H GM πτώχευσε. Και λοιπόν;
Ιούν 30th, 2009 | Γιώργος Καισάριος| Κατηγορία: Κόσμος, Οικονομικά |
Email This Post
|
Print This Post
|
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρόσφατη χρεωκοπία της μεγάλης αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας General Motors, απασχόλησε –και δικαιολογημένα- τα ΜΜΕ της χώρας μας. Όμως, ακόμα πιο σημαντικό, είναι ίσως ένα γεγονός που αποσιωπήθηκε σχεδόν τελείως: ότι η χρεωκοπία της General Motors αντιπροσωπεύει πάνω απ’ όλα την ολοκληρωτική χρεωκοπία της θεωρίας των πανίσχυρων «παγκόσμιων μονοπωλίων», με την οποία έχουν γαλουχηθεί γενεές επί γενεών στην Ελλάδα. Αυτό που έδειξε η κατάρρευση της GM είναι ότι τα «πανίσχυρα μονοπώλια» υπόκεινται στους ίδιους κανόνες ανταγωνισμού, όπως το γειτονικό εμπορικό κατάστημα της γειτονιάς μας. Αυτοί οι κανόνες υπαγορεύουν ότι για να επιβιώσει κάποιος, θα πρέπει να πουλάει ένα ποιοτικό προϊόν, σε μια τιμή που να είναι πρόθυμος να πληρώσει ο καταναλωτής.
Δυστυχώς, για την GM (και τους μετόχους της) δεν τα κατάφερε και τόσο καλά. Για πολλά χρόνια, παρήγαγε αναχρονιστικά προϊόντα και ουδέποτε έλαβε την τιμή της βενζίνης υπόψη όταν σχεδίαζε αυτοκίνητα. Όταν, λοιπόν, ανέβηκαν πάρα πολύ οι τιμές του πετρελαίου και ήρθε και η ύφεση, αποκαλύφτηκαν οι αδυναμίες στο μοντέλο λειτουργίας της και ότι αδυνατούσε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της.
Το ερώτημα όμως είναι το εξής: και τι έγινε που πτώχευσε η μεγαλύτερη βιομηχανική εταιρεία στον κόσμο; Θα έρθει το τέλος του κόσμου ή δεν θα κατασκευάζει κανείς πλέον αυτοκίνητα;
Η απάντηση είναι όχι. Θα πάρουν μερίδιο αγοράς άλλες επιχειρήσεις -πάντα κάποιος θα κατασκευάζει αυτοκίνητα. Επιπλέον, η οντότητα GM θα συνεχίσει να υπάρχει, απλά θα λειτουργεί υπό νέα διεύθυνση. Αυτό, όμως, που λίγοι συνειδητοποιούν είναι ότι η πτώχευση της GM είναι κάτι το θετικό για την αγορά και την οικονομία και, προπάντων, για το βιοτικό επίπεδο όλων μας.
Ο Αυστριακός νεομαρξιστής οικονομολόγος, Joseph Schumpeter -που είχε τον ίδιο θαυμασμό με τον Μαρξ για την τεράστια δημιουργική δύναμη του καπιταλισμού- έκανε γνωστή την έννοια της “δημιουργικής καταστροφής”. Σύμφωνα με τον Schumpeter, η δημιουργικότητα των επιχειρήσεων δημιουργεί τα δεδομένα για μακροχρόνια ανάπτυξη, παρόλο που κατά τη διάρκειά της, καταστρέφονται μεγάλες εταιρείες που, πολλές φορές, απολαμβάνουν ακόμα και μονοπωλιακό καθεστώς.
Αυτό ακριβώς έγινε με την GM. Ρευστοποιήθηκε μια πολύ μεγάλη και μη παραγωγική εταιρεία, που παρήγαγε προϊόντα που δεν αγόραζε ο κόσμος και θα αντικατασταθεί με μια άλλη εταιρεία, με καθαρό ισολογισμό και ένα πιο ευέλικτο σχήμα. Η παλαιά διοίκηση έφυγε, ήρθαν καινούργια πρόσωπα και πολλές μονάδες θα κλείσουν ή θα πουληθούν σε τρίτους, που θέλουν να αναλάβουν το ρίσκο να συνεχίσουν να παράγουν αυτά τα αυτοκίνητα. Ήδη η Hummer & Saturn πουλήθηκαν, και σαν ανεξάρτητες εταιρείες θα έχουν άλλη στρατηγική και άλλο σχεδιασμό.
Η πτώχευση της GM εξυπηρετεί, πρώτα απ’ όλα, τα «συμφέροντα της προόδου», όπως θα έλεγαν και οι σύντροφοι στον Περισσό και παύει να υπάρχει μια απαρχαιωμένη εταιρεία. Η πτώχευση της GM επιβραβεύει τις υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου (και τους μετόχους αυτών) διότι έκαναν σωστά την δουλειά τους– αυτό σημαίνει δικαιοσύνη της αγοράς και του ανταγωνισμού. Η καινούργια GM θα είναι πιο μικρή και πολλές μονάδες θα πουληθούν σε τρίτους. Άρα, θα είναι πιο ευέλικτη … κάτι που δεν ήταν η χτεσινή GM. Η καινούργια GM θα μπορεί πιο γρήγορα να προσαρμοστεί έτσι ώστε να προσφέρει προϊόντα που θέλει η αγορά. Αυτό θα είναι καλό, διότι θα πιέσει και τους υπόλοιπους ανταγωνιστές να παράγουν ακόμα πιο ανταγωνιστικά και πρωτότυπα προϊόντα. Η ανάγκη για καινοτόμα προϊόντα θα πιέσει την GM αλλά και τους ανταγωνιστές να εντείνουν την έρευνα για τα αυριανά οικολογικά αυτοκίνητα. Οι καταναλωτές θα έχουν ακόμα μεγαλύτερη ποικιλία αυτοκινήτων σε ανταγωνιστικές τιμές.
Άσχετα αν στην Ελλάδα δεν μπορούμε να καταλάβουμε αυτές τις έννοιες (και επιμένουμε να σώσουμε την ΕΝΚΛΩ και άλλες απαρχαιωμένες επιχειρήσεις), σημασία έχει ότι έτσι λειτουργεί η αγορά και η πραγματική οικονομία. Φυσικά, στην όλη ιστορία υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι. Ας αρχίσουμε με τους χαμένους. Αυτοί που έχασαν από την πτώχευση της GM είναι, κυρίως, οι μέτοχοι και οι ομολογιούχοι. Οι μέτοχοι διότι εμπιστεύτηκαν μια διοίκηση που δεν έκανε καλά τη δουλειά της και οι ομολογιούχοι διότι δάνεισαν μια απαρχαιωμένη εταιρεία με πολλή μόχλευση. Με λίγα λόγια, αυτοί που έχασαν ήταν οι κεφαλαιούχοι. Σαφώς χαμένοι θα είναι και πολλοί εργαζόμενοι, που θα απολυθούν το προσεχές διάστημα. Αυτό, όμως, έχει περισσότερο να κάνει με την οικονομική ύφεση και την τρομερά μειωμένη ζήτηση, παρά με ο,τιδήποτε άλλο. Ακόμα, όμως, και αν δεν είχε να κάνει με την τωρινή ύφεση και έκλεινε η GM, απλά λόγω επιχειρηματικών λαθών, το θέμα είναι ότι η δημιουργική καταστροφή θα δημιουργήσει άλλες θέσεις εργασίας, πολλές φορές σε διαφορετικούς κλάδους.
Στο τέλος της ημέρας, η διαδικασία της δημιουργικής καταστροφής (creative capital destruction) ανακατανέμει τους παραγωγικούς πόρους μιας οικονομίας εκεί που χρειάζονται περισσότερο διότι φεύγουν από την εικόνα οι μη παραγωγικές και απαρχαιωμένες επιχειρήσεις. Αυτό ανεβάζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων και επικεντρώνει τους πόρους εκεί που έχουν την καλύτερη δυνατότητα να παράγουν κάτι το καινοτόμο, ανταγωνιστικό σε τιμή και χρήσιμο. Η διαδικασία της δημιουργικής καταστροφής ωφελεί την αγορά και την οικονομία και πάνω από όλα, είναι ο κύριος λόγος για την πρόοδο του ανθρώπου και για το αυξημένο βιοτικό επίπεδο, που απολαμβάνουμε όλοι τα τελευταία 100 χρόνια.
Γιώργος Καισάριος
—————————————————————
Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στις 20/6/2009 στο newstime.gr
Πολύ καλό το άρθρο, δύο παρατηρήσεις μόνο:
-Η GM δεν χρεωκόπησε όπως εννοούμε στην Ευρώπη, αλλά έκανε file for Chapter 11 για να προστατευτεί από τους creditors (το οποίο είναι ένα βήμα ΠΡΙΝ την χρεωκοπία). Έτσι αντί για ρευστοποίηση, η GM έχει την ευκαιρία για ένα διάστημα να αναδιοργανωθεί χωρίς την πίεση του χρέους. Είναι η “δεύτερη ευκαιρία” που προσφέρει ο “άγριος” καπιταλισμός των ΗΠΑ.
-Ο όρος που χρησιμοποιεί ο Schumpeter είναι “creative destruction” και όχι “creative capital destruction”. Έχει σημασία γιατί δεν υπάρχει απαραίτητα καταστροφή κεφαλαίου…
Σχετικό post με Schumpeter:
http://e-roosters.blogspot.com/2008/09/its-schumpeter-stupid.html
Στο βιβλίο του “Καπιταλισμός, σοσιαλισμός και δημοκρατία” o Joseph A Schumpeter έδειξε σαφώς ότι δεν συμμερίζεται τις θεωρίες του K Marx. Στους θεωρούμενους νεομαρξιστές P M Sweezy, P Baran, E Mandel το έργο του Schumpeter δεν βρήκε απήχηση.
“νεομαρξιστης” ο Schumpeter;
Όσο και ο Max Weber!
Τι παρανόηση!
Καλό θα ήταν να διαβάζουμε τα πρωτότυπα έργα των συγγραφέων πριν τους χαρακτηρίσουμε.
Για τον Schumpeter συγκεκριμένα, ο Marx είναι “καλός κοινωνιολόγος αλλά μέτριος οικονομολόγος”.
Ηρωικότερο πανηγυρικό για τον Καπιταλισμό από αυτόν του Schumpeter στο Capitalism, Socialism & Democracy και τόσο μεστές απάντησεις στις υστερίες της Αριστεράς δεν θα βρούμε πουθενά αλλού….
Δηλαδή κε Καισάριε εννοείτε ότι τα αυτοκίνητα της Ford ή της Alfa Romeo ήταν “αναχρονιστικά προϊόντα”; Ελάτε τώρα… ήταν πολύ αξιόλογα αυτοκίνητα, που έκαιγαν κανα δυο λίτρα βενζίνης παραπάνω ανα 100χμ. Αυτό από μόνο του δεν αρκεί για να εξηγήσει την πτώχευση της εταιρείας…
Επίσης, μην ξεχνάμε ότι πίσω από τις “δημιουργικές καταστροφές” και άλλα τέτοια όμορφα θεωρήματα κρύβονται ανθρώπινα δράματα, καταστροφές των κόπων ακόμη και μιας ζωής και γενικά πολύς πόνος, για αυτούς που βρέθηκαν στη λάθος θέση την λάθος ώρα… Αν έχετε άντερα να πάτε να τα πείτε όλα αυτά στον 40χρονο ή 50χρονο εργαζόμενο που τον πέταξαν σαν στυμένη λεμονόκουπα ένα ωραίο πρωί, αν και ήταν καθόλα συνεπής στη δουλειά του και δυσκολεύεται να βρει αλλού αξιοπρεπή εργασία, αφού στη θέση του υπάρχουν νεαρότεροι περισσότερο ευεπίφοροι σε ανάλογο ξεζούμισμα… κάπου εκεί, αν είστε έντιμος και ειλικρινής με τον εαυτό σας, θα αποδεχτείτε την κατάρευση και την εκ των γεγονότων απαξίωση των θεωριών σας.
Η δε “κατάρευση” γράφεται με 2ρ, δηλαδή κατάρρευση, συγγνώμη για την εκ παραδρομής ανορθογραφία.
Πριν από δυο τρία χρόνια , η Τογιότα και η GM είχαν περίπου τα ίδια ετήσια έσοδα από πωλήσεις οχημάτων. Μόνο που η Τογιότα έκανε δυο τρία χιλιάρικα κέρδη ανα όχημα ενώ η GM έμπαινε ΠΟΛΥ χοντρά μέσα. Όποιος ξέρει τι εστί συνδικάτο εργαζομένων στις αμερικάνικες αυτοκινητοβιομηχανίες , μπορεί να καταλάβει και το γιατί
@Allan Dallon:
Couldn’t agree more, η GM και η Chrysler βγάζουνε πολύ καλά και δημοφιλή αυτοκίνητα, το πρόβλημα ήτανε στο υψηλό εργατικό κόστος σχετικά με τους Ασιάτες…
Βρήκα και τα ακριβή νούμερα και κάνω μια διόρθωση :
Το 2007 , η Τογιότα και η GM πούλησαν τον ίδιο αριθμό οχημάτων (όχι απαραίτητα ίδια έσοδα )
Για την ακρίβεια πούλησαν από 9.37 εκατομμύρια οχήματα. Η Τογιότα έκανε κέρδος 1800 $ ανά όχημα ενώ η GM έιχε ζημία 4.100 $ ανα όχημα
Sanctuary , τα Φορντ δεν τα βγάζει h GM.Μάλλον Οπελ εννοείς
“…η GM και η Chrysler βγάζουνε πολύ καλά και δημοφιλή αυτοκίνητα, το πρόβλημα ήτανε στο υψηλό εργατικό κόστος σχετικά με τους Ασιάτες.”
Ευτυχώς και ένας ειλικρινής που εντοπίζει τη σχέση ανάμεσα στην κερδοφορία μιας επιχείρησης και το κόστος της εργατικής δύναμης που η επιχείρηση εκμεταλλεύεται.
πιστεύω ότι η GM πρέπει να σωθεί με κάθε τρόπο.
κι αυτό διότι η καινούρια Camaro είναι απλά υπέροχη και πρέπει να την αποκτήσω.
http://microsite.chevrolet.com/allnewcamaro/#
Πραγματι πρεπει να αφησουμε την βιομηχανικη βαση της Δύσης να παραδοθεί στους μερκαντιλιστες – φετιχιστες των εξαγωγων Ασιατες. Αυτο που εχουμε σημερα κάθε αλλο παρα ελεύθερο εμπόριο είναι. Οι κυβερνησεις της Κορεας, Ιαπωνιας και κυρίως της Κινας ακολουθούν μια πολυ ενεργητική βιομηχανικη πολιτική. Περιοριζουν τις εισαγωγες και προστατεύουν του καταναλωτές τους απο τον ξενο ανταγωνισμό. Παραλληλα στηριζουν την ντοπια αποταμιευση και τις επενδύσεις εις βαρος της καταναλωσης και των μισθων. Η κομμουνιστικη κυβερνηση της Κίνας, μεσω του χρηματοπιστωτικου τομέα που εχει κατω απο τον απολυτο ελεγχο της, εχει την δυνατοτητα να κατευθυνει τις επενδυσεις και την χρησιμοποιηση των παραγωγικων συντελεστων σε οποιο κλαδο της οικονομίας επιθυμεί. Παραχωρει δεκάδες κινητρα στις εξαγωγικες επιχειρησεις ενω υποκοστολογει τα διαφορα inputs της παραγωγης. Με αυτο τον τρόπο αυξανει τα εμπορικα πλεονασματα και δημιουργει παγκοσμιες ανισορροπίες στο παγκόσμιο εμποριο. Ο συγγραφεας του αρθρου γνωριζει οτι η ανταγωνιστικοτητα κοστους του Ιαπωνικου tradable sector βελτιωθηκε κατα 50% σε σχεση με την ευρωζωνη εξαιτίας της παρεμβατικής πολιτικής της BoJ την περίοδο 2003-2004;
Ποια ήταν η πορεία των Ιαπωνικών εξαγωγών αυτοκινήτων την περίοδο αυτή; Μήπως η Ιαπωνία εγινε ξανα ο μεγαλύτερος παραγωγός αυτοκινήτων ξεπερνωντας της ΗΠΑ;
Καποιος παρατηρητικος θα διαπιστώσει οτι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι για τα κομμάτια της GM ειναι Κινεζικές επιχειρήσεις που στηριζονται απο κρατικές τράπεζες.
Οι νεοφιλελευθεροι απολογητες της παγκοσμιοποιησης και του δηθεν ελευθερου εμπορίου θελουν να παραδωσουν την βιομηχανικη και επιστημονικη βαση της Δύσης στα sovereign wealth fund και στην κεντρικη τράπεζα της Κίνας..
Υ.Γ. Η μόνη χώρα η οποία απέφυγε την αποβιομηχάνιση και την πτώση του μεριδίου της στις παγκόσμιες εξαγωγές ηταν η Γερμανία. Βέβαια για να το πετύχει αυτό έχει καθηλώσει τους πραγματικούς μισθούς και την κατανάλωση στα επίπεδα του 2000. Αυτό ονειρεύονται κάποιοι για την μεσαία τάξη;
καλά όλα αυτά αλλά η Τογιότα , τι σχέση έχει με την Κίνα ; Οχι μόνο είναι γιαπωνέζικη αλλά έχει και πολλά εργοστάσια μέσα στις ΗΠΑ ! ( και την Ευρώπη βεβαίως )
Μονοπώλιο μπορεί να είναι όχι μία αλλά ένα καρτελ εταιρειών, οι οποίες εφαρμόζουν εναρμονισμένες πρακτικές (και μη μου πείτε οτι η επιτροπή ανταγωνισμού θα τις σταματήσει!). Επίσης, τα μονοπώλια δημιουργούνται εξαιτίας της κυριαρχίας του πανίσχυρου χρηματιστικού κεφαλαίου (βλ. “Ιμπεριαλισμός”, Λένιν). Αυτά που ζούμε σαν “κρίση” περιγράφονται απο το 1900, και είναι αναπόσπαστο στοιχείο του καπιταλισμού.
Ο απλός νόμος της προσφοράς-ζήτησης, λέει οτι η προσφορά (παραγωγή), εξαρτάται απο τη ζήτηση. Όλο αυτό το διάστημα ασχολούμαστε με τα αποτελέσματα της κρίσης, την πτώση της παραγωγής και το κλείσιμο των εργοστασίων. Φυσικά γιατί αυτό συμφέρει! Δεν είναι τρελοί οι καπιταλιστές να δείξουνε στον κόσμο την αιτία της κρίσης! Δηλαδή τη μείωση της ζήτησης! Και γιατί αυτή είναι μειωμένη; Πολύ απλά γιατί ο…πολίτης – καταναλωτής ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ = ΛΕΦΤΑ ! Τα καταναλωτικά δάνεια δεν είναι δύναμη! Είναι χρέος!
Το θέμα απο δω και πέρα είναι πως ή θα αυξηθούν οι μισθοί – αναδιανομή του συσωρευμένου χριματιστικού κεφαλαίου, ή θα γίνει λαική επανάσταση γιατί ο…πολίτης – καταναλωτής δεν θα εχει να χάσει πια τίποτα, ή θα γίνει πόλεμος στο όνομα της θρησκείας ή της “ελευθερίας” (μετά τη Ρωσική επανάσταση, οι καπιταλιστές δεν θα επέτρεπαν να ξαναγίνει κάτι τέτοιο! Προτιμούν έναν προσοδοφόρο πόλεμο!)
Δεν έχουν άδικο οι σύντροφοι παραπάνω . Είναι γνωστό οτι οι αυτοκινητοβιομηχανίες του σιδηρου παραπετάσματος ( πχ Τράμπαντ ) όχι μόνο δεν εκμεταλλέυονταν τους εργαζομένους τους (οι οποίοι δούλευαν για το καλό της “κενωνίας” ) αλλά έφτιαχναν τόσο καλά και δημοφιλή αυτοκίνητα που έπρεπε να περιμένεις 10 – 15 χρόνια στην αναμονη΄για να πάρεις ένα
Αυτά δε που ζούμε έχουν όντως περιγραφεί εδώ και πολλά χρόνιααλλά από ανθρώπους που ήξεραν και λίγα οικονομικά και είναι αποτέλεσμα του χάρτινου χρήματος, του τραπεζικού συστήματος μερικού αποθεματικού και της τεράστιαςστρέβλωσης που επέφερε η τρομερη΄δύναμη των συνδικάτων.
Πως καταφερνεις και παραμυθιαζεις τον κοσμο?
Οι ανταγωνιστικες τιμες και τα “πρωτοποριακα προϊοντα” που φτιαχνουν οι κινεζοι εκλεισαν εκατονταδες-χιλιαδες εργοστασια και μικρομεσαιες επιχειρησεις σε ολη την Ευρωπη και την Αμερικη. Με την υπογραφη για την απελευθερωση των εισαγωγων απο τις Ασιατικες χωρες υπογραψαμε και την καταδικη μας. Τελος η παραγωγη στην Ελλαδα, Ευρωπη, Αμερικη. Η παραγωγη πηγε ολη στην Κινα, το χρημα πηγε ολο στην Κινα.
Πως να ανταγωνιστης το φθηνο εργατικο?
Μηπως με καινοτομα προϊοντα?
Μηπως νομιζεις οτι οι κινεζοι δεν θα τα βγαλουν σε φθηνοτερη τιμη?
Δεν ειχες ποτε σου επιχειρηση και δεν ξερεις τι σου γινεται στην πραξη, στη θεωρια ολα ειναι ωραια.
Ξεχασα να εκφρασω το θαυμασμο μου στον αντι και στον κ. Καττιρελη