Οικονομία και Διπλωματία
Απρ 21st, 2009 | Αντώνης Καμάρας| Κατηγορία: Ελλάδα, Κόσμος | Email This Post | Print This Post |Απο την άρση του οικονομικού εμπάργκο στην ΠΓΔΜ το 1995, με την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, μέχρι πρότινος, διαδοχικές Ελληνικές κυβερνήσεις μπόρεσαν να οικειοποιηθούν την Ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα στα Βαλκάνια χάριν της διεθνής εικόνας και ισχύως της χώρας. Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των Ελληνικών επιχειρήσεων και τραπεζών, που διασφάλισαν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και εξυγίαναν και ανακεφαλαίωσαν τις τοπικές χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες, κατέστη αναπόσπαστος πυλώνας της ανορθωμένης διεθνής υπόστασης της χώρας.
Αυτή η διεθνής υπόσταση της Ελλάδας αποδομήθηκε σε λιγότερο από πέντε μήνες, συγκεκριμένα από τον Οκτώμβριο του 2008 μέχρι τον Φεβρουάριο που μόλις μας πέρασε.
Στις 17 Οκτωβρίου του 2008, πρώτη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), σε επιστολή του προέδρου της, κάλεσε τις χώρες-μέλοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να μην ωθήσουν τις τράπεζες τους, που έχουν παρουσία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (KAE), στην περιστολή των εκεί δανειακών τους δραστηριοτήτων. Η Αυστριακή κυβέρνηση τον επόμενο μήνα, Νοέμβριο, μέσω δηλώσεων του Διοικητή της Αυστριακής Κεντρικής Τράπεζας πρότεινε την εσπευμένη βοήθεια της ΕΕ προς τις χώρες της περιοχής. Επίσης οι νομισματικές αρχές και της Αυστρίας αλλά και της Σουηδίας αποσαφήνισαν ότι τα προγράμματα στήριξης των τραπεζών τους αφορούν και τις θυγατρικές τους στις χώρες της ΚΑΕ.
Εν αντιθέση στην Ελλάδα, από τα μέσα Νομεβρίου, διαρροές στον τύπο ανέφεραν ότι η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) ωθούσε τις Ελληνικές τράπεζες να περιστείλουν δραστικά τις δανειακές τους δραστηριότητες στα Βαλκάνια και επ’ουδενί λόγω να μην διοχετεύσουν μέρος της υποστήριξης που έχουν λαμβάνει από την Ελληνική κυβέρνηση γιά τις εκεί θυγατρικές τους. Η θέση αυτή εκφράσθηκε επισήμως από τον Διοικητή της ΤτΕ σε συνέντευξη του στην Θεσσαλονίκη στα τέλη του ίδιου μήνα και σε συνέντευξη του στους Financial Times στις 27 Ιανουαρίου του 2009.
Ο προφανής λόγος αυτής της στάσης του Διοικητή της ΤτΕ ήταν και να λειτουργήσουν σαν αποδομπιαίος τράγος τα Βαλκάνια (δεν φταίνε τα καταναλωτικά δάνεια των Ελλήνων αλλά τα στεγαστικά των Βουλγάρων) και να προσφερθεί κάλυψη στην κυβέρνηση, από την ΤτΕ, η οποία κυβέρνηση αισθανόνταν ολοένα και πιό εκτεθειμένη, ήδη από τον Νοέμβριο του 2008, απέναντι στην κριτική που της ασκούνταν, κατά του προγράμματος υποστήριξης των τραπεζών, από την αντιπολίτευση και την εσωκομματική λαϊκή δεξιά.
Δεν υπολόγισε όμως ο Διοικητής της ΤτΕ στην εικόνα που δημιούργησαν οι δηλώσεις του στο εξωτερικό ότι δηλαδή η Ελληνική κυβέρνηση, λίγο ή πολύ, έχει καλέσει τις Ελληνικές τράπεζες να τα μαζέψουν και να φύγουν από τα Βαλκάνια ανεξαρτήτως των επιπτώσεων που κάτι τέτοιο θα είχε στην σταθερότητα των τοπικών οικονομιών. Τo αποκορύφωμα αυτού του αντίκτυπου ήταν η αναφορά στην στάση της Τράπεζας της Ελλάδος σε ολοσέλιδο άρθο των Financial Times στις 5 Φεβρουαρίου, σε εκτεταμένο άρθρο του Economist στις 6 Φεβρουαρίου και σε κύριο άρθρο του ίδιου περιοδικού στο τεύχος της 21ης Φεβρουαρίου. Η Ελλάδα κατέληξε, διεθνώς, να συμβολίζει τον χρηματοοικονομικό προστατευτισμό.
Εντώ μεταξύ,στις 13 Φεβρουαρίου, ο επικεφαλής της Αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ντένις Μπλαίρ, σε ακρόαση του στην Γερουσία, δήλωσε ότι η μεγαλύτερη απειλή γιά τα Αμερικανικά συμφέροντα είναι οι πολιτικές επιπτώσεις της διεθνής κρίσης και των προστατευτικών αντιδράσεων που θα προκαλέσει. Στις 18 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο Αμερικανός Ρόμπερτ Ζέλικ, κάλεσε τις χώρες μέλη της ΕΕ, και διεθνείς οργανισμούς, να αναλάβουν συντονισμένο σχέσιο δράσης γιά την διάσωση των οικονομιών της ΚΑΕ. Στις 27 Φεβρουαρίου ο Τζόν Κέρρυ, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, χαιρέτισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Αυστριακής κυβέρνησης, σε άρθρο του στην Wall Street Journal, στην κατεύθυνση μιας κοινής προσπάθειας υπέρ της διάσωσης των οικονομιών της KAE. Την ίδια μέρα κοινοποιήθηκε σχέδιο συντονισμένης στήριξης των χωρών της ΚΑΕ από την Παγκόσμια Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την EBRD, ύψους 24 δις ευρώ.
Η ενεργοποίηση του Αμερικανικού παράγοντα υπέρ της ΚΑΕ δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Η σταθεροποίηση της ΚΑΕ αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα γιά λόγους τόσο οικονομικούς όσο και στρατηγικούς για τις ΗΠΑ. Οικονομικούς διότι η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη επηρεάζει την σταθερότητα μεγάλων Ευρωπαϊκών Τραπεζών και κατ’επέκταση τις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου, των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένων. Στρατηγικούς διότι η μετάβαση της ΚΑΕ στο μοντέλο της οικονομίας της αγοράς, και η ένταξη της στο ΝΑΤΟ και ΕΕ, αποτελούν το βασικό θεμέλιο της Ευρωατλαντικής Συμμαχίας στην μετά τον Ψυχρό Πόλεμο εποχή. Υπό αυτή την ιδιότητα της η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη αποτελεί αποφασιστική παράμετρο και για τις σχέσεις των ΗΠΑ με τις χώρες του Δυτικοευρωπαϊκού πυρήνα αλλά και, βεβαίως, με την Ρωσία.
Μεσούσης λοιπόν αυτής της πρωτοβουλίας του Αμερικανικού παράγοντα, με ενδιαφερόμενες Ευρωπαϊκές χώρες και διεθνείς και Ευρωπαϊκούς οργανισμούς, γιά να υποστηριχθούν οι χώρες της ΚΑΕ, επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον η Υπουργός των Εξωτερικών μας. Είναι ενδεικτικό ότι στην ομιλία της, στις 23 Φεβρουαρίου, στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς, η Υπουργός των Εξωτερικών δεν βρήκε τίποτα να πεί – και πως θα μπορούσε άλλωστε – γιά την κρίση στις χώρες της ΚΑΕ και την στάση της Ελλάδας απέναντι σε αυτή την κρίση. Εμμέσως μόνο, σε επακόλουθη ερώτηση από το κοινό, αποδοκίμασε την στάση και της Ελληνικής κυβέρνησης και της ΤτΕ (!), χαρακτηρίζοντας το φαινόμενο του χρηματοικονομικού προστατευτισμού μιά φάση που ευτυχώς πέρασε γιά την Ευρώπη (η ομιλία και οι απαντήσεις της Υπουργού μπορούν να αναζητηθούν στο www.brookings.edu). Σημειωτέον ότι μόνο μόλις τέσσερις μέρες μετά από την ομιλία της στο Μπρούκινγκς ο Γερουσιαστής Κέρρυ, ο οποίος και υποδέχθηκε την κυρία Υπουργό των Εξωτερικών στην Γερουσία, δημοσιεύσε το άρθρο του στην Wall Street Journal όπου χαιρέτιζε τις σχετικές πρωτοβουλίες της Αυστρίας.
Με άλλα λόγια η Ελληνική κυβέρνηση συστήθηκε στην Διοίκηση Ομπάμα, σε μιά περίοδο που, γιά τις ΗΠΑ, η σταθεροποίηση της ΚAE αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα, ως μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης. Ο Διοικητής της ΤτΕ, και ο Υπουργός Οικονομικών, άσκησαν, μήνες πριν την επίσκεψη της Υπουργού των Εξωτερικών στις ΗΠΑ, όχι οικονομική διπλωματία αλλά οικονομικές εχθροπραξίες στην Βαλκανική χερσόνησο.
Το θέμα δεν είναι λοιπόν το πόσο έχει ανορθώσει την διεθνή υπόσταση της Τουρκίας η επίσκεψη Ομπάμα στην Άγκυρα, επίσκεψη γιά την οποία χύθηκε σχεδόν τόσο μελάνι στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία. Το θέμα είναι πόσο μειωμένη βρήκε την υπόσταση της Ελλάδος, ως Ευρωπαϊκό και περιφερειακό παίκτη, η νέα Αμερικανική Διοίκηση, αλλά και κύριοι Ευρωπαίοι εταίροι μας, μήνες πρίν επισκεφθεί ο Ομπάμα την Τουρκία.
Αντώνης Καμάρας
Θα ήταν χρήσιμο ο συγγραφέας, από τη στιγμή που τα ελληνικά του δεν είναι και τα πιο σωστά (π.χ. της ισχύος και όχι της ισχύως, της διεθνούς και όχι της διεθνής…), να μας αποσαφηνίσει τουλάχιστον που στηρίζει την πεποίθησή του ότι η χρηματοδότηση από τα λεφτά των Ελλήνων φορολογουμένων των δανείων από τις Ελληνικές τράπεζες στα Βαλκάνια θα αναβαθμίσει το ρόλο της Ελλάδας “ως Ευρωπαϊκού και περιφερειακού παίκτη” στα μάτια του μπαρμπα-Σαμ και ποια ΑΠΤΑ οφέλη θα έχει κάτι τέτοιο στα φλέγοντα εθνικά και οικονομικά μέτωπα που την απασχολούν. Διότι πέραν της περαιτέρω εκκροής κεφαλαίων ανευ σαφούς και μακροπρόθεσμου αντισταθμιστικού ανταλλάγματος, οι ανησυχίες του αρθρογράφου για το κατά πόσο η Ελλάδα πρέπει να υποδύεται τον κουτόφραγκο καρπαζοεισπράκτορα για να αποκομίζει τις (κατα κανόνα προφορικές και γι’ αυτό ανευ αντικρύσματος) εύφημες μνειες των ΗΠΑ πρέπει να μας αφήνουν παντελώς αδιάφορους.
Δηλαδή ρε Sanctuary εάν τα Ελληνικά του ήταν σωστά δεν θα χρειαζόταν να αποσαφηνίσει που στηρίζει την πεποίθησή του? Είμαι σίγουρος πως από το συγκεκριμένο άρθρο τα γραμματικά λάθη σου έκαναν την μεγαλύτερη εντύπωση. κουτοφραγκικές εξυπνάδες άνευ ουσίας.
Πράγματι, τὸ ἄρθρο εἶναι γραμμένο σὲ τρισβάρβαρα Ἐλληνικά. Ἄκου «Οκτώμβριο» ! Ἂμ ἡ «διεθνή υπόσταση, της «διεθνής υπόστασης» δὲν εἶναι βαρβαρισμός ; Αὐτὸ δείχνει ὅτι ὁ ἀρθρογράφος δὲν σέβεται καὶ τόσο τοὺς ἀναγνῶστες του καί, φυσικά, οὔτε τὸν ἑαυτό του.
Ἐπὶ τῆς οὐσίας, μιὰ χώρα ὑπερχρεωμένη ἀπὸ ἱδρύσεώς της (καὶ τοὐλάχιστον 750 χρόνια ἐνωρίτερα), δέν μπορεῖ νὰ εἶναι μέρος τῆς λύσεως σὲ μιὰ κρίση ὑπερχρεώσεως. Τὸ νὰ παρουσιάσει ἑαυτὴν ὡς μέρος τῆς λύσεως θὰ ἦταν περαιτέρω μειωτικὸ τοῦ ἤδη άνυπάρκτου κύρους της. Θὰ μαρτυροῦσε εἴτε ἀδυναμία κατανοήσεως τῆς πραγματικότητος εἴτε ἀπύθμενο θράσος.
Ἐδῶ δὲν ἔχει εὐρεθεῖ ἀκόμη τρόπος νὰ πάρουν οἱ τράπεζες τὰ χρήματα ποὺ ἡ κυβέρνηση ἐπέλεξε νὰ τοὺς παράσχει. Τὸ ἂν θὰ τὰ διαθέσουν στὴν Ἑλλάδα ἢ σὲ ἄλλες χῶρες εἶναι ἐρώτημα ποὺ θὰ τεθεῖ μόνον ὅταν εὑρεθεῖ τρόπος νὰ πάρουν τὰ χρήματα.
Βρίσκω τον γλωσσικό φονταμενταλισμό που επιδεικνύουν οι σχολιογράφοι εξαιρετικά αλαζονικό και άδικο. Υπάρχουν πολλοί συμπατριώτες μας κ. Γεωργάνα και κ. Sanctuary που για διάφορους λόγους (είτε έζησαν και σπούδασαν στο εξωτερικό, ή πιθανώς πάσχουν από κάποια μορφή δυσλεξίας, κλπ) δεν γράφουν αψόγως την ελληνικήν. Τί προτείνετε να τους κάνουμε λοιπόν, να τους εξοστρακίσουμε από το δημόσιο διάλογο, να τους αφαιρέσουμε το δικαίωμα δημοσίου λόγου μήπως; Το άρθρο του Α. Καμάρα είναι γραμμένο με καθαρότητα σκέψης, πειστική επιχειρηματολογία, και ένα σαφές, καλά τεκμηριωμένο συμπέρασμα, ότι (συνεπεία διαφόρων ατυχών κινήσεων που περιγράφει) η περιφερειακή ισχύς της χώρας μας βρίσκεται στην κατιούσα. Μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει με τις απόψεις και τα επιχειρήματά του, αλλά αυτή η ad hominem επίθεση στο μέσο αντί του μηνύματος, με την υπεροπτικότητα του ορθογραφούντος (και δή σε πολυτονικό!!), και ότι τάχα ο συγγραφέας δεν σέβεται τον εαυτό του επειδή έγραψε πέντε γραμματικούς τύπους λάθος, έλεος! Το συμπέρασμά μου είναι: χρειαζόμαστε περισσότερα αναλυτικά άρθρα σαν αυτό του Καμάρα (και βέβαια αν ο συγγραφέας έκανε κι ένα γραμματικό έλεγχο δεν θα έβλαπτε, αλλά όχι και να το αναγάγουμε σε μείζον ζήτημα..)
Τὸ ἴδιον κῦρος βλάπτει ὅποιος δὲν προσέχει πῶς ἐκφράζεται, εἴτε προφορικῶς, εἴτε γραπτῶς. Ὁ λόγος εἶναι ὁ ἴδιος γιὰ τὸν ὁποῖο ὅποιος βγαίνει στὴν τηλεόραση προσέχει πῶς θὰ ἐμφανισθεῖ.. Δὲν ζημιώνει τοὺς ἀναγνῶστες του, οἰ ὁποῖοι ἔχουν καὶ αὐτοὶ δικαίωμα νὰ σχολιάσουν ἐλευθέρως.
Ἐπί τῆς οὐσίας, τὸ ἄρθρο κάνει τὴν τρίχα τριχιά. Σιγὰ μὴν περίμεναν οἱ χῶρες τῆς Κεντρικῆς καὶ Ἀνατολικῆς Εὐρώπης νὰ σωθοῦν ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα (ἢ τὴν Αὐστρία πού, βέβαια, ἔχει πλεονασματικὴ ἀποταμίευση)
Κύριε Γεώργιε Ιακ. Γεωργανα, τι να κανουμε? Καποιοι απο εμας μπορει να ειμαστε ανορθόγραφοι,ισως και να χρησιμοποιουμε τρισβαρβαρα ελληνικα, αλλα νομιζω οτι μας επιτρεπετε να διαβαζουμε, να γραφουμε και να προβληματιζομαστε κι ας ειμαστε εκτος “συστηματος”. Για τι και εσεις αγαπητε μου εαν δεν εισασταν ο υιος του μπαμπα σας, πολυ αμφιβαλω αν θα ειχατε τη θεση που εχετε στην Τραπεζα Πειραιως την οποια και κερδισατε ελεω κληρονομικης διαδοχης.
Θα προσέθετα ότι τα ατυχή γλωσσικά ολισθήματα του αρθρογράφου είναι τόσο χτυπητά, που ήταν αδύναντο από την πλευρά μου να μην αναφερθούν. Επίσης ο αρθρογράφος εμφανίζεται με μία σημαίνουσα ιδιότητα (ως “σύμβουλος του Διοικητή της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο 1996-2004”) και θα ανέμενα τουλάχιστον μία γλωσσική κατάρτιση ανώτερη από κάποιον ομοτράπεζο στο πάνελ της Λαμπίρη. Δεν είναι ad hominem επίθεση, είναι επισήμανση.Ξεκαθαρίζοντας επίσης ότι απεχθάνομαι τους γλωσσόκαυλους διαστροφείς της ελληνικής γλώσσας που ευδοκιμούν στο χώρο της νεοσυντηριτικής αριστεροδεξιάς. Αλλά το να μιλάμε σε σωστά ελληνικά και ευρύτερα σε μία οποιαδήποτε σωστή γλώσσα αναβαθμίζει την ποιότητα των θέσεών μας και του διαλόγου στον οποίο συμμετέχουμε, έτσι απλά.
Κατά τα άλλα, όπως προαναφέρθηκε, οι θέσεις του άρθρου χρήζουν περαιτέρω τεκμηρίωσης, αφού είναι παντελώς έωλες έτσι όπως υποστηρίζονται. Πρέπει να αναλυθεί δηλαδή κατά πόσο η χρηματοδότηση από τις τσέπες μας των ελληνικών τραπεζικών δραστηριοτήτων στα Βαλκάνια-από τη στιγμή που οι κυριότερες ελληνικές τράπεζες φαίνεται να έχουν ακόμη τα απαραίτητα αποθέματα για να ανταπεξέλθουν στην κρίση…- θα έχει απτά οφέλη για την οικονομία και το κύρος της χώρας στο εξωτερικό, χωρίς τον κίνδυνο να πιαστούμε κουτόφραγκοι και να τα τσεπώσουν (πάλι) οι μεγαλοτραπεζίτες φορώντας ξένα παντελόνια…
Δὲν ἔχω θέση στὴν Τράπεζα Πειραιῶς ὴ σέ ὀργανισμὸ συνδεδεμένο μ’αὐτὴν άπὸ τὸ 2000. Ἁπὸ τὰ 28 χρόνια ποὺ ἔχω ἐργασθεῖ μέχρι σήμερα, ἐργάσθηκα στὴν Τρὰπεζα Πειραιῶς ἢ σὲ συνεδεδεμὲνες μὲ αὐτὴν ἐπιχειρήσεις γιὰ 6 χρόνια. Καὶ τὸ πατρώνυμο τὸ ἔβαλα στὴν ὑπογραφή μου ἀπὸ τὸ 1985, ὀπότε προσελήφθην κατόπιν γραπτοῦ καὶ προφορικοῦ διαγωνισμοῦ, ὡς μόνιμος διοικητικὸς ὑπάλληλος (εἰσαγωγικοῦ βαθμοῦ) στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἑπιτροπή, στὴν ὁποία ἐργάσθηκα μέχρι τὸ τέλος του 1994.
Πλήν ὅμως, τὸ σχόλιο τοῦ κυρίου Βαφειάδη μαρτυρᾶ εὐγλωττώτατα τὶ θὰ ἔκανε ὁ ἴδιος, ἂν εἶχε τὴν δική μου τύχη καὶ πορεία … Δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ συλλάβει ὅτι κάποιος ‘μπορεῖ νὰ ἐπιλέγει οἰκειοθελῶς νὰ τηρεῖ ἀπόσταση άπὸ τὸ «σύστημα».