Robert Reich: «Οι χορηγίες οδηγούν στη διαπλοκή»

Δεκ 7th, 2007 | | Κατηγορία: Γενικά, Οικονομικά, Πολιτική | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

Συνέντευξη του Robert Reich στον Τάκη Μίχα1

«Οταν οι επιχειρήσεις δείχνουν κοινωνική ευαισθησία, τότε κινδυνεύει η δημοκρατία»! Στην άλλη άκρη του τηλεφώνου βρίσκεται ο καθηγητή Ρόμπερτ Ράιχ, ξεχωριστή φυσιογνωμία στον χώρο της αριστερής οικονομικής σκέψης στις ΗΠΑ. Υπουργός Εργασίας της κυβέρνησης Κλίντον και στενός συνεργάτης του Μπιλ και της Χίλαρι, είχε πρωτοστατήσει στην αύξηση του βασικού μισθού, στη δημιουργία προγραμμάτων επανεκπαίδευσης των εργαζομένων και στην κατάργηση της παιδικής εργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα από τη θέση του, ως καθηγητή του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας, προσπαθεί με τα βιβλία και την αρθρογραφία του να συμβάλει στη διατύπωση μιας νέας προοδευτικής οικονομικής πολιτικής.

Σε αποκλειστική τηλεφωνική του συνέντευξη στην «Οικονομία» μάς ανέπτυξε ορισμένες από τις πρόσφατες ιδέες του σχετικά με τους στόχους μιας τέτοιας πολιτικής.

«Νομίζω ότι ο κύριος στόχος πρέπει να είναι αναμφίβολα η πάλη εναντίον των διαπλεκόμενων συμφερόντων επιχειρήσεων-κράτους. Η σημερινή φάση του σουπερκαπιταλισμού διακρίνεται από τον οξύτατο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτού του ανταγωνισμού οι επιχειρήσεις δαπανούν τεράστιους πόρους προκειμένου να πιέσουν τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν ευνοϊκά για αυτές μέτρα. Ομως αυτό υπονομεύει τη δημοκρατία. Η κούρσα για την απόκτηση επιρροής στο πολιτικό επίπεδο πνίγει τη φωνή του μέσου πολίτη».

Σύμφωνα πάντως με τον συνομιλιτή μας, ένα τμήμα της αριστεράς κάνει τεράστιο λάθος όταν βλέπει τη «διαπλοκή» ως μια συνειδητή συνωμοσία των επιχειρήσεων εναντίον των πολιτών.

«Δεν πρόκειται για συνωμοσία αλλά για μια νομοτελειακή εξέλιξη που υπαγορεύεται από τον έντονο ανταγωνισμό που επικρατεί στο σημερινό τουρμποκαπιταλισμό».

Μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές είδαμε ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών επιχειρήσεων να δραστηριοποιούνται για να βοηθήσουν οικονομικά τους πυρόπληκτους. Παράλληλα οι επιχειρήσεις προσφέρουν χορηγίες, στήνουν φιλανθρωπικά ιδρύματα, λαμβάνουν μέρος σε εκστρατείες υπέρ «πολιτικά ορθών» στόχων (περιβάλλον, καταπολέμηση ασθενειών κ.λπ).Τα τελευταία τριάντα χρόνια οι επιχειρήσεις επιδεικνύουν σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό «κοινωνική ευαισθησία». Ζητήσαμε από τον συνομιλιτή μας να σχολιάσει αυτές τις εξελίξεις.

Θεωρώ ότι είναι λάθος των προοδευτικών δυνάμεων να πιέζουν τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν ένα “κοινωνικό ρόλο”

«Είναι πολύ επικίνδυνες. Θεωρώ ότι είναι λάθος των προοδευτικών δυνάμεων να πιέζουν τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν ένα “κοινωνικό ρόλο”. Με αυτό τον τρόπο το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να αυξάνουμε τη διαπλοκή και την επιρροή των επιχειρήσεων στην κοινωνία. Τις περισσότερες φορές, άλλωστε, πρόκειται για μια άσκηση δημόσιων σχέσεων».

Ομως οι αντιρρήσεις του συνομιλιτή μας στον «κοινωνικό ρόλο» των επιχειρήσεων είναι βαθύτερες. Ο καθ. Ράιχ πιστεύει ότι αυτή η φιλολογία οδηγεί άμεσα στην υπονόμευση της δημοκρατίας:

«Από τη στιγμή που αναγνωρίζουμε στις επιχειρήσεις έναν «κοινωνικό ρόλο» τους δίνουμε δικαιώματα και εξουσίες που δεν τους ανήκουν. Στην ουσία διευρύνουμε τις αρμοδιότητές τους και άρα την δύναμη τους. Προκαλούμε τη διαπλοκή. Οι δημοκρατικές διαδικασίες είναι εκείνες που αποφασίζουν και υλοποιούν κοινωνικούς στόχους και όχι οι επιχειρήσεις. Με ποιο δικαίωμα αποφασίζει μια επιχείρηση να επιτελέσει ένα κοινωνικό στόχο, να κάνει μια αγαθοεργία; Ποιος της έδωσε το δικαίωμα να λειτουργεί ως ηθικός κριτής;”

Προσωπικά, μας φαίνεται δύσκολο να κατανοήσουμε πως η χορηγία μιας επιχείρησης για την αναδάσωση μιας περιοχής ενέχει πολιτειακούς κινδύνους. Ομως ο συνομιλιτής μας έχει διαφορετική άποψη:

«Τίποτα δεν είναι αθώο. Οταν δεχόμαστε ότι οι επιχειρήσεις έχουν κάποια ηθική ή κοινωνική ευθύνη στην ουσία αποπροσανατολίζουμε τους πολίτες από το ότι είναι ο ρόλος της δημοκρατίας και όχι των επιχερήσεων να καθορίζουν τους κοινωνικούς στόχους».

Οι επιχειρήσεις πρέπει να αφεθούν να κάνουν αυτό για το οποίο σχεδιάσθηκαν.

Και ποιος είναι ο ρόλος των επιχειρήσεων; «Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι στη σημερινή εποχή του σουπερκαπιταλισμού η επιχείρηση έχει υποχρεώσεις μόνο προς τους μετόχους της και προς τους καταναλωτές. Στους πρώτους πρέπει να αποφέρει ικανοποιητικές αποδόσεις για τα χρήματα που επένδυσαν και στους δεύτερους να προσφέρει ποιοτικά προϊόντα. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αφεθούν να κάνουν αυτό για το οποίο σχεδιάσθηκαν. Να ανταποκρίνονται δηλαδή στις ανάγκες του καταναλωτή, έτσι ώστε να μεγιστοποιούν τις αποδόσεις των μετοχών. Αποτελεί τρομερό λάθος να προσπαθούμε να κάνουμε τις επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις κοινωνικές ανάγκες ή να αποκτήσουν κοινωνική υπευθυνότητα. Αυτά ανήκουν στην αρμοδιότητα των δημοκρατικών διαδικασιών».

Ο καθ. Ράιχ πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει μια σαφής οριοθέτηση του χώρου των επιχειρήσεων και του χώρου των δημοκρατικών διαδικασιών.

«Οι επιχειρήσεις σχεδιάσθηκαν για να αυξάνουν την οικονομική πίτα. Τίποτα περισσότερο. Η δημοκρατία θέτει τους κανόνες για το πλαίσιο εντός του οποίου λειτουργούν οι επιχειρήσεις και τον τρόπο με τον οποίο η πίτα θα μοιρασθεί μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών αγαθών».

Οποιαδήποτε παρέκκλιση απ’ αυτή την αρχή, οποιαδήποτε άμβλυνση των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ δημοκρατίας και επιχειρήσεων, οδηγεί σε προβλήματα.

«Ο στόχος της δημοκρατίας είναι να πετύχει στόχους που δεν μπορούμε να πετύχουμε ως άτομα. Ομως η δημοκρατία δεν μπορεί να υλοποιήσει τους στόχους της όταν οι εταιρείες χρησιμοποιούν την πολιτική προκειμένου να προωθήσουν ή να διατηρήσουν την ανταγωνιστική τους θέση ή όταν αναλαμβάνουν κοινωνικές ευθύνες τις οποίες δεν έχουν τη δυνατότητα και δεν είναι ο ρόλος τους να αναλαμβάνουν».

  1. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία στις 02/12/2007 []

20 σχόλια
Leave a comment »

  1. Ε, όχι! Ότι θα θεωρείται φιλελεύθερη μια θέση που προσπαθεί αν θέσει όρια στο πως διαχειρίζονται τους πόρους τους οι επιχειρήσεις και τι δραστηριότητες αναλαμβάνουν, δεν μπορούσα να το φανταστώ!
    Οι επιχειρήσεις είναι ΠΡΟΣΩΠΑ και έχουν αντίστοιχα δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα φυσικά πρόσωπα στη δημοκρατια.
    Το να προσπαθεί ο κύριος αυτός να βάλει τη δραστηριότητα τους στο κρεββάτι του Προκρούστη, συνιστά ΣΤΡΕΒΛΩΣΗ.

  2. Διαφωνώ κάθετα με αυτό το άρθρο. Οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν το δικαίωμα να επηρεάζουν το νομοθετικό σώμα και επιβάλετε να είναι χορηγοί σε κοινωνικές εκδηλώσεις καθώς και να προσπαθούν αν επηρεάσουν το νομοθετικό σώμα με όποιο τρόπο μπορούν για να προωθούν τα συμφέροντα τους.

    Βέβαια το ίδιο ισχύ και για μεμονωμένες κοινωνικές ομάδες.

    Το κάνεις lobby είναι ένα δημοκρατικό αλισβερίσι και κατά την άποψη μου είναι καλό να γίνετε.

    Για ποιο λόγο δηλαδή να αφήσουμε (όπως στην περίπτωση της Ελλάδος) την εκάστοτε κυβέρνηση να κάνει ότι θέλει χωρίς να μπορούμε να επηρεάσουμε την κατάσταση.

    Αυτό το άρθρο δεν νομίζω να ταιριάζει στην φιλελεύθερη φιλοσοφία.

  3. Επιτέλους, και μια φωνή της λογικής. Αν αφήσουμε τις επιχειρήσεις να αναλαμβάνουν «κοινωνικό ρόλο» σε λίγο θα μας ζητούν να (συν)αποφασίζουν πού θα διατίθενται οι πόροι από τη φορολογία. Κι ύστερα θα αξιώσουν να αναλάβουν και την πολιτική εξουσία. Όσο πιο νωρίς κοπεί ο «τσαμπαμαγκισμός» (συγχωρήστε μου το νεολογισμό) των επιχειρήσεων τόσο καλύτερα για τη Δημοκρατία.

  4. Καλά ο Reich είναι ένας αριστερός διανοούμενος, δεν θα πρέπει να εκπλήσσεται κανείς που συστήνει παρεμβατικά μέτρα. Ωστόσο μπορούμε να πάρουμε κάτι από τη συνέντευξη, κάτι που δεν αφορά το lobbying που αναφέρει ο Γιώργος Κεσάριος ούτε το αν έχουν ή όχι οι επιχειρήσεις δικαιώματα (που είναι παραπλανητικό να το θέτουμε έτσι, οι ιδιοκτήτες τους έχουν δικαιώματα) όπως αναφέρει η Μαρία Βέλλιου. Ο Reich δεν έχει άδικο να λέει ότι μια επιχείρηση, πέραν των όσων απαιτεί ο νόμος από όλους τους πολίτες, έχει υποχρεώσεις μόνο προς τους μετόχους της. Η ιδέα της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» είναι πραγματικά μια στρεβλή ιδέα. Διαφωνώ βεβαίως ότι η ιδέα αυτή πρέπει να καταπολεμηθεί μέσω αυστηρών διαχωριστικών γραμμών όπως ζητά ο Reich όμως, τουλάχιστον όσοι συμφωνούμε μαζί του ότι οι επιχειρήσεις καλώς έχουν τον στόχο της αποκόμισης όφελους, πρέπει να αποφεύγουμε να διατυμπανίζουμε ιδέες όπως «εταιρική κοινωνική ευθύνη». Οι αγαθοεργίες είναι δικαίωμα των επιχειρήσεων αλλά δεν υπάρχει λόγος να ενθαρρύνουμε τις εταιρίες να κάνουν αγαθοεργίες, στρέβλωση είναι και αυτό και δεν έχουμε κανένα λόγο να ελπίζουμε σε καλά αποτελέσματα.

  5. Θα έγραφα πολύ πράμα… αλλά είδα την απάντηση στο άρθρο του κύριου Καισάριου και νομίζω πως καλύφθηκα.

    Οι επιχειρήσεις είναι «πρόσωπα» όπως λέει και η κυρία Βέλλιου, νομικά μεν αλλά πάντα πρόσωπα. Οι αποφάσεις τους αποτελούν απλά γνώμες και σημεία πίεσης. Κανείς όμως δεν υποχρεώνει την Πολιτεία και τους πολιτικούς να υπακούν τυφλά τα θελήματα των επιχειρήσεων.

    Σίγουρα υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις που βγάζουν υπερβολικά κέρδη για τους μετόχους τους, αλλά υπάρχουν άλλες τόσες που επενδύουν σημαντικά σε κοινωνικό έργο. Η χορηγία είναι αρχαίο φαινόμενο. Δε νομίζω να καταργηθεί τώρα με το έτσι θέλω ορισμένων «επιχειρησοφοβικών» αριστερών.

    Αυτό που χρειαζόμαστε είναι διαφάνεια και λογοδοσία. Οποιαδήποτε πολιτική απόφαση πρέπει να ακολουθείται με “conflicts of interest” δήλωση, όπως ακριβώς γίνεται τα τελευταία χρόνια με την επιστημονική έρευνα.

  6. @Κουκ: Στρέβλωση θα υπήρχε αν την εταιρική κοινωνική ευθύνη την επέβαλε το κράτος στις επιχειρήσεις. Αν οι εταιρείες κρίνουν ότι εξυπηρετούν καλύτερα τα συμφέροντά τους ευθυγραμμιζόμενες με τις επιθυμίες των πελατών τους, δεν βλέπω που είναι το πρόβλημα.

    Το μόνο πρόβλημα το έχουν οι παραδοσιακοί “ενδιάμεσοι” μεταξύ της θέλησης των πολιτών και της εκτελεστικής εξουσίας (κόμματα, πολιτικοί κλπ) οι οποίοι αποκτούν ένα “ανταγωνιστικό” κανάλι διοχέτευσης της “λαϊκής θέλησης” το οποίο είναι άμεσο (ψωνίζοντας, ψηφίζεις κάθε μέρα) και δεν επιδέχεται στρεβλώσεις.
    (Έγραψα και κάτι σχετικό πρόσφατα με τον τίτλο “με τον καπιταλισμό για τον σοσιαλισμό” – μπορείς εύκολα να το βρεις).

    Πάντως το “Οι δημοκρατικές διαδικασίες είναι εκείνες που αποφασίζουν και υλοποιούν κοινωνικούς στόχους και όχι οι επιχειρήσεις. Με ποιο δικαίωμα αποφασίζει μια επιχείρηση να επιτελέσει ένα κοινωνικό στόχο, να κάνει μια αγαθοεργία; Ποιος της έδωσε το δικαίωμα να λειτουργεί ως ηθικός κριτής;” σχεδόν μου προξένησε ναυτία… Παράξενο που δεν εισηγήθηκε και την δημιουργία κάποιας δημόσιας υπηρεσίας που κατόπιν αιτήσεως να παραχωρεί δικαιώματα τέλεσης αγαθοεργιών… Τι άλλο θα διαβάσουμε..

  7. Αν δεν με απατα η μνημη μου ο οχι ιδιατερα αριστερος Μιλτον Φριντμαν ειχε επισης υποστηριξει οτι “ο μοναδικος κοινωνικος ρολος των εταιριων ειναι ,στα πλαισια μιας ανταγωνιστικης οικονομιας,να βγαζουν κερδη.” Οσο δε για τις αποψεις συμφωνα με τις οποιες οι επιχειρησεις εχουν το δικαιωμα να προσπαθουν να επηρεασουν του νομοθετες,θα τριζουν τα κοκκαλα του Ανταμ Σμιθ !

  8. “…. Καλός είναι αυτός ο έσχατος Ράϊχ
    πάλι καλά που δε ζητά να επιστρέψει ο Προμηθέας τη φωτιά και
    οι πρωτόπλαστοι στο χαμένο Παράδεισο
    τό μήλο της γνώσεως.” …

    Πράγματι κ, Μίχα, γι’ αυτό κάνουν χορηγίες οι εταιρίες, γι’ αυτό πληρώνουν εφορία, …για να βγάζουν κέρδη και να ευημερεί η “πυραμίδα”.
    Οι επιχειρήσεις όχι μόνο επηρεάζουν τους νομοθέτες αλλά και το καθημερινό έργο της εκτελεστικής εξουσίας κ της διοίκησης ομοίως.
    Κομίζετε γλαύκας είς Αθήνας; είτε περνάτε απο τον Μακιαβελισμό σας στον Σαβοναρολισμό μας!

  9. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη είναι μια ανόητη έννοια, και προκαλεί στρέβλωση είτε την προωθεί οργανωμένα το κράτος είτε όχι. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη δεν είναι απλά οι εταιρίες να προσπαθούν, για λογαριασμό των μετόχων τους, να ικανοποιήσουν τις ηθικές απαιτήσεις των καταναλωτών τους. Είναι η επικίνδυνη ιδέα ότι οι εταιρίες μπορούν και πρέπει να διαφθείρουν τον οικονομικό υπολογισμό τους με σκέψεις και έννοιες που υπάρχουν γνησίως μόνο μέσα στα κεφάλια των ανθρώπων. Αυτό που έχω στο μυαλό μου δεν είναι το Body Shop, που βρήκε ή δημιούργησε ένα κοινό που «ψηφίζει ψωνίζοντας», αφήνοντας ουσιαστικά τον κοινωνικό ρόλο στον καταναλωτή, αλλά τη Microsoft που κάνει δημόσιες σχέσεις ως φιλανθρωπία. Το πρόβλημα είναι ότι μία εταιρία παριστάνει ότι αποτελεί ένα ηθικό πρόσωπο στο οποίο πρέπει να αναγνωρίσουμε ελαφρυντικά ή επιβαρυντικά στοιχεία στον τρόπο που θα την αντιμετωπίζουμε ως «συμπολίτες» της άσχετα με το αν είμαστε ή όχι καταναλωτές των προϊόντων της. Έτσι εγώ, αν και δεν είμαι πελάτης της Microsoft, θα πρέπει να αισθάνομαι οίκτο, συμπόνοια ή περηφάνεια για αυτό το «άτομο» και να ξεχνάω ότι πρόκειται περί μιας συμφωνημένης διαχείρισης κεφαλαίων κάποιων μετόχων. Προσωπικά με πειράζει να με κοροϊδεύουν έτσι, αλλά και ως φιλελεύθερος βρίσκω επικίνδυνο μεγάλες εταιρίες να αναζητούν πολιτικά ερείσματα παριστάνωντας ότι είναι φορείς αγαθότητας. Είναι το ίδιο με τους πολιτικούς που κάνουν καμπάνιες βάζοντας τη πλαστή προσωπική τους εικόνα να κρύψει τις θέσεις τους. Ήδη στους πολιτικούς η ιδέα της κοινωνικής ευθύνης αποδυκνείεται πολύ κακός κριτής ποιότητας. Προτιμώ να σκέφτομαι στις γραμμές του public choice theory με τη δημοκρατία αλλά και τη εταιρική διαχείριση να μη λειτουργεί στη βάση των σπουδαίων πράξεων κάποιων ατόμων (πραγματικών ή επιπλαστων) αλλά στη βάση της ιδιοτελούς επιλογής μεταξύ λογικών ατόμων. Όπως και στη δημοκρατία μπορεί η διαχείριση να γίνει πιο δυνατή απ’ότι η συνολική δύναμη των ψηφοφόρων έτσι και η διαχείριση μιας εταιρίας μπορεί να γίνει πιο δυνατή απ’ότι η συνολική δύναμη των μετόχων της. Για μένα η εταιρική κοινωνική ευθύνη μπορεί εύκολα να γίνει η διαφθορά της εταιρικής διοίκησης.

  10. Εάν κανείς πιστεύει ότι αγοράζοντας το προϊόν μιας εταιρίας ωφελεί και τρίτους εκτός από τον εαυτό του και τους μέτοχους της εταιρίας τότε αυτό είναι εντελώς αποδεκτό να το κάνει. Όμως είναι παράλογο και επικίνδυνο να δεχόμαστε οι κοινωνικές αγαθοεργίες που γίνονται από τα νομικά υποκείμενα που λέγονται ανώνυμες εταιρίες πρέπει ή μπορούν να δικαιολογούνται με βάση το όφελος τρίτων. Μία εταιρία όπως η Microsoft δεν πρέπει να οφελεί τρίτους εις βάρος των μετόχων της. Εάν οφελεί τρίτους ώστε βελτιώνοντας την εικόνα της ως «πρόσωπο» να μας πείσει να αγοράσουμε από αυτή τότε αυτό είναι απλά marketing και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Όμως το marketing δεν είναι εταιρική κοινωνική ευθύνη γιατί καμμία εταιρία δεν έχει ευθύνη να κάνει marketing με έναν συγκεκριμένο τρόπο που να ωφελεί τρίτους. Απεναντίας μπορεί σε περιπτώσεις να έχει ευθύνη να μην ωφελήσει κανέναν τρίτο γιατί το όφελος των μετόχων της είναι πιο σημαντικό. Η προπαγάνδα περί κοινωνικής ευθύνης είναι και αυτή ένα marketing κόλπο το οποίο όμως είναι παραπλανητικό γιατί έρχεται να καλύψει κάτω από το χαλί τους πραγματικούς λόγους που εταιρίες κάνουν ενίοτε κακό στο κοινωνικό σύνολο. Δεν είναι η έλλειψη κοινωνικής ευθύνης που κάνει μια εταιρία να προκαλέσει περιβαλλοντολογικές καταστροφές ή να υιοθετήσει μονοπωλιακές πρακτικές και δεν καταφέρνουμε τίποτα το αξιόλογο με το να μιλάμε λες και συμβαίνει το αντίθετο.

  11. Προσωπικά συμφωνώ επί του συγκεκριμένου θέματος τόσο με τον Ράιχ όσο και με τον Τάκη Μίχα. Η εταιρίες έχουν ένα συγκεκριμένο ρόλο όπως περιγράφεται από τον Ράιχ. Αν μια μερίδα μετόχων θέλουν ως ιδιώτες να δωρήσουν χρήματα για κάποιο σκοπό έχουν το δικαίωμα. Ωστόσο το να αποφασίζει η διοίκηση της εταιρίας να δωρήσει χρήματα που δεν της ανήκουν για λογαριασμό των μετόχων δε με βρίσκει σύμφωνο. Να θυμίσω εδώ το ότι τη στιγμή που η ENRON είχε κρυφές ζημιές εκατομμυρίων δολλαρίων ξόδευε του κόσμου τα λεφτά σε “σκοπούς” προκειμένου να έχει τη συμπάθεια του κόσμου και των κυβερνώντων, και να πείσει ότι είχε κέρδος όπως οι λογιστικές απάτες την έκαναν να εμφανίζει. Φυσικά στο τέλος οι μέτοχοι έχασαν ότι είχαν και δεν είχαν.

    Από την άλλη δεν ξέρω κατά πόσο είμαι σύμφωνος υπέρ της κρατικής νομοθετικής παρέμβασης, της απαγόρευσης δηλαδή των εταιριών να δωρίζουν χρήματα. Νομίζω θα ήταν προτιμότερο αν η κυβέρνηση απλώς σταματούσε να δίνει κίνητρα στις εταιρίες, υπό τη μορφή φορολογικών απαλαγών, στο να προχωρούν σε τέτοιες δωρεές.

    Ωστόσο, έχοντας γνωρίσει και συνομιλήσει με το Ράιχ όταν ήμουν πεταπτυχιακός φοιτητής, είμαι τρομερά καχύποπτος για τα κίνητρά του. Ο Ράιχ ουσιαστικά δρά ως ατζέντης των εργατικών συνδικάτων, και έχω την αίσθηση ότι απώτερος σκοπός του είναι η αποδυνάμωση της διαπραγματευτικής θέσης των εταιριών έναντι των συνδικάτων (unions). Κατά συνέπεια θα συμφωνούσα μαζί του μόνο αν δεχόταν να γίνουν αντίστοιχα βήματα και προς τη μείωση του ρόλου που παίζουν τα συνδικάτα στην επιρροή της κρατικής εξουσίας.

  12. Αν δεν με απατα η μνημη μου ο οχι ιδιατερα αριστερος Μιλτον Φριντμαν ειχε επισης υποστηριξει οτι “ο μοναδικος κοινωνικος ρολος των εταιριων ειναι ,στα πλαισια μιας ανταγωνιστικης οικονομιας,να βγαζουν κερδη.”

    Δε μ’ενδιαφέρει πάντα τι έλεγε ο μακαρίτης. Ο Φρίντμαν έλεγε ότι θα αποτύχει και το Ευρώ. Συμπέρασμα; Ότι έλεγε ο Φρίντμαν δεν είναι Ευαγγέλιο για τον Φιλελευθερισμό του 21ου αιώνα, τουλάχιστον όχι για μένα. 🙂

    Οσο δε για τις αποψεις συμφωνα με τις οποιες οι επιχειρησεις εχουν το δικαιωμα να προσπαθουν να επηρεασουν του νομοθετες,θα τριζουν τα κοκκαλα του Ανταμ Σμιθ!

    Ας τρίζουν.

    Το ανήθικο βρίσκεται στους νομοθέτες που επηρεάζονται, όχι στις επιχειρήσεις που προσπαθούν να επηρεάσουν στην προσπάθεια να επιτελέσουν κοινωνικό έργο.

  13. Συμφωνώ με αυτά που είπε ο Κώστας στο #11. Δεν υπάρχουν καλοί σκοποί σε μια εταιρία, υπάρχει μόνο μάρκετινγκ και οι μέτοχοι αξίζουν μια εξασφάλιση ότι το μάρκετινγκ (έστω με τη μορφή αγαθοεργιών) γίνεται πρωταρχικά για αυτούς αντί για νεφελώδης έννοιες «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης». Πιστεύω μάλιστα ότι αν αυτό γίνονταν συνεχώς ξεκάθαρο θα ήταν πολύ πιο διαφανή τα πράγματα όσον αφορά το lobbying, όπως και εάν αναγνωρίζαμε επιτέλους ξεκάθαρα ότι τα συνδικάτα αντιπροσωπεύουν μονάχα τα συμφέροντα όσων συμμετέχουν σε αυτά. Ένας πολιτικός θα είχε λιγότερες δικαιολογίες ενώπιον των ψηφοφόρων του να δεχτεί να επηρεαστεί από είτε τις εταιρίες είτε τα συνδικάτα εάν δεν υπήρχε καμμία αμφιβολία ότι και οι εταιρίες και τα συνδικάτα λειτουργούν με κανόνες κέρδους και τίποτα παραπάνω.

  14. Επίσης συμφωνώ με το δεύτερο σκέλος όσων είπε ο Κωνσταντίνος Μιχαηλίδης στο #12 γιατί μιλάμε για ένα δικαίωμα που έχει κάθε άνθρωπος και δεν μπορέι να το χάσει επειδή συμμετέχει σε μια εταιρία. Ο Bill Gates έχει κάθε δικαίωμα να προσπαθεί να επηρεάσει τον νομοθέτη για οποιοδήποτε λόγο, όπως έχουμε και εσείς και εγώ, και είναι γελοίο να παριστάνουμε ότι τάχα η Microsoft έχει λιγότερο δικαίωμα να το κάνει αυτό από τον Bill. Απλά πρέπει να ισχύουν οι ίδιο κανόνες όσον αφορά τη διαφάνεια, τίποτα παραπάνω.

  15. Ο κοινωνικός ρόλος των επιχειρήσεων είναι ενσωματωμένος στην ίδια την ύπαρξη τους και μάλιστα από την στιγμή της γέννησής τους. Αυτό γιατί τα αγαθά ή υπηρεσίες που παραγόνται προσαντολίζονται προς τις κοινωνίες αναντίρρητα. Δεν πιστεύω κανείς να φέρει αντίθετη άποψη εκτός αν γνωρίζετε εταιρίες που παράγουν για εσωτερική κατανάλωση… χεχε. Αν συμφωνήσουμε λοιπόν σε αυτό το σημείο θα προχωρήσουμε στο επόμενο που είναι η αξιολόγηση αυτών των παραγόμενων αγαθών ή υπηρεσίων την οποία φυσικά θα κάνει ο καθένας μας ως μονάδα και ως σύνολο αντιπροσωπευόμενο μέσα από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ελέγχου. Σίγουρα καμία χορηγία δεν είναι εντελώς αθώα. Αλλά μην μπερδέψουμε τον κοινωνικό ρόλο με το marketing μίας εταιρίας ή τις κινήσεις που κάνει προκειμένου να επιβιώσει στον καπιταλισμό. Επίσης αφού αναγνωρίζεται η επιχείρηση ως “πρόσωπο” πόσο πολύ να διαφέρει νομίζετε από το τι κάνει ο κάθε άνθρωπος για να ικανοποιήσει τους άλλους δίπλα του? Το επικίνδυνο σημείο θεωρώ με τις εταιρίες είναι οι προταιρεότητες. Αν μία εταιρεία θέσεις ως πρώτη προταιρεότητα την ικανοποίηση των μετόχων της μήπως την ίδια στιγμή πλασάρει για παράδειγμα ένα επικίνδυνο φάρμακο στην κοινωνία. Εγώ πιστεύω ότι κάτω από ένα φιλελεύθερο καθεστώς η διαφάνεια λειτουργεί αποτελεσματικά.

  16. Συγχωρέστε μου τα όποια ορθογραφικά λάθη τα οποία προκαλέστηκαν από την ταχεία γραφή.Cheers.

  17. Proklithikan…:P

  18. Μπορεί να μην υπάρχει κοινωνικός ρόλος των εταιριών, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι όταν δίνουν κάτι στην κοινωνία, ότι περιμένουν να πάρουν κάτι πίσω.

    Μην ξεχάστε ότι η Ελλάδα έχει χριστεί πάνω σε φιλανθρωπίες. Όπως ένα φυσικό πρόσωπο δίνει κάτι χωρίς να περιμένει τίποτα σε αντάλλαγμα έτσι κάνουν και πολλές επιχειρήσεις.

    Ξεχνάμε ότι εταιρείες όπως η IBM, INTEL πολλές άλλες έχουν δώσει (και συνεχίζουν και δίνουν) πολλά λεφτά σε φιλανθρωπίες και κενότερα στην κοινωνία χωρίς να περιμένουν τίποτα σε αντάλλαγμα. Ίσως το μοναδικό που να περιμένουν είναι η αναγνώριση της πράξης.

    Στη χώρα μας δυστυχώς λόγου ότι υπάρχει μια άκρως αριστερίζουσα νοοτροπία, οι φιλανθρωπίες, ιδίως αυτές από εταιρείες, αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό αλλά και με αρνητικότητα.

    Ο όμιλος Νιάρχου πριν από 2 χρόνια δώρισε 500 εκ ευρώ περίπου για να φτιαχτεί εθνική βιβλιοθήκη και εθνική λυρική σκηνή στο Φάληρο. Αυτός δηλαδή περιμένει να εισπράξει πολλαπλά πίσω από το δημόσιο;

    Ο Wareen Buffet & Bill Gates θα δώσουν όλα τους τα λεφτά σε φιλανθρωπίες στο μέλλον. Περιμένουν άραγε να εισπράξουν τίποτα σε αντάλλαγμα;

  19. Φίλε Κεσάριε,

    νομίζω ότι μπερδεύεις τις ατομικές δωρεές με τις εταιρικές. Αν ο Νιάρχος ή ο Γκέιτς θέλουν να δωρίσουν δικά τους λεφτά για αγαθοεργείες καλά κάνουν, και καλά κάνει και το κράτος και τους δίνει φοροαπαλλαγές. Άλλο αυτό όμως και άλλο όταν ο CEO μιας εταιρίας δωρίζει όχι δικά του λεφτά αλλά χρήματα που ανήκουν στους μετόχους στο όνομα της εταιρίας. Αν οι μέτοχοι επιθυμούν, ας δωρίσουν μέρος από τα μερίσματά τους εκείνοι. Δε θεωρώ ότι το κράτος οφείλει να ενθαρύνει τους μάνατζερ να κανουν τέτοιες δωρεές, οι οποίες συχά είναι αμφίβολο αν είναι προς το συμφέρον των μετόχων ή αν αντίθετα εξυπηρετούν το συμφέρον του μάνατζερ εις βάρος των μετόχων.

  20. o Buffet έκανε κάτι σχετικό, ρώταγε τον κάθε μέτοχο να ορίσει για ποιό φιλανθρωπικό σκοπό θα ήθελαν να καταβληθεί κάποιο ποσοστό επί του μερίσματος τους και αυτόματα το κατέβαλε η εταιρία εκ μέρους των μετόχων.

Σχολιαστε