Γιατί η Θάλεια Δραγώνα δεν είναι και τόσο διαφορετική από τον Γιώργο Καρατζαφέρη
Φεβ 24th, 2010 | Τηλέμαχος Χορμοβίτης| Κατηγορία: Παιδεία |
Email This Post
|
Print This Post
|
Στην αρχή ήταν το περίφημο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού . Θύελλα αντιδράσεων ξεσηκώθηκε για τον «πολιτικά ορθό» τρόπο , με τον οποίο επέλεξε η κυρία Ρεπούση να αφηγηθεί την ελληνική Ιστορία στους μαθητές ενώ η φράση «παρατηρήθηκε συνωστισμός στο λιμάνι της Σμύρνης» άφησε εποχή .Τελικά, το βιβλίο αποσύρθηκε. Τον προηγούμενο μήνα, μια άλλη γυναίκα τάραξε τα, ούτως ή άλλως, όχι και τόσο ήρεμα νερά της ελληνικής εκπαίδευσης. Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάλεια Δραγώνα διορίζεται ειδική γραμματέας στο Υπουργείο Παιδείας και αμέσως σχηματίζεται εναντίον της ένα ευρύ μέτωπο που διαπερνά όλο το πολιτικό φάσμα (από τον πρόεδρο του ΛΑ.Ο.Σ. Γιώργο Καρατζαφέρη μέχρι τον Μίκη Θεοδωράκη) και ζητάει οργισμένο την παραίτηση της! Ο λόγος ; Oι «ανθελληνικές θέσεις», που όπως υποστηρίζουν οι επικριτές της, διατύπωσε στο παρελθόν η κυρία Δραγώνα ,μέσα από το βιβλίο της ««Τι είν΄ η πατρίδα μας;» . Και απ’ ότι φαίνεται, υπάρχουν πολλά μέτωπα που ενδέχεται να ανοίξουν στο μέλλον.
Ενδεικτικά, διαβάζω στην «Καθημερινή» της 4ης Φεβρουαρίου πως η Υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για άρση της υποχρεωτικότητας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Μπορείτε ήδη να φανταστείτε τις αντιδράσεις…. Τι συμβαίνει τελικά στην ελληνική εκπαίδευση ; Μήπως όπως στις Η.Π.Α., όπου ακόμη μαίνεται η διαμάχη μεταξύ της Θρησκευτικής Δεξιάς και αυτών που υποστηρίζουν πιο κοσμικές αξίες , έτσι και στην Ελλάδα, πρόκειται τα σχολεία να αποτελέσουν ένα πεδίο συνεχούς αντιπαράθεσης και διεξαγωγής «πολιτιστικών πολέμων» («culture wars»), που θα διχάσουν την κοινωνία;
Το πιο ανησυχητικό είναι πως σε αυτό τον «πόλεμο» είναι δύσκολο να βρεθεί πεδίο συνεννόησης και συμβιβασμού . Οι δύο πλευρές ασπάζονται εκ διαμέτρου αντίθετες αξίες και έχουν διαφορετική κοσμοθεωρία για τον τρόπο που πρέπει να οργανωθεί όχι μόνο η Παιδεία αλλά και η ίδια η κοινωνία. Οι μεν πιστεύουν στις αξίες του «πολυπολιτισμού» , και προτιμούν ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα προωθεί τη «συναδέλφωση των λαών» και θα αμφισβητεί τους «εθνικούς μύθους», οι δε δίνουν έμφαση στην αξία του έθνους και της Ορθοδοξίας, σαν απαραίτητα στοιχεία για να διατηρήσουμε την ταυτότητα μας σε ένα ρευστό, παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Οι χαρακτηρισμοί που εξαπολύει το ένα στρατόπεδο εναντίον του άλλου , με δυσκολία μπορούν να θεωρηθούν ως δείγματα …ήπιου και νηφάλιου πολιτικού λόγου: «εθνικιστές», «φασίστες», από τη μια μεριά, «ανθέλληνες», «πράκτορες των ξένων δυνάμεων», από την άλλη . Κι όμως οι εκπρόσωποι και των δυο πλευρών , όσο και αν με μια πρώτη ματιά, φαίνονται τόσο διαφορετικοί , στην πραγματικότητα, χωρίς να το συνειδητοποιούν , είναι και τόσο όμοιοι ταυτόχρονα . Και οι δυο διακατέχονται από τον ίδιο πατερναλιστικό τρόπο σκέψης και δράσης . Χρησιμοποιώντας το συγκεντρωτικό ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και την κρατική εξουσία, θέλουν απλά να επιβάλλουν τη δικιά τους κοσμοθεωρία και τις δικιές τους αξίες , σε όλους τους Έλληνες, ανεξάρτητα με το αν συμφωνούν ή όχι μαζί τους. Και δυστυχώς το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, κάνει αναπόφευκτη αυτή την εξέλιξη . Το υπουργείο Παιδείας ασκεί ασφυκτικό έλεγχο σε όλα τα σχολεία της χώρας, ακόμη και στα ιδιωτικά, και καθορίζει με κάθε λεπτομέρεια το πρόγραμμα και τα βιβλία που θα διδαχθούν . Όποιος επικρατήσει στην πολιτική διαμάχη, αυτός και θα καθορίσει τί θα διδαχθούν οι Έλληνες μαθητές. Με αυτή τη συγκεντρωτική προσέγγιση όμως , πάντα θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.
Τελικά, κανείς δεν ενδιαφέρεται για το τι πραγματικά θέλουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, δηλαδή οι γονείς των μαθητών . Καλώς ή κακώς, υπάρχουν γονείς , που δεν θέλουν τα παιδιά τους να διδάσκονται το βιβλίο της κυρίας Ρεπούση, αλλά προτιμούν μια άλλη πιο «εθνοκεντρική» αντίληψη της Ιστορίας . Από την άλλη, υπάρχουν γονείς που ανατριχιάζουν και μόνο με την ιδέα πως τα «βλαστάρια» τους θα πρέπει να διδάσκονται θρησκευτικά στο σχολείο . Ανάλογα με τις ιδεολογικές σας προτιμήσεις, μπορείτε να χαρακτηρίσετε τους πρώτους «οπισθοδρομικούς» , και τους δεύτερους «πράκτορες του Σόρος» , όμως αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάθε δικαίωμα να έχουν λόγο στην εκπαίδευση των παιδιών τους, ειδικά όταν την ακριβοπληρώνουν μέσω των φόρων τους .
Πέρα από το ψευτοδίλημμα «ανθελληνισμός ή πατριωτισμός », γιατί δεν δοκιμάζουμε κάτι τελείως διαφορετικό ; Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθούν τέτοιες διαμάχες στο μέλλον είναι η ριζική αποκέντρωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Κάθε σχολείο ας επιλέγει μόνο του το πρόγραμμά και τα βιβλία που θα διδάσκει . Οι γονείς με τη σειρά τους, ας έχουν δικαίωμα να επιλέξουν το σχολείο της αρεσκείας τους , με βάση τις αξίες που θέλουν να μεταδώσουν στα παιδιά τους . Σε ένα πραγματικά αποκεντρωμένο σύστημα, κανείς δε θα ενδιαφέρεται για το αν θα διοριστεί Γραμματέας του Υπουργείου η Θάλεια Δραγώνα ή ο Χρήστος Γιανναράς.
Αξίες συντηρητικές ή προοδευτικές, αξίες χριστιανικές ή κοσμικές. Δε με ενδιαφέρει καθόλου να πάρω θέση για το ποιες προτιμώ. Σε μια πλουραλιστική κοινωνία, μπορούν να συνυπάρξουν όλες .Οι εκάστοτε ευνοημένοι του πολιτικού παιχνιδιού δεν πρέπει να επιβάλλουν σε όλους εμάς τις δικιές τους αξίες, είτε αυτές έχουν «προοδευτικό», είτε «συντηρητικό» μανδύα. Ας ανήκει η επιλογή στους γονείς και όχι στους γραφειοκράτες του Υπουργείου Παιδείας.
Τηλέμαχος Χορμοβίτης
——————————————————————-
Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στη Metropolis Weekend στις 12-14/2/2010
Tο βασικό πρόβλημα με την Δραγώνα είναι ότι σε αυτήν επιλεκτικά αναγνωρίστηκε ο τίτλος που πήρε στο Αμερικάνικο Κολλέγιο και έγινε καθηγήτρια πανεπιστημίου, ενώ αντίθετα για όλους τους άλλους αποφοίτους κολλεγίων αυτό δεν ισχύει.
Για πρώτη φορά, συμφωνώ μαζί σας.
H μύηση των Ελλήνων στον κολλεκτιβισμό, στην υποχρεωτική συμμετοχή και οικονομική υποστήρηξη κοινών συστημάτων, ενός κοινού τρόπου σκέψεως και ο αναπόφευκτος περιορισμός πειραματισμών με εναλλακτικές λύσεις, αρχίζει από την παιδική ηλικία.
Η ελληνική ομοιογενής υποχρεωτική παιδεία είναι μάλλον η πιό ολοκληρωτιστική όψη της Ελλάδος. Ολοι οι Ελληνες πλάθονται αρχικά με το ίδιο καλούπι. Την στάμπα του Υπουργείου Παιδείας. Την στάμπα πού αποφασίζει η πλειοψηφία.
Πρέπει κάποιος να βγεί από την Ελλάδα γιά να καταλάβει πόσο ίδιοι είναι τελικά οι Ελληνες μεταξύ τους.
Μήπως θα ήταν σωστό να είναι υποχρεωτική η ύπαρξη βιβλιοθήκης σε κάθε σχολείο, οπού θα βρίσκονταν βιβλία που θα εξέφραζαν όλες τις διαφορετικές οπτικές γωνίες πάνω στα θέματα που διδάσκονται, ανεξάρτητα με το ποια βιβλία θα διάλεγε το κάθε σχολείο για να διδάξει ιστορία, θρησκευτικά και άλλα μαθήματα οπού υπάρχει αντιπαράθεση; Έτσι όχι μόνο οι γονείς, αλλά και τα παιδιά να μπορούν να διαλέγουν ποια βιβλία τους ταιριάζουν. Αυτό θα υποστηριζόταν από τους δασκάλους και καθηγητές οι οποίοι θα παρότρυναν τα παιδιά να αναζητήσουν την βιβλιογραφία. Θα ήταν ακόμα πιο εφικτό αν άλλαζε ο τρόπος αξιολόγησης αυτών των μαθημάτων από εξετάσεις, σε εργασίες πάνω σε συγκεκριμένα θέματα οπού θα αξιολογούνταν η κριτική σκέψη και η ανάπτυξη ιδεών και επιχειρηματολογίας καθώς και η επάρκεια πηγών εκ της βιβλιογραφίας, ανεξάρτητα από την άποψη πάνω στο θέμα.
So basically it all boils down to this:
OPINIONS should NOT be made into laws
laws should exist only to protect the individual rights which include the right to life, liberty and property.
Σίγουρα συμφωνούμε όλοι για το ότι η Ελληνική παιδεία θα πρέπει να προωθεί περισσότερο την κριτική σκέψη με πολλά και όχι ένα μόνο βιβλίο. Και συμφωνώ – ως ένα σημείο – στο ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη ελευθερία στα σχολεία να επιλέξουν πια κατεύθυνση θα ακολουθήσουν. Ωστόσο έχω να κάνω τρεις παρατηρήσεις, τις οποίες επαναλαμβάνω συχνά γιατί είναι σύνηθες διαφωνία μου με τους libertarian συνφορουμίτες μου:
1) Είναι ουτοπικό να πιστεύουμε ότι το κράτος μπορεί να είναι 100% ουδέτερο.
2) Ακόμα και να ήταν εφικτό, δεν βοηθάει την φιλελεύθερη κοινωνία ένα 100% ουδέτερο κράτος: Οι φιλελεύθερες ιδέες δεν είναι μια αυταπόδεικτη αλήθεια, είναι μια ιδεολογία που οι θεσμοί πρέπει να ενισχύουν και να προωθούν. Από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μέχρι το υπουργείο παιδείας. Όσοι ανησυχούν ότι αυτό είναι επικίνδυνο γιατί το κράτος μπορεί να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για ένα σωρό μη φιλελεύθερες ιδέες έχουν απόλυτο δίκιο. Ωστόσο, τι να κάνουμε, αυτά έχει ο πραγματικός κόσμος, δυστυχώς πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς και να επιλέξουμε ποια πολιτική έχει τα περισσότερα καλά και το λιγότερο ρίσκο.
3) Είμαι περίεργος τι θα γινόταν στην πράξη εάν εφαρμοζόταν η πολιτική να αφήσουν τα σχολεία να αποφασίσουν τα ίδια τι θα διδαχθεί. Μπορώ εύκολα να φανταστώ ότι -εκτός ίσως από μερικά ιδιωτικά- τα περισσότερα συνοικιακά σχολεία θα υπέκυπταν στο να ακολουθήσουν τις ιδεολογικές γραμμές τις πλειοψηφίας (των γονέων και των δασκάλων) χωρίς να έχουμε την πολυφωνία που ελπίζετε.
Ό,τι να λέμε για ξενοδουλεία της Θάλειας Δραγώνα και της Ρεπούση, κι αυτές ξεπλυμένες μέσα στο πλυντήριο της εθνικοφροσύνης είναι. Δεν έχουν αποβάλει τίποτα ουσιαστικό από τη δικτατορία που ξεκινάει από το νηπιαγωγείο. Πότε θα δω κάποιον να καταγγέλει δημόσια ή ιδιωτικά τους βρομίλους ληστοσυμμορίτες αρβανιτόγυφτους του ’21 που κάνανε την Ελλάδα σκατά και δε μας άφησαν να αναστήσουμε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία;
Κατά τα λοιπά, δε μου αρέσουν τα σχολεία γενικώς. Είναι φυλακές για μικρά παιδιά. Για την εκπαίδευση, φτάνει το ipad, τα ταξίδια, οι παρέες και το homeschooling. Σημειωθήτω : όλες οι επιστήμες που διδάσκονται στα σχολεία είναι αποβλακωτικές, όχι μόνο τα θρησκευτικά.
Στην Metropolis δημοσιεύτηκε και αυτό το κομμάτι του Τάσου Γραικού(http://issuu.com/metropolisnews/docs/metropolis_weekend_57/11) που εξέφραζε κάποιες διαφωνίες με την προβληματική μου και πρότεινε, πάνω κάτω, την προβολή όλων των απόψεων στο σχολείο και την ενθάρρυνση του διαλόγου μέσα στην τάξη . Στο λίνκ θα βρείτε και τη δική μου απάντηση μου, την οποία και αναδημοσιεύω εδώ με δύο επιπλέον επιχειρήματα :
“Το άρθρο του Τάσου Γραικού έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά πολύ φοβάμαι πως δεν ξεφεύγει από τη λογική του συγκεντρωτισμού που ταλαιπωρεί την ελληνική εκπαίδευση από τα χρόνια του… Όθωνα. Και αυτό σε μια εποχή που παντού στον κόσμο φουντώνει η συζήτηση για τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής σχολείου από τους γονείς των μαθητών . Παράλληλα, σχολικά ιδρύματα με αυτονομία από το κράτος είναι ήδη πραγματικότητα σε χώρες όπως οι Η.Π.Α., ο Καναδάς αλλά και η σοσιαλδημοκρατική Σουηδία! Οι επιφυλάξεις μου πάνω στο άρθρο επικεντρώνονται κυρίως στα ακόλουθα σημεία:
– Δεν μπορεί να υπάρξει «αξιακά ουδέτερο» σχολείο, ένα σχολείο που απλά θα θέτει ερωτήματα . Από την ίδια της τη φύση, η εκπαίδευση περνάει αξίες στους μαθητές , όχι μόνο μέσα από τη διδασκαλία αλλά και μέσα από τις πιο απλές δραστηριότητες της σχολικής ζωής.
– Από τη στιγμή που αποδεχόμαστε τον κεντρικό έλεγχο στην εκπαίδευση είναι αναπόφευκτο πως αυτοί που κατέχουν την πολιτική εξουσία, θα φροντίσουν να περάσουν τις αξίες τους στους μαθητές. Σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, σε όλες τις χώρες του κόσμου, πάντα αυτό γινόταν. Στην Ελλάδα, το σχολείο χρησιμοποιήθηκε κατά τον 19ο αιώνα για την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, ενώ στα χρόνια μετά τον εμφύλιο προώθησε την κομμουνιστοφοβία και το τρίπτυχο «Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια». Στη δεκαετία του ’80, επί σοσιαλιστικής διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ τα σχολικά βιβλία εκθείαζαν το «αλβανικό μοντέλο», ενώ στην «πολιτικά ορθή» εποχή μας το κράτος μας προσηλυτίζει στη μεταμοντέρνα «θρησκεία» της οικολογίας και μας μαθαίνει πώς θα κάνουμε καλό και ασφαλές … σεξ (μέσα από το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής, υποχρεωτικό πια από την Α΄ τάξη του Δημοτικού)
– Ακόμη όμως και αν δεχτώ όμως πως το μάθημα της ιστορίας, θα μπορούσε να διδαχτεί με τον «ιδανικό» τρόπο που περιγράφει στο άρθρο του ο Τάσος Γραικός, υπάρχουν δεκάδες άλλα θέματα, που δεν μπορούν να λυθούν με το… ίντερνετ ή με τη συνύπαρξη όλων των απόψεων στο ίδιο σχολικό περιβάλλον . Θα διδάσκονται ή όχι τα θρησκευτικά ; Ναι ή όχι στην πρωινή προσευχή ; Θα υπάρχει μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και αν ναι σε τι ηλικία θα αρχίζει ; Tί βιβλία θα υπάρχουν στις σχολικές βιβλιοθήκες ; Πόσο αυστηρό θα είναι το σχολικό περιβάλλον ; Πρέπει οι μαθητές να φοράνε στολή ; Θα προσλαμβάνονται gay δάσκαλοι ; Ένα κεντρικά ελεγχόμενο σύστημα, εκ των πραγμάτων , θα καταφύγει στην επιβολή και θα δώσει λύσεις με νικητές και ηττημένους, λύσεις που αναπόφευκτα θα προσβάλλουν τις αξίες πολλών γονιών, που φορολογούνται αδρά για την εκπαίδευση των παιδιών τους και νιώθουν πως δεν έχουν κανένα λόγο σε αυτή .
– Οι κοινωνίες δεν κινδυνεύουν από την ελεύθερη επιλογή των γονιών να επιλέξουν το σχολείο που θέλουν για τα παιδιά τους . Ο πλουραλισμός και ο σεβασμός των διαφορετικών απόψεων δεν είναι «αναχρονιστική διασπαστική λογική». Κάτι τέτοιο μου θυμίζει τα επιχειρήματα, που χρησιμοποιούσε το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος και η χούντα για να δικαιολογήσουν τη συνταγματική απαγόρευση ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. («Δε μπορούμε να αφήσουμε την ανώτατη εκπαίδευση στον κάθε Παπανούτσο», έλεγε υπουργός της «Επαναστάσεως») . Αντίθετα, η ομοιομορφία και ο κεντρικός έλεγχος όχι μόνο δεν ενώνουν , αλλά , όπως προσπάθησα να δείξω στο άρθρο μου , προκαλούν συνεχείς διαμάχες, και μετατρέπουν τους μαθητές και τους γονείς σε πιόνια στο πολιτικό παιχνίδι μεταξύ των κομμάτων.
– Με το σύστημα της ελεύθερης επιλογής οι δάσκαλοι δε θα είναι πανίσχυροι. Αντίθετα, με το τωρινό σύστημα είναι μια παντοδύναμη συντεχνία δημοσίων υπαλλήλων που δεν δίνουν λόγο και δεν ελέγχονται από κανέναν! Στο νέο σύστημα θα είναι υπόλογοι και ελεγχόμενοι από τους γονείς.
– Εν τέλει, το πιο βαθύ φιλοσοφικό ερώτημα που αναδεικνύεται από αυτή τη συζήτηση είναι το ακόλουθο : Ποιοι έχουν τον τελευταίο λόγο σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, όπως η εκπαίδευση των παιδιών ; Η άποψη πως η επιλογή πρέπει να ανήκει στους ανήλικους μαθητές είναι κενή περιεχομένου. Από τη στιγμή που ο νόμος αναγνωρίζει τη γονική μέριμνα, οι ανήλικοι δεν έχουν ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους υπόλοιπους πολίτες , και κυρίως δεν είναι αυτοί που πληρώνουν για την εκπαίδευση τους , αυτή η άποψη είναι απλά ένα άλλοθι για να δρα το κράτος στο όνομα τους. Έτσι, οι επιλογές μπορεί να είναι μόνο δύο, το κράτος ή οι γονείς . Προσωπικά, έχω περισσότερη εμπιστοσύνη στους γονείς, με όλες τις τυχόν αδυναμίες τους, παρά στους απρόσωπους γραφειοκράτες. Διαφορετικά, η βαρετή ομοιομορφία της κρατικής εκπαίδευσης, η ισοπέδωση προς τα κάτω και το μπάχαλο των δημοσίων σχολείων θα αντικαταστήσουν ολοκληρωτικά τη γονική μέριμνα. Και το πιο επικίνδυνο : Αυτό που οραματίστηκαν εδώ και αιώνες, φιλόσοφοι όπως ο Πλάτωνας, και απολυταρχικά καθεστώτα , όπως το Πρωσσικό ή το Σοβιετικό, δηλαδή ο απόλυτος έλεγχος και η διαμόρφωση των πολιτών από την παιδική τους ηλικία, θα γίνει πια η εφιαλτική πραγματικότητα . “
με αφορμη το σχολιο σου Nikos προσφατα διαβασα ενα βιβλιο χρησιμο στην κατανοηση των εθνικων μας μυθων
“Ρωμιοσυνη” του π.Ιωαννου Ρωμανιδη.
ειναι στην καθαρευουσα (δεν διαβαζεται ευκολα, εχει και ενα σωρο παραπομπες βιβλιογραφιας) και ειναι στρατευμενο παρολα αυτα πιστευω οτι αξιζει να το διαβασει καποιος ειδικα αν θεωρει τον εαυτο του φιλελευθερο. γιατι καλο ειναι να ελεγχουμε τα λαθη της κυριαρχης επιβαλλομενης ιστοριας αλλα ακομα καλυτερο ειναι να προσεχουμε να μην τα αντικαθιστουμε με νεα.
Ἡ πρόταση τοῦ κυρίου Χορμοβίτη εἶναι ἀνεδαφική. Ἡ πλειοψηφία τῶν γονέων συγκλίνουν σὲ μία ἰδεολογία : μεγίστη πιθανότητα διορισμοῦ σὲ ἀργομισθία στὸ Δημόσιο μὲ τὴν ἐλαχίστη προσπάθεια. Τὰ σχολεῖα, φυσικά, θὰ συγκλίνουν στὴν κατεύθυνση ποὺ θὰ ζητοῦν οἱ γονεῖς, στὴν ὑπερπαραγωγὴ ἀνέργων ἀνεπιστημόνων. Τὸ πρόβλημα ὑπάρχει ἀπαράλλακτο ἀπὸ καταβολῆς ἑλλαδικοῦ κράτους καὶ ἔχει καταβάλει Καποδίστριες καὶ Βενιζέλους (μὴν πάει ὁ νοῦς σας στὸν εὐτραφῆ Βαγγέλη). Σάμπως δύσκολο νὰ τὸ λύσει ὁ Χορμοβίτης, δὲν νομίζετε;
Ἐμπειρικῶς, πῶς στὸ καλὸ συμβαίνει καὶ διορίζονται στὸ Ὑπουργεῖο ἐκπαιδεύσεως ἀποκλειστικῶς Δραγώνα καὶ ποτὲ Γιανναρᾶδες ; Νὰ ‘πεῖς ὅτι δὲν εἴχαμε ἐναλλαγὴ κομμάτων στὴν ἐξουσία ; Μὰ εἴχαμε, ἀλλὰ στὸ σημεῖο αὐτὸ ὑπάρχει ὑπερκομματικὴ συναίνεση. Τόσο ποὺ ὐποψιάζομαι ὅτι καὶ ὁ Καρατζαφέρης, ὅταν ἔλθει στὴν ἐξουσία, πάλι φωταδιστὲς θὰ βάλει στὸ Ὑπουργεῖο ἐκπαιδεύσεως. Καὶ τὸ κακὸ εἶναι ὅτι αὐτὴ ἡ μονομέρεια στὴν κορυφή, τροφοδοτεῖ τὴν ἀντίστοιχη μονομέρεια σὲ ὅλη τὴν ἱεραρχία.
“Κάθε σχολείο ας επιλέγει μόνο του το πρόγραμμά και τα βιβλία που θα διδάσκει . Οι γονείς με τη σειρά τους, ας έχουν δικαίωμα να επιλέξουν το σχολείο της αρεσκείας τους , με βάση τις αξίες που θέλουν να μεταδώσουν στα παιδιά τους”
Δεν μπορεί να λειτουργήσει πρακτικά αυτό, γιατί η γκάμα των σχολείων που είναι διαθέσιμα στον κάθε γονέα εξαρτάται από την περιοχή στην οποία μένει. Την πιο ευέλικτη λύση την έχει περιγράψει ο Τάκης Μίχας στο άρθρο του Μια ΙΚΕΑ της εκπαίδευσης:
“Κάθε μαθητής έχει τον προσωπικό του καθηγητή με τον οποία από κοινού διαμορφώνει το πρόγραμμα μαθησιακών στόχων σε κάθε μάθημα για την επόμενη εβδομάδα, μήνα, χρόνο. Αυτό επιτρέπει στον μαθητή να προσαρμόζει τις μαθησιακές απαιτήσεις στις δικές του ικανότητες.”
http://e-rooster.gr/07/2008/836
“Κάθε σχολείο ας επιλέγει μόνο του το πρόγραμμά και τα βιβλία που θα διδάσκει .”
kai kathigites/daskalous… xwris aparaithta thn kratikh sfragida.
“Μπορώ εύκολα να φανταστώ ότι -εκτός ίσως από μερικά ιδιωτικά- τα περισσότερα συνοικιακά σχολεία θα υπέκυπταν στο να ακολουθήσουν τις ιδεολογικές γραμμές τις πλειοψηφίας (των γονέων και των δασκάλων) χωρίς να έχουμε την πολυφωνία που ελπίζετε.”
Gi auto lew na yparxei ousiastikh dynatotita aneksartiths epiloghs daskalwn.
Τα κουπόνια θα βοηθούσαν στο να λυθούν τα περισσότερα προβλήματα της εκπαίδευσης.
Σε επόμενο φύλλο της Metropolis δημοσίευτηκε ένα ενδιαφέρον άρθρο του Τάσου Γραικού που υποστήριζε τη λύση της συνύπαρξης όλων των απόψεων στο ίδιο σχολικό περιβάλλον (http://issuu.com/metropolisnews/docs/metropolis_weekend_57/11 ). Η παρακάτω είναι η δικιά μου απάντηση, που νομίζω καλύπτει και κάποια σήμεια που τέθηκαν από τους σχολιαστές :
” Το άρθρο του Τάσου Γραικού έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά πολύ φοβάμαι πως δεν ξεφεύγει από τη λογική του συγκεντρωτισμού που ταλαιπωρεί την ελληνική εκπαίδευση από τα χρόνια του… Όθωνα. Και αυτό σε μια εποχή που παντού στον κόσμο φουντώνει η συζήτηση για τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής σχολείου από τους γονείς των μαθητών . Παράλληλα, σχολικά ιδρύματα με αυτονομία από το κράτος είναι ήδη πραγματικότητα σε χώρες όπως οι Η.Π.Α., ο Καναδάς αλλά και η σοσιαλδημοκρατική Σουηδία! Οι επιφυλάξεις μου πάνω στο άρθρο επικεντρώνονται κυρίως στα ακόλουθα σημεία:
– Δεν μπορεί να υπάρξει «αξιακά ουδέτερο» σχολείο, ένα σχολείο που απλά θα θέτει ερωτήματα . Από την ίδια της τη φύση, η εκπαίδευση περνάει αξίες στους μαθητές , όχι μόνο μέσα από τη διδασκαλία αλλά και μέσα από τις πιο απλές δραστηριότητες της σχολικής ζωής.
– Από τη στιγμή που αποδεχόμαστε τον κεντρικό έλεγχο στην εκπαίδευση είναι αναπόφευκτο πως αυτοί που κατέχουν την πολιτική εξουσία, θα φροντίσουν να περάσουν τις αξίες τους στους μαθητές. Σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, σε όλες τις χώρες του κόσμου, πάντα αυτό γινόταν. Στην Ελλάδα, το σχολείο χρησιμοποιήθηκε κατά τον 19ο αιώνα για την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, ενώ στα χρόνια μετά τον εμφύλιο προώθησε την κομμουνιστοφοβία και το τρίπτυχο «Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια». Στη δεκαετία του ’80, επί σοσιαλιστικής διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ τα σχολικά βιβλία εκθείαζαν το «αλβανικό μοντέλο», ενώ στην «πολιτικά ορθή» εποχή μας το κράτος μας προσηλυτίζει στη μεταμοντέρνα «θρησκεία» της οικολογίας και μας μαθαίνει πώς θα κάνουμε καλό και ασφαλές … σεξ (μέσα από το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής, υποχρεωτικό πια από την Α΄ τάξη του Δημοτικού)
-Ακόμη όμως και αν δεχτώ όμως πως το μάθημα της ιστορίας, θα μπορούσε να διδαχτεί με τον «ιδανικό» τρόπο που περιγράφει στο άρθρο του ο Τάσος Γραικός, υπάρχουν δεκάδες άλλα θέματα, που δεν μπορούν να λυθούν με το… ίντερνετ ή με τη συνύπαρξη όλων των απόψεων στο ίδιο σχολικό περιβάλλον . Θα διδάσκονται ή όχι τα θρησκευτικά ; Ναι ή όχι στην πρωινή προσευχή ; Θα υπάρχει μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και αν ναι σε τι ηλικία θα αρχίζει ; Tί βιβλία θα υπάρχουν στις σχολικές βιβλιοθήκες ; Πόσο αυστηρό θα είναι το σχολικό περιβάλλον ; Πρέπει οι μαθητές να φοράνε στολή ; Θα προσλαμβάνονται gay δάσκαλοι ; Ένα κεντρικά ελεγχόμενο σύστημα, εκ των πραγμάτων , θα καταφύγει στην επιβολή και θα δώσει λύσεις με νικητές και ηττημένους, λύσεις που αναπόφευκτα θα προσβάλλουν τις αξίες πολλών γονιών, που φορολογούνται αδρά για την εκπαίδευση των παιδιών τους και νιώθουν πως δεν έχουν κανένα λόγο σε αυτή .
-Οι κοινωνίες δεν κινδυνεύουν από την ελεύθερη επιλογή των γονιών να επιλέξουν το σχολείο που θέλουν για τα παιδιά τους . Ο πλουραλισμός και ο σεβασμός των διαφορετικών απόψεων δεν είναι «αναχρονιστική διασπαστική λογική». Κάτι τέτοιο μου θυμίζει τα επιχειρήματα, που χρησιμοποιούσε το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος και η χούντα για να δικαιολογήσουν τη συνταγματική απαγόρευση ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. («Δε μπορούμε να αφήσουμε την ανώτατη εκπαίδευση στον κάθε Παπανούτσο», έλεγε υπουργός της «Επαναστάσεως») . Αντίθετα, η ομοιομορφία και ο κεντρικός έλεγχος όχι μόνο δεν ενώνουν , αλλά , όπως προσπάθησα να δείξω στο άρθρο μου , προκαλούν συνεχείς διαμάχες, και μετατρέπουν τους μαθητές και τους γονείς σε πιόνια στο πολιτικό παιχνίδι μεταξύ των κομμάτων.
-Με το σύστημα της ελεύθερης επιλογής οι δάσκαλοι δε θα είναι πανίσχυροι. Αντίθετα, με το τωρινό σύστημα είναι μια παντοδύναμη συντεχνία δημοσίων υπαλλήλων που δεν δίνουν λόγο και δεν ελέγχονται από κανέναν! Στο νέο σύστημα θα είναι υπόλογοι και ελεγχόμενοι από τους γονείς.
-Εν τέλει, το πιο βαθύ φιλοσοφικό ερώτημα που αναδεικνύεται από αυτή τη συζήτηση είναι το ακόλουθο : Ποιοι έχουν τον τελευταίο λόγο σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, όπως η εκπαίδευση των παιδιών ; Η άποψη πως η επιλογή πρέπει να ανήκει στους ανήλικους μαθητές είναι κενή περιεχομένου. Από τη στιγμή που ο νόμος αναγνωρίζει τη γονική μέριμνα, οι ανήλικοι δεν έχουν ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους υπόλοιπους πολίτες , και κυρίως δεν είναι αυτοί που πληρώνουν για την εκπαίδευση τους , αυτή η άποψη είναι απλά ένα άλλοθι για να δρα το κράτος στο όνομα τους. Έτσι, οι επιλογές μπορεί να είναι μόνο δύο, το κράτος ή οι γονείς . Προσωπικά, έχω περισσότερη εμπιστοσύνη στους γονείς, με όλες τις τυχόν αδυναμίες τους, παρά στους απρόσωπους γραφειοκράτες. Διαφορετικά, η βαρετή ομοιομορφία της κρατικής εκπαίδευσης, η ισοπέδωση προς τα κάτω και το μπάχαλο των δημοσίων σχολείων θα αντικαταστήσουν ολοκληρωτικά τη γονική μέριμνα. Και το πιο επικίνδυνο : Αυτό που οραματίστηκαν εδώ και αιώνες, φιλόσοφοι όπως ο Πλάτωνας, και απολυταρχικά καθεστώτα , όπως το Πρωσσικό ή το Σοβιετικό, δηλαδή ο απόλυτος έλεγχος και η διαμόρφωση των πολιτών από την παιδική τους ηλικία, θα γίνει πια η εφιαλτική πραγματικότητα . “
Δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Κι εγώ στην αρχή έλεγα ότι ο πολυπολιτισμός και ο εθνικισμός είναι απλώς διαφορετικές οπτικές γωνίες και η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Όμως το βιβλίο της κυρίας Ρεπούση αποδεικνύει ότι “κάτι άλλο παίζεται”. Όταν μια αυτοαποκαλούμενη ιστορικός φτάνει στο σημείο να α-π-ο-κ-ρ-ύ-π-τ-ε-ι την ιστορική αλήθεια (“συνωστισμός της Σμύρνης”) προκειμένου να προωθήσει αυτό που είναι ευρύτερα γνωστό ως “πολυπολιτισμό”, δηλαδή την συναδέλφωση των λαών τότε αυτό είναι το λιγότερο ύ-π-ο-π-τ-ο! Η πραγματική ιστορία γράφεται απαριθμώντας τα γεγονότα όσο πιο αντικειμενικά γίνεται. Χωρίς εθνικιστικές ή πολυπολιτισμικές κορώνες. Αν είναι γεγονός ότι οι Τούρκοι έσφαξαν κόσμο στη Σμύρνη, οφείλεις να το γράψεις. Αν είναι γεγονός ότι έσφαξαν ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιους, οφείλεις να το γράψεις. Αν το αποκρύψεις τότε δεν είσαι ιστορικός! Είσαι κάτι άλλο (δε θα πω πράκτορας-ποτέ δεν μου άρεσαν οι θεωρίες συνωμοσίας). Δεν υπάρχει περίπτωση να πιστέψω ότι η κυρία Ρεπούση δεν σκέφτηκε να γράψει δύο λέξεις για αυτά που συνέβησαν στη Σμύρνη ή ότι θεώρησε ότι η λέξη “συνωστισμός” αρκούσε για να περιγράψει αυτά που συνέβησαν το 1922. Εκτός δηλαδή αν δεν ξέρει ελληνικά. Θεωρώ ότι είχε πάρει οδηγίες να συγγράψει το βιβλίο με ένα συγκεκριμένο, “πολιπολιτισμικό” ύφος και γι’αυτό φρόντισε να “απαλύνει” ορισμένα σκληρά γεγονότα σε μια προσπάθεια να φανεί ότι “όλοι οι λαοί λίγο πολύ τα ίδια έκαναν εκείνη την εποχή. Τα ίδια σ….ά είμαστε όλοι. Ας γυρίσουμε σελίδα.” Δεν είναι έτσι!
Όσον αφορά στο άρθρο, θεωρώ τις προτάσεις αυτές ανεδαφικές και ανεφάρμοστες. Θα ήθελα πολύ να ακούσω σε ποια χώρα του κόσμου συμβαίνει αυτό το πράγμα.
@Δημήτρη: με τη λογική σου οφείλεις επίσης να γράψεις πόσους και ποιους έσφαξαν οι Έλληνες. Πέραν τούτου, είναι ένα πράγμα να περιγράψεις αντικειμενικά νούμερα και συμβάντα και άλλο πράγμα να χρωματίσεις. Αν ζητήσεις από 100 αυτόπτες μάρτυρες του ίδιου περιστατικού να σου το περιγράψουν, θα λάβεις 100 διαφορετικές ερμηνείες και περιγραφές. Αυτό είναι δεδομένο και έχει αποδειχτεί επιστημονικά σε μελέτες που έχουν γίνει σε πανεπιστήμια της Αμερικής. Η αναμόχλευση του μίσους δεν βλέπω σε τι ακριβώς βοηθάει.
Αναρωτιέμαι κατά πόσο θα ήταν εφικτό το κράτος να παρέχει μόνο τις σχολικές υποδομές και οι γονείς να επιλέγουν και να προσλαμβάνουν οι ίδιοι τους δασκάλους που θα διδάξουν.
@Dimitris P. : Συμφωνούμε. Όλα τα γεγονότα πρέπει να περιλαμβάνονται στα βιβλία ιστορίας. Εννοείται και τα εγκλήματα των Ελλήνων. Επίσης, δεν είπα να χρωματίσεις αλλά να αναφέρεις γεγονότα που ιστορικά συνέβησαν. Η επίμαχη λέξη δεν νομίζω ότι αναφέρει επαρκώς αυτά που συνέβησαν το 1922. Αυτή είναι και η ένστασή μου. Όσον αφορά τις αμερικάνικες έρευνες, δε νομίζω ότι έχουν εφαρμογή εδώ. Ένα γεγονός ή συνέβη ή δε συνέβη. Από εκεί και πέρα το γιατί και το πως σηκώνουν πολλή ανάλυση αλλά και πάλι ο συγγραφέας μπορεί να παραθέσει μερικές πηγές ώστε ο αναγνώστης να ψάξει και να βγάλει τα συμπεράσματά του μόνος του.
Με λίγα λόγια πιστεύω ότι το βιβλίο ιστορίας δεν πρέπει να κατευθύνει τον αναγνώστη προς τη μία ή προς την άλλη κατεύθυνση. Ο συγγραφέας οφείλει να παρουσιάσει τα γεγονότα όσο πιο αντικειμενικά μπορεί και από εκεί και πέρα ο αναγνώστης αφήνεται ελεύθερος να ψάξει και να διαμορφώσει άποψη για τον εαυτό του. Εαν το ιστορικό παρελθόν είναι τέτοιο που υποψιαζόμαστε ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα υιοθετήσει ένα μίσος προς τους Τούρκους, τότε αυτό απλώς είναι ένα ρίσκο που πρέπει να το πάρουμε σαν κράτος. Δεν πιστεύω στην ιδεολογική χειραγώγηση του πληθυσμού είτε προς τη μια είτε προς την άλλη κατεύθυνση. Και το βιβλίο αυτό ήταν μια προσπάθεια χειραγώγησης, κατά την ταπεινή μου άποψη. Ήταν ο καρπός των επαφών Παπανδρέου-Τζεμ για την προώθηση της Ελληνοτουρκικής φιλίας (δες το link). Και προσωπικά απορρίπτω οποιαδήποτε κατευθυνόμενη προπαγάνδα είτε εθνικιστικής, είτε “πολυπολιτισμικής” προέλευσης.
http://tvradio.ert.gr/radio/interviews.asp?nid=340616&id=6
Οι γονείς με τη σειρά τους, ας έχουν δικαίωμα να επιλέξουν το σχολείο της αρεσκείας τους , με βάση τις αξίες που θέλουν να μεταδώσουν στα παιδιά τους
Εν μέρει έχεις δίκιο στο κείμενό σου. Αλλα γιατί να υπάρχει η επιλογή κράτος ή γονείς; Τα παιδιά γιατί να μην έχουν λόγο στο τι θέλουν να μάθουν; Και όταν μιλάμε για παιδιά του Δημοτικού ναι οι γονείς πρέπει να έχουν την απόφαση. Αλλά για γυμνασιοόπαιδα και ειδικά παιδιά Λυκείου το νααποφσίζουν μόβο οι γονείς τι αξίες θα τους διδάσκονται το θεωρω χειρότερο σύστημα από αυτό που έχουμε σήμερα.
Ή μήπως αποφασίζουν οι γονείς για έναν σημερινό 16άρη π.χ τι θα φορέσει, τι μουσική θα ακούει κλπ; Άρα γιατί όχι και να μη διαλέγει o 16öarhw και τις όποιου είδους αξίες μόνος του;
Κάτι που ξέχασα.
Και αν υποθέσουμε ότι κάποιοι γονείς είναι ρατσιστές και βρούνε και άλλου γονείς που είναι ρατσιστές και αποφασίσουν να ιδρύσουν ένα σχολείο όπου τα βλαστάρια τους από τα μικράτα τους θα μαθαίνουν για τη φυλετική ανωτερότητα των Ελλήνων και ότι αυτοί έχουν δικαίωμα ζωής και θανάτου σε άλλες φυλές. Ή όχι κάτι τόσο ακραίο πιθανώς αλλά ιδέες π.χ Άδωνη Γεωργιάδη, Κυριάκου Βελόπουλου κλπ.
Είναι κάτι που θα πρέπει να αποδεχτούμε ή τα σχολεία θα πρέπει να έχουν ένα μίνιμουμ αξιώσεων στην παροχή αξιών; Και αυτό το μίνιμουμ ποιος θα το καθορίζει; Το ύπουργείο μέσω κάποιου γραμματέα οπότε θα καταλήξουμε πάλι ποιος θα είναι γραμματέας στο υπουργείο; Ή θα είμαστε διατεθειμένοι να αφήσουμε εντελώς την κατάσταση ελεύθερη;
Η συνύπαρξη σημαίνει συμβιβασμούς.
Πρακτικά δεν είναι δυνατόν σε κάθε χωριό να υπάρουν δύο τρία σχολεία με πολλούς καθηγητές ώστε ο γονιός να επιλέγει αλλά δεν είναι εκεί το θέμα.
Αν κατάλαβα καλά, θέλετε να υπάρχουν σχολεία με ιδεολογική “ταυτότητα” που θα επιλέγεται από τον γονιό, ο οποίος πληρώνει και αποφασίζει για το τι θα διδαχτεί το παιδί του.
Διαφωνώ με αυτό. Είναι κέρδος το ότι στο δημόσιο σχολείο κάθονται στο ίδιο θρανίο παιδιά με γονείς διαφορετικούς σε ιδεολογία, εθνικότητα, οικονομική κατάσταση κλπ. Διότι μαθαίνουν να συνυπάρχουν, παρά τις διαφορές και τις εντάσεις που υπάρχουν και να “λειτουργούν” όλα μαζί.
Ένα παιδία που μεγαλώσει μόνο με αυτά που επιθυμεί ο γονιός του και θα συναναστρέφεται μόνο με παιδιά που έχουν τις απόψεις του, δεν θα είναι μαθημένο να συνυπάρχει με το διαφορετικό.
Καὶ κάτι ἀκόμα. Σύμφωνα μὲ τὸν ἀρθρογράφο τὸ σχολεῖο περνᾶ τὶς ἀξίες του στοὺς μαθητές. Ἐν τάξει, λοιπόν, οἱ Γιανναρᾶδες τὸ ἔπαθαν ἀπὸ τὰ σχολειὰ ποὺ παρακολούθησαν. Οἱ Λιακο-Ρεπούση-Δραγῶνες ἀπὸ ποῦ κόλλησαν ; Μήπως δὲν πῆγαν στὰ σχολειὰ τῆς ἐθνικοφροσύνης ; Μήπως ἔπαιρναν τίποτε φάρμακα καὶ δὲν μολύνθηκαν ;
Και βέβαια μολύνθηκε. Μολύνθηκε στο
«όλα τα παιδιά μαθαίνουν:
Την ίδια ύλη, που αποφαάισε η πλειοψηφία
Στην ίδια ηλικία , που αποφάσισε η πλειοψηφία
Με τον ίδιο ρυθμό, που αποφάσισε η πλειοψηφία
Στα ίδια σχολεία, που αποφάσισε η πλειοψηφία
Από δασκάλους που έχουν βγεί από την ίδια στάμπα, που αποφάσισε η πλειοψηφία
Σήμερα επέλεξε εμένα (τη Δραγώνα )και το επιτελείο μου η πλειοψηφία, άρα σήμερα ορίζω εγώ την στάμπα την οποία θα επιχειρήσει να διαπλάσει τις γνώσεις και τον χαρακτήρα όλων των ελληνοπαίδων ανά την επικράτεια»
Ὡραῖα, ἀλλὰ ἡ θεωρία αὐτὴ μπάζει διότι ἡ πλειοψηφία τὴν ἐποχὴ ποὺ πῆγαν σχολεῖο οἱ Λιακο-Ρεπουση-Δραγῶνες δίδασκε έθνικοφροσύνη. Συνεπῶς, ἔπρεπε, σύμφωνα μέ τήν θεωρία, οἱ τρεῖς αὐτοὶ νὰ διδάσκουν καὶ σήμερα ἐθνικοφροσύνη. Συνεπῶς, ὁ κίνδυνος μονίμου τυφλώσεως ἀπὸ τὰ διδασκόμενα δόγματα τῆς ἐθνικοφροσύνης τοὐλάχιστον, δὲν ἀποδεικνύεται ὑπαρκτός. Συνεπῶς, μπορεῖ καὶ πρέπει τὸ κράτος νὰ διδάσκει τὶς ἀξίες ποὺ ἡ πλειοψηφία πρεσβεύει.
Συνεπῶς, μπορεῖ καὶ πρέπει τὸ κράτος νὰ διδάσκει τὶς ἀξίες ποὺ ἡ πλειοψηφία πρεσβεύει.
Now we’re talking…
Αυτός είναι σε, μία φράση, ο ολοκληρωτισμός – ο δημοκρατικός ολοκληρωτισμός στην προκειμένη περίπτωση.
Και αυτή ακριβώς η φράση είναι η μήτηρ της Ελληνικής μιζέριας. Οι Ελληνες μπορεί να εφέυραν μεν την δημοκρατία, αλλά μολονότι έχουν περάσει 25 αιώνες οι νέο-Ελληνες ξαναυιοθέτησαν και παραμένουν προσκολλημένοι στο αρχαίο ελληνικό μοντέλο της δημοκρατίας. Την δημοκρατία του εξωστρακισμού, όπου η πλειοψηφία έχει απόλυτη κυριαρχία επί ατόμων και μειοψηφιών. Οι ατομικές ελευθερίες που άρχισαν με την Μagna Karta, κορυφώθηκαν στο Αμερικανικό Bill of Rights, και αποτελούν την βάση συγχρόνων δημοκρατιών με ελεύθερα άτομα, παραμένουν πολυ ασθενείς στην Ελλάδα.
Η δημοκρατία έχει πλέον κερδίσει τον ιδεολογικό ανταγωνισμό με την μοναρχο-ολιγαρχία και τον κουμουνισμό. Και το Ιράν έχει ουσιαστικά δημοκρατία. Μία δημοκρατία της οποίας η πλειοψηφία έχει επιλέξει, ψηφίσει, και υποστηρίζει την εφαρμογή του απανταχού παρεμβαίνοντος και πάντων ρυθμίζοντος Ισλαμικού Νόμου.
Η ιδέα ότι η δημοκρατία είναι μεν απαραίτητη αλλά όχι ικανή συνθήκη για την ελευθερία βρίσκεται ακόμα σε εμβρυικό στάδιο στην Ελλάδα. Κρίμα διότι ήταν και το λίκνο της δημοκρατίας.
Ex-European
Συμφωνώ με τον Πάρη και τον δάσκαλο (a teacher) παραπάνω.
Είναι καλό οι αντιπροτάσεις που γίνονται να είναι και εφαρμόσιμες. Δεν είναι λάθος η αποκέντρωση, όμως πρακτικά, σε θέματα διδακτικής ύλης αλλά και της φιλοσοφίας/ιδεών που το σχολείο περνάει στους μαθητές του, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Αυτή τη στιγμή στην Αγγλία προσπαθεί να βρεθεί λύση στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε επειδή υπάρχουν θρησκευτικά σχολεία που, εξαιτίας ακριβώς της έλλειψης επιβολής συγκεκριμένων οδηγιών, διδάσκουν στην σεξουαλική αγωγή συμπεριφορές αντικειμενικά επικίνδυνες για τους εφήβους. Δε δίνουν επίσης τη δυνατότητα στα παιδιά να μελετήσουν τομείς της βιολογίας και άλλων επιστημών που θεωρούνται αντιθρησκευτικοί. Δίνουν μόνο μία άποψη και δημιουργούν ενοχικές αντιλήψεις που απομακρύνουν τα παιδιά από κάθε θέληση να γνωρίσουν το διαφορετικό, αυτό που δε τους δίδαξαν οι γονείς τους, με τη δική τους κριτική ματιά.
Γιατί είναι λάθος αυτό;
Ο ρόλος του σχολείου ΔΕΝ είναι να περνάει την ιδεολογία και τις πεποιθήσεις του “άμεσα ενδιαφερόμενου” γονέα στα παιδιά. Είναι να δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να γνωρίσουν και να ανακαλύψουν, μέσω μιας ποικιλίας τρόπων, τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν και να τους δώσει χρήσιμες ικανότητες και γνώσεις.
Τι θα συμβεί αν οι περισσότεροι γονείς επιλέξουν αυστηρά θρησκευτικών/εθνικιστικών πεποιθήσεων σχολεία; Δε θα φέρει αυτό έλλειψη ελευθερίας για τους μαθητές και μακροπρόθεσμα ολοκληρωτισμό; Γιατί και πάλι, με αυτόν τον τρόπο, της επιλογής με βάση τις πεποιθήσεις, η πλειοψηφία των σχολείων που δε θα ήθελαν να χάσουν μαθητές θα αναγκαζόταν να αλλάξει τη διδακτική ύλη όπως θα το επιθυμούσε συγκεκριμένη μερίδα του πληθυσμού, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους υπόλοιπους που θα ήθελαν το διαφορετικό.
Η κρατική παρέμβαση θα πρέπει να υπάρχει με σκοπό της διατήρηση της ελευθερίας και της πολυφωνίας στην εκπαίδευση – ακόμα κι αν η παρέμβαση αυτή είναι περιορισμένη. Μια κοινωνία που θέλει να είναι βασισμένη στην ελευθερία δε γίνεται να μην προσπαθεί να τη διατηρήσει στο περιβάλλον της εκπαίδευσης.
Θα ήταν λοιπόν προτιμότερο η επιλογή σχολείου να γίνεται μόνο με βάση την ποιότητα διδασκαλίας και παροχών στους μαθητές, και γενικές οδηγίες για τη διδακτική ύλη να συνεχίσουν να επιβάλλονται στο σύνολο των σχολείων, όχι με τη επιβολή δογμάτων αλλά με την υποχρέωση των σχολείων να διδάσκουν με ουδετερότητα και αντικειμενικότητα μία λίστα υποχρεωτικών μαθημάτων στα οποία γνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί να εφαρμοστεί. Αν το σχολείο επιθυμεί να δίνει στους μαθητές τη δυνατότητα να μελετήσουν άλλα αντικείμενα, όπως το να παρέχουν κάποιου είδους θρησκευτικής αγωγής, αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη μορφή μαθημάτων επιλογής τα οποία θα ορίζονται από το ίδιο το σχολείο.
Και ένα τελευταίο σχόλιο:
“Συνεπῶς, ὁ κίνδυνος μονίμου τυφλώσεως ἀπὸ τὰ διδασκόμενα δόγματα τῆς ἐθνικοφροσύνης τοὐλάχιστον, δὲν ἀποδεικνύεται ὑπαρκτός.”
Η “εθνικοφροσύνη” είναι βαθιά ριζωμένη σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού λαού, εξαιτίας αυτών ακριβώς των δογμάτων. Το ότι υπάρχουν άνθρωποι που κατάφεραν να σκεφτούν με οποιονδήποτε τρόπο διαφορετικά και να διαμορφώσουν άλλες απόψεις δεν αποδεικνύει απολύτως τίποτα πέρα απ το γεγονός ότι κάποιοι, λίγοι, μπορούν να ξεφύγουν πέρα απ τις λίγες απόψεις που διδάχτηκαν. Από την άλλη, οι αντιδράσεις της πλειοψηφίας σε ότι έχει να κάνει πχ με το δικαίωμα στην ανεξιθρησκεία και στην ισότητα μειονοτικών ομάδων του πληθυσμού αποδεικνύουν πολλά περισσότερα για τη ζημιά που κάνει ο δογματισμός και η κατάχρηση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Καλά, ἀντὶ γιὰ τὶς ὑπέροχες αὐταπάτες τῆς πατρίδος, θρησκείας καὶ οἰκογενείας μποροῦμε νὰ διδάσκουμε τὶς ἐναλλακτικὲς αὐταπάτες τῆς τρεχούσης θρησκείας τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καὶ τοῦ περιβάλλοντος. Μόνον ποὺ οἱ τελευταῖες περιέχουν ἀπείρως περισσότερες ἐσωτερικὲς λογικὲς άντιφάσεις καί, συνεπῶς, ἔχουν καὶ περισσότερες δυσκολίες νὰ διδαχθοῦν καὶ νὰ τὶς ἀφομοιώσουν μαθητὲς καὶ δάσκαλοι.
Τώρα γιὰ τὸ ἂν οἱ πρότερες αὐταπάτες ἔβλαψαν, ἡ ἐπίδοση τοῦ ἑλλαδικοῦ κρατιδίου σὲ σύγκριση μὲ τὰ περισσότερα ἄλλα, μᾶλλον δικαιώνει τὶς πρότερες αὐταπάτες. Οἱ δεύτερες φαίνεται νὰ μένουν ἤδη ἀπὸ λάστιχο παγκοσμίως.
Η συνύπαρξη με το διαφορετικό και η ανοχή (tolerance) είναι κατά τη γνώμη μου διαφορετική από τον πολυπολιτισμό, δηλαδή την συναδέλφωση των λαών. Υπάρχει μία αρκετά σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε αυτές τις έννοιες. Προσωπικά είμαι υπερ της ανοχής-συνύπαρξης αλλά κατά της συναδέλφωσης, όταν αυτή δεν προκύπτει ως αποτέλεσμα προσωπικής αξιολόγησης του σφαιρικά, αντικειμενικά ενημερωμένου ατόμου αλλά ως προπαγάνδα. Και υπάρχει σήμερα τέτοια προπαγάνδα, ιδίως από την αριστερά και από κάτι κυρίες τύπου Ρεπούση.
Δεν είναι όλοι οι λαοί ίδιοι, δεν έχουν κάνει τα ίδια εγκλήματα, δεν έχουν αναπτύξει το ίδιο τον πολιτισμό τους, δεν ήταν όλοι το ίδιο “προοδευτικοί” με βάση τα σημερινά δεδομένα κλπ. Το μοντέλο της “συναδέλφωσης των λαών”, που ορισμένοι προσπαθούν εντέχνως να ταυτίσουν με το φιλελευθερισμό, έχει ως βάση του την ιστορική ανακρίβεια. Κλασικό παράδειγμα το βιβλίο της Ρεπούση με τον “συνωστισμό”. Η γνώμη μου είναι ότι η όποια συναδέλφωση και η όποια γνωριμία ή συνύπαρξη με το διαφορετικό πρέπει να βασίζεται π-ά-ν-τ-α στην ιστορική πραγματικότητα. Το “όλοι οι λαοί λίγο πολύ ίδιοι είναι” του πολυπολιτισμού λυπάμαι αλλά δεν είναι ιστορικά ακριβές και δεν στέκει και λογικά. (Τους Ούνους π.χ τους αποκαλούσαν δίποδα ζώα.)
Το σχολείο λοιπόν, όπως έγραψα σε προηγούμενα ποστ, πρέπει κατά την άποψή μου να περιέχει την αντικειμενική ιστορική πραγματικότητα χωρίς να υπηρετεί κανέναν σκοπό. Από εκεί και πέρα ο καθένας διαβάζει επιπλέον βιβλιογραφία και παίρνει τις αποφάσεις του μόνος του, χωρίς καμία απολύτως κεντρική ιδεολογική χειραγώγηση.
“Σημειωθήτω : όλες οι επιστήμες που διδάσκονται στα σχολεία είναι αποβλακωτικές, όχι μόνο τα θρησκευτικά”
…απόδειξη ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα όντως πάσχει….
The underground history of american education . Διαφωτιστικό.
Μία μόνο επισήμανση για αυτό και για άλλα παρεμφερή θέματα που αναδεικνύονται κατά καιρούς ποικιλοτρόπως. Για ποιά δυνατότητα επιλογής, αποφυγής δογματισμών, κυρίαρχης ιδεολογίας κλπ τυρβάζουμε; Εχουμε σκεφτεί για το πως (και αν) διαβάζουν τα παιδιά μας στο σχολείο; Εχουμε σκεφτεί για το αν υπάρχει το οποιοδήποτε σύστημα αξιών στα σχολεία; Εχουμε σκεφτεί για το αν τα αφήνει η καταναλωτικότητα να ασχοληθούν με τη μάθηση; Ας διδάσκονταν στοιχειωδώς καλά την π.χ. ιστορία και ας μάθαιναν για την υπεροχή της φυλής μας (που και να μην υπάρχει δεν χάλασε ο κόσμος). Ποιός μπορεί να εγγυηθεί ότι ένα μικρό μαθητούδι δεν έχει ανάγκη την μυθοπλασία αλλά αντιθέτως επιθυμεί και πρέπει να μάθει την αλήθεια ως συνισταμένη π.χ. Ελλήνων, Τούρκων, Μεγάλων Δυνάμεων, Αμερικανών κλπ. Τι θα αποκόμιζε τότε; Με λίγα λόγια (ανάπτυξη του θέματος ίσως μια άλλη φορά) ας σκύψουν στη μάθηση σε ένα οποιοδήποτε νοικοκυρεμένο σύστημα με δασκάλους λειτουργούς και όχι υπάλληλους, με βιβλία συντηρητικά και μεστά, να μάθουν τα βασικά, να ονειροπολήσουν υγιώς και όταν μεγαλώσουν και ψαχτούν και ας ξεθεμελιώσουν πλέον -συνειδητά όμως-τις αξίες που θα θεωρήσουν τροχοπέδη για την εξέλιξή τους σε …. (τι άραγε είμαστε σε θέση να τους πούμε κάτι απόλυτο;). Μέχρι τότε αλοίμονο αν τα αφήσουμε ελεύθερα στη θύελλα. Πρέπει να βλέπουν τη σημαία, να μαθαίνουν καλούς τρόπους, το νόημα της αγάπης, την αγάπη που διδάσκει ο χριστιανισμός (και αν τη διδάσκει και άλλη θρησκεία … ναι…. να τους το πούμε), το αίμα που έχυσαν οι πρόγονοί τους, τον πολιτισμό των προγόνων τους, την αξία του χρήματος, της τιμιότητας, της εργατικότητας, της μάθησης, της γνώσης, της συνεργατικότητας, της άθλησης της …, του …., των …… τόσα πράγματα τέλος πάντων. Ας μάθουν σ’αυτά για να γίνουν πολίτες και μετά αν θελήσουν ας γίνουν εξτρεμιστές αν οι δαίμονες τους φλογίζουν τα σωθικά, ενδεχομένως να καταλήξουν σε μπήτνικ καλλιτέχνες (που είναι προτιμότερο) και όχι σε εκνευριστικούς μηδενιστές.