Το 1989 του καπιταλισμού;
Νοέ 4th, 2008 | Πάσχος Μανδραβέλης| Κατηγορία: Πάσχος Μανδραβέλης |
Email This Post
|
Print This Post
|
Είναι πολλοί εκείνοι που ταυτίζουν τη σημερινή χρηματοπιστωτική κρίση με την κατάρρευση του κομμουνισμού. Λένε ότι το 2008 είναι «το 1989 του καπιταλισμού». Οτι κατέρρευσε το Τείχος (σ.σ.: το «επιτέλους» το ψιθυρίζουν) και μάλιστα ζητούν και δηλώσεις μετάνοιας του στιλ «αποκηρύσσω τον νεοφιλελευθερισμό και τας παραφυάδας αυτού, μπλερισμό, εκσυγχρονισμό, νέα σοσιαλδημοκρατία κ.λπ.»
Δεν γνωρίζουμε αν γκρεμίστηκε κανένα τείχος, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν είδαμε ορδές πολιτών να τρέχουν αλλάζοντας σε κρατικοπαρεμβατικούς παραδείσους, όπως είδαμε να γίνεται το 1989 από την κομμουνιστική Ευρώπη στην καπιταλιστική Δύση. Δεν είδαμε κανένα να καταφεύγει στις αλώβητες από την κρίση χώρες, όπως είναι η Κούβα ή η Βόρειος Κορέα. Ως γνωστόν εκεί οι άνθρωποι δεν ανησυχούν για τις καταθέσεις τους (επειδή δεν έχουν) ούτε για τα χαρτοφυλάκιά τους (επειδή δεν υπάρχουν).
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί αδημονούσαν να δουν αυτή την κρίση. Και ενώ κάνεις δεν γνωρίζει ακόμη το βάθος και το εύρος της πολλοί έσπευσαν να εκδώσουν τα αποτελέσματα της νεκροψίας του καπιταλισμού. «Είδατε τι κάνει η θεοποίηση των αγορών;», ρωτούν ρητορικά. Αλλά πάλι, για ποια ακριβώς «θεοποίηση» μιλάμε; Παρά τον παγκόσμιο θρίαμβο του καπιταλισμού δεν είδαμε πουθενά ανδριάντες του Ανταμ Σμιθ στις πλατείες, ούτε εικονίσματα του Μίλτον Φρίντμαν σε δημόσια (ή έστω ιδιωτικά) κτίρια όπως γινόταν με τη μορφή των Μαρξ και Ενγκελς στις αλήστου μνήμης σοσιαλιστικές χώρες. Παρά την υποτιθέμενη θεοποίηση της νεοφιλελεύθερης σκέψης ο Φρίντριχ Χάγιεκ είναι άγνωστος ακόμη και στα πανεπιστήμια, ενώ η σκέψη του Λένιν ήταν υποχρεωτικό μάθημα στα δημοτικά του ανατολικού μπλοκ (συνεχίζει να είναι σε πολλά ελληνικά ΑΕΙ). Οπότε πόσο σοβαρά μπορούμε να πάρουμε τα πομπώδη περί «απόλυτης κυριαρχίας της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας» και «επιβολής της μονοδιάστατης σκέψης»;
Η αλήθεια επίσης είναι ότι πολλοί αδημονούν να δουν το τέλος του καπιταλισμού. Το χειρότερο είναι ότι το βλέπουν κάθε τρεις και λίγο. Ετσι πριν από έναν αιώνα το έβλεπαν στην εξέγερση των εργατικών μαζών. Οταν το προλεταριάτο δεν τους έκανε την χάρη, άρχισαν να διακρίνουν το τέλος του καπιταλισμού στον «αντιιμπεριαλιστικό αγώνα» των αποικιοκρατούμενων εθνών. Οταν και αυτές οι νέες χώρες δημιούργησαν χρηματιστήρια, το τέλος του καπιταλισμού θα ερχόταν από τα «όρια της ανάπτυξης», όπως διατυπώθηκαν το 1973 από τη Λέσχη της Ρώμης. Αφού ξεπεράστηκαν κι αυτά τα όρια, το τέλος προβλέφθηκε λόγω πείνας: πέρσι η άνοδος της τιμής των τροφίμων σκόρπισε ρίγη συγκίνησης για την «επανάσταση των πεινασμένων» που βρισκόταν προ των πυλών. Και αν ο καπιταλισμός τη γλιτώσει από την πείνα η αύξηση της παραγωγής τροφίμων θα τον γκρεμίσει για οικολογικούς λόγους. Μονά ζυγά, δηλαδή, ο καπιταλισμός θεωρητικά είναι χαμένος ή «έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη» -άσχετα αν οι μόνες «κόκκινες χώρες» που είδαμε μέχρι σήμερα ήταν κόκκινες από αίμα.
Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι τελικά ο καπιταλισμός θα υπερβεί κι αυτή την κρίση. Οχι γιατί είναι καλύτερος, αλλά γιατί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να το κάνουν.
Πάσχος Μανδραβέλης
———————————————————————————-
Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 2/11/2008
Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι και ο “καπιταλισμός” δε θα πρέπει να κάνει και αυτός την “αυτοκριτική” του. Πρέπει να επανεγκατασταθεί η ανάγκη αντιστοίχισης του “αέρα” με την εμπράγματη αξία που παράγεται σε μια χώρα ή / και οικονομία (αυτό που λέμε “πλούτο”).
Επιπλέον, πρέπει να αποκατασταθεί και η εικόνα του σκληρά εργαζόμενου επιχειρηματία ο οποίος “λερώνει” τα χεράκια του κατ’ αντιπαράθεση με τα ατσαλάκωτα golden boys και τους επιτήδειους για τα τα οποία έχω και αμφιβολίες αν δούλεψαν και ποτέ πραγματικά στη ζωή τους. Μην ανησυχείτε όμως. Ο καπιταλισμός έχει πολλά αποθέματα και καλής πίστης (Οι συγγενείς μου στην Αμερική πήγαν ξεβράκωτοι και η χώρα τους στόλισε, τους έντυσε και τους νοικοκύρεψε, και με σπίτι στα προάστια και όχι τριάρι στην Κυψέλη), και δημιουργίας πλούτου.
Σε αντίθεση με κάτι άλλα καθεστώτα που οι κάτοικοί τους αφού απαλλάχτηκαν από αυτά μετά από δεκαετίες είναι -μέχρις εκνευρισμού- υποστηρικτές ακόμα και των πλέον ακραίων Αμερικανικών θέσεων – Βλέπε Πολωνία και Βαλτικές χώρες.
Οι τελευταίοι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη όμως που δικαιούνται να τον κρίνουν είναι εκείνοι που χωρίς πολέμους ήδη “καθάρισαν σχεδόν 100.000.000 δικούς τους συμπολίτες (Μάο + Λένιν + Στάλιν χωρίς να υπολογίζουμε το Βιετνάμ, τη Β. Κορέα, την Κούβα κλπ) σαν μέσο “πειθούς”.
Επίσης, ακόμα και αν ο φιλελευθερισμός ποτέ δεν είχε εκφραστεί πουθενά στον κόσμο, θα έπρεπε να εφευρεθεί ειδικά για την Ελλάδα. Διότι λέμε και ξαναλέμε πχ για την Ολυμπιακή και ολοφύρονται οι εργαζόμενοι για το ότι η “Ολυμπιακή” καταρρέει διότι το κράτος και οι Δημόσιοι οργανισμοί της χρωστούν πολλά εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ, αλλά και πάλι, στο διεφθαρμένο κράτος θα ήθελαν να προστρέξουν κι’ άλλο, για να τους χρεώσει παραπάνω και να τρέχουμε να τα πληρώνουμε εμείς οι υπόλοιποι.
Για να μη μιλήσουμε για τον ΟΣΕ που από ότι έχω καταλάβει παίζονται “άλλα κόλπα” από κομματικά αυτονομημένες πλέον συμμορίες λυμεώνων που είμαι βέβαιος πως όταν μάθουμε όλη την αλήθεια για το τι συμβαίνει, οι εντόπιοι καλόπιστοι υποστηρικτές του κρατικισμού που σε χρόνο DT ορμάνε να απαντήσουν σε όποια νέα δημοσίευση (ούτε να περιμένανε να γίνει το φανάρι πράσινο σε Αθηναϊκή διασταύρωση για να κορνάρουν στο μπροστινό τους αυτοκίνητο να ξεκινήσει!!! 🙂 ) από τους συνεργάτες του παρόντος κόμβου, αυτοί μάλλον θα αλλαξοπιστήσουν.
Παιδιά, όσο υπάρχει στην Ελλάδα ΑΥΤΟ το επίπεδο λειτουργίας του δημόσιου τομέα, έστω και όχι άκρως γενικευμένο, τόσο ο φιλελευθερισμός θα κερδίζει έδαφος, έστω και σαν ιδέα.
“Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι τελικά ο καπιταλισμός θα υπερβεί κι αυτή την κρίση. Οχι γιατί είναι καλύτερος, αλλά γιατί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να το κάνουν”
Α Μπράβο!!! Πάσχο Μανδραβἐλη,
Τα παραπάνω λόγια εκφράζουν την ουσία του Καπιταλισμού διότι είναι η ουσία του Ανθρώπου.
Αν σκοτώσεις τον καπιταλισμό σκοτώνεις τον άνθρωπο… πρόκειται για μια παραφύση παρέμβαση ή επέμβαση…
Να τον ελέγχεις ώστε να προλάβεις τις εξάρσεις και τι υπερβολές του…; ΝΑΙ
Να τον ελέγχεις ώστε να του γίνεις ανθυγιεινός κορσές; ΟΧΙ… διότι δεν θα θανατώσεις τον καπιταλισμό αλλά τον άνθρωπο που υπάρχει μέσα του…
Φοβερή εικόνα όμως: Πανικόβλητοι αμερικάνοι να σαλπάρουν με βάρκες, σχεδίες και σαμπρέλες φορτηγών (neumaticos, για τους αναγνώστες του Chavaria) για να ζητήσουν άσυλο στην Κούβα! Το μανδραβέλειο χιούμορ είναι υποδόριο και υποχθόνιο!
για μια ακόμη φορά το καράβι πάει εκεί που το οδηγεί η κοινή γνώμη και το φαινόμενο του hype. Ο καπιταλισμός θα βρίσκεται πάντα στα 6 μέτρα γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο απλό από το να πετράς πέτρες στη θάλασσα περιμένοντας ότι έτσι την “τιμωρείς”.
Ποιος θα μπορούσε να φταίει λοιπόν για την κρίση τώρα; Οι Εβραίοι, ο Αμερικανικός ιμπεριαλισμός, οι πλούσιοι , ο Μπιλ Γκέιτς ποιος;
Οι φτωχοί δε φταίνει επειδή δεν ασκούν εξουσία ,άρα ας κατηγορήσουμε το κεφάλαιο γενικώς. Τα κέντρα εξουσίας ,το σύστημα ,τους ισχυρούς και όλες αυτές τις αφηρημένες έννοιες που φαντάζουν σαν οι άρχοντες του κακού σε video game τους οποίους ο παίκτης πρέπει να φτάσει σε πολύ υψηλό επίπεδο για να τους σκοτώσει.
Προσπαθούσα να εξηγήσω στον πατέρα μου ,βλέποντας το ντοκυμαντέρ του Εξάντα ότι και οι δανειολήπτες φταίνε επειδή δεν έκαναν καλό κουμάντο στα οικονομικά τους. Η απάντηση ήταν ότι οι ευθύνες τους είναι ελάχιστες σε σχέση με αυτές των τραπεζών.
Ας καθήσουμε σαν καλοί επαναστάτες μπροστά στο laptop μας , με το κινητό παραπόδας και το modem router ανοικτό και υπό τους ήχους των mp3 στο στερεοφωνικό ας γράψουμε σε ένα blog μια καταγγελία ενάντια στον καταναλωτισμό και την απληστία…. γιατί όχι ,ποιος θα μας εμποδίσει;
Ειναι καπιταλισμος αυτο ή λαμογιοαρπακτισμος;
Κύριε Μανδραβέλη,
αντιλαμβάνομαι τους λόγους απο τους οποίους προκύπτει η ατυχέστατη σύγκριση ανόμοιων γεγονότων..
Εκείνοι που αντέδρασαν στο γκρέμισμα του καπιταλισμού δεν ξέρουν ούτε τι είναι ο καπιταλισμός εμποτισμένοι απο τις χαοτικές θεωρήσεις μιας πολιτικής οικονομίας κατάλληλης για συζητήσεις στα αυστριακά καφενέ του 19ου αιώνα αλλά οχι για τις ανάγκες της εποχής μας…
Πρόκειται για μια ακατάσχετη λογοδιάρροια που δεν σχετίζεται καθόλου με την σχεδιασμένη οικονομία που εφάρμοσαν οι Σοβιετικοί και ήταν ξεκάθαρα δυτικότροπη, στηριγμένη σε δυτικά εργαλεία επιχειρησιακής έρευνας απο την εποχή που ο Λένιν εισήγαγε την Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ)
Είναι κωμικό να μιλάμε για δυτικόφερτα εργαλεία μαζί με κομουνιστικές θεωρήσεις του Μαρξ… εκτός αν ψάχνουμε για παράδειγμα ρώσικης σαλάτας…
Όσον αφορά τον Μίλτον Φρητμαν αποτελεί τον συνεχιστή της σχολής της Βιέννης του Hayek, στο Σικάγο είναι οχι απλά γνωστός αλλά πασίγνωστος στις αγγλοσαξονικές χώρες…
Στην Ελλάδα όμως μέχρι σχετικά πρόσφατα δεν διδάσκονταν ακριβώς η οικονομική επιστήμη αλλά η ρώσικη σαλάτα που ανέφερα προηγουμένως με ολίγη κακή ποιότητα λογιστικής γνώσης που έκανε τα πράγματα τραγελαφικά…
Εάν υπαρχει κάτι ουσιαστικό σε αυτά που λέτε πρόκειται για το τελευταίο:
«Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι τελικά ο καπιταλισμός θα υπερβεί κι αυτή την κρίση. Οχι γιατί είναι καλύτερος, αλλά γιατί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να το κάνουν»…