- e-rooster.gr - http://e-rooster.gr -

Τα κλειστά επαγγέλματα

Η χώρα αυτή ευτύχησε να μη ζήσει μεγάλες φυσικές καταστροφές. Δεν επλήγη από σεισμούς σαν αυτόν της Κίνας, ούτε σαρώνεται από τυφώνες σαν της Βιρμανίας. Παρ’ όλα αυτά ζει σε καθεστώς διαρκούς κρίσης. Μια σειρά πολιτικών επιλογών, νομικών ρυθμίσεων, κοινωνικών συμβάσεων και οικονομικών αγκυλώσεων έχει δημιουργήσει ένα πυκνό πλέγμα το οποίο δεν επιτρέπει καμιά αντίδραση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Τελευταίο παράδειγμα, η απεργία των φορτηγών Δημόσιας Χρήσης. Μια ομάδα ανθρώπων μπορεί να δημιουργήσει μείζονα κρίση, να κάνει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να περιμένουν με τις ώρες στα βενζινάδικα. Η χώρα δεν έχει εναλλακτικές λύσεις. Ή θα υποκύψει στα αιτήματα της συντεχνίας ή θα πνιγεί.

Με μια σειρά νομοθετικές ρυθμίσεις η ελληνική Πολιτεία δημιούργησε ένα μονοπώλιο που διαφεντεύει τη ζωή μας

Πολλοί ομιλούν και πάλι περί ισχυρής συντεχνίας. Είναι, αλλά επειδή της επιτρέψαμε να γίνει. Με μια σειρά νομοθετικές ρυθμίσεις η ελληνική Πολιτεία δημιούργησε ένα μονοπώλιο που διαφεντεύει τη ζωή μας. Αντί να απελευθερώσει, ως όφειλε, τις εμπορευματικές μεταφορές, αντί να επιτρέψει σε οποιονδήποτε έχει τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα να διακινεί προϊόντα και καύσιμα, με την ισχύ του νόμου έφτιαξε μια θηλιά που σήμερα πνίγει ολόκληρη την κοινωνία. Δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Η τροφοδοσία της αγοράς σε προϊόντα επαφίεται είτε στο χουβαρνταλίκι των υπουργών (με τα δικά μας λεφτά), είτε στη μεγαθυμία των ιδιοκτητών φορτηγών. Γι’ αυτό και οι άδειες έφτασαν να κοστίζουν ένα εκατομμύριο ευρώ. Δεν είναι απλώς άδειες μεταφοράς εμπορευμάτων, είναι άδειες εκβιασμού του κοινωνικού συνόλου για να πετύχουν μεγαλύτερες προσόδους.

Δεν είναι μόνο το επάγγελμα των φορτηγατζήδων κλειστό. Υπάρχουν συμβολαιογράφοι, φαρμακοποιοί, ταξιτζήδες και πολλοί άλλοι κλάδοι που μονοπωλούν υπηρεσίες. Ακόμη και η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ελλάδα έχει γίνει (ελέω άρθρου 16) κλειστός κλάδος.

Η κρατική ρύθμιση δημιουργεί συνολικές αποτυχίες. Και σε κοινωνικό επίπεδο (βλέπε, για παράδειγμα, το μεγάλο πείραμα των κομμουνιστικών καθεστώτων) και σε κλαδικό επίπεδο

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η απελευθέρωση των αγορών δημιουργεί προβλήματα. Αυτό είναι αλήθεια. Σε μια ανταγωνιστική αγορά κάποια προϊόντα βγαίνουν καλά και κάποια σκάρτα. Κάποια είναι ακριβά και κάποια φθηνά. Η αγορά δημιουργεί επιμέρους αποτυχίες, οι οποίες όμως γίνονται για άλλους ευκαιρίες. Ενα κακό ή ακριβό προϊόν που δεν προχωρά στην αγορά αναγκαστικά θα υποκατασταθεί από άλλο. Κανείς δεν εμποδίζει κάποιον άλλο επιχειρηματία ή επιτηδευματία να το υποκαταστήσει.

Η κρατική ρύθμιση δημιουργεί συνολικές αποτυχίες. Και σε κοινωνικό επίπεδο (βλέπε, για παράδειγμα, το μεγάλο πείραμα των κομμουνιστικών καθεστώτων) και σε κλαδικό επίπεδο. Οι κακές και ακριβές εμπορευματικές μεταφορές δεν μπορούν να υποκατασταθούν διότι ο ανταγωνισμός εμποδίζεται διά νόμου. Οποιοι έχουν τις πανάκριβες άδειες να μεταφέρουν καύσιμα έχουν πραγματικό μονοπώλιο στην αγορά: μπορούν να τη στραγγίξουν.

Αυτό που ζούμε τώρα δεν είναι προϊόν της μοχθηρότητας των ιδιοκτητών βυτίων. Απλώς μια τάξη ανθρώπων έχει εθιστεί να ζει υπό την ιδιότυπη ομπρέλα του κράτους. Διά νόμου προστατεύεται το επάγγελμά τους και διά νόμου το εισόδημά τους. Γιατί να κάνουν πιο παραγωγική τη δουλειά τους αφού μπορούν απλώς να πιέσουν; Αφού έμαθαν να βγάζουν λεφτά με την υπογραφή ενός υπουργού γιατί να χολοσκάνε; Απλώς θα απεργούν και θα εμποδίζουν τους άλλους να δουλεύουν…

—————————————————————————

Σημειώσεις:

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 14/5/2008