Ελευθερία ανάπηρη πάλι του τάζουν…
Απρ 6th, 2008 | Χάρης Πεϊτσίνης| Κατηγορία: Χάρης Πεϊτσίνης |
Email This Post
|
Print This Post
|
Τον Απρίλιο του 1995 η εκθεση Expo Cuba oπου εκτίθεντο τα μεγαλεπήβολα επιτευγματα της Κουβανικής επανάστασης άνοιξε τις πόρτες της στο λαό. Με μια μικρή λεπτομέρεια: το εισιτήριο κόστιζε δυο δολλάρια και ελάχιστοι Κουβανοί μπορούσαν να εξασφαλίσουν έστω και το μισό αντιτιμο. Έτσι έμειναν απ έξω να κοιτούν τους ξένους τουρίστες και τους προνομιούχους του καθεστώτος να διασκεδάζουν στα ροντέο και τα ακροβατικά, με φόντο τη σημαία του σοσιαλισμού…
Σήμερα, 13 χρόνια μετά, ο Ραούλ Κάστρο ξεκίνησε ένα νέο γυρο «φιλολαικών μεταρρυθμίσεων»: στους Κουβανούς επιτράπηκε να διαμένουν σε ξενοδοχεία της χώρας που μέχρι τώρα προορίζονταν μόνο για ξένους τουρίστες. Υπάλληλοι των πολυτελών ξενοδοχείων Κοπακαμπάνα και Νασιονάλ στης Αβάνας διευκρίνησαν βέβαια ότι οι Κουβανοι θα πληρώνουν το ίδιο αντιτιμο με τους ξενους τουρίστες.
Δυο διαφορετικές οικονομίες «τρέχουν» αυτή τη στιγμή στην Κούβα. Η οικονομία της πολυτέλειας που αφορά τον τουρισμό και τα προνόμια της κουβανικής γραφειοκρατίας. Και η οικονομία της στέρησης που αφορά το συνολο σχεδόν του κουβανικού λαού. Ο νεος ηγέτης φαίνεται να επιδιώκει τη συγχώνευση αυτών των οικονομιών για να δώσει μια εντυπωση φιλελευθεροποίησης του καθεστώτος. Λογικό. Οι ανισότητες στην σοσιαλιστική Κουβα είναι τόσο κραυγαλέες που αρκεί μια ματιά για να πειστεί ακομα και ο πιο ιδεαλιστής φιλοκαστρικός ότι υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκιας.
Οι μεταρρυθμίσεις είναι μονόδρομος. Αλλά τολμώ να πω πως οι αλλαγές που ανακοινώθηκαν, όσο αυτονόητες και αν φαινονται είναι σε τελική ανάλυση ανούσιες. Η κουβανική γραφειοκρατία προσπαθεί να δώσει την εντυπωση ότι αυτομεταρρυθμίζεται υπογράφοντας διατάγματα που επιτρέπουν στον κόσμο να χρησιμοποιει κινητά, υπολογιστές και ξενοδοχεία. Όπως όμως και στην έκθεση expo Cuba, η ελευθερία που τάζουν στο λαό είναι «αναπηρη». Ένα σύστημα που συντηρεί τους Κουβανούς σε μια κατάσταση τριτοκοσμικής εξαθλίωσης τους δίνει τυπικά την ευκαιρία να ζήσουν σαν …δυτικοί. Η κουβανική γραφειοκρατία παρέχει «δικαιώματα» που ελάχιστοι Κουβανοί έχουν την οικονομική δυνατότητα να απολαύσουν.
Μια σοβαρή μεταρρύθμιση ξεκινάει από τις βάσεις της οικονομίας, αλλιώς δεν μπορεί να
αποκαλείται μεταρρύθμιση. Ο σοσιαλισμός της Κουβας θα πρέπει να επιλέξει: ή θα παρέχει στους Κουβανούς τα εισοδήματα που χρειάζονται για μια αξιοπρεπή ζωή (πράγμα μάλλον απίθανο) είτε θα τους επιτρέψει να ανταγωνιστούν ελεύθερα για να τα κερδίσουν σε μια ανοιχτή αγορά. Κάθε εναλλακτική λύση δεν είναι μονο μάταιη. Είναι και χυδαία μέσα στην απίστευτη υποκρισία της.
Αναφέρει ο γράφων τα περί Κούβας. Οτι οι Κουβανοί μένουν απ’ έξω απ’ τις εκθέσεις και τα ξενοδοχεία, να κοιτούν ξεροσταλιασμένοι τους τουρίστες. Οτι στην Κούβα υπάρχουν δύο οικονομίες: η οικονομία της πολυτέλειας και η οικονομία της στέρησης.Οτι οι ανισότητες είναι κραυγαλέες.
Υπάρχουν και άλλα, που η γραφίδα του υπογράφοντος δεν αναφέρει: στην Κούβα η πορνεία ανθεί. Η παράνομη διακίνηση πούρων αποτελεί πηγή εισοδήματος για κάποιους, που αν το καθεστώς τους πιάσει την έβαψαν για τα καλά. Οτι τα κομματικά στελέχη έχουν προνόμια απίστευτα. Οτι οι κυβερνώντες σε χώνουν σε ένα κελλί για 60 χρόνια χωρίς να έχεις την δυνατότητα επίκλησης ανεξάρτητου δικαστηρίου. Οτι το internet είναι μη-προσβάσιμη πηγή. Οτι τα PC’s είναι είδος πολυτελείας και για να κατέχεις ένα, θα πρέπει να σου δωθεί άδεια.
Για όλα αυτά, κατά τον γράφοντα, υπάρχει λύση. Θεραπεία δια πάσαν νόσον και μαλακίαν. Βρήκαμε το νερό του Καματερού: την ανοιχτή αγορά.
Ζω σε αυτόν τον κόσμο 39 συναπτά έτη, σε χώρες όπου ανθεί η ελεύθερη αγορά.
Κι όμως:
Στην ευνομούμενή μας χώρα κανείς δεν μπορεί να έχει PC αν δεν μπορεί να το πληρώσει.
Στην ευνομούμενή μας χώρα, παιδάκια 13 χρονών βγαίνουν στην πιάτσα για να κερδίσουν 15 ευρώ.
Στην ευνομούμενή μας χώρα, στην οποία διαβιεί και ο αρθρογράφος, πουλιούνται νεογέννητα (Προσφορά και ζήτηση, αγαπητέ. That’s life).
To 1989 στο Λονδίνο (πόλη που αγάπησα και έζησα για 6 χρόνια) έβλεπα την πινακίδα: “Don’t give to beggars”.
Ο αρθρογραφος θεωρεί ότι έχει περισσότερες ικανότητες απ’ αυτούς που σήμερα στις ΗΠΑ ζουν από food stamps.
Ο αρθρογράφος πιστεύει ότι τα παιδιά του θα έχουν μια καλύτερη τύχη από τα παιδάκια στην Σιγκαπούρη που τα νοικιάζεις με την ώρα.
Ο αρθρογράφος πιστεύει ότι, αν έρθει στην οικονομία ένα great depression, δεν θα χρειασθεί να χορεύει ολόκληρα 24ωρα για να κερδίσει μια μπουκιά ψωμί.
Αυτό που ο αρθρογράφος δεν έχει καταλάβει είναι ότι δεν είναι ούτε ένα δράμι καλύτερος απ’ εκείνον τον πενηντάρη που τον απέλυσαν απ’ την Morgan Stanley λόγω του επικείμενου depression, ο οποίος μετά από 2 χρόνια ανεργίας έκανε αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας και τώρα μαζεύει tips σε αναπηρικό καροτσάκι στην γωνία 5ης και Broadway. Η πλάκα είναι ότι κι εκείνος, ο πρώην golden-boy και rain-maker της Morgan, πίστευε ότι αν μείνεις στην απ’ έξω, σημαίνει ανικανότητα. Βλέπεις, είχε ξεκινήσει κι αυτός με τις καλύτερες προοπτικές (καλό κολέγιο, καλές σπουδές, M.Sc. Finance σε Non-Linear Dynamics, Series 7, κ.ο.κ.).
Δεν είναι, βεβαίως, τυχαίο που το παρών άρθρο ξεκινά από έναν στίχο και καταλήγει με τις έννοιες της χυδαιότητας και της υποκρισίας.
Ε, καλά.
Ευτυχώς που ζω στην Ελλάδα και τα ακριβά ξενοδοχεία είναι τζάμπα ώστε να μπορώ να πάω με τη γυναίκα μου όποτε μας αρέσει.
Καλά, είναι άρθρο αυτό κ. Χάρη Πεϊτσίνη;
Λυπάμαι αλλά το διάβασα δυο φορές μπας και βρω το στόχο σου αλλά… τίποτα.
Κι εγώ αναφανδόν με τον φιλελευθερισμό είμαι. Και με την ελεύθερη αγορά είμαι, καθότι πολιτικός μηχανικός εργολάβος δημοσίων έργων σε μάλλον μέτρια οικονομική κατάσταση. Αλλά το όνειρο του ξενοδοχείου δεν το είδα ακόμα.
Κύριε Κώστα Κάζο σας υπενθυμίζω ότι μιλούμε για ένα κράτος που διατείνεται ότι ειναι “σοσιαλιστικό”,όπου δηλαδή-υποτίθεται-πως το σύνολο των παραγωγικών δυνάμεων του έχει τεθεί στην υπηρεσία “του εργαζομένου” όπως λέει η θεωρία και οι δεκάρικοι του Φιντέλ. Το γεγονός ότι αυτό το σύστημα έχει παράξει μια ανισότητα και μια εξαθλίωση ανήκουστη σε σχέση με τα δεδομένα του δυτικού κόσμου ειναι μια αντίφαση που θα πρέπει να τονιστεί εμφατικά. Η πρόσφατη λοιπόν “φιλελευθεροποιηση” του καθεστώτος πάνω στην βάση της σοσιαλιστικής εξαθλίωσης είναι απλά ενα υποκριτικό τρικ.
Τώρα κατά τα άλλα, το ζήτημα εν προκειμένω δεν ειναι το οικονομικό σας πρόβλημα. Αλλά μια που τέθηκε ως θέμα, να ειστε βέβαιος ότι η οικονομική δυσπραγία σας δεν συγκρίνεται με τους κατοικους μιας χώρας οπου το ημερομίσθιο ειναι λιγότερο από 1 δολλάριο.
Άλλωστε από (προφανώς ιδιοκτητο) υπολογιστή στείλατε το μηνυμα σας, ενώ στην τσέπη σας βρισκεται το κινητό σας τηλέφωνο.Και όσο κι αν επιμένετε για το αντιθετο,δεν μπορώ να πιστέψω οτι μέσα στη ζωή σας δεν πηγατε διακοπές ουτε και διαμείνατε σε ξενοδοχεία της χώρας μας ή του εξωτερικού. Ακόμα ομως κι αν κατι τέτοιο οντως συνέβη, είστε η εξαίρεση.Οι Κουβανοί που δεν ξέρουν τι σημαινει ξενοδοχείο,είναι ο κανόνας.
Αυτά τα ολιγα προς το παρόν
Ο αρθρογράγος αναφέρει ότι στην Κούβα “το ημερομίσθιο ειναι λιγότερο από 1 δολλάριο”.
https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cu.html#Econ
Εκεί διαβάζουμε ότι GDP Per Capita (2007 est.): 4500 USD.
Χρειάζεστε ακόμη μια προσπάθεια για να γίνετε δημοκράτης και πολλά ιδιαίτερα μέχρι να μάθετε να κάνετε σωστά μια απλή μαθηματική πράξη.
Το GDP είναι το κατά κεφαλή παραγόμενο προιόν,και δεν απεικονίζει απαραιτητα τα αληθινα εσοδα των Κουβανών. Στη δεκαετία του 80 ας πούμε το κατά κεφαλή παραγόμενο προιόν στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 67% ενώ το μέσο οικογενειακό εισόδημα μόλις κατά 10%.
Επί της ουσίας: Ο μεσος Κουβανός κηπουρός επαιρνε το 2003 8.65 δολλάρια μηνιαίως (http://fita.org/countries/cuba.html). Το ΒΒC δήλωνε στα 2005 ότι ο μέσος μηνιαίος μισθος στην Κουβα ηταν 15 δολλάρια. Το CNN πρόσφατα ανέφερε ότι οι περισσοτεροι Κουβανοί παίρνουν περιπου 19,5 δολλάρια μηνιαίως (http://edition.cnn.com/2008/BUSINESS/04/02/cuba.economy.ap/index.html).
Γενικά ο μέσος κρατικός μισθός υπολογίζεται στα 408 πέσος μηνιαίως ,ήτοι στα 19.5 δολλάρια ενώ το κράτος ελέγχει περίπου το 90% της οικονομίας(http://news.yahoo.com/s/ap/20080412/ap_on_re_la_am_ca/cuba_reforms).
Ειμαι δε σίγουρος ότι και τα μαθηματα περί δημοκρατίας από τους απανταχου φίλους των τυρράνων είναι εξισου αχρηστα με τα μαθηματα τους περί οικονομικών
οι σχολιαστές GK και Κώστας Κάζος παραπονούνται για το επίπεδο διαβίωσής τους στην Ελλάδα ( πέρα από συγκρίσεις με την Κούβα ) πιστέυοντας οτι ζουν σε χώρα με ανοικτή και φιλελεύθερη οικονομία ;
Καλά, μην παρακολουθείτε τα δικά μου άχρηστα μαθήματα Οικονομικής, αλλά τουλάχιστον παρακολουθείστε ένα οποιοδήποτε μάθημα οποιουδήποτε καθηγητή Οικονομικής.
Το GDP ΔΕΝ είναι το ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗ παραγόμενο προιόν. Το GDP (ήτοι, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) είναι αυτό που λέει το ίδιο το αρτικόλεξο.
Το Μέσο Κατα Κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (GDP Per Capita) είναι αυτό που επίσης λέει ο όρος: Δηλαδή, είναι το μέγεθος που προκύπτει εάν διαιρέσουμε το ΑΕΠ με τον αριθμό των κατοίκων της Χώρας.
Εαν αναρωτιέσται πώς και γίνεται να παρουσιάζονται αποκλίσεις ανάμεσα στο μέσο κατα κεφαλήν ΑΕΠ και στο μέσο οικογενειακό εισόδημα, η απάντηση είναι απλή: μετρούν διαφορετικά πράγματα (και μάλιστα με διαφορετικό τρόπο)!
Το έαν αναρωτιέσται γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση και τί σημαίνει πραγματικά, just google it.
(Jinx, πουθενά δεν παραπονέθηκα για το δικό μου επίπεδο διαβίωσης. Αυτό μου έλειπε! Φυσικά και ζω σε “ανοικτή οικονομία” -κλειστή οικονομία λέγεται αυτή που δεν έχει Εισαγωγές και Εξαγωγές. Ανοικτή οικονομία λέγεται αυτή που έχει Εισαγωγές και εξαγωγές. Επίσης πουθενά δεν ανέφερα τον όρο “φιλελεύθερη”, ούτε για την Ελλάδα, ούτε για το Ην. Βασίλειο, ούτε για τις ΗΠΑ. Ανέφερα απλά ότι είναι οικονομίες της ελεύθερης αγοράς. Το εάν δεν είναι αρκετά φιλελεύθερες, ή εάν είναι πιο πολύ φιλελεύθερες, είναι άλλης τάξεως ζήτημα, για το οποίο καλούνται οι πολίτες να αποφασίσουν στις εκλογικές αναμετρήσεις).
Μα τα 4.100 ευρώ που μας αναφερατε ειναι το κατά κεφαλήν ακαθαριστο εγχώριο προιόν. Εγώ απλά σας επισήμανα ότι αυτό το “προιόν” δεν ανταποκρίνεται στο αληθινά έσοδα των Κουβανών.Αν διαφωνείτε οφειλετε να φέρετε καποιες αποδείξεις,αντι να μου υποδεικνυεται το γκουγκλισμα
Κατ’ αρχάς είναι ευτύχημα που ξεκαθαρίσαμε τί είναι ο κάθε δείκτης (δηλ. ότι άλλο είναι το GDP και άλλο το GDP Per Capita) . Υπέδειξα το γκούγκλισμα για να μην επεκταθώ σε παραπάνω άχρηστα μαθήματα. Αλλά μιας και ο λόγος περί αποδείξεων, ας δούμε κάποια σημεία.
Το ΑΕΠ έχει κριθεί παγκοσμίως ως ένας ανεπαρκής δείκτης (ο Economist κάποτε έκανε ολόκληρο αφιέρωμα στο θέμα). Τον χρησιμοποιούμε, ωστόσω, μέχρι να αντικατασταθεί από έναν καλύτερο δείκτη (ο οποίος βεβαίως θα αποτελεί και κοινό μέτρο σύγκρισης για το μέγεθος της οικονομικής δραστηριότητας των χωρών). Εφ’ όσον το ΑΕΠ είναι ανεπαρκές, πολλώ μάλλον ανεπαρκέστατα είναι και τα εξαγόμενα απ’ αυτό (όπως το κατα κεφαλήν ΑΕΠ). Συνεχίζουμε, όμως, να χρησιμοποιούμε το κατα κεφαλήν ΑΕΠ, παρ’ ότι γνωρίζουμε τις εγγενείς αδυναμίες του.
Ανταποκρίνεται το κατα κεφαλήν ΑΕΠ στο πραγματικό εισόδημα; Οχι. (Τούτο δεν ισχύει μόνο για την Κούβα – είναι παγκοσμίως γνωστό). Ποιές είναι οι κύριες αδυναμίες του κατά κεφαλήν ΑΕΠ; Η κυριότερη έγκειται στην στατιστική. Εάν στην οικονομία υπάρχουμε μόνο εμείς οι δύο και η οικονομία παράγει 2 κοτόπουλα, εάν εγώ τρώω δύο κοτόπουλα ενώ εσείς κανένα, τότε η κατα κεφαλήν κατανάλωση κοτόπουλων μας λέει ότι τρώμε ένα κοτόπουλο ο καθένας. Πού οφείλεται η διαφορά αυτή; Οφείλεται στο ότι το κατα κεφαλήν ΑΕΠ δεν μπορεί να προσμετρήσει την ανισότητα κατανομής του εισοδήματος (και τα εισοδήματα από παραοικονομία). Αρα, όσο πιο μεγάλη η ανισοκατανομή, τόσο μεγαλύτερη η ανακρίβεια του κατα κεφαλήν ΑΕΠ. Το ότι, δηλαδή, όπως αναφέρετε “Στη δεκαετία του 80 ας πούμε το κατά κεφαλή παραγόμενο προιόν στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 67% ενώ το μέσο οικογενειακό εισόδημα μόλις κατά 10%”, σημαίνει τεράστια ανισότητα (αποτέλεσμα των Reaganomics, άραγε;).
Αφού είναι έτσι τα πράγματα, γιατί συνεχίζουμε και λαμβάνουμε υπ’ όψιν το κατα κεφαλήν ΑΕΠ; Διότι είναι πρακτικά ανεφάρμοστο να λάβουμε με άλλο τρόπο στατιστικά στοιχεία σύγκρισης μεταξύ των χωρών (προσπαθήσαμε και με άλλα στατιστικά στοιχεία να βρούμε την άκρη, όπως το PPP ή το MacIndex, αλλά το μεν πρώτο περιέπλεξε περισσότερο το πράγματα, ενώ το δεύτερο δεν μπορεί να συμπεριλάβει την Κούβα για προφανείς λόγους).
Αρα, εν γνώσει των αδυναμιών του κατα κεφαλήν ΑΕΠ, συνεχίζουμε και το χρησιμοποιούμε. Π.χ, για την Ελλάδα (κατά το CIA factbook) λέμε ότι το κατα κεφαλήν ΑΕΠ (ως PPP) είναι 30.500 USD, ήτοι 2.541,6 δολάρια ΗΠΑ μηνιαίως, παρ’ ότι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που λαμβάνουν τον μήνα 20.000 ευρώ και κάποιοι που λαμβάνουν 700 ευρώ.
Αρα, πάντα πρέπει να συγκρίνουμε ομοειδή στοιχεία και μάλιστα, στοιχεία που εύκολα μπορούν να καταστούν συγκρίσιμα ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες. Το να λέμε ότι στην Ελλάδα ο μισθός του μέσου εργαζομένου είναι 1200 ευρώ, ή 1300 ευρώ δεν είναι άμεσα αποδείξιμο βάσει των στοιχείων της στατιστικής υπηρεσίας (τί να σου κάνει κι αυτός ο δύστυχος ο weighted average!). Τί θα σημαίνει εάν ισχυρισθούμε κάτι τέτοιο; Θα σημαίνει, μονοσήμαντα, ότι υπάρχει τεράστια παραοικονομία και τεράστια ανισοκατανομή. Δηλαδή, θα προβούμε σε σχόλια που δεν είναι οικονομικώς μετρήσιμα και στατιστικώς έγκυρα. Το αυτό ισχύει για την Κούβα, τις ΗΠΑ, την Αργεντινή, κ.ο.κ..
Αρα, πόσος ήταν για το 2007 ο μέσος κατα κεφαλήν μηνιαίος μισθός στην Ελλάδα; 2.541,60 δολάρια ΗΠΑ (ήδη κάναμε το πρώτο λάθος: κάναμε αναγωγή του ευρώ σε δολάρια ΗΠΑ. Λάθος τραγικό, διότι οι παράμετροι της διαφοροποίησης είναι πολλοί και σημαντικοί. Το ίδιο λάθος για την αναγωγή του Κουβανέζικου πέσο σε USD ή EUR. Εκανα αυτό το “λάθος” διότι έχω ως benchmark το CIA factbook, το οποίο θεωρώ αξιόπιστο). Αρα, πόσο ήταν το μέσο κατα κεφαλήν εισόδημα ετησίως στην Κούβα; 4.500 δολάρια ΗΠΑ. Το οποίο δύναται να σημαίνει ότι κάποιος λαμβάνει 9.000,0 USD ενώ κάποιος άλλος 0 (απολύτως μηδέν) USD. Αρα, το γεγονός ότι ο κηπουρός λαμβάνει 8,65 USD μηναιαίως (συγγνώμη, υπάρχουν στην Κούβα κηπουροί; Εννοείτε δημοσίους υπαλλήλους κηπουρούς; Η υπάρχουν στην Κούβα ιδιωτικοί υπάλληλοι κηπουροί ιδιωτικών κήπων; Υπάρχουν και ιδιωτικοί υπάλληλοι pool boys;) δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο απ’ ότι στην Ελλάδα υπάρχουν υπάλληλοι που λαμβάνουν 400 ευρώ το μήνα. Μπορούμε όμως να πούμε ότι ο μέσος μισθός στην Ελλάδα είναι 400 ευρώ το μήνα;
Ας μην ξεχνούμε ότι απ’ το πρώτο μου σχόλιο πρώτος ανέφερα ότι οι κυβερνώντες εκεί έχουν απίστευτα προνόμια.
Προσωπικά, εμμένω ότι δεν έχουμε καλύτερο (προς το παρόν) στατιστικό στοιχείο από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ (έστω και ως PPP). Αυτό αποτελεί και το μέτρο σύγκρισης. Εάν μέτρο σύγκρισης θέλετε να είναι το πόσο παίρνει ο κηπουρός ή η θειά μου η Γιαννούλα, τότε θα έχουμε οικονομικό τραγέλαφο και οικονομετρικό αδιέξοδο.
Εαν στοιχείο απόδειξης αποτελεί το προσωπικό μου εισόδημα, τότε θα έπρεπε να πω ότι το μέσο κατα κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι λανθασμένο, μιας και τυγχάνει να έχω εισόδημα επί του οποίου το Ελληνικό φορολογικό σύστημα εισπράττει περισσότερα απ’ όσο εισπράττει από την ευρεία πλειονότητα των αναγνωστών του site (και μάλιστα με φορολογεί για εισόδημα αποκτηθέν από σκληρή εργασία). Για το ότι, όμως, υπάρχει αυτή η ανακολουθία, σε καμμία περίπτωση δεν ανατρέπει την εγκυρότητα του στατιστικού στοιχείου που λέγεται “κατα κεφαλήν ΑΕΠ”. Ισως θα πρέπει να μισήσω τον φοροτεχνικό μου (ή αυτός να μισήσει εμένα που δεν τα έγραψα όλα στην offshore). Σε καμμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να πω ότι ο δείκτης του GDP per capita είναι ανακριβής, επειδή ένας δημοσιογράφος του CNN έκανε έρευνα και βρήκε ότι ο μισθός του μέσου υπαλλήλου είναι 908,32 δολάρια. Επίσης, δεν μπορώ να ανατρέψω την εγκυρότητα του PPP επειδή ξέρω κάποιον που ξέρει κάποιον του οποίου ο μπατζανάκης είναι δημοτικός υπάλληλος και παίρνει 740,84 ευρώ το μήνα (σε δολάρια είναι πλουσιότερος!).
Εκτός εάν έχω να προτείνω έναν άλλο δείκτη που θα τον αποδεχθούν οι πάντες (άλλωστε, δεν θα αποτελέσω την εξαίρεση ενός άχρηστου που κατέχει Nobel!).
Το ζήτημα πάντως παραμένει: Πιστεύετε ότι η λύση είναι η ελεύθερη αγορά. Εγώ, απ’ την άλλη, πιστεύω ότι οι λύσεις που προτείνετε δεν είναι καθόλου καινοφανείς. Ισα-ίσα που έχουν δοκιμασθεί στην πράξη. Επιτρέψτε μου, μάλιστα, να έχω την πεποίθηση (λόγω εμπειρίας) ότι οι περισσότεροι των επικαλουμένων του φιλελευθερισμού δεν έχουν το απαραίτητο στοιχειώδες οικονομικό υπόβαθρο στο οποίο θα μπορέσουν να υποστηρίξουν κατά το δοκούν παραλλαγές της κλασσικής, νεοκλασσικής ή μονεταριστικής θεώρησης του Γίγνεσθαι. Η αναφορά μου στην αναγκαιότητα μιας ακόμη προσπάθειας για να γίνετε δημοκράτης δεν είναι άλλο παρά μια παρότρυνση στο να διαβάσετε καλά την Οικονομική και να γίνετε φιλελεύθερος. Διότι δεν γίνεται να είναι κάποιος Φιλελεύθερος εάν δεν μπορεί να υποστηρίξει με οικονομικούς όρους τα επιχειρήματά του. Δεν είναι κακό ένας άχρηστος καθηγητής να σας προτείνει χρήσιμη βιβλιογραφία. Το δε παράδειγμα του απολυμένου πενηντάρη που σας ανέφερα είναι απολύτως αληθές. Ο εν λόγω “άτυχος” υπήρξε συνάδελφός μου και το “συμβάν” έγινε μετά το crash του ’87. Το ότι δεν το ήμουν εγώ στην θέση του με καθιστά πιο τυχερό – σε καμμία περίπτωση, όμως, πιο ικανό (να ξέρετε, δε, ότι η ικανότητα κάποιου στον εργασιακό μου τομέα -πέραν αυτού της, άχρηστης κατ’ υμών, διδασκαλίας- διαφαίνεται ευκρινώς απ’ το πόσο κέρδισε και πόσο έχασε κάθε ημέρα στα κεφάλαια που διαχειρίζεται). Επίσης αληθές είναι το γεγονός του Σιγκαπουριανού παιδιού που το νοικιάζεις με την ώρα. Γεγονός που σας αφήνει τραγικά αδιάφορο, ή που μπορείτε να το αντικρούσετε με το ότι και οι Κουβανές νοικιάζονται με την ώρα για μια οδοντόπαστα.
Μου αναφέρατε το GDP per capita των Κουβανών (4.500 δολλάρια) ως αποδειξη οτι ψευδομαι πως το ημερομησθιο του μεσου κουβανου δεν ξεπερνάει το 1 δολλαριο. Σας απάντησα οτι το GDP (αυτό το GDP που αναφέρατε,δηλαδή το κατά κεφαλή του μεσου Κουβανου ) δεν αντικατοπτρίζει τα αληθινά έσοδα των Κουβανών,αλλά αναφέρεται στο προιόν που παράγουν.Σας έφερα ένα παράδειγμα του ποσο λανθασμενη εντυπωση μπορεί να δωσει η αναφορά αυτου του στοιχείου, και κατέληξα φέροντας σας ξεκαθαρα στοιχεία (ναι τελευταια φορά που κοιταξα, το CNN και το BBC θεωρουνται εγκυρες πηγές) που αντεκρουαν τον ισχυρισμο σας.
Μου απαντάτε ότι δεν καταλαβαίνω τη διαφορά μεταξύ ακαθάριστου εγχώριου προιόντος και ακαθάριστου εγχώριου προιόντος κατά κεφαλή (παρόλο που αναφέρετε ρητά το GDP “per capita” στην προηγουμενη σας απάντηση!). Εχει καλώς.Το ζήτημα δεν ειναι τι καταλαβαίνω εγώ αλλά τι καταλαβαίνετε εσείς από το θεμα των κουβανικών ημερομισθιων
Συνεπώς,το αληθινό ζήτημα προκυπτει όταν αμφισβητείτε εμμεσως την φύση των στοιχείων υπονοώντας ότι υπολογίζονται από τους ιδιους τους δημοσιογράφους.
Eυτυχώς για τη συζήτηση μας,αλλά δυστυχώς για τους Κουβανους ο κρατικός ελεγχος επι της οικονομίας αγκαλιάζει και το πεδίο του μισθολογίου.Συνεπώς,είναι δυνατό πολυ ευκολα να υπολογίσουμε το μισθο του μέσου Κουβανου εργαζομένου λαμβάνοντας υποψη το μέσο κυβερνητικά οριζόμενο μισθό. Αυτό σε μια ελευθερη οικονομία είναι δώρο άδωρο,καθώς η προσφορά και η ζητηση εργασίας επηρεάζουν ελευθερα την “τιμή” της (πέραν των συλλογικών συμβάσεων,των κατώτατων μισθών κλπ). Αλλά στην κρατικιστική Κουβα ο μεσος κρατικός μισθος μας δινει μια αρκετά καθαρή εικονα για την κατάσταση που επικρατεί.
Ε,λοιπόν,όσο και αν γκρινιάζετε αυτός ο μισθος ειναι μολις 19.5 δολλάρια το μήνα.Συνεπώς το κρατικά καθοριζόμενο μεσο ημερομισθιο των Κουβανων εργαζομενων δεν φτάνει καν το ενα δολλάριο ημερησίως-
Θα έφερνα και αλλα λινκς ως πηγές,αλλά δεν υπάρχει λογος (παρτε και μια ελληνική πηγη:http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_14/04/2008_229400) .
Ολα τα υπολοιπα ζητήματα που θέτετε ειναι ενδιαφέροντα αλλά θα συζητηθούν ευθυς αμέσως μολις συμφωνήσουμε στο συγκεκριμένο ζητημα.
Πάνω που είπα ότι τα ξεκαθαρίσαμε, ξαναγίναμε μαντάρα.
GDP per Capita σημαίνει μέσο κατα κεφαλήν ΑΕΠ.
GDP σημαίνει ακαθάριστο εγχώριο προϊόν.
Ημερομίσθιο σημαίνει ημερομίσθιο.
Δεν ισούται το GDP της Κούβας το GDP per Capita της Κούβας. Ελεος (αν και για έναν τόσο άχρηστο καθηγητή όπως εγώ, μάλλον ισχύει το no mercy).
GDP per capita στην Κούβα (σύμφωνα με το CIA factbook): 4.500 USD
Τώρα μου λέτε ότι το ΑΕΠ δεν αντικατοπτρίζει τα αληθινά έσοδα των Κουβανών,αλλά αναφέρεται στο προιόν που παράγουν. Θα τρελλαθούμε τελείως. Το ΑΕΠ, είτε το μετρήσουμε απ’ την μεριά του παραγόμενου προϊόντος , είτε της τελικής δαπάνης είτε του εισοδήματος ισούται με το αυτό νούμερο. Είναι κρίμα να ομιλούμε τα περί των στοιχειωδών.
Το θέμα δεν είναι τί υπολογίζω εγώ (καλά, αφήστε με εμένα, εγώ είμαι άχρηστος) ή εσείς ή οι δημοσιογράφοι. Το θέμα είναι ποιό είναι το κατα κεφαλήν ΑΕΠ. Το οποίο δεν είναι παρά το κλάσμα του ΑΕΠ με τον αριθμό του πληθυσμού.
Εάν μέσος μηνιαίος μισθός ίσον 19,5 USD (234 USD το έτος) σημαίνει ότι θα πρέπει να πολλαπλασιάσουμε 234 επί τον αριθμό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού για να βρούμε το παραγώμενο προϊόν. Εάν εισόδημα μιρκότερο του επίσημου ΑΕΠ, τότε τί χρείαν έχουν τα δάκρυα…Ομιλούμε περί καταστροφής της μονεταριστικής θεωρίας (κλάμα γοερό για την IS-LM επίσης)…
Επιτέλους, ποιό είναι το ΑΕΠ της Κούβας; Εάν καταλήξετε (προτού καταλήξουμε στην εντατική), τότε δεν έχετε παρά να διαιρέσετε το ΑΕΠ με τον αριθμό των κατοίκων. Το γινόμενο δεν αποτελεί παρά το κατα κεφαλήν ΑΕΠ. Το πόσο ημερομίσθιο λαμβάνει ο καθένας και γιατί αυτή η διαφορά δεν εγγράφεται στο κατα κεφαλήν ΑΕΠ, πιστεύω ότι το εξέθεσα με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες (παρ’ όλα ταυτα, μην εμπιστευεσται ποτέ έναν άχρηστο καθηγητή…).
Δεν καταλαβαίνω την απάντηση σας. Για την ακριβεια με εχει αφησει αφωνο
Ας τα πάρουμε από την αρχή λίγο για να τα ξεκαθαρίσουμε, η τελευταια σας απάντηση δειχνει μεγάλη συγχυση.
Εγώ σας έγραψα ότι το (κατά κεφαλή) ΑΕΠ που αναφερατε αρχικα (τα περιβοητα 4.500 ευρω) δεν αντιστοιχεί απαραιτητα στα αληθινά εισοδηματα των Κουβανών. Εσεις μου απαντήσατε ότι το κατα κεφαλή ΑΕΠ δεν ισουται με το γενικό ΑΕΠ. Ισως παρανοήσατε,ή παρανόησα εγώ τα αναγραφόμενα, αλλά η ουσία ειναι ότι συζητάμε τα αυτονοητα.
Από κει και πέρα συνεχίζω να μην εννοώ: Συγχέετε το GDP κατά κεφαλή με το μέσο μισθό; Δηλαδή για να υπολογίσετε το ΑΕΠ μιας χώρας εσεις πολλαπλασιάζετε απλά το μέσο μισθό επί τον αριθμό των εργαζομένων!?Η¨ θεωρείτε ότι το κατά κεφαλή ΑΕΠ αντιστοιχεί πλήρως αν διαιρεθεί με τις εργάσιμες μερες του χρονου, στα ημερομισθια των Κουβανών;
Παρακαλώ διαφωτίστε με κε καθηγητά. Ισως να μαι τρελός αλλά δεν μπορώ να ακολουθησω τη σκεψη σας
Απόσπασμα από την Αλίκη στην χώρα των Θαυμάτων
Alice: Would you tell me, please, which way I ought to go from here?
The Cat: That depends a good deal on where you want to get to
Alice: I don’t much care where.
The Cat: Then it doesn’t much matter which way you go.
Η Αλικη στη Χώρα των Θαυμάτων είναι όντως ταιριαστη κατάληξη μιας σουρεαλιστικής τοποθέτησης. Ακόμα φυσικά δεν έχω καταλάβει για τι ακριβώς επιχειρηματολογείτε.
Από τη μία πλευρά με προτρέψατε έμμεσα στο σχολιο να διαιρέσω το κατά κεφαλή ΑΕΠ των Κουβανών με τις μέρες εργασίας για να υπολογίσω το ημερομίσθιο τους,και με ειρωνευτηκατε μαλιστα για τις μαθηματικές μου γνώσεις (επειδή προφανώς δεν εκανα την περιβοητη διαιρεση)
Από την άλλη πλευρά στο σχόλιο παραδεχτήκατε ότι το κατά κεφαλή ΑΕΠ δεν αντιστοιχεί στο αληθινό εισόδημα,πόσο μάλλον στο αληθινο ημερομίσθιο.
Τρίτον ισχυριστήκατε πως ο μισθος που αναφέρω ειναι το αντιστοιχο της ελληνικής κακοπληρωμής (400 ευρώ πχ) διχως να μου αναφέρετε ουτε ενα στοιχείο περί τουτου που να αποδεικνυει οτι δεν προκειται για Μέσο Κρατικό Μισθο . Αντιθετα σαρκάσατε την αναφορά σε Κουβανους κηπουρούς, που προφανώς δεν αξιζουν τον κοπο της αναφοράς σε μια αντιστοιχη συζητηση
Εξακολουθω να σας υπενθυμίζω ότι σε μια command economy οπου η κυβερνηση καθοριζει λεπτομερώς τα μισθολόγια, η ευρεση του μεσου κρατικου μισθου ειναι αρκετά καλος δειχτης της κατάστασης που επικρατει.
Τελικά και πέραν των σαρκασμών σας θα καταφέρετε να αποδειξετε ότι ο μισθος των 19.5 δολλαριων ανα μηνα που αναφέρουν ολα σχεδον τα ειδησεογραφικα πρακτορεία ειναι ανυπαρκτος και οτι οι Κουβανοι βγαζουν τα εικοσαπλάσια;
Εναλλακτικα μπορείτε να συνεχισετε την αναγνωση της Αλικης οπου προφανως τα καταφέρνετε καλυτερα
To σχολιο στο οποιο αναφέρομαι στη δευτερη παράγραφο της απαντησης μου ειναι το σχολιο 4. Το σχολιο στο οποιο αναφερομαι στην τριτη παράγραφο ειναι το σχολιο 9
Κ. Πεϊτσίνη, επειδή έρχεται Πάσχα και οι περισσότεροι γιατροί που ξέρω θα λείπουν σε διακοπές (αναφέρομαι σε ιδιώτες ιατρούς ιδιωτικών νοσοκομείων), σας παρακαλώ μην με κάνετε να πάθω αποπληξία. Χρειάστηκα ένα κουτάκι υπογλώσσια μέχρι να συνέλθω και να είμαι εις θέσιν να συνεχίσω την απάντηση. Θα μου πείτε γιατί συνεχίζω την απάντηση: επειδή αφορά σε οικονομικές έννοιες και είναι καλό οι αναγνώστες να έχουν μια στοιχειώδη γνώση, η οποία δεν άπτεται στο τι θεωρεί ο καθένας, αλλά στο τι ορίζει η οικονομική επιστήμη.
Για να τα βάλουμε σε μια τάξη επιτέλους (ας ελπίσουμε οριστικά).
ΑΕΠ: Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Δηλ, τι παρήγαγε μια χώρα. Η παραγωγή του προϊόντος δημιουργεί εισοδήματα. Και τα εισοδήματα καταναλώνονται για την αγορά του προϊόντος. Αρα, είτε μετρήσουμε το ΑΕΠ απ΄την πλευρά του τι παρήχθει, ή απ΄την πλευρά του πόσο εισόδημα δημιουργήθηκε, είτε απ΄την πλευρά της τελικής δαπάνης, πρέπει να ισούται με έναν αριθμό, κοινό για τα 3 αυτά μεγέθη.
Πώς θα βρούμε ένα στατιστικό στοιχείο για το μέσο εισόδημα των πολιτών (ολων των πολιτών) μιας οικονομίας; Θα διαιρέσουμε το ΑΕΠ με τον αριθμό των κατοίκων της χώρας. Το αποτέλεσμα της πράξης θα μας δώσει το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το πραγματικό μου εισόδημα, Όχι. Γιατί συμβαίνει αυτό, Επειδή το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μπορεί να είναι 20.000 ευρώ, αλλά εγώ να λαμβάνω ετησίως 40.000 ευρώ και κάποιος άλλος 5.000 ευρώ. Το σύνολο, όμως, των εισοδημάτων μας θα ισούται με το σύνολο των μέσων κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Ποια εισοδήματα, όμως, θα πρέπει να προσθέσουμε, Αποκλειστικά και μόνο τα εισοδήματα που εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία. Δηλ, στο ΑΕΠ δεν θα προστεθεί το εισόδημα που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι από τις συντάξεις τους, ούτε θα προστεθεί το εισόδημα του ανέργου από το ταμείο ανεργίας. Δηλαδή, οι μεταβιβαστικές πληρωμές δεν εμπεριέχονται στο ΑΕΠ. Γι’ αυτό και μίλησα για οικονομικά ενεργό πληθυσμό. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι δεν έχουν εισόδημα. Απλά, το εισόδημα τους από τις συντάξεις δεν συμπεριλαμβάνεται στο ΑΕΠ.
Υπάρχει κάποιος άλλος τρόπος να ξέρουμε ποιο είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα σε μια χώρα, Ναι. Να πάρουμε τις φορολογικές δηλώσεις του καθενός και να τις προσθέσουμε, αφού αφαιρέσουμε τις μεταβιβαστικές πληρωμές. Πώς όμως θα ξέρουμε τον μέσο όρο, Θα ξανακάνουμε το ίδιο πράγμα που κάνουμε και με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Αρα, όταν λέμε “μέσος όρος‘” σημαίνει ότι κάποιοι θα βρίσκονται υψηλότερα από τον μέσο όρο και κάποιοι χαμηλότερα.
Πούλησα έναν πίνακα του Van Gogh προς 10.000.000 ευρώ. Τα έχω αυτά τα χρήματα ως εισόδημα, Ναι. Συμπεριλαμβάνονται αυτά τα χρήματα στο ΑΕΠ, Όχι.
Καταλαβαίνεται λοιπόν, ότι άλλο πράγμα το δικό μου πραγματικό εισόδημα και άλλο πράγμα το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Όμως, το άθροισμα των κατά κεφαλήν ΑΕΠ οφείλει να ισούται με το παραγόμενο προϊόν. Και το συνολικό παραγόμενο προϊόν οφείλει να ισούται με το συνολικό εισόδημα. Εάν δεν ισχύει αυτή η ισότητα, τότε καταρρέει όλο το οικονομικό οικοδόμημα και η οικονομική επιστήμη από Χαμουραμπί και εντεύθεν. Πολλώ δε μάλλον, καταρρέει ο μονεταρισμός, διότι δεν θα ξέρουμε τι επίδραση θα έχει η μεταβολή της ποσότητας του χρήματος στην πραγματική οικονομία. Κοινώς, η οικονομική θα γίνει λοταρία.
Περί μισθού, ΑΕΠ και ισότητας (ή ανισότητας) των δύο αυτών μεγεθών. Ο μισθός είναι μισθός. Ο μέσος μισθός είναι μέσος μισθός. Κάποιοι λαμβάνουν μεγαλύτερο μισθό του μέσου και άλλοι χαμηλότερο. Πώς θα ξέρω όμως πόσος είναι ο μέσος μισθός,
Απλά, θα προσθέσω όλους τους μισθούς και θα τους διαιρέσω με τους μισθωτούς. Πώς θα ξέρω πόσος είναι ο μισθός στην Ελλάδα, Αν πιστέψω την φορολογική μου δήλωση, ο μηνιαίος μισθός στην Ελλάδα είναι στα όρια της απόλυτης οικονομικής ευμάρειας (έτσι την πάτησε και η Μαρία Αντουανέττα) . Αν πιστέψω τις αποδοχές της θειάς μου της Γιαννούλας, ο μηνιαίος μισθός είναι στα όρια της αυτοκτονίας.
Αρα, για να μην καταλήξουμε στην εντατική, εάν προσθέσω όλους τους μισθούς και τους διαιρέσω δια τον αριθμό των μισθωτών, θα έχω λάβει τον μέσο μηνιαίο μισθό. Εάν τώρα, υποθέσουμε ότι το εισόδημα των καταναλωτών προέρχεται από τον μισθό τους, τότε το σύνολο των μισθών, θα πρέπει να ισούται με το παραγόμενο προϊόν της χώρας. Γιατί θα πρέπει να ισχύει αυτή η ισότητα, Γιατί αλλιώς είτε θα σημαίνει παραγωγή προϊόντος χωρίς να έχει πληρωθεί αυτός που συμμετέχει στην παραγωγική διαδικασία, είτε ότι τα πήρε «μαύρα».
Άρα, πώς βρήκε ο αγαπητός μας δημοσιογράφος ότι ο μέσος μηνιαίος μισθός στην Κούβα είναι 19,5 δολάρια, Απλά, πήρε τις φορολογικές δηλώσεις όλων των μισθωτών Κουβανών, τις προσέθεσε και τις διαίρεσε δια τον αριθμό των μισθωτών (και στην συνέχεια το διαίρεσε δια του 12 των μηνών). Ισως, πάλι, να βρήκε αυτό το νούμερο απ’ την στατιστική υπηρεσία της Κούβας. Πάει καλά. Αυτό, όμως, το νούμερο (το σύνολο, δηλαδή, των εισοδημάτων των μισθωτών, αν δεν έχουν άλλο παραγωγικό εισόδημα πέραν των μισθών τους) θα πρέπει να είναι ίσο με το ΑΕΠ. Αν δεν είναι ίσο, τότε, ως προείπα, κλάφ’τα Χαράλαμπε. Θα σημαίνει ότι άλλο το ΑΕΠ του παραγόμενου προϊόντος, άλλο του εισοδήματος και άλλο της δαπάνης.
Και γιατί, ντε και καλά να τα κλάψει ο Χαράλαμπος, αφού είναι σε όλους μας γνωστό ότι άλλο το ατομικό μου πραγματικό εισόδημα και άλλο το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ; Ο Χαράλαμπος πρέπει να τα κλάψει επειδή δεν μπορούμε με κανέναν άλλο τρόπο πέραν του ΑΕΠ να ξέρουμε πόσο παράγει κάθε χώρα.
Περί μισθού και εισοδήματος: όπως είδαμε, δύναμαι να έχω εισόδημα πέραν του μισθού μου. Αυτό, όμως το εισόδημα δεν σημαίνει ντε και καλά ότι εμπεριέχεται στο ΑΕΠ. Στο ΑΕΠ θα προσμετρηθεί μόνο το εισόδημα που έχει σχέση με την παραγωγική διαδικασία. Εάν, δηλαδή, πούλησα τον πίνακα του Van Gogh που μου άφησε ο παππούς μου, τότε το εισόδημα απ’ αυτή την αγοραπωλησία δεν θα συμπεριληφθεί στο τρέχων ΑΕΠ. Μα καλά, δεν θα συμπεριληφθεί αυτό μου το εισόδημα στο ΑΕΠ της χώρας, μιας και το αποταμίευσα και το κατανάλωσα (άρα να συμπεριληφθεί στο ΑΕΠ ως κατανάλωση και επένδυση;) Όχι. Διότι εάν επροσμετράτω, τότε θα προσθέταμε στο ΑΕΠ εισόδημα από μη-παραγωγική διαδικασία.
Τελικά, πόσο παίρνει ο Κουβανός τον μήνα; Ο αδελφός του Κάστρο παίρνει 40.000 (ή 400.000) φορές το εισόδημα του κηπουρού. Και ο κηπουρός παίρνει 500 φορές το εισόδημα του κουρέα. Κι ο κουρέας 20 φορές λιγότερα απ’ το εισόδημα του ψαρά. Το μέσο εισόδημα ποιο είναι;
Πόσο παίρνει ένας (ας μιλήσω για τον τομέα μου) χρηματιστής τον μήνα; Η πόσο παίρνει ένας δικηγόρος; Και πόσος είναι ο μέσος μηνιαίος μισθός του δικηγόρου; Για να το βρούμε, υπάρχουν δύο τρόποι: Ο ένας είναι να κάνει έρευνα ένας καθ’ όλα έγκυρος δημοσιογράφος, να την στήσει έξω απ’ την Ευελπίδων και να ρωτάει τον κάθε δικηγόρο πόσα παίρνει. Μετά, να προσθέσει τα νούμερα και να τα διαιρέσει με τον αριθμό των δικηγόρων που ρώτησε. Εάν ο αξιαγάπητος δημοσιογράφος πέσει πάνω σε έναν δικηγόρο που τον μήνα λαμβάνει 20.000 ευρώ και σε 9 άλλους δικηγόρους που λαμβάνουν τον μήνα 2.000 ευρώ, θα έχουμε μέσο όρο 3.800 ευρώ τον μήνα. Λαμβάνουν όλοι τόσο; Όχι. Πόση είναι η συνολική αξία των παρεχομένων υπηρεσιών των 10 δικηγόρων για τον μήνα; 38.000 ευρώ. Άρα, βλέπουμε και πάλι ότι ισχύει η ισότητα του παραγόμενου προϊόντος (υπηρεσίες δικηγόρων) με το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των δικηγόρων. Άρα, το συνολικό πραγματικό εισόδημα ισούται με το συνολικό πραγματικό προϊόν, αλλά δεν ισούται με το πραγματικό εισόδημα του κάθε μεμονωμένου δικηγόρου.
Η φιλελεύθερη θεωρία, ως προείπα, είναι μια θεωρία ισχυρά θεμελιωμένη σε οικονομικούς όρους. Μάλιστα, οι οικονομολόγοι της σχολής του μονεταρισμού δρέπουν ακαδημαϊκές (αλλά και στον ιδιωτικό επαγγελματικό στίβο) δάφνες. Αν μπείτε στον κόπο να ζητήσετε την βοήθεια ενός από αυτούς, φαντάζομαι ότι δεν θα την αρνηθεί. Θα μπορέσετε, τότε, να είστε εις θέσιν να αντιληφθείτε τις στοιχειώδεις έννοιες της Οικονομικής και όχι να εκτοξεύετε διατυπώσεις με κακεντρέχεια. Δεν γίνεται, όμως, κάθε φορά να πρέπει να αναλύουμε γιατί το ΑΕΠ είναι ΑΕΠ και γιατί η έννοια του μέσου όρου δεν αποτελεί παρά ένα (απολύτως χρήσιμο, παρ’ όλες τις εγγενείς αδυναμίες του) απολύτως χρήσιμο στοιχείο.
Επιτρέψτε μου να επισημάνω ένα σφάλμα σας κ. Πεϊτσίνη. Αναφέρετε στοιχεία των οποίων δεν έχετε την συνολική εποπτεία και λόγω αυτής της έλλειψης, απλά τα υιοθετείτε. Μέχρι εδώ δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Αλίμονο, δεν είναι δυνατόν να είμαστε ειδήμονες επί παντός του επιστητού. Ούτε είναι προϋπόθεση για να εκφέρουμε μια γνώμη πάνω σε ένα θέμα να έχουμε προηγουμένως κάνει διπλωματική εργασία. Το πρόβλημα υφίσταται απ’ την στιγμή που ξεκινάτε να αναλύετε τα στοιχεία αυτά και να τα επεξεργάζεστε κατά το δοκούν. Και έχετε μια ισχυρή γραμμή άμυνας: το να θεωρείτε ότι αυτά που σας αναφέρω (δηλ. οι ορισμοί για το τι είναι το κάθε οικονομικό μέγεθος) είναι λανθασμένα ή άτοπα ή διαβλητά ή διαστρεβλωμένα ή άχρηστα ή γελοία ή φιλοτυρρανικά . Και σε κάθε ορισμό που αναφέρω, προβάλλετε την επωδό του καταιγισμού νέων ανεπεξέργαστων ερωτημάτων που διαστρεβλώνουν τους ίδιους τους ορισμούς: και γιατί το ΑΕΠ να είναι έτσι κι όχι αλλιώς αφού το ένα είχατε πει ότι δεν είναι το άλλο και το άλλο δεν είναι αυτό που λέει ο δημοσιογράφος τα στοιχεία του οποίου, κ.ο.κ.
(Βεβαίως, άλλης τάξεως ζήτημα είναι να αναφέρω έναν ορισμό με τρόπο που δεν γίνεται αντιληπτός σε εσάς. Σε αυτή την περίπτωση η ευθύνη είναι αποκλειστικά δική μου, διότι θα σημαίνει ότι δεν μπορώ να μεταδώσω με τρόπο ευεργετικό τα των ορισμών. Και θα σημαίνει ότι μου δίνετε το κίνητρο να γίνω καλύτερος καθηγητής.Και θα καταβάλλω κάθε προσπάθεια ώστε να γίνουν απόλυτα κατανοητοί οι ορισμοί και ο μηχανισμός της Οικονομικής. H knowledge curve είναι αύξουσα έως πέρατος του άξονα x (όπου x το πεπερασμένον του βίου). Οπως το έλεγε και ο ποιητής στο ποίημα του οποίου τον στίχο τοποθετήσατε ως επικεφαλίδα του άρθρου σας: “στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε”).
Εσείς πιστεύετε ότι όλα αυτά που αναφέρω επί των ορισμών της Οικονομικής είναι για να υποστηρίξω την Κούβα ή για να αποδείξω ότι ο Κουβανός παίρνει 4.500 κι όχι 19 δολάρια το μήνα. Πιστεύετε ότι αντιδιαστέλλω τον πενιχρό μισθό των 19,5 δολαρίων το μήνα του Κουβανού με τον πενιχρό μισθό των 700 ή 400 ευρώ το μήνα του Ελληνα. Για να αποδείξω τί, κ. Πεϊτσίνη; Οτι υπάρχουν ανισότητες στην Ελλάδα; Οτι υπάρχουν ανισότητες στην Κούβα; Δηλαδή πιστεύετε ότι εμφορούμαι από την ιδέα ότι κακώς κάνω και έχω το εισόδημα που έχω ενώ ένας άλλος έχει λιγότερο ή περισσότερο; Επαναλαμβάνω ότι ζω σε χώρες όπου υπάρχει ελεύθερη αγορά και προφανώς αυτό είναι κατ’ επιλογήν μου. Και επαναλαμβάνω ότι το όποιο εισόδημά μου είναι προϊόν σκληρής εργασίας. Το ότι έχω κάμει σωστότερη διαχείρηση των σπανιζόντων πόρων μου από κάποιον άλλο που εργάζεται εξ’ ίσου σκληρά αλλά αμοίβεται λιγότερο, δεν σημαίνει ότι δύναμαι ανερυθρίαστα να προτείνω την ελεύθερη αγορά ως πανάκεια. Πολλώ, δε, μάλλον δεν μου δίνει το δικαίωμα να ισχυρισθώ ότι η ελεύθερη αγορά θα επιφέρει αύξηση του πραγματικού εισοδήματος για ολους όσοι παροικούν στην Κούβα. Προφανώς δεν έχετε αντιληφθεί ότι ομιλούμε περί Οικονομικής. Δηλαδή περί μιας, εν πολλοίς, ντετερμινιστικής επιστήμης, στην οποία όταν διαπιστώνουμε σφάλματα επί των ορισμών (και ειδικότερα στις απλές μαθηματικές πράξεις), οφείλουμε να τα αναφέρουμε και να τα διορθώνουμε, προκειμένου να εκφέρουμε μια επιχειρηματολογία χρήσιμη και διαυγή.
Τελικά, για ποιόν λόγο μαθαίνουμε, κ. Πεϊτσίνη; Μαθαίνουμε για να έλθουμε πιο κοντά στην γνώση ή μαθαίνουμε για να αποδείξουμε στον εαυτό μας ότι εκ των προτέρων είχαμε δίκιο που υποστηρίζαμε αυτά που δεν ξέραμε αλλά ήμασταν βέβαιοι ότι ορθώς τα πιστεύαμε; Τελικά για ποιόν λόγο γίνεται διάλογος; Για να πούμε ότι όποιος διαφωνεί μαζί μας είναι άχρηστος;
Όσο για το ανάγνωσμα της Αλίκης, θα έπρεπε να ξέρετε ότι η βιβλιογραφία που προτείνουμε κάθε φορά, πρέπει να είναι ανάλογη του γνωστικού επιπέδου που έχει ο συνομιλών για το αντικείμενο.
Να με συγχωρέσετε για τις «ανεπεξέργαστες ερωτήσεις» μου.Σας διαβεβαιώ ότι διατυπώθηκαν με στόχο να διευκρινήσω αν απλά παρερμηνεύσατε τα λεγόμενα μου ή αν όντως υπάρχει ζητημα άγνοιας . Και αυτό γιατί οι αντινομίες στις αναφορές σας είναι τέτοιας μορφής που γεννούν ευλογα απορίες.Τελικά έβγαλα τα συμπεράσματα μου,που δεν αναφέρω γιατί αρκετά ξεφυγα ως τώρα στην πορεια της συζητησης. Ως εδώ.
Έιναι σημαντικό να καταλάβετε ότι η απαίτηση σας να χρησιμοποιούνται με ακρίβεια οι οικονομικοί όροι δεν μπορεί παρα να εχει αμφίδρομη ισχυ. Είναι παιδαριώδες το να απαιτείτε,να σαρκάζετε,να οικτίρετε και να ειρωνεύεστε το συνομιλητή σας τη στιγμή που θολώνετε το διάλογο συγχέοντας έννοιες οπως ΑΕΠ κατά κεφαλή, μισθός, πραγματικό εισόδημα και ημερομίσθιο. Εδώ χρειάζονται διευκρινήσεις.
Επί της ουσίας. Το ζήτημα του ΑΕΠ είναι αρκετά απλό για να το κατανοήσει και ένας ταπεινός δικηγόρος σαν και μένα. Οι συντελεστές παραγωγής που βρίσκονται στη διάθεση μιας οικονομίας της επιτρέπουν να παράγει προιόντα. Το ΑΕΠ εν συντομία είναι η αποτίμηση του συνολικού προιόντος (υπηρεσιών και παραγώγων) σε χρήμα,τιποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο
Η μέτρηση του ΑΕΠ ειναι στην ουσία μια διαδικασία διπλογραφικής λογιστικής καταγραφής. Τα έσοδα περιλαμβάνουν τις συνολικές αποδόσεις ολων των ανθρώπινων και μη ανθρώπινων πόρων στις οποίες οφείλεται το ΑΕΠ
Eπειδή ένα μονο μέρος του εθνικού output αφορά τους μισθούς είναι κοινά αποδεκτό ότι το κατά Κεφαλή ΑΕΠ μπορεί και να είναι μεγαλύτερο από το μέσο μισθό.Αυτό είναι λογικό.Ο υπολογισμός του ΑΕΠ εστω και βάσει Εισοδήματος περιλαμβάνει μια πληθώρα στοιχείων και όχι μόνο τους μισθούς.Συγκεκριμένα η εισοδηματική προσέγγιση περιλαμβάνει εκτός των αμοιβών,και το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα,τους φορους επί της παραγωγής και των εισαγωγών μείον τις επιδοτήσεις.Τους τόκους,τα ενοίκια κλπ. Έτσι ας πούμε ενώ οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας των φυσικών προσώπων ήταν το 2002 46,499δις .ευρω στην Ελλάδα, το ΑΕΠ υπολογίστηκε σε 141,132 δις. Ευρω.
Οπότε οδηγουμαστε σε ενα κύριο συμπέρασμα.Οτι μονάχα οι μισθοι ( αμοιβή εξαρτημένης εργασίας) δεν αρκουν για να υπολογιστεί το ΑΕΠ.
Οτι δηλαδή δεν ισχυει η φορμουλα που προτεινετε GDP per capita= average wage
Οτι επίσης υπο συγκεκριμένες συνθηκες ειναι δυνατο το ΑΕΠ να αυξάνεται και οι μέσοι μισθοί να μειώνονται. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ΗΠΑ που το ΑΕΠ έφτασε να αυξανεται κατά 8% ενώ οι εβδομαδιαιοι μισθοί μειωνονταν κατά περιπου 0,3% . Σε άλλη περίοδο συνέβη και το φαινόμενο το ΑΕΠ να αυξάνεται και οι μεσοι μισθοί να παραμένουν σταθεροί (stagnant). Στην πραγματικότητα το κατά κεφαλή ΑΕΠ ή καλυτερα η αυξηση του είναι ενας δεικτης βελτιωσης του βιοτικου επιπέδου και οχι μια καθαρή μετρηση του μεσου μισθολογίου.
Στην περίπτωση δε της Κούβας τα πράγματα είναι ακομα πιο καθαρά . Η ίδια η κυβέρνηση της παραδεχόταν στο 2005 ότι ο μέσος μισθός έφτανε τα 15 δολλάρια.Εκπλήσσεστε; Κι ομως συνεβη.Και τι έκανε για αυτό; Εσπευδε να διευκρινησει ότι αυτος ο μισθός είναι το καθαρό ποσό που φτάνει στα χέρια των Κουβανών και δεν περιλαμβάνει τις επιδοτούμενες παροχές (υγεία,στέγη, κουλτούρα κλπ). Ετσι άλλαξε αυθαιρετα τον τρόπο μέτρησης του ΑΕΠ της συνυπολογίζοντας και τα παραπάνω (με καποιον περιεργο υπολογισμό λαμβάνοντας υποψη σκιώδεις αγοραστικές τιμές των παραπάνω αγαθών τις οποιες προσθετε)
Ποιο είναι το συμπερασμα; Εχουμε το ΑΕΠ που ακομα και βάσει εισοδηματικών συντελεστών δεν αποτυπώνει με ακριβεια το μέσο μισθό.Εχουμε την κυβέρνηση της Κούβας να παραδέχεται ανοιχτά τα εξευτελιστικά μισθολόγια που ανέφερα και να σπεύδει να τα καλύψει «βασανίζοντας τα δεδομένα».Και έχουμε εσάς να προσπαθείτε να μας αποδείξετε ότι ολα τα παραπάνω δεν ισχύουν και ότι στην πραγματικοτητα ο μεσος μισθος στην Κουβα αντικατοπτρίζεται πληρως στο κατα κεφαλή ΑΕΠ. Οτι καλύτερα ΠΡΕΠΕΙ να αντικατοπτρίζεται αλλιως ο μονεταρισμός θα καταρρεύσει.
Σας ευχαριστώ για τις συμβουλές σας κε ΓΚ.Επιτρέψτε μου να σας δώσω και γω μία. Ο στόχος ενός διαλόγου δεν είναι η εκατέρωθεν εκτοξευση προσβολών. Η ειρωνία που διαποτίζει τα σχολια σας ήδη από την πρώτη τοποθέτηση , προδίδει απλώς εναν κακεντρεχή εγωισμο και ουχί διαθεση για διάλογο. Ισως να πιστευετε οτι εκτος της φορμουλας περί ΑΕΠ που προτεινετε ισχυει και η αλλη: Οτι δλδ αυθεντία+εριστικότητα= διαλεκτική δικαίωση.
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι και αυτη η φορμουλα είναι εξίσου ανοητη με την προηγουμενη.
Η διαστροφή της θεωρίας για την εξυπηρέτηση του μικροεγωισμού επιδεικνύει ανεντιμότητα στο διάλογο. Είναι σοφιστεία του χειρίστου ειδους,και αρκουντως ενοχλητική γιατί συνοδευεται από ενα κενο περιεχομένου,αλλαζονικό ύφος .
Ελπίζω να σας περισσεψαν μερικά υπογλώσσια.Θα τα χρειαστώ αμεσα.
Κ. Πεϊστίνη,
Ομολογώ ότι αυτή την φορά κάνατε καλύτερη προεργασία για να θέσετε τις ερωτήσεις. Ξέρετε, η πορεία της γνώσης δεν διαφαίνεται μόνο από το ποιες απαντήσεις δίνουμε, αλλά και από την ποιότητα των ερωτημάτων που θέτουμε.
Ας επανέλθουμε στις ερωτήσεις, λοιπόν. Πρέπει ή όχι το ΑΕΠ, είτε μετρηθεί απ΄ την πλευρά της παραγωγής, είτε του εισοδήματος, είτε της τελικής δαπάνης να ισούται με ένα και το αυτό νούμερο;
Πρέπει. Τι θα συμβεί εάν το ΑΕΠ της μίας μεθόδου δεν ισούται με το ΑΕΠ της άλλης μεθόδου; Θα έχουμε κατάρρευση του όλου οικονομικού οικοδομήματος.
Υπό ποία προϋπόθεση, την οποία ρητώς ανέφερα, θα πρέπει το σύνολο των μισθών να ισούται με το παραγόμενο προϊόν της χώρας; Εάν υποθέσουμε ότι το εισόδημα των καταναλωτών προέρχεται από τον μισθό τους. Ποια η ειδοποιός διαφορά αυτών των δύο μεγεθών (μισθού και εισοδήματος; – ομιλούμε πάντα επί εισοδήματος που προέρχεται από την παραγωγική διαδικασία). Το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα.
Σκανδαλώδες! Διαστροφή της Αλήθειας! Γιατί δεν το συμπεριέλαβες ρε μικροεγωϊστή ΓΚ (παρεπιπτόντως, το nickname μου είναι GK), ρε άχρηστε καθηγητή, ρε άχρηστε οικονομολόγε, το Ακαθάριστο Λειτουργικό Πλεόνασμα; Για να αποκρύψεις την αλήθεια; Για να φέρεις την θεωρία στα μέτρα σου ρε ανέντιμε Προκρούστη της Οικονομικής ΓΚ; Για να αποδείξεις ότι στην Κούβα παίρνουν μισθό μεγαλύτερο απ’ αυτό που λέει ο Κάστρο;
Αλήθεια, γιατί άραγε δεν το περιέλαβα; Τι περιλαμβάνει αυτό ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα; Περιλαμβάνει τις αμοιβές όλων των συντελεστών παραγωγής που συνέβαλαν στη δημιουργία εισοδήματος εκτός της εξαρτημένης εργασίας, όπως τις αμοιβές κεφαλαίου, τα επιχειρηματικά κέρδη, τις προσόδους από ενοίκια, μίσθωση γης, κ.ο.κ Ποια είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρχει ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα; Να υπάρχει ατομική ιδιοκτησία και οικονομία της αγοράς (αλλιώς δεν γίνεται να υπάρξουν αμοιβές κεφαλαίου και επιχειρηματικά κέρδη και έσοδα από ενοίκια, κ.ο.κ). Υπάρχει ατομική ιδιοκτησία και οικονομία της αγοράς στην Κούβα; Όχι. Από πού προέρχεται το εισόδημα της ευρύτατης πλειοψηφίας των Κουβανών; Όχι από μισθωτή εργασία;
(μην ξεχάσετε την επόμενη φορά να με εγκαλέσετε που δεν συμπεριέλαβα στο ΑΕΠ της Κούβας την αυτόνομη επενδυτική ζήτηση και την ευαισθησία της στις μεταβολές των επιτοκίων της Κούβας. Α, και επί τη ευκαιρία, μην ξεχάσετε να με εγκαλέσετε να εξηγήσω γιατί το ΑΕΠ ισούται με κατανάλωση + επένδυση + κυβερνητικές δαπάνες + εξαγωγές – εισαγωγές).
Ξανά: Τι είχα αναφέρει ως προϋπόθεση για να ισχύει η ισότητα σύνολο μισθών ίσο με σύνολο παραγομένου προϊόντος; Ότι το εισόδημα των καταναλωτών προέρχεται από τον μισθό τους. Άρα, σε αυτή την περίπτωση των σύνολο των μισθών θα ισούται με το σύνολο των εισοδημάτων που καταγράφονται στο ΑΕΠ (είπαμε: μόνο τα εισοδήματα που αφορούν σε παραγωγική διαδικασία). Άρα, ο μέσος μισθός θα ισούται με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Ποιο ακριβώς σημείο της εξίσωσης δεν καταλαβαίνετε;
Ξανά: υπό ποία συνθήκη, όπως ρητά ανέφερα, καταρρέει ο μονεταρισμός; Όταν το άθροισμα των κατά κεφαλήν ΑΕΠ δεν ισούται με το παραγόμενο προϊόν. Γιατί θα έχουμε κατάρρευση του μονεταρισμού (αλλά και του Κεϋνσιανού υποδείγματος IS-LM, όπως είχα αναφέρει); Διότι θα σημαίνει ότι μεταβολή της ποσότητας του χρήματος θα έχει απροσδιόριστη (μη μετρήσιμη) επίδραση στο προϊόν.
Καλά, αφήστε τις δικές μου ανόητες φόρμουλες, οι οποίες θα συνεχίσουν να είναι ανόητες εκτός και εάν συνάδουν με τις απόψεις σας. Πείτε μου εσείς: Πρέπει ή όχι το σύνολο των εισοδημάτων να ισούται με το σύνολο του παραγόμενου προϊόντος; Και σας παρακαλώ εξηγήστε μου κι εμένα του ανόητου, παιδαριώδους, άχρηστου, κακεντρεχούς, είρωνα, σοφιστή, ανέντιμου, αλαζόνα, μικροεγωϊστή (μου απευθύνατε όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς!!! Συγχαρητήρια για την έλλειψη λεξιπενίας): από πού προέρχονται τα εισοδήματα των Κουβανών;
Αφήστε τις δικές μου ανόητες φόρμουλες και κοιτάξτε μήπως μάθετε ότι κατά Friedman, το μεγαλύτερο μέρος του μονίμου εισοδήματος (permanent income hypothesis) οφείλεται στους μισθούς. Αφήστε τις δικές μου ανόητες φόρμουλες και μελετήστε τον Ηayek, όπου συναρτά το παραγόμενο προϊόν ευθέως με το ύψος των μισθών. Αν ο μισθός αποτελεί ένα μικρό μέρος του εισοδήματος τότε ο Hayek δεν θα διετύπωνε ποτέ το περίφημο Ricardo effect.
Καταλαβαίνω την πιθανή (και προφανή) απορία σας: καλά, αφού ο ίδιος ο Κάστρο μιλάει για μισθούς των 15 δολαρίων, τότε γιατί ο ΓΚ εμμένει σε άλλο ύψος μισθού; Αν στόχος του είναι να αποδείξει ότι στην Κούβα παίρνουν μεγαλύτερο μισθό, γιατί πάει να βγάλει ακόμη και τον Κάστρο ψεύτη; Θα μας τρελάνει τελείως ο ΓΚ;
Και πάλι θα πω ότι το θέμα άπτεται της Οικονομικής επιστήμης. Εάν δεν ισχύει η εξίσωση προϊόντος προς δαπάνη και εισόδημα, τότε πρέπει να κάψουμε στην πυρά όλα τα βιβλία μακροοικονομικής του κόσμου. Εάν δεν ισχύει, πάλι, ότι οι Κουβανοί έχουν το εισόδημά τους (ξανά: το εισόδημα από παραγωγική διαδικασία) από μισθοδοσία, τότε η Κούβα είναι μια ελεύθερη οικονομία. Κοινώς, δεν προκύπτουν οι αριθμοί, κ. Πεϊτσίνη. Κι όταν δεν έχουμε το προϋπολογισθέν αποτέλεσμα (σε αυτό συνίσταται ο ντετερμινισμός της επιστήμης μου), τότε πρέπει να ανακαλύψουμε γιατί συμβαίνει αυτό και ή να αναθεωρήσουμε τις εξισώσεις μας, ή να ελέγξουμε την ορθότητα των πράξεων που κάναμε, ή να ελέγξουμε την εγκυρότητα των assumptions πάνω στα οποία στηριχθήκαμε. Εσείς, αυτή την ανισότητα μεταξύ των λογαριασμών την θεωρείται ένα φυσικό φαινόμενο: α, ένα ουράνιο τόξο μετά την βροχή! Α, ο Κάστρο συμφώνησε με την θεωρία μου! Όπως φυσικό φαινόμενο θεωρείτε ότι, βάσει των στοιχείων που παραθέτετε σε link, τα κινητά τηλέφωνα για την Κούβα είναι είτε αγαθά Giffen (σε περίπτωση που το πραγματικό εισόδημα του Κουβανού μειώνεται), είτε αγαθά με πλήρη ανελαστικότητα. Όπως φυσικό φαινόμενο θεωρείτε την, βάσει των δικών σας στοιχείων που παραθέτετε σε link, αύξηση μέσου μισθού απ’ το 2003 έως το 2005 κατά 70%. Και από το 2003 έως το 2008 κατά 125%. Και υιοθετείτε το ότι αφού τα λένε τα στοιχεία, έτσι είναι. Δηλαδή, το ακριβώς αντίστροφο από μια επιστημονική αντιμετώπιση του θέματος.
Ερωτώ, λοιπόν, εγώ ο ανόητος: είναι δυνατό να αυξήθηκε ο μέσος μηνιαίος μισθός από το 2003 στο 2005 κατά 70%; Είναι δυνατό η τιμή των κινητών να είναι πολλαπλάσια του μισθού που αναφέρετε εσείς κι ο Κάστρο και παρ’ όλα ταύτα να έχουμε ουρές ζήτησης για κινητά; Τι είναι τα κινητά; Ανελαστικό αγαθό είναι; Μήπως έχουν και θετική καμπύλη ζήτησης; Και πού τα βρήκαν τα χρήματα οι Κουβανοί για να αγοράσουν κάτι που κοστίζει 196 δολάρια, όταν παίρνουν 19,5 δολάρια μισθό, δηλαδή κάτι που κοστίζει 10 φορές τον μηνιαίο μισθό τους; Αποταμίευαν χρήματα; Δηλ, η οριακή ροπή τους προς αποταμίευση είναι ένα σημαντικό ποσοστό του εισοδήματός τους; (τώρα που το καλοσκέφτομαι, σύμφωνα με την θεωρία του μονίμου εισοδήματος, οι Κουβανοί στήνονται στις ουρές για κινητά διότι, βάσει της θεωρίας του μόνιμου εισοδήματος, αναμένουν ότι και την επόμενη πενταετία οι μισθοί τους θα αυξηθούν κατά 125%, οπότε λογικό είναι να έχουν αυξήσει την κατανάλωση). Λέω και πάλι: στην προσπάθειά σας να αποδείξετε την ορθότητα της θέσης σας, επικαλείσθε στοιχεία των οποία δεν έχετε την συνολική θεώρηση. Και πάλι λέω ότι αυτό δεν είναι κακό. Συγχαρητήρια, μάλιστα, που ως δικηγόρος εντρυφείτε σε πεδία μιας επιστήμης όπως είναι η Οικονομική. Αλλά μέχρι εκεί. Διότι απ’ αυτό το σημείο και πέρα, χρειάζεστε περισσότερο διάβασμα. Και αν το ΑΕΠ είναι τόσο απλό, δεν θα χρειαζόταν να γράφονται κάθε χρόνο πάνω από 200 βιβλία παγκοσμίως για το πώς δομείται στο βάθος του αυτό το οικονομικό μέγεθος. Γράφονται αυτά τα βιβλία όχι για να το κάνουν πιο σύνθετο ή πιο δυσνόητο, αλλά για να διασφαλίσουν ότι, παραμένοντας απλό, δεν θα καταστεί απλοϊκό.
Επειδή καταλαβαίνω ότι σας έθιξα με την βιβλιογραφία της Αλίκης, σας προτείνω ένα άλλο βιβλίο:
Αρχές Οικονομικές Θεωρίας Γ’ Λυκείου, εκδόσεις ΟΕΔΒ.
gk κ κωστα καζο, σας ειναι ανυπερβλητα δυσκολο να καταλαβετε οτι στην ωραια χωρα μασ τεινουν να πραγματωθουν αναιμακτα οι στοχοι της οκτωβριανης επαναστασης κ εσεις επιχειματολογειτε κατα της αγορας…. ελεος…