη, κυριως λογω της πενιχρης χρηματοδοτησης. Μοιραζουμε ομως απλοχερα σπαταλες επιδοτησεις σε πληρως αντιπαραγωγικους τομεις (οπως στους αγροτες) αντι για γενικη μειωση της φορολογιας. Το κρατος μας σε καθε επιπεδο εχει πληρως εχθρικη νοοτροπια σε καθε παραγωγικη επενδυση, εχουμε ενα ΣτΕ που κοιταει μονο τα στενα συμφεροντα των τοπικων τυρρανισκων αντι για το συμφερον της χωρας, τρομερη διαφθορα στο δημοσιο που αποτρεπει τον καθαρο ανταγωνισμο, ελλειψη Εθνικου Σχεδιου Χωροταξιας ωστε να ξερουν οι ξενοι επενδυτες πού μπορουν να επενδυσουν και η λιστα συνεχιζεται.

Μαυρη λοιπον η εικονα και αν δεν ξεπερασουμε την συντηρητικη νοοτροπια μας οχι μονο δεν θα συγκλινουμε με την ΕΕ αλλα θα βλεπουμε τις δυναμικες χωρες της διευρυνσης (Τσεχια, Πολωνια κτλ) να μας ξεπερνουν η μια μετα την αλλη…

Καντε κλικ εδω για να περασετε στον 4ο μύθο.

ελαφρια ανανεωση Μαϊος 2005

——————-

*Μεσος ορος υπολογισμενος προσθετοντας τα ΑΕΠ καθε χωρας και διαιρωντας δια τον αριθμο τους. Αυτος ο μεσος δεν ειναι ιδιος με το ΑΕΠ κκ του μεσου Ευρωπαιου, το οποιο θα προελθει αν ζυγισουμε το ΑΕΠ κκ καθε χωρας με το μεγεθος της.

**Ο χαρτης αυτος μαζι με πολλες αλλες στατιστικες μπορει να βρεθει εδω:

http://epp.eurostat.cec.eu.int/cache/ITY_OFFPUB/KS-AF-04-001/EN/KS-AF-04-001-EN.PDF

Ο χαρτης ειναι στην σελιδα 38.

*** Μια δευτερη πολυ ενδιαφερουσα παρατηρηση που προκυπτει απο την παρατηρηση αυτων των στοιχειων ειναι οτι οι ΗΠΑ εχουν ξεφυγει πολυ μπροστα στο ΑΕΠ κατα κεφαλην και οτι η Γερμανια με το σκληρο κοινωνικο κρατος εχει μεινει πισω. Το Ηνωμενο Βασιλειο χαρη στις “αποτυχημενες”, κατα τους σχολιαστες στην Ελλαδα, μεταρρυθμισεις της Θατσερ ξεπερναει για πρωτη φορα μετα απο αρκετα χρονια ανετα χωρες της Κεντρικης ευρωπης και η Ιρλανδια ειναι εκτος συναγωνισμου…

Επισης μπορουμε να δουμε οτι οι πρωην ανατολικες χωρες τρεχουν μπροστα, με την Σλοβενια να ειναι κοντα μας και χωρες σαν την Τσεχια να μας φτανουν μεσα σε 10-15 χρονια.

**** Για την διεισδυση του Ιντερνετ κοιταξτε αυτο
ή ειδικοτερα για το ευρυζωνικο (γρηγορο) Ιντερνετ αυτο
Πηγες:

Richard Baldwin, Paul Krugman (2000) Agglomeration, Integration and Tax Harmonization CEPR Discussion paper
Μια καλη ερευνα περι της ελληνικης οικονομιας μεσα στα ευρωπαικα συμφραζομενα με διαφορους δεικτες (pdf)
Στοιχεια για το ΑΕΠ χωρων απο The World in 2005, Economist Publications
Forecasts for 64 countries

(θελει συνδρομη)

3 σχόλια
Leave a comment »

  1. Otan ksekinisa tis spoudes mou(MIxanikos paragwgis) mia kathigitria mas eixe pei oti to 40% tis agglikis oikonomias stirizete stin viomixania(agglia spoudazw). Episeis iparxoun arketa ergostasia stin agglia pou asxoloynte me synarmologisi aytokiniton, alla kai arketa pou kanoun sxediasmo. Na min anaferthw se ereynes gia kinitires(Rolls Royce).
    Pantos ta teleytaia xronia yparxei mia tasi pros tis eipiresias kai ayto dioti einai sinexos poio diskolo na antagonistis tis neoeisaxthises xwres tou anatolikoy blok se ftina ergatika xeria me arketo epipedo texnognwsias.
    Pantos stin ellada xreiazomaste ena politiko me pygmi Thatcher i estw enos Blair. I agglia ayti ti stigmi oikonomika einai i poio eymeroysa xwra tis europis.

  2. mia kathigitria mas eixe pei oti to 40% tis agglikis oikonomias stirizete stin viomixania

    οικονομολογος παντως δεν ηταν, ετσι? το μεριδιο της μεταποιησης στο βρετανικο ΑΕΙ εχει πεσει απο περιπου 31% το 1972 σε 15% σημερα.

    iparxoun arketa ergostasia stin agglia pou asxoloynte me synarmologisi aytokiniton

    ολο και λιγοτερα. Η βρετανικη μεταποιηση δεν πεφτει λογω ανταγωνισμου απο ανατολικες χωρες (που ειναι προσφατο φαινομενο) αλλα λογω προσανατολισμου της χωρας, ειναι καλυτερη στις υπηρεσιες και γιαυτο επικεντρωνεται εκει. Αυτο δεν εχει βλαψει την Βρετανια, το Λονδινο γινεται ολο και δυνατοτερο χρηματοοικονομικο κεντρο και το επιπεδο ζωης στην χωρα ειναι υψηλο (οχι δεν ειναι το υψηλοτερο στην Ευρωπη, αλλα ειναι υψηλο).

  3. Μού προκαλεί εντύπωση (αρνητική) η αποσιώπηση στό άρθρο αυτό τής οικονομικής εισρoής πού έχει η Ελλάδα από τήν Ευρωπαϊκή Ενωση (λέγε με Γερμανία). Τού τρόπου πού διανέμεται καί μετατρέπεται σέ κατανάλωση. Θά προσπαθήσω νά γράψω τί περίπου εννοώ:
    ……………………………………………………….
    Χρήματα έχομεν. Τό μικρό πρόβλημα τής απαίτησης γιά δική μας συνεισφοράς στά “προγράμματα” τού 75% ή τού 60% τακτοποιείται μέ λογιστικάς καί άλλας τινάς αλχημείας. Ασε πού περνώντας τήν εισροή στήν κατανάλωση τουλάχιστον δίς ανά έτος, τό κράτος εισπράττει, μόνο από τό ΦΠΑ, 19% + 19% = 344 EUR/1000 EUR. Αυτή είναι η μετριότερη εκτίμηση. Η πραγματική πρέπει νά είναι μεγαλύτερη από 500 EUR. Και πρέπει νά προστεθεί στίς προρρηθείσες αλχημείες.
    Επομένως:
    Δέν αναμένομεν από κάποιους νά παράγουν είτε διά νά εξάγομεν είτε διά τάς δικάς μας ανάγκας.
    Ημπορούμεν νά εισάγομεν ο,τι θέλομε, ευθυνότερα (άς μήν είναι πάντοτε καί καλλίτερα) προϊόντα.
    Είς όσους επιμένουν νά παράγουν οτιδήποτε (όχι βεβαίως από πατριωτισμόν αλλά από τήν ποταπήν επιδίωξην τής επιβίωσης) συνιστώμεν όπως στραφούν σέ προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Ακόμη καλλίτερα θά είναι νά παύσουν νά παράγουν οτιδήποτε διότι μάλλον όχλησην προκαλούν. Τούς υποσχόμεθα τότε νά τούς συνδράμομεν ολοι εμείς, πού διαχειριζόμεθα τόσον επιτυχώς τά εισερχόμενα κονδύλια επιτυγχάνοντας πρωτοφανείς ρυθμούς αναπτύξεως τού ΑΕΠ έως καί 5%, μέ επίδομα 1000-Eur.
    Καθ’ όσον δέ τάς δυσκολίας σύγκλισης τάς οποίας ορισμένοι αδαείς “σοβαρώς” περιγράφουν, τοσούτον απλούν καί τούς διαφεύγει:
    ΓΕΡΜΑΝΙΑ = (140,000,000 άτομα) x (35 Eur/άτ) =4,900,000,000-Eur
    ΕΛΛΑΔΑΑ = (10,000,000 άτομα) x (20 Eur/άτ) = 200,000,000-Eur
    Αυξάνοτας τάς εισροάς μας μόνο κατά 140,000,000 (θά τό επιτύχομεν διπλωματικώς καί καταλλήλως είς ανύποπτον στιγμήν) οπότε εκ’ τού ισοζυγίου θέλει προκύψει:
    ΓΕΡΜΑΝΙΑ = (140,000,000 άτομα) x (34 Eur/άτ) =4,760,000,000-Eur
    ΕΛΛΑΔΑΑ = (10,000,000 άτομα) x (34 Eur/άτ) = 340,000,000-Eur.
    Βλέπετε δηλαδή αδαείς, (τό λέγω μέ συμπόνοια αφού εσείς δέν είσθε απόφοιτοι τού LONDON SCHOOL OF ECONOMICS), η επίπτωσης είς τόν Γερμανόν θά είναι ασήμαντος, σχεδόν μή αντιληπτή. Εκτός τούτου μάλλον ο Γερμανοί θά αυξήσουν εν τώ μεταξύ τό ιδικόν τους ΑΕΠ (δεδομένου οτι επιμένουν νά παράγουν καί προϊόντα χαμηλής ή καί μέσης τεχνολογίας διά τάς αγοράς τής Ασίας καί αλλαχού πού εμείς ουδέποτε θά καταδεχόμεθα) οπότε ακόμη καί αυτή η ελαχίστη απώλεια θά εκμηδενισθεί καί δέν πρόκειται νά καταγραφεί ούτε είς τούς λεπτομερείς οικονομικούς δείκτες.
    Διατί λοιπόν σπαταλάσθαι αδίκως μέ παρωχημένας οικονομικάς καί άλλας θεωρήσεις-?.
    Μά καί αυτό τούτο τό κατά κεφαλήν 20-Eur/άτομο πώς προκύπτει-?
    Σέ ποιόν παραγωγικό τομέα άμεσης καί πραγματικής οικονομίας είδατε εσείς (αχρείοι νά είπω-?) αυξήσεις τοιαύτας ώστε νά διαμορφώνουν μέσο όρο 4-5%-?. Μήν ενοχλείτε λοιπόν!. Προπάντων δέ μήν μανθάνετε εσείς καί τά τέκνα σας παραγωγικάς καί παρομοίας τέχνας. Εάν θέλετε από “χόμπι” οπωσδήποτε μίαν απασχόλησην θά επιδιώξομεν νά σάς ικανοποιήσομεν καί πάλιν. Θά σάς περιλάβομεν μέσω αψόγων διαδικασιών σέ σπουδαία κρατικά προγράμματα απασχόλησης τά οποία είναι τόσον προωθημένα καί μήν επιδιώξετε νά τά κατανοήσετε από τούς τίτλους των ούτε από τάς αναλυτικάς περιγραφάς τών προκυρήξεων. Ηδη μέσω αυτών (καί ελαχίστου μαγειρέματος νά δεχθώ) κατήχθη μεταβολή τού ποσοστού ανεργείας από 13% σέ 7%. Καί αυτό μόνον γιατί μερικοί από τήν ανεργείαν, όχι βεβαίως οι άνεργοι (αυτοί δέν έχουν ούτε φωνήν ούτε εκπροσώπησην) αλλά μερικοί πού ενώ εργάζονται φοβούνται τούς ανέργους, καί δικαίως, ώς εν δυνάμει ανταγωνιστάς, αλλά καί ώς ορατό ενδεχόμενο περί τής ιδικής των τύχης.
    Πρός τούτοις απευθυνόμεθα ειδικώς πρός τούς γεννετικά παραγωγικούς, φροοντίσατε νά γεννήσσετε τέκνα (περισσότερα από δύο προκειμένου νά ισοσκελήσομεν τήν επίπτωση τήν υστέρηση μερικών ασυνειδήτων) διότι, δυστυχώς δι’ημάς τούς οικονομικά παραγωγικούς, πού κατορθώνομεν τά ανωτέρω προρρηθέντα, δέν είναι πάντοτε επαρκείς καί ασφαλείς οι υπηρεσίες πού μάς παρέχονται από τό εξ’ αλλοδαπής προσωπικό μας.
    Πέραν αυτού, δέν δυνάμεθα νά αποσιωπήσομεν καί τόν ελάχιστο φόβο ο οποίος ενίοτε διαπερνά τήν καρδίαν μας, μή σπάσει ο διάολος τό ποδάρι του, καί δέν επαληθευθώσιν οι κατά τά άλλα βεβαίες προβλέψεις μας περί τής συγκλίσεως καί τού τρόπου επίτευξης. Ου μόνον αλλά καί τήν ανατροπήν τής σημερινής καταστάσεως ενίοτε φοβούμεθα, ιδίως εάν τά θαλασσώσουν οι Γερμανοί (όχι στήν παραγωγήν τους, αλλά καθώς είναι ανεπαρκέστατοι είς τήν διαχείρισην τών διεθνών καί γεωστρατηγικών θεμάτων). Καί φοβούμεθα επίσης οτι μέρισμα αυτής έχουν πλέον καί δυστυχώς ευρέα στρώματα τά οποία παρεσύραμε εις τήν ευμάρειαν κατά καιρούς ίνα αμβλήνομεν τάς αντιδράσεις των. Ελπίζομεν νά γλιτώσομεν τήν μήνιν τών τελευταίων εάν έχομεν εφεδρείας πρός παραγωγήν άρτου, τοματών, πατατών, οίνου και ελαίου, γάλακτος καί οψαρίων, υποδημάτων καί ενδυμάτων καί λοιπών προϊόντων αμέσου ανάγκης.

Σχολιαστε