Δεξιά-αριστερά: τα παράδοξα των ευρωεκλογών
Ιούν 28th, 2009 | Γιώργος Παγουλάτος| Κατηγορία: Γιώργος Παγουλάτος |
Email This Post
|
Print This Post
|
Oι ευρωεκλογές στην Ευρώπη ανέδειξαν νικήτρια την κεντροδεξιά μειώνοντας την εκπροσώπηση της κεντροαριστεράς. Αύξησαν τις έδρες ακροδεξιών και πρασίνων, εις βάρος της κόκκινης αριστεράς. Συνολικά, μπορεί να πει κανείς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετακινήθηκε προς τα δεξιά.
Παράδοξο πρώτο: Οι Ευρωπαίοι ζητούν σοσιαλδημοκρατική πολιτική αλλά ψηφίζουν κεντροδεξιά.
Δυο κεντρικά ζητήματα επηρέασαν καθοριστικά τη στροφή αυτή προς τα δεξιά: η οικονομική κρίση και η κοινωνική ανασφάλεια μεταξύ άλλων απέναντι στη λαθρομετανάστευση. Το πρώτο ζήτημα λειτούργησε κυρίως υπέρ της κεντροδεξιάς, το δεύτερο υπέρ της ακροδεξιάς.
Οπου οι πολίτες θεώρησαν ότι η εθνική τους κυβέρνηση αντιμετώπισε επαρκώς την οικονομική κρίση, προτίμησαν το κυβερνών κόμμα (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Πολωνία, κλπ). Στην Ισπανία καταψήφισαν την κυβέρνηση Θαπατέρο, αλλά με ένα οριακό 2%, εντυπωσιακό με μια ανεργία 20%! Σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, για διαφορετικούς λόγους, η καταψήφιση της κυβέρνησης έλαβε χαρακτήρα γενικευμένης αποδοκιμασίας: στη Βρετανία και στην Ελλάδα. Γενικά όμως, η οικονομική κρίση ενίσχυσε τις (ως επί των πλείστον κεντροδεξιές) κυβερνήσεις αρκεί να αντέδρασαν με στοιχειώδη αποτελεσματικότητα. Δεν αλλάζεις καπετάνιο στη μέση της καταιγίδας.
Και εδώ έρχεται το παράδοξο. Οι κυβερνητικές πολιτικές τις οποίες ενέκριναν οι ψηφοφόροι ήταν πολιτικές με σαφή σοσιαλδημοκρατική και κεϊνσιανή απόχρωση: ενίσχυση των επιδομάτων ανεργίας και δαπανών κοινωνικής προστασίας, ανοχή σε υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα, παρέμβαση στο χρηματοπιστωτικό τομέα και ρύθμιση των φορολογικών παραδείσων, κρατική στήριξη μεγάλων βιομηχανιών. Πολιτικές πραγματισμού, άλλωστε, σε συγκυρία ύφεσης. Τέτοιες πολιτικές εφάρμοσαν οι κεντροδεξιές κυβερνήσεις που ενισχύθηκαν στις ευρωεκλογές. Η ψήφος προς την κεντροδεξιά (σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, κλπ) ήταν ψήφος εμπιστοσύνης στο «ευρωπαϊκό» «ηπειρωτικό» μοντέλο της ρυθμιζόμενης, κοινωνικής οικονομίας της αγοράς και του κοινωνικού κράτους. Βοήθησαν και οι εσωτερικές διαμάχες στη σοσιαλιστική αντιπολίτευση. Η κρίση κατέληξε να ενισχύσει την κεντροδεξιά, αφού την επανέφερε (έστω για την ώρα) στη μεταπολεμική παράδοση της «σοσιαλδημοκρατικής» κεϊνσιανής συναίνεσης.
Παράδοξο δεύτερο: Οι ψηφοφόροι αναζητούν την εναλλακτική πολιτική αλλά ανταμείβουν τη διαχειριστική αξιοπιστία. Ελκονται από το διαφορετικό αλλά εμπιστεύονται το δοκιμασμένο.
Η οικονομική κρίση δημιούργησε μια διάχυτη αίσθηση ότι ο διεθνής και ευρωπαϊκός καπιταλισμός χρειάζεται ουσιώδεις διορθώσεις και μεταρρυθμίσεις. Οι μετρήσεις αποτυπώνουν μεγάλη δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων πολιτών για τις συνθήκες που οδήγησαν στην κρίση. Στρώματα που επλήγησαν από την κρίση αναζητούν διαφορετική πολιτική.
Σε αυτό το δίπολο παγιδεύτηκε η κεντροαριστερά. Η κρίση πλήττει δυσανάλογα τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, που τείνουν να εντοπίζονται στην αριστερά. Οπου όμως η κεντροαριστερά επιχείρησε να διατυπώσει μεταρρυθμιστικές εναλλακτικές που προχωρούσαν πέρα από τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις, την «πράσινη οικονομία» και την κεϊνσιανή αναθέρμανση, δεν έπεισε. Δεν ικανοποίησε τα ριζοσπαστικοποιημένα στρώματα, που επιθυμούσαν ρήξη με τον καπιταλισμό. Αλλά κυρίως κλόνισε την εμπιστοσύνη των πολύ μαζικότερων μεσαίων αστικών στρωμάτων, που δίνουν μεγάλη σημασία στην οικονομική σταθερότητα και διαχειριστική αξιοπιστία. Αλλωστε η σταδιακή υιοθέτηση ενός αξιόπιστου οικονομικού πραγματισμού από τη σοσιαλδημοκρατία στις δεκαετίες ’80-’90 ήταν αυτό που την κατέστησε κυβερνητικά ελκυστική. Και την διατήρησε στην εξουσία για πολλά χρόνια.
Οσοι καλούν την κεντροαριστερά να πάει αριστερότερα παραγνωρίζουν το δομικό δεδομένο ότι οι δυτικές κοινωνίες παραμένουν (παρά την κρίση) κοινωνίες πλειοψηφικών μεσαίων στρωμάτων που εργάζονται, λειτουργούν, καταναλώνουν και ευημερούν στον καπιταλισμό. Θέλουν ίσως μια άλλη ισορροπία κράτους και αγοράς, όχι όμως κι ένα διαφορετικό σύστημα.
Το πρόβλημα δεν είναι αντίστοιχο για την κεντροδεξιά. Ο κύριος κορμός ψηφοφόρων της στα περισσότερα κράτη-μέλη δεν υπέστησαν έντονα τις επιπτώσεις της κρίσης. Ανησυχούν περισσότερο για την επικείμενη αύξηση των φόρων που περιμένουν να επακολουθήσει.
Τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά υιοθέτησε τους θεσμούς του κοινωνικού κράτους και τον κεϊνσιανισμό. Σήμερα, απέναντι στην κρίση, εφαρμόζει πάλι την ίδια συνταγή: απαντά με κρατική παρέμβαση και ενίσχυση των κοινωνικών δαπανών. Εξουδετερώνει το συγκριτικό πλεονέκτημα της κεντροαριστεράς στην κοινωνική προστασία και την ανταγωνίζεται προνομιακά στο πεδίο της οικονομικής αποτελεσματικότητας και αξιοπιστίας. Και παίζει επιπλέον σε ένα ευνοϊκό έδαφος στο πεδίο της «τάξης και ασφάλειας». Ιδίως αν είναι διατεθειμένη να ενδώσει σε αυταρχισμό τύπου Σαρκοζί ή ξενοφοβικό λαϊκισμό τύπου Μπερλουσκόνι.
Γιώργος Παγουλάτος
—————————————————————-
Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 14/6/2009
Κυριε Παγουλάτε,
Τα περί λαθρομετανάστευσης φοβίζουν πολιτικά μόνο μια μικρή μερίδα, κατά βάση μη σκεπτόμενων ατόμων ή τόσο φοβισμένων που έτσι και αλλιώς η ψήφος τους παραπαίει όπως όταν τα φύλλα είναι έρμαια του ανέμου…
Οι Ευρωεκλογές δεν είναι ενδεικτικές των τοπικών εκλογών… διοτι κανείς δεν βλέπει το άμεσο στις ευρωεκλογές …
Το ακόλουθο δεν είναι Παράδοξο:
“Παράδοξο δεύτερο: Οι ψηφοφόροι αναζητούν την εναλλακτική πολιτική αλλά ανταμείβουν την διαχειριστική αξιοπιστία. Έλκονται από το διαφορετικό αλλά εμπιστεύονται το δοκιμασμένο»
Τα «αριστερότερα»:
“Όσοι καλούν την κεντροαριστερά να πάει αριστερότερα παραγνωρίζουν το δομικό δεδομένο ότι οι δυτικές κοινωνίες παραμένουν (παρά την κρίση) κοινωνίες πλειοψηφικών μεσαίων στρωμάτων που εργάζονται, λειτουργούν, καταναλώνουν και ευημερούν στον καπιταλισμό…”
αφορούν μόνο το λεκτικό μέρος του θέματος όπως εκείνα που διατυμπανίζουν οι Κομμουνιστάδες με τις Jaguar, τις Μεγα επιχειρήσεις και τα πολλά ακίνητα… λέγε με Γερμανός !!!
Ας μην είμαστε αφελείς…
ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΙΩΤΙΣΜΩΝ ΔΕΞΙΑ – ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΣ – ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ
Προς μια υπέρβασης των μειωτισμών Δεξιά – Αριστερά και Δεξιός – Αριστερός.
Ο Ιησούς Χριστός δίδαξε και την εξής ανοησία, μεταξύ των πολλών άλλων:
ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ, 18, 8 «Εάν το χέρι σου ή το πόδι σου σε σκανδαλίζει, κόψε το και ρίξε το μακρυά. Είναι καλύτερα για σένα να μπεις εις την ζωήν κουλός ή κουτσός παρά να έχεις δύο χέρια ή δύο πόδια και να σε ρίξουν στην αιώνια φωτιά». Αμέσως μετά λέει ακριβώς το ίδιο και για τα μάτια!
Κανείς ευτυχώς χριστιανός δεν εφάρμοσε τις εντολές αυτές, όπως άλλωστε και καμμιά άλλη.
Και ποιος να το περίμενε ότι οι εντολές αυτές θα εφαρμόζονταν στον χώρο της πολιτικής, εδώ κι έναν περίπου αιώνα!
Διότι τι θα πει αυτός είναι Δεξιός; Θα πει πως είναι ένας άνθρωπος που έκοψε και έριξε το αριστερό του χέρι, πόδι και μάτι, επειδή τον σκανδάλιζαν! Και τώρα είναι κουτσός, κουλός και μονόφθαλμός. Και παρ’ ότι δεξιός, ότι και να κάνει, το κάνει αδέξια.
Και δεν του φτάνει που ακρωτηρίασε τον εαυτό του, αλλά τον πιάνει μανία να ακρωτηριάσει και όλους τους άλλους, που δεν τους κόφτει να αυτοαακρωτηριαστούν, όπως να πούμε το έκαναν αυτό οι Αμερικανοί στους Βιετναμέζους ή στους Χιλιανούς.
Ακριβώς μάλιστα το ίδιο κάνει και ο Αριστερός άνθρωπος. Μόνο που αυτός κόβει και ρίχνει τα δεξιά του μέλη, επειδή αυτά είναι που τον σκανδαλίζουν. Κι αυτόν τον πιάνει μανία να ακρωτηριάζει τους άλλους που είναι Δεξιοί! Όπως να πούμε έκανε ο Στάλιν σε εκατομμύρια Ρώσους που μετά μανίας ήθελαν σώνει και καλά να κρατούν τα δεξιά τους μέλη. Ή όπως έκαναν οι ίδιοι στους Πολωνούς και στους Τσεχοσλοβάκους.
Ανάμεσα τώρα σ’ όλους αυτούς κάθομαι κι εγώ απορημένος. Επιθυμώ να περπατάω και με τα δυο μου τα πόδια. Και με το αριστερό και με το δεξί. Να εργάζομαι και με τα δυο μου χέρια, να βλέπω και με τα δυο μου μάτια, ν’ ακούω και με τα δυο μου αυτιά, να μυρίζω με τα δυο μου ρουθούνια, ν’ αναπνέω με τα δυο μου πνευμόνια.
Γυρίζω προς τους Δεξιούς να συνομιλήσω και πριν προλάβω ν’ αρθρώσω μια λέξη μ’ αποκαλούν κουμμούνι. Ρε παιδιά, να, τα έχω όλα τα δεξιά μου μέλη κι αγαπάω και την πατρίδα μου. Όχι, μου απαντούν, διότι έχεις και τα αριστερά, κι αυτό είναι εγκληματικό.
Γυρίζω προς τους Αριστερούς να συνομιλήσω και πριν προλάβω να πω μια λέξη μ’ αποκαλούν Χούντα και φασίστα. Ρε παιδιά, να, έχω πάνω μου όλα τα αριστερά μέλη μου. Όχι, μου απαντούν, διότι έχεις και τα δεξιά. Μα βρε καλά παιδιά, αγαπάω και την πατρίδα μου σας λέω. Όχι μ’ απαντούν, είσαι εθνικιστής. Το σωστό είναι να αγαπάς όλες τις πατρίδες του κόσμου πλην μιας. Την δική σου!
Η περίπτωση του Αμελούς ανθρώπου:
Ο τάδε ήταν Δεξιός. Ήδη δηλαδή είχε κόψει και ρίξει τα αριστερά του μέλη. Κάποια στιγμή όμως έλαμψε η αλήθεια μέσα του και μεταπήδησε στην Αριστερά. Εκεί βεβαίως αναγκαστικά έκοψε τα δεξιά του μέλη. Έτσι κατέστη ο άνθρωπος Αμελής. Άλλοι τώρα βλέπουν για λογαριασμό του κι άλλοι ακούνε για πάρτι του.
Το χειρουργικό εργαλείο των ακρωτηριασμών έχει όνομα. Λέγεται Πίστη.
Αυτός είναι ο λόγος που οι αρχαίοι πρόγονοι των Ελλήνων δίδασκαν το «Να θυμάσαι να απιστείς».
Αυτός επίσης είναι ο λόγος που Γ. Μανιάτης, ο ιδρυτής του ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ είπε «Πίστεψες; Χάθηκες».
Πώς όμως πέρασε στην πολιτική η διδασκαλία του Χριστού περί των ακρωτηριασμών;
Για μεν τους Δεξιούς δεν απαιτούνται εξηγήσεις αφού σ΄όλες τις σημαίες μοστράρει πάντοτε ο σταυρός του Χριστού.
Με τους Αριστερούς όμως τι τρέχει; Ο Μαρξ υποσχέθηκε ότι αυτό που οι χριστιανοί επιδιώκουν για τον άλλο κόσμο, αυτός το υπόσχεται γι’ αυτόν, τον εδώ και τώρα. Ναι, συμφωνώ. Εδώ και τώρα δικαιοσύνη, ελευθερία, ισονομία και ειρήνη. Πώς όμως ολ’ αυτά!
Με την δικτατορία του προλεταριάτου. Δηλαδή ξανά μανά ακρωτηριασμοί.
Κοντολογίς οι πάντες, πλην σπανίων εξαιρέσεων, αποκλείουν την περίπτωση της υπέρβασης της αντίθεσης Δεξιά- Αριστερά. Πώς είναι αδύνατον να επέλθει συμφωνία των τάξεων αντί της υπάρχουσας «πάλης των τάξεων».
Δηλαδή ότι οι Σουηδοί, οι οποίοι διαθέτουν αξιοθαύμαστη επίδοση στο ζήτημα της συμφωνίας των τάξεων, μάλλον τυγχάνουν εξωγήινοι. Το γεγονός ότι είτε κυβερνώνται από «αριστερό» κόμμα είτε από «δεξιό» είναι ένα και το αυτό για την χώρα, δεν φαίνεται να συγκινεί και να προβληματίζει ούτε Αριστερούς ούτε Δεξιούς.
Όπως όμως και να έχουν οι ιδέες και οι θεωρίες, τα γεγονότα και οι καταστάσεις είναι κατηγορηματικές και ανελέητες. Και οι Δεξιοί και οι Αριστεροί, όπου έχωσαν τη μούρη τους, ωσάν τέτοια, αριστερή ή δεξιά, δημιούργησαν τραγωδίες. Είναι που είναι ο άνθρωπος τραγικό ων από τη φύση του, πλάκωσαν και οι επεμβάσεις των ακρωτηριασμένων ανθρώπων για να τον φέρουν σε τραγικότερη ακόμα κατάσταση.
Ας ξαναθέσουμε λοιπόν την πρόκληση: μπορούμε και πρέπει να βαδίσουμε προς μια υπέρβαση της αμαρτωλής ψευδοαντίθεσης ΑΡΙΣΤΕΡΑ – ΔΕΞΙΑ;
Επί τέλους, οι αρτιμελείς άνθρωποι ως πότε θα τυγχάνουν υπό κατηγορία!
Σταύρος Βασδέκης
Μαυροκορδάτου 31
Σέρρες 62100
Τηλ. 2321052462
vasdekis@athriskos.gr
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση όλων των άρθρων δίχως την άδεια του συγγραφέα και χωρίς αναφορά στην πηγή.