Ερωτήματα για την οικονομική κρίση
Οκτ 10th, 2008 | Ανδρέας Ανδριανόπουλος| Κατηγορία: Ανδρέας Ανδριανόπουλος |
Email This Post
|
Print This Post
|
Η οικονομική κρίση που έχει χτυπήσει χρηματιστήρια, επενδυτικές Τράπεζες και οργανισμούς παροχής στεγαστικών δανείων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη έχει ορισμένα περίεργα χαρακτηριστικά. Ενώ εκ πρώτης όψεως οι πάντες πανικοβάλλονται και οι απλοί καταθέτες αισθάνονται από νευρικότητα μέχρι και απόλυτη ανασφάλεια κάποια στοιχεία της κρίσης κάνουν ανθρώπους έμπειρους και διορατικούς να σηκώνουν τα φρύδια. Πως μπορούμε να μιλάμε για μεγάλη οικονομική κρίση που οδηγεί το τραπεζικό σύστημα σε κατάρρευση, και την ίδια ώρα τράπεζες να συγκρούονται για το δικαίωμα εξαγοράς χρεοκοπημένων πιστωτικών ιδρυμάτων; Το είδαμε αυτό να συμβαίνει στις ΗΠΑ, όπου Wells Fargo και Citigroup ήρθαν σχεδόν στα χέρια για το δικαίωμα εξαγοράς της Wachovia.
Κάτι παρόμοιο παρατηρήθηκε και στην περίπτωση της Fortis σε Βέλγιο και Ολλανδία. Οπου οι εκεί κυβερνήσεις αρνήθηκαν να την αφήσουν να εξαγορασθεί από Γαλλικές Τράπεζες, προτιμώντας να την σώσουν με χρήματα των φορολογουμένων. Οι φήμες μάλιστα λένε πως και οι αμερικανικές αρχές απέρριψαν προσφορές από την Κίνα για την Lehman Brothers και κάποια άλλα πιστωτικά ιδρύματα. Είναι δυνατόν να είναι πραγματικά τόσο βαθιά η κρίση και επιλογές οικονομικού εθνικισμού να αποτρέπουν τις δυνάμεις της αγοράς να λειτουργήσουν με την παραδοσιακή τους αποτελεσματικότητα;
Γιατί, από την άλλη μεριά, βαθαίνει η κρίση, ιδιαίτερα στα χρηματιστήρια, ενώ οι εμπορικές τράπεζες δείχνουν να είναι ανέπαφες και οι βασικοί δείκτες της οικονομίας που συνήθως επηρεάζονται άμεσα από τις όποιες οικονομικές αναταραχές – τα επιτόκια δηλ. και η ανεργία – δεν έχουν δείξει να έχουν επικίνδυνα ανοδικές τάσεις;
Το μόνο συγκεκριμένο αποτέλεσμα της προβαλλόμενης υστερίας είναι το τεράστιο πακέτο διάσωσης που ενέκρινε το αμερικανικό Κογκρέσο. Και που στοχεύει βέβαια στις τσέπες των παλιών συντρόφων του κ. Πόλσον από την Wall Street. Με τα χρήματα αυτά οι επενδυτικές τράπεζες, που πήραν και τα απίστευτα ρίσκα, θα πουλήσουν σχετικά υψηλά το ενεργητικό τους στο αμερικανικό δημόσιο και τα αφεντικά τους θα προσγειωθούν σχετικά ομαλά. Σε αντίθεση βέβαια με τους φορολογούμενους και τις αγορές που θα συνταραχθούν από τις συνέπειες της γιγαντιαίας αυτής κρατικής παρέμβασης.
Βέβαια η κρίση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε Τράπεζες είναι σοβαρή. Όσοι έχουν μαζέψει χρήματα αρνούνται να δανείσουν. Η συνακόλουθη έλλειψη ρευστότητας – ιδιαίτερα μάλιστα μετά την απίστευτη δημόσια παρέμβαση στην οικονομία που σημειώθηκε στις ΗΠΑ με το γιγαντιαίο πακέτο Πόλσον που λειτούργησε για την διάσωση των managers της Wall Street και μόνο – θα τραβήξει στην κρίση και πολλές Εμπορικές Τράπεζες. Και πιθανότατα θα πανικοβάλει ακόμα περισσότερο τους πολίτες. Κρατική παρέμβαση λοιπόν, το τέλος της οικονομίας της αγοράς και πρόκληση απίστευτης οικονομικής αναστάτωσης.
Από την άλλη πλευρά του λόφου μπορεί να διακρίνει κανείς πως οι πραγματικά χαμένοι των εξελίξεων είναι η Κινεζική οικονομία, που έχασε αγορές, αλλά και μεγάλο μέρος της αξίας των συναλλαγματικών της αποθεμάτων, αλλά και η Ρωσία με τα σκαμπανεβάσματα του χρηματιστηρίου της Μόσχας και την κάθετη πτώση της τιμής πολλών πρώτων υλών.
Η γενικότερη διεθνής οικονομική ανακατανομή δεν ζημιώνει τελικά τόσο πολύ τους πατρίκιους του αμερικανικού κατεστημένου. Περισσότερο επιδρά στους ανταγωνιστές τους και τους προσγειώνει ανώμαλα σε μια καινούργια παγκόσμια οικονομική πραγματικότητα. Είναι φανερό, με άλλα λόγια, πως ο στρατηγικός στόχος κάποιων γεωπολιτικών επιδιώξεων βάρυνε περισσότερο στις τελικές αποφάσεις από την όποια οικονομική αναστάτωση.
Υπάρχει όμως και ένα ιδιαίτερα ελληνικό χαρακτηριστικό στο ανησυχητικό κλίμα των ημερών. Ενώ ο κόσμος συγκλονίζεται και οι πολίτες ανησυχούν για τις καταθέσεις τους και την αυριανή τους οικονομική πορεία η κυβέρνηση δείχνει να ζει στον κόσμο της. Και με το Προσχέδιο Προϋπολογισμού που κατέθεσε στην Βουλή επιβάλλει καινούργιες φορολογικές επιβαρύνσεις. Αντί να ανακουφίσει τους αγχωμένους πολίτες τους φορτώνει με νέα προβλήματα και εν δυνάμει αδιέξοδα. Όταν κάποιος χάνει από παντού, το τελευταίο που περιμένει είναι το κράτος να εμφανισθεί για να του δώσει την χαριστική βολή!!!
Αν το Υπ. Οικονομικών ενδιαφέρεται πράγματι για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής –αν και κάτω από τις ελληνικές δημοσιονομικές συνθήκες σύντομα η φορο-αποφυγή θα φαντάζει εθνικό καθήκον– θα μπορούσε να προχωρήσει σε ένα πείραμα. Θα φρόντιζε να ελέγξει τις φορολογικές δηλώσεις όσων κατήγγειλαν πως έχασαν εκατομμύρια στην Ελλάδα από τους τίτλους έκδοσης της Lehman Brothers. Πιθανότατα θα ανακάλυπτε λαβράκια. Οι περισσότεροι ίσως δηλώνουν σαν εισόδημα ασήμαντα πραγματικά ποσά. Και ίσως να διέλυε κι’ ένα αρκετά διαδεδομένο νεοελληνικό μύθο. Πόσοι άραγε από τους επενδυτές των ειδικών αυτών ομολόγων, σύμφωνα με την φορολογική τους δήλωση, βρίσκονται κάτω από το επίσημο «όριο της φτώχειας»;
Ανδρέας Ανδριανόπουλος
Ειναι κριμα ο κυριος Ανδριανοπουλος που μεχρι προσφατα ηταν αρκετα αντικειμενικος τωρα να το γυρναει στη συνωμοσιολογια. Το κανει συχνα τωρα τελευταια(παραδειγμα και στον πολεμο με τη Γεωργια). Δηλαδη εννοει οτι δεν υπαρχει κριση και οτι απλα ο Πολσον βρηκε την ευκαιρια να σωσει τους φιλους του. Σε αυτο συμφωνησε η Γερουσια, η Βουλη των Αντιπροσωπων, οι Δημοκρατικοι, οι Ρεπουμπλικανοι (λιγοτερο βεβαια) ολες οι μεγαλες χωρες (οπως κινα και ρωσια) που παρακαλαγαν τη νομοθετικη εξουσια των ηπα να ψηφισει το σχεδιο σωτηριας.Δηλαδη ολοι αυτοι ειναι μερος ενος γιγαντιαιου συνωμοτικου σχεδιου?Ειναι αλλο πραγμα να διαφωνουμε με το πώς μπορει να αντιμετωπιστει η κριση και αλλο πραγμα η συνωμοσιολογια!
Το ψάρι βρομάει από το κεφάλι», θα μας έλεγαν ούτε λίγο ούτε πολύ οι «Αυστριακοί» σοφοί της οικονομίας. Η κρατική παρέμβαση βρίσκεται a priori στην ύπαρξη μιας Κεντρικής Τράπεζας στην κορυφή του συστήματος που λειτουργεί «αναπτυξιακά» μεν, πληθωριστικά δε, αφού επιτρέπει από τις εμπορικές τράπεζες κυκλοφορία χρήματος πολύ πάνω από το απόθεμα θέτοντας αυτές “inherently bankrupt”.
Θα ήταν καλύτερα να θυμηθούμε γιατί δημιουργήθηκαν αυτές οι Κεντρικές Τράπεζες : για να καλύψουν τα κρατικά ελλείμματα από πολέμους ―η Τράπεζα της Αγγλίας το 1694 προκειμένου να ανακάμψει μετά τους εμφύλιους του δεύτερου μισού του 17ου αι. ―στις ΗΠΑ για να καλύψει τα έξοδα της επανάστασης και τον πόλεμο του 1812. Αυτός που πλήρωσε για να σχηματιστούν και να λειτουργήσουν στη συνέχεια ήταν βεβαίως ο φορολογούμενος, όπως συνέβηκε και πρόσφατα. Η πρόσφατη παρέμβαση του Αμερικάνικου κράτους θυμίζει την κατάργηση, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, του Gold Standard από τον Roosevelt που στην ουσία ήταν κατάσχεση του χρυσού των Αμερικανών πολιτών. Ό,τι δηλαδή είχε κάνει ο Κάρολος Α’ με το απόθεμα χρυσού των Άγγλων εμπόρων προκειμένου να κάνει εμφύλιο με τους Κοινοβουλευτικούς. Τότε βέβαια ο χρυσός επιστράφηκε και ο Κάρολος έχασε το κεφάλι του, αλλά με τη θέσπιση της Τράπεζας της Αγγλίας μερικές δεκαετίες μετά ένα τέτοιο μέτρο έγινε σύνηθες. Συγκεκριμένα η Τράπεζα της Αγγλίας ανέστελλε την εξόφληση σε χρυσό κάθε φορά που είχε πόλεμο (ύπαρξη πλήρους αποθέματος χρυσού επέβαλλε μόνο ο νόμος του Peel το 1832 αν θυμάμαι καλά). Ελλείψει της Κεντρικής της Τράπεζας δεν μπορούμε να πούμε πως δεν θα είχε δημιουργηθεί ποτέ Βρετανική αυτοκρατορία, απλά θα είχε αργήσει και πιθανώς να είχε μικρότερο μέγεθος και μεγαλύτερη ζωή, χωρίς δηλαδή να απασχολεί άχρηστες εκτάσεις. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στους καιρούς μας. Η αλματώδης ανάπτυξη όποτε αυτή παρουσιάζεται (δεκαετία ’20, δεκαετία ’90) ακολουθείται από μια κρίση, για τον απλούστατο λόγο πως είναι λίγο-πολύ τεχνητή, καθώς οφείλεται στην εισαγωγή χρήματος στις αγορές, είτε με τη μορφή επιχορηγήσεων είτε με τη μορφή πιστωτικής ευκολίας. Αυτό παραμορφώνει τη σχέση προσφοράς-ζήτησης όπως και την επενδυτική σκόπευση. Δηλαδή αν με περιορισμένο budget θα ικανοποιούσα τους πιο σημαντικούς ιεραρχικά στόχους μου ως επιχειρηματίας (αλλά και ως καταναλωτής) με την χρηματική περίσσεια τρέχω να ικανοποιήσω και λιγότερο σημαντικούς ως και ασήμαντους. Έτσι θα μιλούσαν οι «Αυστριακοί».
Αυτό που μένει λησμονημένο είναι πως ιστορικά Free Banking υπήρξε στα μέσα του 18ου –μέσα 19ου αι. στη Σκωτία από πολλές μικρές Τράπεζες που εξέδιδαν χρήμα με πλήρες απόθεμα χρυσού. Στην περίπτωση του Free Banking δεν χρειάζεται καμία «πίστη», μόνο χρυσός. Ελλείψει κοινής κάλυψης από μια Κεντρική τράπεζα κάθε τράπεζα είναι εκτεθειμένη στην άλλη με αποτέλεσμα να έχει πλήρη αποθέματα στα υπόγεια της, αλλιώς χρεοκοπεί.
Ο Φιλελευθερισμός χρειάζεται μικρή κλίμακα και όχι βιβλικά τέρατα.
Η πηγη του προβληματος παραμενει,ο αμερικανος καταναλωτης δεν εχει τη δυνατοτητα να αποπληρωσει τα στεγαστικα δανεια και ταυτοχρονα η αξια των σπιτιων πεφτει.επισης δεν υπαρχει ρευστοτητα η μια τραπεζα δεν δανειζει την αλλη .αυτα τα δυο δεν εχουν απαντηθει απο τη κυβερνηση μπους ουτε απο τουσ υποψηφιους προεδρους.”Αντί να ανακουφίσει τους αγχωμένους πολίτες τους φορτώνει με νέα προβλήματα και εν δυνάμει αδιέξοδα”αυτη ειναι η πηγη του κακου κι αυτη πρεπει να θεραπευσει
Στην Αμερική υπήρξαν αντιδράσεις για το σχέδιο Πώλσον. Στην Ευρώπη που η αριστερά έμαθε τον κόσμο να προσδίδει θετικό πρόσιμο στις κρατικές παρεμβάσεις τέτοια σχέδια κρατικής υποστήριξης χειμαζόμενων κερδοσκόπων θα περάσουν εύκολα. Αυτή υπήρξε η κληρονομιά της Αριστεράς. Με τις υγείες μας.
χαιρομαι ιδιατέρως που προστιθεται αλλη μια αποτυχια στη θεωρια του νεοφιλελευθερισμου. Πια η εννοιες της ατομικότητας δεν θα πηγαίνουν πλαι πλαι με αυτη τη δογματικη θεωρία. Πια ο ατομισμός ζει εκτος …δεν έχει πατριδα. Τώρα οτι και να πειτε εχετε αποτυχει όπως απότυχε η σοβιετική ένωση. φυγετε απο το προσκήνιο με περηφάνεια τουλαχιστον. Απλά φύγετε.
Ζούμε στο κατώφλι μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής ανασυγκρότησης,
οι τράπεζες λαβωμένες αναζητούν συμμάχους,
παγκόσμιος φόβος σε μια στιγμή,
παράξενα έντονοι οι καιροί…
Καθόμαστε, κοιτάμε τα γεγονότα και δε πιστεύουμε ότι μπορούμε σα χώρα και σα λαός να το εκμεταλλευτούμε.
Κάποτε ήμασταν ικανοί και άξιοι…
Ακόμα ειμαστε…
Αρκεί να θυμόμαστε ότι σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι ένα φαινόμενο μαζικής ψυχολογίας που αυτο-επανατροφοδοτείται. Όταν όλοι μας (όπως συνέβει και σε μένα) σταματήσουμε να αγοράζουμε έναν καφέ από το κυλικείο της γειτονιάς μας, τα κυλικεία της γειτονιάς μας θα κλείσουν σε λίγες βδομάδες. Όλοι οι εργαζόμενοι σ’αυτά θα μείνουν άνεργοι και με τη σειρά τους θα περιορίσουν τις δαπάνες τους όσο περισσότερο γίνεται. Άρα λ.χ. ένας μεγάλος αριθμός πελατών καταστημάτων που πουλούν ρούχα ή παπούτσια θα πάψουν να υπάρχουν. Με μειωμένους τζίρους πολλά απ’ αυτά τα καταστήματα θα κλείσουν με συνέπεια ένα νέο κύκλο ανέργων κ.ο.κ.. Δεν πιστεύω ότι όλο αυτό το φαινόμενο σε μορφή χιονοστιβάδας είναι αναγκαίο για την πατρίδα μας. Η Ελλάδα λίγο θα πρέπει να επηρεστεί από αυτή τη διεθνή κρίση για τους παρακάτω λόγους:
-Η πατρίδα μας (δυστυχώς τον υπόλοιπο καιρό, αλλά ευτυχώς γιαυτή την περίσταση) δεν έχει σημαντικές εξαγωγές. Έτσι δεν θα έχουμε να φοβηθούμε ότι θα κλείσουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες μας γιατί δεν έχουμε.
-Οι τράπεζές μας δεν έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά σε “κακά” δάνεια (subprime rate loans) όπως έκαναν οι αμερικανικές που χρεωκόπησαν. Συνήθως δε, εξασφαλίζουν τα δάνεια που δίνουν με αρκετά καλές υποθήκες ακινήτων.
-Οι εισαγωγές προϊόντων που κάνουμε (και είναι πολύ περισσότερες από τις εξαγωγές μας) μπορεί τώρα να είναι δυνατόν να τις κάνουμε και με καλύτερους όρους.
-Η γεωργία μας θα πρέπει να επηρεαστεί ελάχιστα, αφού ελάχιστα από τα γεωργικά προϊόντα εξάγονται.
-Η κατασκευή δεν θα πρέπει να επηρεαστεί από αυτή τη κρίση αφού κινείται στο μεγαλύτερο μέρος της, από εγχώρια ζήτηση. Είναι βέβαια αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια επηρεάστηκε από άλλους παράγοντες όπως η αύξηση του ΦΠΑ, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών, ο υπερδιπλασιασμός του κόστους αδειοδότησης, η αύξηση των επιτοκίων κ.α..
-Σε ότι αφορά στον τουρισμό μας, ευτυχώς θα περάσει μισός περίπου χρόνος μέχρι τη στιγμή που θα αρχίσουμε να το αισθανόμαστε, και ας ελπίσουμε μέχρι τότε ότι οι πελάτες μας θα αισθανθούν αρκετά έντονη την αναγκη για διακοπές ή (ακόμα καλύτερα) ότι η διεθνής ύφεση θα έχει αρχίσει να υποχωρεί.
Φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος για να επηρεαστεί η Ελληνική οικονομία σημαντικά είναι η κακή ψυχολογία των Ελλήνων. Είναι σαν να φοβηθούμε ότι οι τράπεζες δεν θα έχουν να μας δώσουν πίσω τις καταθέσεις μας και να πάμε όλοι μαζί από αύριο να κάνουμε αναλήψεις. Τότε θα πετύχουμε αυτό ακριβώς που φοβόμαστε: οι τράπεζες δεν θα έχουν (ποτέ δεν έχουν!) αρκετά χρήματα για να επιστρέψουν σ’ όλους τους καταθέτες τους όλες τους τις καταθέσεις. Αναρωτιέμαι αν η προσφορά της κυβέρνησης για ενίσχυση των Ελληνικών τραπεζών (που απ’ ότι φαίνεται αυτές δεν χρειάζονται) βοηθάει καθόλου στο θέμα της μαζικής ψυχολογίας. Το ίδιο αμφιβάλλω και για την εγγύηση των καταθέσεων (υπήρξε ποτέ κίνδυνος γιαυτές?).
Ύστερα απ’ όλες αυτές τις σκέψεις, νομίζω ότι αύριο πρέπει να αγοράσω έναν καφέ απ’ όποιο κυλικείο βρω μπροστά μου.
Όπως και στις αρρώστιες το σωστό φάρμακο δεν είναι πάντα το ίδιο. Είμαι σίγουρος ότι το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος για την Ελληνική οικονομία είναι η κακή ψυχολογία όλων.
Αν και οπαδός της ελεύθερης οικονομίας, νομίζω ότι σε εποχές σαν τις τωρινές θα μπορούσε να λάμψει η προσέγγιση της κρατικής παρέμβασης. Δεν είμαι σίγουρος αν ο σωστός δρόμος είναι αυτός της ενίσχυσης των τραπεζών. Δεν φαίνεται να είναι κανείς σίγουρος (ούτε καν οι ίδιες οι τράπεζες) ότι χρειάζονται ενίσχυση.
Θα με εντυπωσίαζε -ωστόσο- μία θαρραλέα κρατική παρέμβαση προς κάποιες άλλες κατευθύνσεις:
1. κρατική παρέμβαση στο κομμάτι της ψυχολογίας του κόσμου. Συγκεκριμένα, θεωρώ μικρής σημασίας (εννοώ μικρής αρνητικής σημασίας) το να “τρέξει” η κυβέρνηση και να εγγυηθεί τις καταθέσεις. Νομίζω ελάχιστοι ανησύχησαν ποτέ γιαυτές. Θα είχε επομένως μία μικρή ευεργετική επίδραση αν οι δηλώσεις της κυβέρνησης ήταν προς την αντίθετη κατεύθυνση (ότι δηλ. η Ελληνική οικονομία και οι Ελληνικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν και συνεπώς οι εγγυήσεις είναι τελείως περιττές). Πριν από τις προεκλογικές αναμετρήσεις όλες οι πολιτικές παρατάξεις μοιράζουν αφειδώς υποσχέσεις για τα φοβερά πράγματα που θα κάνουν αν εκλεγούν. Δεν θα μπορούσαν και τώρα να δημιουργήσουν ένα θετικό κλίμα (αντί να επιτρέψουν σ’αυτό το αρνητικό κλίμα να κυριαρχήσει στις πεποιθήσεις όλου του κόσμου της αγοράς) λέγοντας πράγματα που μπορεί να είναι και κάπως αισιόδοξα? Ξέρω -από την ιστορία- ότι ο Κολοκοτρώνης πριν από την μάχη εμψύχωνε τους μαχητές του λέγοντάς τους και μερικά ψέματα ακόμα. Χάρις σ’αυτό κέρδισε αρκετές μάχες. Μία μάχη δίνει και τώρα η Ελλάδα. Δεν είναι μάχη με ξίφη, αλλά όλοι ξέρουμε ότι οι λέξεις μπορούν να είναι πιο δυνατές απ’ τα ξίφη.
2. κρατική παρέμβαση στο κομμάτι της οικονομικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα, νομίζω ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να εξαγγελθούν μία σειρά από μεγάλα έργα υποδομών από τα οποία έχει τόση ανάγκη η πατρίδα μας. Αφού καθόμαστε που καθόμαστε (ειδικά στον χώρο των τεχνικών εταιριών), το που θα βρίσκαμε τα χρήματα είναι μικρής σημασίας. Θα άξιζε να το κάνουμε ακόμα κι αν χρειαζόταν να τα τυπώσουμε μόνοι μας. Δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο να καταφύγουμε εκεί, άλλωστε θα είναι ένα είδος επένδυσης για το μέλλον της πατρίδας μας. Σίγουρα θα αποδώσει όταν το ελληνικό φορτηγό που μεταφέρει προϊόντα από την αποθήκη στο σούπερ μάρκετ, θα χρειάζεται τον ίδιο χρόνο που θέλει και το γερμανικό για την ίδια δουλειά. Προς το παρόν οι συμπατριώτες μας ξοδεύουν 1/10 του 24ώρου τους σταματημένοι πίσω από την εξάτμιση ενός άλλου αυτοκινήτου σε όλα τα μποτιλιαρίσματα όλων των δρόμων της Ελλάδας. Η ανάγκη της χώρας για υποδομές δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Αρκεί κανείς να δει την μποτιλιαρισμένη Αττική οδό. Πολύ λίγο, πολύ αργά!
3. Μήπως μία μείωση του ΦΠΑ θα μπορούσε να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα τόσο που τα συνολικά έσοδα να είναι τελικά περισσότερα απ’ ότι πριν. Μήπως αυτός δεν είναι ο στόχος της δημοσιονομικής πολιτικής να αυξήσει τα συνολικά έσοδα (κι όχι τα έσοδα ανά συναλλαγή)? Μήπως μειώσεις και σε άλλους φόρους και συντελεστές θα είχαν πιθανώς ίδιες ευεργετικές επιτπώσεις?
Μήπως η πατρίδα μας χρειάζεται θαρραλέα μέτρα και πολιτικές (κι ας έχουν μέσα τους και κάποιο κίνδυνο). Μήπως πρέπει οι περισσότερο ειδικοί απ’ όλους στη διπλωματία (οι πολιτικοί μας ηγέτες), αυτή την δύσκολη ώρα, να κάνουν το ποτήρι να φαίνεται σχεδόν έτοιμο να ξεχειλίσει αντί σχεδόν άδειο?
Μια άκρως ενδιαφέρουσα, παρουσίαση της μονεταριστικής θεωρίας, για μη ειδικούς: http://oode.wordpress.com/2008/11/27/money-debt/
Νομίζω εξηγει ικανοποιητικά γιατί ζούμε τέτοιους καιρούς…
[…] […]