Ο απαγορευμένος ανταγωνισμός

Δεκ 26th, 2006 | | Κατηγορία: Ελλάδα, Οικονομικά | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

του Πάσχου Μανδραβέλη

Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις ο καταναλωτής υποφέρει από την ακρίβεια. Οι ερωτώμενοι θεωρούν τις τιμές που διαμορφώνονται στην αγορά μαζί με την ανεργία τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας. Αν πιστέψουμε τα κανάλια, η ακρίβεια είναι προϊόν κάποιων άγνωστων επιτήδειων, οι οποίοι κρατούν τεχνητά τις τιμές ψηλά για να κερδοσκοπούν. Αν πιστέψουμε το υπουργείο Ανάπτυξης το πρόβλημα της ακρίβειας θα το λύσει ο ανταγωνισμός: οι καταναλωτές θα ψάξουν να βρουν τα πιο φθηνά προϊόντα, τα ακριβά θα μείνουν απούλητα και οι «επιτήδειοι» θα αναγκαστούν να ρίξουν τις τιμές.

Ομορφη αγορά, αγγελικά πλασμένη; Οχι βέβαια, διότι το ίδιο το υπουργείο Ανάπτυξης που ομνύει στον ανταγωνισμό, ταυτόχρονα τον απαγορεύει. Σύμφωνα με αγορανομική διάταξη δεν επιτρέπονται οι προσφορές από τα εμπορικά καταστήματα, αφού δεν είναι περίοδος εκπτώσεων. Ετσι όπως θα έλεγε ο ποιητής ανταγωνισμό πάλι ανάπηρο μας τάζουν: τα καταστήματα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στις ώρες λειτουργίας, απαγορεύεται να διαμορφώσουν χαμηλά τις τιμές, και το μόνο πεδίο ανταγωνισμού που τους μένει είναι η ομορφιά των πωλητών/πωλητριών, αν δεν απαγορευθεί κι αυτό ως «σεξιστική πρακτική» ή (ακόμη χειρότερα) ως «αθέμιτος ανταγωνισμός».

Το υπουργείο Ανάπτυξης είναι ίσως η πιο πιστή ενσάρκωση του «μεσαίου χώρου». Προσπαθεί να επιτύχει τα πάντα και το αντίθετό τους. Θέλει π.χ. τον ανταγωνισμό για να πέσουν οι τιμές, αλλά νομοθετεί και την προστασία των καταστηματαρχών από τον ανταγωνισμό. Διακηρύσσει την ελευθερία της οικονομικής δράσης, αλλά δεν επιτρέπει στους καταστηματάρχες να ανοίγουν το μαγαζί τους όποτε θέλουν.

οι τιμές σε καθεστώς προστασίας είναι πάντα οι χειρότερες για τον καταναλωτή. Κι αυτό, γιατί, πάντα οι προστάτες παίρνουν μερτικό

Πιθανώς έτσι αποτυπώνεται μια βαθιά πεποίθηση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία επιθυμεί την ανάπτυξη αλλά χωρίς το κόστος της. Στην Ελλάδα θέλουμε θέσεις εργασίας, αλλά χωρίς εργοστάσια. Τουρισμό με «αχούρια to let». Τουριστικές επενδύσεις χωρίς ξενοδοχεία που θα εκμεταλλευτούν την ανείπωτη ομορφιά του τόπου. Αειφόρο ανάπτυξη με ένα πανωσήκωμα στο εξοχικό. Επενδύσεις με τον χωροφύλακα στο κεφάλι του επιχειρηματία. Επιχειρηματική δραστηριότητα με συνεταίρο τον έφορο (συνήθως φανερά, αλλά σε κάθε περίπτωση κρυφά). Αλλαγές χωρίς ρίσκο και μεταρρυθμίσεις χωρίς να αλλάξει τίποτε. Πρέπει ίσως να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα. Οπως δεν μπορεί να υπάρξει Χριστιανισμός χωρίς τον παράδεισο και την κόλαση, έτσι δεν μπορεί να υπάρξει και αγορά χωρίς κέρδος και χρεοκοπίες. Δεν μπορείς να έχεις τα καλά του ανταγωνισμού και τα καλά του προστατευτισμού ταυτόχρονα. Ο πρώτος έχει δυναμική ανάπτυξη ο δεύτερος φτώχεια και στασιμότητα.

Στην οικονομία, όπως και στη ζωή, υπάρχουν επιλογές. Οι καλές αμείβονται, οι κακές έχουν κόστος. Είτε είναι κάποιος επιχειρηματίας, είτε απλός καταναλωτής. Η διαρκής έκκληση για κρατική παρέμβαση είναι φόβος για την επιλογή: θέλουμε κάποιον να αποφασίζει για μας. Είτε πόσο θα πουληθούν τα προϊόντα, είτε τι ώρες θα τα αγοράσουμε. Αποδείχθηκε όμως ότι οι τιμές σε καθεστώς προστασίας είναι πάντα οι χειρότερες για τον καταναλωτή. Κι αυτό, γιατί, πάντα οι προστάτες παίρνουν μερτικό. Είτε στην παλάμη, όπως κάνουν οι άνθρωποι της νύχτας, είτε διά της γραφειοκρατίας όπως κάνει το κράτος. Ας αφήσουμε λοιπόν τους εμπόρους να ανταγωνιστούν. Οι πιο χρήσιμοι στους καταναλωτές δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν…

————————————————————–
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24.12.2006

23 σχόλια
Leave a comment »

  1. Ποιός πολιτικός θα αναλάβει το πολιτικό κόστος να καθαρίσει αυτή τη χώρα από τη σαβούρα, να την οδηγήσει έξω από το τέλμα και να την αναστήσει;

  2. Ο Πάσχος Μανδραβέλης πιθανότατα στις μέρες μας να αποτελεί μια απο τις ελάχιστες τολμηρές φωνές της λογικής στη χώρα μας. Φύσει και θέσει φιλελεύθερος πολίτης διαθέτει την επιδεξιότητα της γραφής για να επικοινωνεί με ευρύτερα ακροατήρια που παρά τις παγιωμένες αντιλήψεις και συμπεριφορές τους μπορούν να στηρίξουν την προώθηση μιας μεταρρυθμιστικής πολιτικής.

  3. Ωραία τα λέτε κύριε Μανδραβέλη. Κάποιος πρέπει να τα πει. Ελπίζω να διάβασαν πολλοί το άρθρο σας.

  4. Εδώ φτάσαμε στο σημείο οι ξενοδόχοι, επικαλούμενοι αυτό το ολοκληρωτικής έμπνευσης ιδεολόγημα που αναφέρεται στον… “κορεσμό” να μην αφήσουν να γίνει ξενοδοχείο στο Μαρούσι που ως ώρας και εκ των πραγμάτων είναι το νέο επιχειρηματικό κέντρο της Αθήνας. Σαν να λέμε, ο επιχειρηματίας-επισκέπτης των εταιρειών επί της Κηφισίας θα πρέπει να ανεβοκατεβαίνει μέχρι τους Αμπελοκήπους ή την Κηφισιά για να κάνει τα χατίρια της ολιγαρχίας των ξενοδόχων… Όποιος πρόλαβε, πρόλαβε σου λέει…

    Έχω γράψει και άλλη φορά για το νόημα του “gatekeeping”. Βρίσκεις μια ανώριμη χώρα, “καπελώνεις” σε μια σύμπραξη κράτους-ιδιωτών όλες τις δραστηριότητες παραγωγής πλούτου, και μετά παίζεις μπάλα, υπουργικό μέσο για μια θέση “entry level” σε “καλή” εταιρεία για εξελίξιμη καριέρα, ή μια θέση στο δημόσιο αν δεν είσαι για πολλά τρεχάματα.

    Από εκεί και πέρα, αν κάποιος αφελής πάει να “ανοίξει τα φτερά του” αρχίζοντας από το μηδέν μια επιχείρηση για να γλιτώσει άπω την κατάρα των €1000 αποδοχών (που δεν φτάνουν ούτε για να αγοράζεις τα ξηροκάρπια ενός “ρεβεγιόν” σε “πολιτιστικό κέντρο” όπως τα είχε κατονομάσει ο αείμνηστος Γιαννόπουλος), υπάρχει οργανωμένο σχέδιο δράσης από ληστρικές τράπεζες, τάγματα εφόδου της εφορίας, γραφειοκρατία των 5467377485 πιστοποιητικών, ιδεολογική τρομοκρατία κατά του επιχειρείν, της “ελεύθερης αγοράς”, και πάει λέγοντας.

    Να την χαίρεστε κύριοι κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενοι τη “δημοκρατική” Ελλάδα που μας παραδίδετε…

  5. Και δεν είναι μόνο το κράτος που βασιλεύει και άρχει αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες -χειραγωγούμενοι από τα ΜΜΕ-. Οι ίδιοι που διαμαρτύρονται για την πεσμένη κίνηση στην αγορά θα βρεθούν να αντιδρούν στην απελευθέρωση του ωραρίου ,ισχυριζόμενοι ότι τα μικρά καταστήματα έχουν τόσο μικρό τζίρο που δεν τους συμφέρει να μένουν περισσότερη ώρα ανοικτή γιατί είναι πολλά τα λειτουργικά έξοδα!!!!!
    Ε κλείστο άνθρωπέ μου το ρημάδι, ελεημοσύνη ζητάς; Δε φτάνει που στην πλειοψηφία τους όλοι αυτοί δεν αύξησαν τις απολαβές των υπαλλήλων με την αύξηση του ωραρίου -οι μεγάλοι χαμένοι της υπόθεσης- βγαίνουν και αδικημένοι. Δε βλέπω όμως κανένα να διαμαρτύρεται γιατί έχει αναβιώσει η ΕΒΓΑ της γειτονιάς που ανοίγει και τις Κυριακές. Μήπως επειδή όλοι από εκεί ψωνίζουν;
    Λεφτά θέλετε; Ναιιιιιιιι Δουλειά θέλετε; Όοοοχι (από γνωστή ελληνική ταινία)

  6. Μα καλά, δεν είπε δα κανένας ότι κατα βάθος ΑΠΑΝΤΕΣ, εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι, δεν διακατέχονται από Οθωμανική πονηριά… Απλά, κουβέντα να γίνεται…

  7. Δυστυχώς το βολεμένο κατεστημένο στη χώρα μας είναι ακόμα αρκετά δυνατό για οποιεσδήποτε φιλελεύθερες αλλαγές.

  8. Δεν μπορώ να καταλάβω τι καλό θα βρίσκαμε στην ανταγωνιστική οικονομία όταν έχει αποδειχθεί ότι αυτή ευνοεί μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις. Πώς θα μπορούσαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (αυτοαπασχολούμενων) να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση που θα προκαλούσαν οι ανεξέλεγκτες εκπτώσεις των πολυκαταστημάτων; Η επερχόμενη ανεργία δεν θα έθιγε τα ίδια τα οικονομικά συμφέροντα των μεγαλύτερων επιχειρήσεων; Ας μην ξεχνάμε επιτέλους ότι την ελληνική οικονομία δεν στηρίζουν οι μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

  9. Και καλά όλα τα άλλα πες, αντέχουν τη βάσανο του μετ’ επιχειρημάτων αντιλόγου, αλλά αυτή η φράση “οι δημόσιοι υπάλληλοι στηρίζουν την οικονομία;

    Για ποιά χώρα μιλάμε βρε παιδιά, έχω μπερδευτεί…

  10. Ο κόσμος δεν έχει φτιαχτεί για τους αδύναμους, αλλά για τους δυνατούς. Δηλαδή γιατί να πρέπει να υπάρχουν επιχειρήσεις που δεν αντέχουν το συναγωνισμό; Τι είναι καλύτερο για τον καταναλωτή:
    -Να μπορούν οι εμπορικές επιχειρήσεις να κάνουν προσφρορές ώστε να του δίνουν το δικαίωμα να ξοδεύει λιγοτερα
    ή
    -Να περιορίζεται ο αναταγωνισμός ώστε να ξοδεύει περισσότερα;

    Αν ένας έμπορος φτάσει να βασίζεται στους γνωστούς του που θα ψωνίσουν από αυτόν για να τον ενισχύσουν ,έχει φτάσει η ώρα να κλείσει την επιχείρησή του και αρνείται να το παραδεχτεί.

  11. Ίσως θα μπορούσαμε να θυμηθούμε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι δημοτικοί είναι εκείνοι που πληρώνουν φόρους μια και δεν μπορούν να κρύψουν κάτι. Οι ιδιωτικοί υπάλληλοι ουσιαστικά κατά 70-80% είναι αφορολόγητοι (και καλά κάνουν βέβαια) και πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες προσπαθούν να κρύψουν εισοδήματα και συχνά το επιτυγχάνουν. Υψηλά εισοδήματα μερικώνμ χιλιάδων που δεν κρύβονται είναι φορολογήσιμα.

    Βέβαια, ο αντίλογος πάντα μπορεί να υπάρξει. Ωστόσο, το ποιος στηρίζει την οικονομία δεν είναι παρά ένα θέμα που μπορεί να διασταυρωθεί από τον αναλυτικό ισολογισμό και από την εθνική στατιστική υπηρεσία.

    Σχετικά με την δαρβίνεια άποψη του Ναυαγίου, δεν ξέρω αν θα ήθελε να είναι σε τέτοια θέση. Συχνά μένουμε σε ιδέες που εκπορεύονται από την προσωπική μας ζωή και κατάσταση διαβίωσης και ξεχνάμε τπους άλλους και τις δικές τους δυσκολίες. Ως ιστορικός και κοινωνιολόγος δεν μπορώ να μένω απαθής προς τα προβλήματα των συμπολιτών μου. Έτσι, όταν ο ανταγωνισμός ευνοεί μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις -που ούτε την ανεργία μειώνουν ούτε την οικονομία στηρίζουν όπως οι μικρότερες επιχειρήσεις λόγω φοροαπαλαγών και άλλων τέτοιων διευκολύνσεων.

  12. Eγώ φίλε Ναυάγιο παρότι συμφωνώ με την άποψη σου εν τούτοις πιστεύω ότι υπάρχει χώρος για όλους. Σίγουρα, σε πολλές περιπτώσεις οι μικροέμποροι δραστηριοποιούνται σε τομείς όπου όντως πέπρωνται αλλαγές (βλέπε μαγαζί ρούχων 3χ3 στο Χαλάνδρι ή το Μαρούσι το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσει την έλευση του “Mall”) όπου ίσως η ανάταξη της κατάστασης τους θέλει πιθανόν και ενδεχόμενα μια εξεζητημένη στρατηγική, εφόσον -πάντα με μεγάλη καθυστέρηση, στο παρά πέντε στην κυριολεξία- η Αθήνα και η Ελλάδα μετέρχεται εν πολλοίς αλλαγών οι οποίες σε άλλες χώρες έγιναν στην ώρα τους με διάλογο και όχι με συνεχή άρνηση και διαξιφισμούς λυσσασμένων εκ συστήματος αρνητιστών “ομάδων πολιτών” και επιτηδείων επιχειρηματιών (αν και στην Ελλάδα που όλα επιτρέπονται και όλα απαγορεύονται, τέτοιος πρέπει νάσαι), καταστάσεις δηλαδή που συνθέτουν το μεταμοντέρνο μετά-Οθωμανικό σκηνικό της Ελληνικής “αγοράς”.

    Βέβαια, εκτός από την αβεβαιότητα, σε πολλές περιπτώσεις οι μικρό-επιχειρηματίες απλά δεν κάνουν μια λελογισμένη αποτίμηση του τι είναι και τι προσφέρουν, ώστε να ανταγωνιστούν τα “μωλλς” και δε συμμαζεύεται. Υπάρχουν ας πούμε μικρομάγαζα στην περιοχή του Χολαργού-Παπάγου, τα οποία λόγω της φύσης τους δεν πρόκειται να πεινάσουν ποτέ, εφόσον ασχολούνται πχ με το εμπόριο τροφίμων και βρίσκονται μέσα σε μια αναπτυσσόμενη και υψηλού εισοδηματικού επιπέδου περιοχή. Υπάρχουν από την άλλη μαγαζιά (πχ εμπόριο ρούχων) που βρε παιδί μου, το βλέπουν ότι “δεν τραβάει”. Τι στο διάολο περιμένουν οι ιδιοκτήτες τους να αναλάβουν δράση; Να ολοκληρωθεί η κατασκευή του οποιουδήποτε “the mall” και να τους κλείσει;

    Ύστερα υπάρχει και το άλλο: Ειδικά στην περίπτωση του Αμαρουσίου, επανελήφθη το γνωστό νεοελληνικό παράδοξο, το οποίο οφείλεται στην εγγενή αντιπάθεια του Έλληνα προς την άπλα και την ευκολία, και την εγγενή συμπάθεια του προς τη φτηνιάρικη λύση: Στο “εμπορικό κέντρο” του Αμαρουσίου, ακριβώς δηλαδή στην περιοχή που υπάρχει μέγιστη ανάγκη θέσεων στάθμευσης, όχι μόνον δεν έγινε κανένα έργο που να διευκολύνει τη συγκεκριμένη ανάγκη, αλλά, στη βάση μιας καθιερωμένης λανθάνουσας δήθεν φυσιολατρικής και βουκολικής προέλευσης φιλοσοφίας, αποκλείστηκε η πρόσβαση με δαπανηρές πλακοστρώσεις και απαγορεύσεις, των ΙΧ εκείνων που θα ήθελαν να έρθουν στο συγκεκριμένο σημείο για ψώνια, και μιλάμε για ένα κατά τα άλλα Ευρωπαϊκού επιπέδου εμπορικό τμήμα πόλεως, φυσικά με ανοικτούς χώρους (ΤΡΟΜΕΡΟ πλεονέκτημα για μια ηλιόλουστη χώρα όπως η Ελλάδα), πράσινο, κλπ κλπ. Τι να τα κάνω όμως όλα αυτά ακόμα και αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι τα “μωλς” θα είναι μια κυρίαρχη τάση τα επόμενα χρόνια, όταν εάν κάποιος επιλέξει να έρθει με το ΙΧ θα δεινοπαθήσει; Είναι τυχαίο άραγε ότι στο τρισκατάρατο “μώλ” υπάρχουν 2150 θέσεις στάθμευσης; Είναι ηλίθιοι οι σχεδιαστές του που προέβλεψαν τόσες θέσεις (και λίγες είναι που λέει ο λόγος) ενώ εξυπηρετείται όχι από μια όπως το εμπορικό τμήμα του Αμαρουσίου αλλά από δυο γραμμές αστικού σιδηροδρομικού δικτύου;

    Η κατάσταση βέβαια, είναι ακόμα χειρότερη στο Χαλάνδρι. Τι στην ευχή (για να μην πω καμιά βαρύτερη έκφραση) περιμένουν οι καταστηματάρχες του Χαλανδρίου; Οι οποίοι ούτε πάρκινγκ έχουν, ούτε ελεύθερους χώρους, ούτε τίποτα, μόνο κάτι “εμπορικά κέντρα” της πλάκας, ξεχασμένα απομεινάρια της δεκαετίας του 80 που πρέπει να κάνεις εξερευνητική εκστρατεία για να τα βρεις στα στενά δρομάκια. Πέστε μου γιατί να πάει κάποιος να ψωνίσει στο Χαλάνδρι και αφού βρει (αν βρει εφόσον είναι λόττο) θέση στάθμευσης (μη μου μιλήσετε για συγκοινωνία και καγχάσω) να ταλαιπωρηθεί με σπασμένα πεζοδρόμια, παρκαρισμένα αυτοκίνητα άλλων απελπισμένων, καυσαέριο, στενούς δρόμους και πλατείες που σε πιάνει η ψυχή σου, ενώ στο “μώλλ”, μπορεί να νοιώσει περισσότερο πολιτισμένος και να κάνει καλύτερα τη δουλειά του;

    Θλίβομαι ειλικρινά όταν δια βάζω απόψεις που μιλάνε για το θάνατο του εμποράκου και άλλους λαϊκούς σοσιαλιστικούς μύθους. Οι καταστηματάρχες του Αμαρουσίου και του Χαλανδρίου έπρεπε να πιέσουν για τη δημιουργία ΤΕΡΑΣΤΙΩΝ χώρων στάθμευσης (και στο Μαρούσι είχε δρομολογηθεί μου φαίνεται, αλλά μάλλον προηγείτο η παντελώς άχρηστη και δαπανηρή πλακόστρωση) πριν κάνουν οτιδήποτε άλλο, ιδίως του Χαλανδρίου που δεν έχει σε κομβικό σημείο του εμπορικού του κέντρου σταθμό του Μετρό. Δεν τους φταίει κανένας που δεν το επεδίωξαν. Από εκεί και πέρα, δεν μπορούμε να σταματήσουμε την πρόοδο του οικονομικού πολιτισμού, sorry.

    PS. Και να μην ανοίξουμε το κεφάλαιο του κατά πόσον οι μικροέμποροι διαχειρίζονται ορθά τα όποια χρήματα βγάζουν. Γιατί, είναι προτιμότερο να είσαι με το φιατάκι για τρία χρόνια μέχρι να επεκτείνεις την επιχείρηση σου, παρά να πάρεις το τζιπ-φετίχ της άγνοιας σου από τον πρώτο χρόνο και αντί να επενδύεις στην επιχείρηση σου, να στα τρώνε τα νεοπλουτίστικα έξοδα σου και τα άπειρα δάνεια που για άλλο σκοπό τα πήρες και αλλού τα δίνεις κύριε καταστηματάρχα. Πρόκειται για αυτό που σε βιβλία Διοίκησης . Επιχειρήσεων αναφέρεται σαν “lifestyle business” κατ’ αντιπαράθεση με αυτό που ονομάζεται “growing concern” και το οποίο αποτελεί την πραγματική ατμομηχανή της οικονομίας αλλά θέλει και κάποιες θυσίες στην αρχή και όχι νεοπλουτίστικη Οθωμανική κουτοπονηριά.

  13. Συμπλήρωμα: Όσον αφορά τα σχόλια του φίλου “δείμου του πολίτη”

    Για μεν τους δημόσιους υπαλλήλους, το κόστος της συντήρησης του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα είναι δυσβάστακτο και εκτείνεται σε τρία σκέλη:

    1. Στο καθαρά οικονομικό κόστος εφόσον ο υπερδιογκωμένος δημόσιος τομέας είναι άκρως αντιπαραγωγικός και αποδεδειγμένα απομυζά περισσότερα από όσα παράγει. Το πρόσημο του καθαρού αυτού αποτελέσματος είναι τόσο αρνητικό που φοβούμαι πως η φορολογία που πληρώνουν οι δημ. υπάλληλοι είναι ψύλλος στ’ άχυρα σε σχέση με την καθαρά οικονομική ζημιά που προκαλούν σα σύνολο με την αναποτελεσματικότητα τους.

    2. Υπάρχει κοινωνικό κόστος, εφόσον για να συντηρηθεί όλος αυτός ο μηχανισμός, πρέπει να αντληθούν πόροι από άλλους υγιείς τομείς της οικονομίας με αποτέλεσμα, πολύτιμοι πόροι οι οποίοι θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν νέες, υγιείς δραστηριότητες μετακινούνται (are being reallocated που θα λέγαμε στα Αγγλικά) για τη συντήρηση χρηματοβόρων τμημάτων του δημ. Τομέα οι οποίοι κοστίζουν περισσότερο από αυτά που αποφέρουν, ακόμα και αν συνεκτιμηθούν τα έστω άϋλα κοινωνικά οφέλη που (υποτίθεται πως) αποδίδουν, πχ πτήσεις της Ολυμπιακής προς απομεμακρυσμένους προορισμούς, κλπ. Έτσι, ο επιχειρηματικός κίνδυνος στην Ελλάδα αυξάνεται ενώ –δεδομένου και του μικρού μεγέθους της εγχώριας αγοράς αλλά και των άλλων στρεβλώσεων της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και της γραφειοκρατίας- η χώρα αποτρέπει τις υγιείς παραγωγικές επενδύσεις και γι’ αυτό το λόγο μόνον η επενδυτική δραστηριότητα σημειώνεται κυρίως όσον αφορά την εξαγορά εντοπίων υπαρχουσών επιχειρήσεων και όχι την δημιουργία εκ του μηδενός “γκιουζελίμ” που θάλεγαν και οι εκ Πόλης ορμώμενοι, “ζεστών” θέσεων εργασίας που αυτό είναι στο κάτω-κάτω που μετράει για τη μείωση της ανεργίας.

    3. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως πιστεύω πως εντοπίζεται στο λεγόμενο ηθικό κόστος. Ακριβώς λόγω του ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να σταθεί φυσιολογική επιχείρηση στα πρώτα της ιδίως στάδια στην Ελλάδα του σήμερα (έχοντας να αντιμετωπίσει την καυτή ανάσα του Αλογοσκούφη που αντί να πιάσει τους κλέφτες και αν εξοικονομήσει €10 δις όπως διετείνετο, κυνηγάει όλους εμάς τους υπόλοιπους για να κλείσει τις “τρύπες” του προϋπολογισμού, την κοινωνική εκ του πονηρού εχθρότητα προς το επιχειρείν κλπ κλπ), το κενό το γεμίζουν οι αδίστακτοι και επιτήδειοι οι οποίοι όμως και αν δεν το ξέρετε σας το λέω εγώ, δεν θα μπορούσαν να σταθούν σε καμιά άλλη πολιτισμένη χώρα. Η διαφθορά και η διαπλοκή είναι το χειρότερο από τα τρία κόστη του δημόσιου τομέα εφόσον δεν έγκειται απλά σε μια απώλεια –πες- πόρων, αλλά σε αυτή καθαυτή την απώλεια της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης που θα μπορούσε να ανάγει το επιχειρείν σε νέα δύναμη προόδου, εφόσον, όσο και να το επιθυμούν ορισμένοι κρυφίως και φανερά, τα “πακέτα” τελειώνουν σε λίγα χρόνια και όσα πήραμε, πήραμε.

    Αυτό το κόστος, το οποίο συνεπικουρείται και από τη σκοταδιστικής σύλληψης και εφαρμογής “παιδεία” που θέλουν να επιβάλλουν και στο νέο αιώνα οι συντεχνείες των σε αυτή εμπλεκομένων, σκανδαλοδώς ωφελουμένων και μηδέποτε ελεγχομένων, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της κακοδαιμονίας που μαστίζει τη χώρα, εφόσον αποτρέπει τις υγιείς και προτρέπει τις νοσηρές δυνάμεις στην ενασχόληση με τα κοινά, διαιωνίζοντας έτσι αυτή την κατάρα της ανομίας που ζούμε. Όποιος δεν το αντιλαμβάνεται αυτό, πράγμα που όπως φαίνεται το έχουν αντιληφθεί οι πολίτες αυτής της χώρας (δέστε παρακάτω), είναι είτε αφελής είτε βολεμένος στην καλύτερη περίπτωση. Τόσο απλά.

    Στο κάτω-κάτω, και ο ίδιος ο Ελληνικός λαός μπούχτισε από την ασφυκτική. Ακριβή και αναποτελεσματική λειτουργία του δημόσιου τομέα και γι’ αυτό σύμφωνα με την “Καθημερινή της Κυριακής” της 31/12/2006:

    Αξιο ιδιαίτερης αναφοράς είναι το εύρημα ότι το 55% των ερωτηθέντων συνδέει την οικονομική ανάπτυξη της χώρας με την ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα και όχι του δημόσιου. Στο θέμα αυτό, μάλιστα, διαπιστώνεται εντυπωσιακή οικουμενική συναίνεση, με το μεγαλύτερο ποσοστό να εντοπίζεται στους ψηφοφόρους του Συνασπισμού (65%) και να ακολουθούν αυτοί της Ν.Δ. (64%), του ΛΑ.Ο.Σ. (50%), του ΠΑΣΟΚ (48%) και του ΚΚΕ (47%).

    Ας σκεφτούμε λοιπόν λίγο έξω από την πεπατημένη (outside the box), δε θα μας κάνει κακό. Στο κάτω-κάτω η μέχρι τώρα πορεία μας δεν είναι ενθαρρυντική και οι μέχρι τώρα τακτικές μας μάλλον έφθασαν στα όρια της όποιας ωφελιμότητας τους

    Λίγη τόλμη παιδιά…

  14. “Ίσως θα μπορούσαμε να θυμηθούμε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι δημοτικοί είναι εκείνοι που πληρώνουν φόρους μια και δεν μπορούν να κρύψουν κάτι.” Πόσοι διορισμένοι συνάδελφοί σας κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα χωρίς φυσικά να κόβουν απόδειξη;
    -Πόσοι μηχανικοί της πολεοδομίας βγάζουν και οι ίδιοι άδειες;
    -Να μη μιλήσω για μίζες εφοριακών

    Προσπαθείτε ακόμη να μας πείσετε ότι οι φοροδιαφυγάδες είναι οι μισθωτοί ιδιωτικοί υπάλληλοι; Σε αυτό τον κόσμο όλοι κάνουν ό,τι μπορούν ,όσο εύκολο είναι για ένα ελεύθερο επαγγελματία να έχει διπλά βιβλία ,άλλο τόσο είναι για ένα διορισμένο καθηγητή να κάνει ιδιαίτερα.

    @Γρηγόρης Μαλούκος: Η έννοια “ισχυρός” δεν συνδέεται υποχρεωτικά με την οικονομική επιφάνεια που κάνει μια επιχείρηση franchise να ανθήσει (τύπου καντίνες everest ή mcdonald’s). Ο μικρότερος επιχειρηματίας έχει να αντιπαρατάξει 2 όπλα:
    -Την ποιότητα
    -Τις δημιουργικές ιδέες

    Παράδειγμα: Στην περιοχή της Ζωγράφου υπάρχει σουβλατζίδικο ,το οποίο ούτε πολλά τραπέζια διαθέτει ,είναι το μοναδικό που δεν κάνει διανομές και λειτουργεί λιγότερες ώρες από τους ανταγωνιστές του. Έχει όμως πολύ περισσότερη επιτυχία: Γιατί; Γιατί έχει καλύτερη ποιότητα στα προϊόντα του.
    Δημιουργικές ιδέες: Βλέπουμε συχνά μια άνθηση της πάλαι ποτέ ΕΒΓΑ της γειτονίας σας. Τα μαγαζιά αυτού του είδους εκμεταλλεύονται κυρίως το γεγονός ότι τα “ισχυρά” σούπερ μάρκετ δεν είναι ανοιχτά τις Κυριακές. Μεταξύ τους όμως έχουν να ανταγωνιστούν στα εξής: Πωλούν καφέ που κόβεται παρουσία του πελάτου ,φρέσκα αυγά, αρτοποιήματα ή γλυκά από μικρότερες βιοτεχνίες και γενικότερα προσπαθούν να γίνουν ανταγωνιστικοί στα ίδια προϊόντα με τους μεγάλους. Αυτοί σίγουρα θα επιβιώσουν γιατί δεν κάθονται στωικά να περιμένουν τον πελάτη ,αλλά μπαίνουν δυναμικά στο εμπόριο, ρισκάρουν ,επενδύουν τα κέρδη τους. Αυτό είναι δαρβινική ισχύς.

  15. Τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για προβληματικό δημόσιο τομέα, που μιλάνε για πολλούς δημόσιους υπαλλήλους στρεφόμενοι στην ιδιωτικοποίησή του ή ελπίζοντας δεν ξέρω που. Οικονομολόγοι τοποθετούνται με λέξεις ακατανόητες και πολλαπλούς νεολογισμούς για να δώσουν σπουδαιότητα στο λόγο τους. Ωστόσο, τα πράγματα είναι πολύ απλά.
    Έχουμε τόσους δημόσιους υπαλλήλους όσους χρειαζόμαστε. Το ποσοστό τους στην Ελλάδα δεν ξεπερνά το 38% (με τη στενή κι ευρεία έννοια) όταν στην Αγγλία είναι μόλις 36% χωρίς να υπολογίζονται οι εκπαιδευτικοί. Γιατί έχουμε, λοιπόν, πολλούς υπαλλήλους; Ποιοι είναι τελικά εκείνοι που τους κρίνουν πολλούς όταν βλέπουμε να είναι λίγοι οι εργαζόμενοι στη συντήρηση της ΔΕΗ ή του ΟΤΕ; Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί μας όταν διαθέτουμε τάξεις 25 και 30 ατόμων (ενώ πρέπει να είναι το μέγιστο των 20 μαθητών); Δεν είναι λίγοι οι υπάλληλοι σε εφορίες κλπ (κάτι που τόσο εύκολα εμπειρικά διαβλέπουμε με μία απλή επίσκεψη). Κι όμως παρ’ όλα αυτά οι προπαγανδιστές κάνουν λόγο για πολλούς υπαλλήλους. Δέστε και λίγο στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία να ενημερωθείτε όσοι τους θεωρείται πολλούς.
    Από εκεί και πέρα πρέπει να μιλήσουμε εν τέλει και για το κόστος. Είναι οι εκπαιδευτικοί υπερβατικό κόστος ή όχι; Πώς κρίνουμε την οικονομική αξία της εκπαιδευτικής εργασίας; Ή είναι δαπανηρή η παραμονή στο δημόσιο των εναεριτών της ΔΕΗ και των δικαστικών που κερδίζουν υπερβολικά -για το κοινό αίσθημα- χρήματα; Θέλετε να δούμε όλες τις περιπτώσεις; Είναι μήπως οι σκουπιδιάρηδες (που δεν έχουν όλοι βαρέα και ανθυγιεινά) ή είναι πολλοί οι μπάτσοι; Πολλοί εύκολα μιλάμε, αλλά σπάνια υπολογίζουμε τα νούμερα.
    Τέλος, ας μη μυρικάζουμε λόγια οικονομολόγων άλλων κρατών (που κάποτε ήταν και είναι ακόμη ιμπεριαλιστές και έχουμε μεγάλη οικονομική δύναμη) και ας μην στοχεύουμε να μεταφέρουμε τα οικονομικά τους μοντέλα και τις θεωρίες στην Ελλάδα. Ποιος εν τέλει θα βγει κερδισμένος από την πώληση του δημόσιου; Μήπως οι λίγοι ιδιώτες που θα τον αγοράσουν; Οι πολίτες δεν πρόκειται να κερδίσουν, αφού όλα θα πληρώνονται με βάσει τους «νόμους της αγοράς» (όρα νόμοι του κέρδους).
    Και βέβαια χρειάζονται αλλαγές στο δημόσιο τομέα (ειδικά προς τους τεμπέληδες με αξιοκρατική αξιολόγηση και μακριά από γλείψιμο και ρουσφέτι –που σε όλο τον κόσμο γίνεται). Χρειάζονται αλλαγές και όχι διάλυση όμως. Στόχος του δημοσίου είναι η εξυπηρέτηση των πολιτών και η γενικότερη κοινωνική του προσφορά (εργασία, διαμεσολάβηση, γραφειοκρατία κλπ) και όχι το κέρδος.
    Μου αρέσει πάντως αγαπητέ ότι για επιχείρημα μου παραθέτεις μία από τις πιο συντηρητικές εφημερίδες της χώρας και το άρθρο της. Μα αυτή δεν είναι η φυλλάδα που ξεκίνησε πρώτη τον πόλεμο υπέρ της ιδιωτικοποίησης των πάντων; Το ΙΚΑ να γίνει ιδιωτικό; Πώς; Με την ιδιωτική υγεία και όλα τα σχετικά που εφαρμόζονται στις ΗΠΑ; Αυτό είναι κράτος πρόνοιας; Εκτός αν δεν θέλετε τέτοιο κράτος, οπότε κάνουμε λόγο για κράτος δικαίου των λίγων που θα υποτάσσουν την μοίρα τους στο έλεος και τη φιλανθρωπία των πλουσίων.

  16. Αν και ο δείμος του πολίτη

    κατηγόρησε τους οικονομολόγους για νεολογισμούς (αναρωτιέμαι αν οι κοινωνιολόγοι και ιστορικοί δεν χρησιμοποιούν αντίστοιχα τεχνικούς όρους) να πω ότι τα οικονομικά είναι ίσως η μόνη κοινωνική επιστήμη που θεωρεί δείγμα αδυναμίας (και όχι ευφυίας) τη χρήση νεολογισμών. Θα προσπαθήσω λοιπόν να απαντήσω σε μερικά ερωτήματα που έθεσε με απλά λόγια.

    Κατ’ αρχάς μικρά μαγαζιά θα υπάρχουν πάντα. Προσωπικά προτιμώ να συχνάζω σε ένα ανεξάρτητο καφέ κοντά στο πανεπιστήμιο που εργάζομαι διότι ξέρω τον ιδιοκτήτη και την γυναίκα του. Όταν πηγαίνω εκεί αντιμετωπίζομαι ως Κώστας, και όχι ως απλώς άλλος ένας πελάτης όπως στο Στάρμπακς. Βέβαια και ο ίδιος ο ιδιοκτήτης έχει κάνει σημαντική προσπάθεια για να προσελκύσει πελατεία, κρατώντας τις τιμές του ανταγωνιστικές, προσφέροντας ένα περιβάλλον αντίστοιχο αλλά διαφορετικό του Στάρμπακς, δίνοντας προσοχή στις διαπροσωπικές σχέσεις, και βέβαια δουλεύοντας μεγάλο αριθμό ωρών την ημέρα. Άρα λοιπόν θεωρώ ότι υπάρχει μέρος στην αγορά και για τις μικρές επιχειρήσεις, αν και πιθανόν να μειωθεί ο αριθμός τους. Π.χ. το καφέ του οποίου ο ιδιοκτήτης δεν θα ασχοληθεί με τους μελάτες, δεν θα προσπαθήσει να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που ελκύει τους θαμώνες, και που θα θελήσει να το έχει κλειστό τα Σαββατοκύριακα δεν θα επιβιώσει, και δικαιολογημένα.

    Δεύτερον, το κλείσιμο κάποιων μικρών επιχειρήσεων δεν προκαλεί αύξηση της ανεργίας για τους παρακάτω λόγους. Αφ’ ενός, για να αυξήσουν τον κύκλο εργασιών τους οι μεγάλες επιχειρήσεις χρειάζεται να προσλάβουν κόσμο. Πολλοί από τους προσληφθέντες είναι πρώην αυτοαπασχολούμενοι που έκλεισαν το μαγαζί τους. Και ξέρω αρκετούς που τελικά ευνοήθηκαν δουλεύντας ως υπάλληλοι σε μεγάλη εταιρία, παρά φυτοζωώντας ως μικρομαγαζάτορες. Το ίδιο ισχύει και για τους υπαλλήλους μικρών εταιριών. Οι μεγάλες εταιρίες πληρώνουν τους υπαλλήλους τους καλύτερα από τις μικρές. Άρα είναι καλύτερα όταν μεγάλο μέρος των ιδιωτικών υπαλλήλων δουλεύουν για μεγάλες εταιρίες παρά για μικρές. Αφ’ ετέρου, στο βαθμό που οι μεγάλες επιχειρήσεις κερδίζουν πελάτες λόγω των χαμηλότερων τιμών τους ή λόγω του διευρυμένου ωραρίου, αφήνουν περισσότερο εισόδημα στον καταναλωτή. Ο τελευταίος χρειάζεται να πληρώσει λιγότερο για να αγοράσει ένα αντικείμενο ή δεν χρειάζεται να θυσιάσει ώρα από τη δουλιά του (και άρα εισόδημα) για να πάει για ψώνια. Έτσι έχει περισσότερο εισόδημα να ξοδέψει για άλλα πράγματα που του αρέσει να κάνει (π.χ. να πάει περισσότερες φορές θέατρο ή στην ταβέρνα, κ.λπ) γεγονός που δημιουργεί θέσεις εργασίας σε άλλους τομείς. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, παρά την τεχνολογική πρόοδο που καταστρέφει δουλιές σε κάποιους τομείς δεν υάρχει διαχρονική τάση αύξησης του ποσοτού ανεργίας. Το μόνο που αλλάζει είναι οι τομείς στους οποίους θέσεις εργασίας είναι διαθέσιμες.

    Τρίτον, σκοπός του ανταγωνισμού είναι να ωφελήσει τον καταναλωτή, δηλαδή όλους (όλοι είμαστε καταναλωτές). Όσοι αντιτίθενται σε αυτόν έχουν ως σκοπό να ωφελήσουν ομάδες παραγωγών ζημιώνοντας άλλους παραγωγούς και βέβαια τους καταναλωτές. Διότι ας μην ξεχνάμε ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν γεννήθηκαν μεγάλες, (το Σταρμπακς π.χ. ήταν ένα καφέ στο Σηάτλ) έγιναν διότι προσέφεραν κάτι στους καταναλωτές (π.χ. χαμηλότερες τιμές, καλύτερα προϊόντα, κ.λπ.) που οι καταναλωτές εκτίμησαν. Ως συνέπεια, η συνεχής προσέλκυση πελατών οδήγησε τις επιχειρήσεις αυτές σε μεγέθυνση. Αυτό δίνει το κίνητρο στους παραγωγούς να καινοτομούν, και η συνεχείς καινοτομία ευθύνεται για την άνοδο του βιωτικού μας επιπέδου (χωρίς τον ανταγωνισμό του Σταρμπακς ο φίλος μου πιθανόν να μην είχε προσπαθήσει να βελτιώσει το καφέ του). Αν το κράτος έπαιρνε μέτρα να προστατέψει τον αδύνατο επιχειρηματία εις βάρος του ικανού θα εξαφάνιζε κάθε τέτοιο κίνητρο, με καταστροφικές συνέπειες για τον καταναλωτή.

    Τέλος, υπάρχει το ηθικό μέρος του αν έχει το κράτος το δικαίωμα να υποχρεώνει τον καταναλωτή να πληρώνει ακριβό τίμημα ή να ψωνίζει μόνο συγκεκριμένες ώρες απλά και μόνο για να βοηθάει ένα μαγαζί από το οποίο υπό κανονικές συνθήκες δεν θα ψώνιζε κανείς να επιβιώσει. Άρα λοιπόν διαβάζοντας την πρόταση

    Ως ιστορικός και κοινωνιολόγος δεν μπορώ να μένω απαθής προς τα προβλήματα των συμπολιτών μου.

    αναρωτιέμαι γιατί η επιλεκτική συμπόνια προς τον μικρομαγαζάτορα, και όχι προς τα εκατομμύρια των καταναλωτών. Ένα σωστό ανταγωνιστικό σύστημα (όχι βέβαια το Ελληνικό) παρέχει στον παραγωγό που αποτυγχάνει σε μια δραστηριότητα τους πόρους (μέσω της κεφαλαιαγοράς) να ξεκινήσει μια νέα δραστηριότητα με καλύτερες προοπτικές, ή εργασία ως υπάλληλος αν δε μπορεί να βρει μια τέτοια δραστηριότητα. Και βέβαια η κρατική παρέμβαση του δίνει τη δυνατότητα (μέσω του επιδόματος ανεργίας) να τα βγάλει πέρα στη μεταβατική περίοδο. Γιατί όμως να πρέπει τη δική σου συμπόνια προς μια μερίδα ανθρώπων να υποχρεώσεις να την πληρώσουν εκατομμύρια άλλοι, που πολλοί από αυτούς μπορεί να είναι σε πολύ χειρότερη θέση από τον μικρομαγαζάτορα?

  17. Δεν ξέρω αλλά ίσως φταίω εγώ. Ο νεολογισμός δεν είναι λοιπόν επιστημονικός-ειδικός όρος, αλλά λέξη φτιαγμένη για να υπηρετήσει σκοπιμότητα σε ένα κείμενο. Τώρα, αν κάποιος το πήρε προσωπικά, ας πω ότι λυπάμαι -αλλά δεν ήταν παρά ζήτημα έκφρασης μιας δυσφορίας. Σαφώς και οι “δικοί μου” χρησιμοποιούν νεολογισμούς και αναλόγως φέρομαι κι εκεί.

    Σχετικά με το ζήτημα της επιλεκτικής μου συμπάθειας, ας τονίσω ότι ζώντας σε μικρομεσαίο-προλεταριακό δήμο βλέπω όλους τους κινδύνους μιας ανελεύθερης πολιτικής που χτυπάει με απανωτές αυξήσεις τους μικρούς. Για το αν μειώνεται η ανεργία ή όχι, ας δούμε τι έγινε στις πόλεις εκείνες που δημιουργήθηκαν εμπορικά κέντρα (προ ετών) για να δούμε μικρότερες επιχειρήσεις να κλείνουν και να απολύουν υπαλλήλους.

  18. Δείμε,

    δεν το πήρα προσωπικά, και αντίστοιχα και εγώ κατακρίνω τη χρήση νεολογισμών στην επιστήμη μου. Λυπάμαι αν ο λόγος μου φάνηκε υπέρ του δέοντος επιθετικός.

    Για το δεύτερο, ακόμα και αν ίσχυε αυτό που λες, πράγμα για το οποίο αμφιβάλλω (ότι τα εμπορικά ευθύνονται για την αύξηση της ανεργίας και όχι άλλοι παράγοντες) θα έπρεπε επίσης να μετρήσεις και το όφελος στους καταναλωτές (π.χ. χαμηλότερες τιμές) που θα είχε χαθεί αν δεν είχε γίνει το εμπορικό.

  19. Το όλο ζήτημα βρίσκεται ίσως κάπου στη μέση. Το κράτος δεν μπορεί να παρεμβαίνει καταλυτικά, αλλά να διατηρεί έναν έλεγχο στην όλη οικονομική δραστηριότητα. Δεν είναι μόνο το θέμα του ωραρίου, ούτε μόνο οι τιμές. ΄Εχει αποδειχθεί περίτρανα για όλους τους θισώτες της ελεύθερης οικονομίας ότι οι τιμές δεν μπορούν να μειώνονται έτσι απλά. Η ακρίβεια είναι ένα χαρακτηριστικό του σύγχρονου κόσμου και απαντάται σε πολλές χώρες. Συνήθως όλες αυτές οι οικονομικές αντιλήψεις προέρχονται από τις ΗΠΑ που όντας το κράτος μία ήπειρος έχει άλλες οικονομικές δυνάμεις συγκρινόμενες με τα ευρωπαϊκά κράτη που είναι μικρότερα και σε οικονομική δύναμη και σε πληθυσμό (αγοραστικό κοινό).

    Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που δημιουργούνται καρτέλ και σταδιακά οδηγοπύν σε αύξηση των τιμών. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η κινητή τηλεφωνία. Παντού βλέπουμε αυξητικές τάσεις. Δεν μπορούμε να κάνβουμε λόγο για τα ηλεκτρονικά, αφού η ίδια η τεχνολογική ανάπτυξη οδηγεί σε μειωτικές τάσεις των τιμών.

    Μάλιστα είναι τέτοια η αύξηση ώστε ο πληθωρισμός διατηρείται σε σταθερά επίπεδα (αναφέρομαι στον έλεγχο του πληθωρισμού μέσω ακριβών προϊόντων και χαμηλών μισθών). Η ελεύθερη αγορά θα ήταν κάτι θετικό εφόσον τρο κράτος διατηρούσε τον έλεγχο με σχετικές δυνατότητες πρωτοβουλίας στους εμπόρους.

    Εξάλλου, στην Ελλάδα δεν υπάρχει ισχυρό καταναλωτικό κίνημα (και μόνο σκόρπιες φωνές). Άρα το καλό των εκατομμυρίων ουσιαστικά είναι υπερκέρδη λίγων επιχειρήσεων, αφού οι τιμές ανεβαίνουν.

  20. Ό κος δείμος του πολίτη παραθέτει μερικά πάρα πολύ χρήσιμα σημεία προβληματισμού. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ακόμα και εάν είναι θεάρεστο το να υπάρχει κρατικός παρεμβατισμός, όπως τον συνηθίσαμε, εν τούτοις αυτό το σύστημα στραγγαλίζει την είσοδο νέων παικτών οι οποίοι θα ανανέωναντον ανταγωνισμό,είναι δηλαδή κλειστό. Πολλές φορές μάλιστα, οι υποτίθεται προπομποί του φιλελευθερισμού επιχειρηματίες είναι χειρότεροι κρατιστές από το ίδιο το κράτος, εφόσον σε αυτό προσφέυγουν για προστασία και προνομιακή μεταχείρηση ενάντια στον ανταγωνισμό.

    Σαν αποτέλεσμα να είναι στα πράγματα συνεχώς οι ίδιοι και οι ίδιοι οι οποίοι “ξέρουν τα κόλπα”, ενώ το δόκανο του νόμου θα πιάσει κανένα φουκαρά που δεν ξέρει που έμπλεξε, πιθανόν τη υποδείξει κυκλωμάτων των “παλιών” οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να στρέφουν στην επιλεκτική προσοχή των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους μόνο στους επικίνδυνους “νεοσσούς”, και όχι φυσικά εκεί που γίνεται το “έλα να δείς” της ανομίας. Ένεκα αυτού δημιουργούνται ολιγοπωλιακές πρακτικές και καρτέλ, εφόσον καμμιά σχεδόν Ελληνική επιχείρηση δεν θα άντεχε σε συνδιασμένο υποδειγματικό έλεγχο από ΣΔΟΕ, ΙΚΑ, Επιθεώρηση εργασίας, κοκ, πόσο μάλλον όταν αυτοί λαμβάνουν χώρα με ύποπτη συχνότητα…

    Όσον αφορά τον μέσο Έλληνα πολίτη, ενώ μας έχει φάει η προσήλωση στην ιδιότυπη δημοκρατία των κραυγών και των παραθύρων, είναι αξιοσημείωτο πως πέρα από την συντεχνιακή αγκάλη, όταν ο Έλλην καλείται να υπερασπίσει τα δικαιώματα του σαν πολίτης, εμφανίζει τέτοια αβουλία και helplessness. Πώς το ίδιο αγωνιστικό γονίδιο του φωνασκουντος, ενοχλούντος, τους δρόμους αποκλείοντος νεοέλληνος που δεν θέλει μύγα στο συντεχνιακό σπαθί του, γίνεται το υπάκουο και ταπεινωμένο ανθρωπάκι των χιλίων Ευρώ του ιδιωτικού τομέα που και προσβολές ανέχεται, και βαρβάτες υπερωρίες δουλεύει, και πρέπει να επιβιώσει μέσα στην κόλαση των “organizational politics” των άλλων ανθρωπακίων τα οποία δεν κοιτάνε καλά-καλά τα χάλια τους, αλλά μου θέλουν και να αλληλοσφάζονται με τους ομοιπαθούντες τους και να κάνουν και “κινήσεις” που θα τους εξασφαλίσουν μια μεγαλύτερη μπουκιά από το corporate καρότο.

    Άλλη κατάρα της Ελλάδας είναι η εσωστρέφεια, η μάλλον, ο λάθος προσανατολισμός του διπόλου της Ελληνικής εσωστρέφειας και εξωστρέφειας. Δημαδή, είμαστε εσωστρεφείς και εξωστρεφείς με τους λάθος λόγους. Αντί να μιμηθούμε τα καλά των “δυτικών” και να εξωβελίσουμε τα άσχημα τους, εμείς έχουμε την αυτοκτονική τάση να κάνουμε ακριβώς το αντίθετο. Αντί να κάνουμε την Ελληνική οικονομία πιό ανταγωνιστική, διώχνουμε τις Ελληνικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Όποτε μας βολέυει λέμε “τι να μας πούνε οι ξενέρωτοι οι ξένοι, ρε όταν εμείς χτίζαμε τον Παρθενώνα αυτοί… βελανίδια/σάυρες/δέντρα/πίθηκοι και μαϊμούδες (συμπληρ΄ωστε την πρόταση με κάποια ή όλες τις προηγούμενες λέξεις :). Όταν όμως πρόκειται για κατανάλωση (που δεν είναι απαραίτητα κακό, μέρος του πολιτισμού μας είναι και αυτή) ε, ρε μάνα μου που το βίντεο παλιότερα και τώρα το DVD-Recordable είναι “τελευταίο μοντέλο” όπως και το κινητό, το αυτοκίνητο, το πλυντήριο αλλά και το απορρυπαντικό.

    Πολύπλοκο το Ελληνικό πρόβλημα αλλά με το να περιορίζουμε συνεχώς το μόνο που κάνουμε είναι να κρατούμε τις όποιες υγειείς δυνάμεις εκτός παιγνίου και να ανακατεύουμε συνεχώς τα ίδια βρωμόνερα. Αλλά η συζήτηση έχει πολύ ζουμί…

  21. Πάντως να πω ότι είναι λάθος να μπερδεύουμε τον πληθορισμό με τις πραγματικές τιμές.

    Ο πληθωρισμός είναι καθαρά νομισματικό φαινόμενο, και οφείλεται στην αύξηση της προσφοράς χρήματος με ρυθμούς ταχύτερους από την αύξηση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών. Ως αποτέλεσμα οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά τα εισοδήματα ακολουθούν, οπότε οι πραγματικές τιμές δεν αλλάζουν. Άρα είναι λάθος να μιλάμε για ακρίβεια και ανταγωνισμό κοιτάζοντας απλά τις ονομαστικές τιμές. Επί πλέον οι τιμές σε κάποια προϊόντα εξαρτώνται από την κρατική παρέμβαση. Π.χ. όταν ο δήμος ζητάει τεράστια ποσά για να δώσει μια άδεια καφέ, σαφώς και μέρος του κόστους θα μετακυληθεί και στην τιμή.

    Ένας σωστότερος τρόπος είναι να δούμε τους τομείς εκείνους όπου υπάρχει ανταγωνισμός και να τους συγκρίνουμε με αυτούς στους οποίους δεν υπάρχει, ώστε να δούμε τις επιδράσεις τους. Π.χ. κινητή τηλεφωνία, όπως σωστά ανέφερε ο Δείμος του πολίτη, σε αντίθεση με τη σταθερή (κρατικό μονοπώλιο του ΟΤΕ). Τιμές αεροπορικών εισητηρίων και εξυπηρέτηση πριν την Agean όταν η Ολυμπιακή είχε το μονοπώλιο στις εσωτερικές πτήσεις (λαμβάνοντας υπ’ όψην και την άνοδο των τιμών πετρελαίου) και μετά. Επιτόκια δανεισμού και εξυπηρέτηση πελατών (π.χ. διαθεσιμότητα ATM, internet banking, κ.λπ.) πριν και μετά την ιδιωτικοποίηση των κρατικών τραπεζών. Νομίζω μια αμερόληπτη σύγκριση είναι αδύνατο να μην καταδείξει τα πλεονεκτήματα του ανταγωνισμού τόσο στις τιμές, όσο και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων.

  22. κε. Μαλούχε, οφέιλω να ομολογήσω ότι όλες οι παρατηρήσαεις σας είναι απολύτως σωστές και θα ήμουν άδικος ή εκτός ελληνικής πραγματικότητας αν έλεγα ότι διαφωνώ. Ωστόσο, περιγράφετε άμεσα και με γλαφυρά χρώματα τα συμπτώματα της ελληνικής οικονομικής παθογένειας. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι οφέιλουμε να δεχτούμε την ελεύθερη οικονομία. Πιστεύω ότι μπορούμε μέσα από μία χρηστή κρατική παρέμβαση να επιστρέπουμε οικονομική ελευθερία χωρίς τη λεγόμενη νεο-φιλελεύθερη (λες κι υπάρχει και παλιά) πολιτική. ΕΞάλλου, ο ίδιος ο Λένιν στην ΝΕΠ του την επέτρεψε μετά την επανάσταση με θαυμαστά αποτελέσματα και λίγο αργότερα -μετά το κραχ- ανάλογη πολιτική ακολούθησε ο Ρούσβελτ. Η κρατική παρέμβαση βοηθά στον έλεγχο -αρκέι όπως λέτε να μη στραγγαλίζει τους νέους παίκτες, αλλά να προστατεύει από τους τυχοδιώκτες.

    Με τον Κώστα η διαφωνία μου είναι απλά στην ανάλυση. Ο πληθωρισμός είναι ολοκάθαρα θέμα αριθμών, αλλά αναζητώ τα αίτια. Ήδη ο Μαρξ και οι αντίπαλοί του είχαν θέσει το θέμα από την 1η κιόλας Διεθνή. Οι αυξήσεις των μισθών επιφέρουν αύξηση των τιμών των προϊόντων και άρα ο πληθωρισμός ανεβαίνει. Στη σύγχρονη πολιτική κρατούν σταθερέςτους μισθούς και ελαφρώς ακριβαίνουν οι τιμές (και λόγω δανείων και πιστωτικών καρτών) διατηρώντας σε χαμηλά επίπεδα τον πληθωρισμό.

    Ωστόσο, Κώστα, σχετικά με τα επιτόκια βλέπουμε ότι αντί να ενισχύουν τη δική μας τσέπη αυτά αυξάνονται ή μειώνονται αρνητικών. Όπου υπάρχει βελτίωση οφέιλεται σε δικαστικές αποφάσεις (έξοδα κλπ) και σε κρατικές παρεμβάσεις. Αν έμεναν τελείως ελεύθερα θα βλέπαμε που θα έφταναν και για το λόγο ότι οι τράπεζες είναι λίγες. Το όποιο αντίθετο παράδειγμα προέρχεται αποκλειστικά από τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και ίσως το Ηνωμένο ΒΩασίλειο.

  23. Δείμε,

    το θέμα του πληθωρισμού είναι πολύ απλό. Οι χρηματικές τιμές αυξάνονται καθαρά ως αποτέλεσμα της αύξησης χρήματος ταχύτερα από την αύξηση της παραγωγής. Δηλαδή, αν η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα τυπώνει περισσότερα Ευρώ αλλά η αύξηση είναι μεγαλύτερη της αύξησης της παραγωγής τότε οι τιμές σε Ευρώ θα αυξηθούν (το Ευρώ θα χάσει την αξία του) διότι οι καταναλωτές θα έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν περισσότερα Ευρώ για την ίδια ποσότητα προϊόντων. Φαντάσου ως παράδειγμα μια δημοπρασία αντικειμένων, και σκέψου τι επίπτωση θα είχε στην τιμή πώλησης τους αν κάποιος άνοιγε σακιά με Ευρώ και άρχιζε να τα μοιράζει στους παρεβρισκόμενους (υπό την προϋπόθεση ότι τα Ευρώ αυτά θα έπρεπε να ξοδευτούν στη δημοπρασία). Προφανώς τα ίδια αντικείμενα θα πουλούνταν σε μεγαλύτερη τιμή. Κάπως έτσι η αύξηση τησ ποσότητας χρήματις οδηγεί σε πληθωρισμό.

    Τώρα, ας πάμε στο θέμα των μισθών. Είναι λανθασμένη η άποψη ότι ο πληθωρισμός μειώνει τα εισοδήματα των εργαζομένων, τουλάχιστον μακροπρόθεσμα. Ο εργατικός μισθός αυξάνεται για τον ίδιο λόγο που αυξάνεται η τιμή οποιουδήποτε άλλου προϊόντος όταν αυξάνεται η ποσότητα χρήματος όπως περιέγραψα παραπάνω. Μάλιστα, ιστορικά η άυξηση του εργατικού μισθού έχει υπερκαλύψει τον πληθωρισμό. Ως αποτέλεσμα η αγοραστική δύναμη του εργατικού μισθού έχει αυξηθεί. Πώς το ξέρουμε αυτό? Πέρα από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία αρκεί να ρίξουμε μια ματιά γύρω μας. Ας δούμε πόσοι εργαζόμενοι μπορούσαν να αγοράσουν ΙΧ τη δεκαετία του 1960 και πόσοι μπορούν να αγοράσουν σήμερα. Και βέβαια ας δούμε τη διαφορά στην ποιότητα των αυτοκινήτων (ABS, CD player, stability control, κ.λπ.). Πόσα αεροπορικά ταξίδια κάνουμε σήμερα σε σχέση με το παρελθόν. Τι μέγεθος και ποιότητας είναι η τηλεόραση που βλέπουμε, και πάει λέγοντας. Που οφείλεται αυτή η βελτίωση του επίπεδου διαβίωσης? Στην επιστημονικοτεχνική πρόοδο, που αυξάνει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

    Μπορεί ή άνοδος του εργατικού μισθού να οδηγήσει σε πληθωρισμό? Η απάντηση είναι ναι βραχυπρόθεσμα. Πώς? Αν οι εργαζόμενοι, μέσω συνδικαλισμού ή κρατικής παρέμβασης επιτύχουν αυξήσεις του εργατικού μισθού μεγαλύτερου της αύξησης της παραγωγικότητας. Γιατί μόνο βραχυπρόθεσμα? Επειδή τέτοιες αυξήσεις έχουν και ένα επιπλέον αποτέλεσμα, την αύξηση της ανεργίας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν μόνο εκείνους τους εργαζόμενους των οποίων η παραγωγικότητά τους είναι μεγαλύτερη ή ίση με το μισθό τους (θα προσλάμβανες ως εργοδότης κάποιον με μισθό 10 ευρώ την ώρα όταν αυτός μπορεί να παράγει σε μια ώρα προϊόν αξίας μόνο 8 ευρώ?). Όταν οι μισθοί αυξάνονται ταχύτερα από την παραγωγικότητα οι επιχειρήσεις απολύουν τους λιγότερο παραγωγικούς εργαζομένους (αυτούς των οποίων οι παραγωγικότητα είναι πλέον μικρότερη από τον μισθό). Η αύξηση αυτή της ανεργίας αποδυναμώνει τα συνδικάτα και τη δυνατότητά τους να επιτύχουν επιπλέον αυξήσεις. Όλα αυτά είναι βέβαια πράγματα που δεν θα τα βρεις στην Μαρξιστική ανάλυση διότι παρά την αξιοθαύμαστη προσπάθεια του Μαρξ να διατυπώσει μια ολοκληρωμένη θεωρία τους πως λειτουργεί το καπιταλιστικό σύστημα, η θεωρία του απλούστατα είναι λανθασμένη (οι προβλέψεις της είναι στο μεγαλύτερο βαθμό τους ασύμφωνες με τα δεδομένα). Άρα θα σε συμβούλευα να μην την χρησιμοποιείς ως οδηγό ανάλυσης οικονομικών φαινομένων.

    Τώρα για τα επιτόκια με έμπλεξες λιγάκι.

Σχολιαστε