του Δημήτρη Σκάλκου1 , 2 Αυτές τις ημέρες παρακολουθούμε τη παράλληλη εξέλιξη πολιτικών σκανδάλων -της υπόθεσης Ζαχόπουλου και της υπόθεσης «Ζίμενς»- η σημασία των οποίων ορθά ξεπερνά κατά πολύ το σύνηθες σκανδαλοθηρικό ενδιαφέρον. Στη πρώτη περίπτωση, γινόμαστε μάρτυρες της κατάργησης της -θεμελιώδους σε κάθε δημοκρατικό πολίτευμα- διάκρισης των εξουσιών, όπου τα όρια ανάμεσα στις εξουσίες […]

του Δημήτρη Σκάλκου1 ,2 Ο αμερικανός διπλωμάτης John Brady Kisling, παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2003, έπειτα από μακρά διαδρομή εικοσαετούς και πλέον διάρκειας σε περιοχές υψηλού ενδιαφέροντος για τα αμερικανικά συμφέροντα στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και της Βόρεια Αφρική. Τελευταίος σταθμός στη καριέρα του υπήρξε η Αθήνα, όπου υπηρετούσε ως πολιτικός σύμβουλος, επικεφαλής του […]

Μία προσέγγιση ανα-σημασιοδότησης της «φιλελεύθερης σοσιαλδημοκρατίας» του Δημήτρη Σκάλκου1 ,2 Το παρόν κείμενο εργασίας πραγματεύεται την παράλληλη κρίση των μοντέλων της σοσιαλδημοκρατίας και του φιλελευθερισμού στη μεταβιομηχανική εποχή και αναζητά θεωρητικά λειτουργικούς τρόπους υπέρβασής της. Εκκινώντας από την κατοχύρωση των βασικών πολιτικών ελευθεριών και ατομικών δικαιωμάτων των ημερών μας, συνέπεια της επικράτησης του προγράμματος του […]

του Δημήτρη Σκάλκου1,2 Ο Disraeli συνήθιζε να λέει πως στην πολιτική υπάρχουν τα ψέματα, τα κακά ψέματα και οι στατιστικές. Οι ενστάσεις του βρετανού συντηρητικού πολιτικού αφορούσαν φυσικά περισσότερο στην ερμηνεία, στην «αλήθεια» των αριθμών, παρά στα νούμερα καθαυτά. Στο νέο του βιβλίο ο πολιτικός επιστήμονας και επικοινωνιολόγος Γιάννης Λούλης προσφέρει τη δική του ερμηνεία […]

του Δημήτρη Σκάλκου Στην εγχώρια πολιτική συζήτηση το έργο του αμερικανού γλωσσολόγου και πολιτικού στοχαστή Νόαμ Τσόμσκι προσλαμβάνεται με αντιφατικούς τρόπους καθώς είναι εν πολλοίς παρεξηγημένο. Οι εξ αριστερών υπέρμαχοί του μάλλον άδικα υπερτονίζουν την αντικαπιταλιστική και αντι-ιμπεριαλιστική (αντιαμερικανική) ρητορεία του, παραγνωρίζοντας τοις φιλελεύθερες καταβολές του. Οι εκ δεξιών πολέμιοι του, αν και αναγνωρίζουν την […]

του Δημήτρη Σκάλκου Έχει εύστοχα λεχθεί πως στη πολιτική υπάρχουν τα μικρά ψέματα, τα μεγάλα ψέματα και οι στατιστικές. Πραγματικά, η απαρέσκεια των πολιτών απέναντι στους τρόπους λειτουργίας των θεσμών και τους λειτουργούς τους, η οποία καταγράφεται τη τελευταία δεκαπενταετία με μεγάλα και αυξανόμενα ποσοστά στις έρευνες της κοινής γνώμης, δεν αντικατοπτρίζει πλήρως τη σύνθετη […]

του Δημήτρη Σκάλκου Η συζήτηση που διεξάγεται αναφορικά με την αναθεώρηση του άρθρου 16 είναι εν πολλοίς ξεπερασμένη από τα πράγματα, ημιτελής, παραπλανητική και υποκριτική. Ξεπερασμένη διότι, το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση συνιστά μοναδικό αναχρονισμό στον ευρωπαϊκό χώρο. Σύμφωνα μάλιστα με την κοινοτική οδηγία 36/2005, την οποία καλούμαστε να εφαρμόσουμε από τον προσεχή Οκτώβριο, […]

του Δημήτρη Σκάλκου Ο Μίλαν Κούντερα (Milan Kundera), στο βιβλίο του «το βιβλίο του γέλιου και της λήθης», διηγείται με μοναδικό τρόπο την ιστορία του Τσεχοσλοβάκου αξιωματούχου του καθεστώτος Βλαντιμίρ Κλεμέντις (Vladimír Clementis), ο οποίος «διαγράφηκε» από την ιστορία με συνοπτικές διαδικασίες από τους μηχανισμούς προπαγάνδας του καθεστώτος. Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο του 1948, ο κομμουνιστής […]

του Δημήτρη Σκάλκου Είναι σχεδόν αυταπόδεικτο πως, ο εγχώριος φιλελευθερισμός την τελευταία δεκαπενταετία βρίσκεται μπροστά σε αδιέξοδο. Σήμερα, μοιάζει πραγματικά να συνθλίβεται ανάμεσα στον α-πολιτικό συντηρητισμό του μεσαίου χώρου της Νέας Δημοκρατίας και στο πολιτικά αμήχανο και υπό ιδεολογική σύγχυση ΠΑΣΟΚ (για να μην αναφέρουμε εκείνες τις, γραφικές πλέον, δυνάμεις που εξακολουθούν να ξορκίζουν το […]

Του Δημήτρη Σκάλκου Για την φιλελεύθερη πολιτική σκέψη, συνετή κυβέρνηση είναι αυτή που, σε γενικές γραμμές, κυβερνά λιγότερο. Η πολυνομία και η πληθώρα διοικητικών πράξεων συνεπάγονται υψηλό κόστος συναλλαγών, εκτρέφουν τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά, αποθαρρύνουν την ιδιωτική πρωτοβουλία, περιορίζουν την δημιουργικότητα, συχνά δε και την ελευθερία των πολιτών. Η αποτελεσματική διακυβέρνηση προϋποθέτει την αξιοποίηση […]

Του Δημήτρη Σκάλκου Ο Αλέξις Ντε Τοκβίλ (Alexis de Tocqueville) συνήθιζε να λέει πως, οι δεξιότητες που παράγουν καλή λογοτεχνία δεν παράγουν απαραίτητα και καλή πολιτική. Και τις περισσότερες φορές είχε δίκιο: αρκεί να αναλογιστεί κάποιος τις φιλοφασιστικές πολιτικές θέσεις του σπουδαίου ιρλανδού θεατρικού συγγραφέα Τζορτζ Μπέρναρντ Σο (George Bernard Shaw), ή τον στρατευμένο κομμουνισμό […]

Των Δημήτρη Σκάλκου και Φώτη Χατζηθεοδωρίδη* «Οι περιπτώσεις γραφειοκρατίας, εξουσιαστικής συμπεριφοράς και παραβιάσεων του νόμου πρέπει να εκτίθενται ευρέως στον Τύπο». Τα παραπάνω δεν ανήκουν στον πρόσφατο καταιγισμό των δημοσιευμάτων και των τηλεοπτικών εικόνων αναφορικά με τα όσα αποκαλύπτονται για τη διαπλοκή στο χώρο της εμπορίας και διακίνησης του γάλατος και τον- θεσμικό πλέον ρόλο- […]

του Δημήτρη Σκάλκου «Σε μπελάδες δεν μας βάζουν τα πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Σε μπελάδες μας βάζουν εκείνα που δεν γνωρίζουμε σωστά.» Artemius Ward Τίποτε δεν στοιχειώνει περισσότερο τις πολιτικές συζητήσεις στη χώρα μας όσο ο μπαμπούλας του νεοφιλελευθερισμού. Από τους ημιμαθείς συνδικαλιστές μέχρι τους βαριεστημένους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, όλοι νιώθουν ότι «φυλάσσουν Θερμοπύλες» […]

Του Δημήτρη Σκάλκου «Εάν κλέψεις τον Πέτρο για να πληρώσεις τον Παύλο, έχεις ήδη κερδίσει τις μισές ψήφους.» Aegyptophilus Εάν υπάρχει ένας κοινός τόπος στις έρευνες της ελληνικής κοινής γνώμης των τελευταίων ετών, είναι η αναγνώριση της αναγκαιότητας μεταρρυθμίσεων στους βασικούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας. Ταυτόχρονα όμως, οι ίδιοι πολίτες εμφανίζονται εξαιρετικά απρόθυμοι, […]

Του Δημήτρη Σκάλκου «Η τραγωδία των κοινωνιών μας δεν είναι η έλλειψη των πληροφοριών που χρειαζόμαστε για να κάνουμε ορθές επιλογές, αλλά το ότι επιλέγουμε να τις αγνοούμε.» Jean-Francois Revel Ο πρόσφατος θάνατος του Γάλλου ακαδημαϊκού Jean-Francois Revel (1924-2006), του «Orwell του καιρού μας» σύμφωνα με τον περουβιανό συγγραφέα Mario Vargas Llosa, μας υπενθυμίζει τη […]

Εάν κάτι εντυπωσιάζει στο μήνυμα της Ιεράς Συνόδου «προς τον ευσεβή λαό για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου» στο πλαίσιο της μονότονα επαναλαμβανόμενης και μάλλον απολογητικής προσπάθειας της (ιστορικά ανακριβούς και πολιτικά ολοκληρωτικής) ταύτισης ελληνισμού και ορθοδοξίας, είναι πέρα από την επιστράτευση του αναπόφευκτου «συνομιλητή» της Παναγίας στρατηγού Μακρυγιάννη και του Κοσμά του Αιτωλού, η […]

«Κύριε πρόεδρε, τελικά ο Μαρξ υπήρξε πολύ σημαντικός πολιτικός φιλόσοφος» Βύρων Πολύδωρας (Βουλή, 21.11.02) Την περίοδο των περσινών χειμερινών διακοπών μου βρέθηκα στη μαγευτική Πράγα και, μεταξύ άλλων, επισκέφτηκα το μουσείο Κομμουνισμού προκειμένου να ικανοποιήσω το ενδιαφέρον μου για την πολιτική ιστορία. Μάλλον φτωχά τα εκθέματα. Αρκετά, ωστόσο, ώστε να νιώσεις ένα σφίξιμο στο στήθος […]

Το αδιέξοδο της δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας μας, όπως καταγράφτηκε στην προ μηνών πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργοποίηση των διατάξεων περί υπερβολικού ελλείμματος των δημόσιων οικονομικών (συνέπεια της περίφημης πλέον «απογραφής»), πέραν από τους επιεικώς ατυχείς χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα της καταγραφής των […]

του συντρόφου Ρουμπασώφ Το 1921, ο Βλάντιμιρ Ίλιτς Λένιν, υπό το βάρος των δυσεπίλυτων προβλημάτων που είχαν συσσωρεύσει οι οικονομικές επιλογές του λεγόμενου «πολεμικού κομμουνισμού», εισήγαγε την περίφημη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ). Εκκινώντας από το 1918, οι οικονομικές εξουσίες περνούν στα τοπικά συμβούλια και τα σοβιέτ, με στόχο την άμεση μετάβαση στην κομμουνιστική κοινωνία. Ο […]

«Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά κάποια ζώα είναι περισσότερο ίσα από τα άλλα.» Η Φάρμα των Ζώων Καθώς συμπληρώνονται εβδομήντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του βρετανού συγγραφέα George Orwell (1903-1950) είναι, αν μη τι άλλο, ευκαιρία να αφιερώσουμε λίγες γραμμές στον συγγραφέα, η σκέψη του οποίου σφράγισε τα λογοτεχνικά και πολιτικά πράγματα του […]

Καθώς δεν έχει κοπάσει ακόμη ο εκκωφαντικός ήχος των αδιάκριτων, «τυφλών» δολοφονικών χτυπημάτων στο κέντρο του Λονδίνου. Μακάβρια και απάνθρωπη απόδοση συλλογικής ευθύνης από τους ισλαμιστές τρομοκράτες. Όχι όμως για την εξωτερική πολιτική του Tony Blair απέναντι στο Ιράκ, αλλά απέναντι στο ίδιο το Λονδίνο και σε ότι αυτό συμβολίζει. Άλλωστε είναι σχεδόν βέβαιο ότι […]

Τα πρόσφατα γεγονότα στην πόλη Andijhan του Ουζμπεκισταν, όπου τουλάχιστον 500 άτομα βρήκαν τον θάνατο, όταν οι κρατικές δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν αδιάκριτα πυρ ακόμη και με ελικόπτερα κατά διαδηλωτών, σύμφωνα με αναφορές οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε μία επιχείριση που ο έγκυρος Economist χαρακτήρισε «σφαγή» και είχαν ως αφορμή τη σύλληψη 23 τοπικών επιχειρηματιών με χαλκευμένες […]

Ο Disraeli συνήθιζε να λέει πως στην πολιτική υπάρχουν τα ψέματα, τα κακά ψέματα και οι στατιστικές. Οι ενστάσεις του βρετανού πολιτικού αφορούσαν φυσικά περισσότερο στην ερμηνεία, στην «αλήθεια» των αριθμών, παρά στα νούμερα καθαυτά. Έτσι, αν και τα αποτελέσματα των πρόσφατων δημοσκοπήσεων που φέρνουν την Ν.Δ. και τον πρωθυπουργό κ. Κ. Καραμανλή να προηγούνται, […]

«Αμφιβάλω αν μπορεί να υπάρξει κάτι που να ονομάζεται συντηρητική πολιτική φιλοσοφία» Friedrich Hayek Ο Τάκης Μίχας, στο κείμενο του «Η ιδεολογική σύγκλιση Νέας Δημοκρατίας και ΚΚΕ» στην ιστοσελίδα της Προοδευτικής Πολιτικής (14.5.2005) περιγράφει, με τον πραγματικά μοναδικό προβοκατόρικο και τεκμηριωμένο τρόπο του, την ιδεολογική σύμπλευση που παρατηρείται στις μέρες μας ανάμεσα στην μαρξιστική Αριστερά […]

(ένα σύντομο σχόλιο) Οι πρόσφατες δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Jacques Chirac σύμφωνα με τις οποίες ο «υπερ- φιλελευθερισμός (ultra-liberalism) αποτελεί τον κομμουνισμό της εποχής μας», πέρα από τα όποια εννοιολογικά τους προβλήματα, δίνουν την αφορμή για μία σειρά χρήσιμων παρατηρήσεων. Αν και ο λαϊκισμός δεν αποτελεί αχαρτογράφητο μονοπάτι για τον Γάλλο πολιτικό, ιδιαίτερα καθώς βαδίζει […]

Η συναρπαστική και ακαδημαϊκά έγκυρη βιογραφία του Jo Grimond, με τον αντιπροσωπευτικό τίτλο Liberal Lion: Jo Grimond- A Political Life (I.B. Tauris, 2005, 266 σελ.) που εκδόθηκε πρόσφατα, από τον συγγραφέα Peter Barbaris, επαναφέρει στην επικαιρότητα την πολιτική παρουσία του σκωτσέζου ηγέτη των άγγλων Φιλελεύθερων (Liberals) την περίοδο 1956-1967. O Grimond (1913-1993) υπήρξε πραγματικά χαρισματικός […]