Ώρα για ασύμμετρη δημοσιονομική προσαρμογή

Μαρ 6th, 2009 | | Κατηγορία: Οικονομικά, Πολιτική | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

Στη ζωή ισχύει ο χρυσός κανόνας ότι η πρόληψη κοστίζει γενικά λιγότερο από την θεραπεία. Αλλά η πρόληψη απαιτεί νοοτροπία συστηματικής πρόνοιας, μια ιδιότητα που δεν μας χαρακτηρίζει ούτε ως άτομα, ούτε ως κοινωνικό σύνολο. Θα αποφύγω να δώσω παραδείγματα, προκειμένου να επικεντρωθώ στο δημοσιονομικό πρόβλημα που μας καίει αυτή τη στιγμή. Δυστυχώς όλα όσα λέγαμε μερικοί τις τρεις τελευταίες δεκαετίες για τα ελλείμματα και το χρέος περιφρονήθηκαν και τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια δημοσιονομική κατάσταση εκτός ελέγχου, η οποία χειροτερεύει καθημερινά λόγω και της επιδεινούμενης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Προσωπικά έχω επιφυλάξεις αν αντιλαμβανόμαστε πως από το «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» καταλήξαμε στο «Η Ελλάδα ανήκει στους δανειστές της». Αλλά έστω και τούτη την ύστατη ώρα δεν αποκλείεται να μας έχουν μείνει αποθέματα δυνάμεων να αντιδράσουμε οικειοθελώς και να μην περιμένουμε να καταφθάσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γι’ αυτό επιθυμώ να καταθέσω τις ακόλουθες σκέψεις.

χρειάζεται μια πολιτική ασύμμετρης προσαρμογής με την έννοια ότι θα αφορά αποκλειστικά στη ραγδαία μείωση των δημόσιων δαπανών

Οι πολίτες πρέπει να ξεχάσουμε τη δυνατότητα να βγούμε από το δημοσιονομικό αδιέξοδο με ήπιες προσαρμογές. Αυτές αποδείχθηκαν απατηλές για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ανέβαλλαν τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, και δεύτερο, γιατί εξαιτίας της αβελτηρίας των πολιτικών διαχειριστών η δημοσιονομική κατάσταση χειροτέρευσε δραματικά, αφού την ίδια περίοδο, πέραν από την οικονομική βοήθεια που λάβαμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος πάνω από 90 δις Ευρώ, και μάλιστα υπό καθεστώς φθινόντων επιτοκίων και σχετικά ταχύρυθμης οικονομικής ανάπτυξης. Συνεπώς, χρειάζεται μια πολιτική ασύμμετρης προσαρμογής με την έννοια ότι θα αφορά αποκλειστικά στη ραγδαία μείωση των δημόσιων δαπανών. Μια τέτοια πολιτική μπορεί να σχεδιαστεί με βάση κατευθύνσεις όπως οι παρακάτω:

1. Όλες οι δημόσιες δαπάνες είναι ελαστικές. Οι ισχυρισμοί περί ανελαστικότητας συγκεκριμένων δημόσιων δαπανών αποτελούν υποκρισίες των δύο μεγάλων κομμάτων για να εξασφαλίζουν την εναλλαγή τους στην εξουσία και αντιβαίνουν προς τα μακροχρόνια συμφέροντα της χώρας. Αντιθέτως όλες οι δαπάνες, περιλαμβανομένων και των μισθών και των συντάξεων των δημόσιων υπαλλήλων, είναι ελαστικές και πρέπει να επανεξεταστούν.

2. Όλα τα συλλογικά αγαθά όπως της παιδείας, της υγείας, της εσωτερικής ασφάλειας, της πυρόσβεσης, κλπ. διανέμονται με βάση την αρχή της επιλεκτικότητας. Αυτό σημαίνει ότι, πέραν από την κατηγορία όσων χαρακτηριστούν ως «μη έχοντες και κατέχοντες με βάση το συνολικό τους πλούτο», όλοι οι Έλληνες συμμετέχουν άμεσα στο κόστος των υπηρεσιών που απολαμβάνουν.

3. Για όλες τις δημόσιες δαπάνες στα πλαίσια της άσκησης της οικονομικής πολιτικής ισχύει η αρχή της υποκαταστασιμότητας. Αυτό σημαίνει ότι αν η κυβέρνηση αποφασίσει έκτακτα να επιδοτήσει μια κατηγορία πολιτών, η δαπάνη θα πρέπει να αντισταθμιστεί με ισό-ποσες μειώσεις από άλλες χρήσεις.

Αν είναι αδύνατο να πειστούμε ότι η μοναδική μας διέξοδος είναι να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες, τότε βραχυχρόνια μεν θα οδηγηθούμε σε διεθνή επιτήρηση, μακροχρόνια δε σε περιθωριοποίηση

4. Η υποχρέωση του κράτους προς όλα τα ασφαλιστικά ταμεία περιορίζεται στην εξασφάλιση ελάχιστης προνοιακής εγγυημένης σύνταξης. Για επιπλέον συντάξεις η ευθύνη μεταφέρεται στους ίδιους τους πολίτες.

5. Το δημόσιο περιορίζεται στην άσκηση των δικαιωμάτων του ως βασικού μετόχου στις ΔΕΚΟ και ουδέν πέραν αυτού. Με άλλα λόγια παύει να εγγυάται τα δάνειά τους και δεν αναμειγνύεται στην καθημερινή τους διαχείριση. Κάθε άλλη εποπτεία μεταφέρεται στις ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές.

Αν είναι αδύνατο να πειστούμε ότι η μοναδική μας διέξοδος είναι να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες, τότε βραχυχρόνια μεν θα οδηγηθούμε σε διεθνή επιτήρηση, μακροχρόνια δε σε περιθωριοποίηση στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γεώργιος Μπήτρος

—————————————————————–

Σημειώσεις:
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 28/2/2009

7 σχόλια
Leave a comment »

  1. Μια καθαρή και θαρραλέα αντιμετώπιση της τρέχουσας κατάστασης που ο πολιτικαντισμός δεν επιτρέπει σε κανένα κόμμα να δει πως είναι η μόνη οδός και η μόνη διέξοδος απο την κρίση..

    Πέντε σταράτες κουβέντες έχουν μεγαλύτερη αξία απο το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ… το μεγάλο όσο ένας τηλεφωνικός κατάλογος

    Κύριε Κουβέλη, κύριε Αλαβάνο, κύριε Τσίπρα… μήπως διαλέξατε λάθος επάγγελμα…;

    Αφήστε το πολιτικαντισμό παρακαλώ και πιάστε καμιά χειρονακτική δουλειά.

    Εκεί θα καταλάβετε τι εστί βερίκοκο και θα γίνετε καλύτεροι πολίτες…

    Κύριε Γιώργο Παπανδρέου, μήπως πρέπει να αρχίσετε να το σκέφτεστε και εσείς…

    Έχει περάσει πολύς χρόνος απο τότε που συνεισφέρατε στο φοιτητικό σας εισόδημα με τη χειροναξία…

  2. Όσον αφορά τη δεύτερη πρόταση υπάρχουν δύο ερωτηματικά.

    Το πρώτο έχει να κάνει με το αν κάποιος θα πρέπει να πληρώνει για συλλογικά αγαθά των οποίων δεν κάνει χρήση. Για παράδειγμα αν έχω προσωπική ασφάλεια, στέλνω τα παιδιά μου σε ιδιωτικό σχολείο και έχω ιδιωτική ασφάλιση θα πρέπει να πληρώνω;

    Και το δεύτερο έχει να κάνει με την ποιότητα των παρεχομένων αγαθών. Αν για παράδειγμα στέλνω το παιδί μου σε δημόσιο σχολείο αλλά εκεί μαθαίνει μόνο να παπαγαλίζει, αν καλώ την αστυνομία και έρχεται μετά το περιστατικό για να μην κινδυνεύσουν τα παλικάρια της, αν το νοσοκομείο είναι αχούρι και ο γιατρός είναι αδιάφορος, τότε θα πρέπει να πληρώνω;

  3. Δεν καταλαβαίνω γιατί ο κ. Μπαζιωτόπουλος απευθύνεται στους κκ. Κουβέλη, Αλαβάνο και Τσίπρα. Αυτοί μας κυβερνούν τόσα χρόνια; Τουλάχιστον αυτοί δηλώνουν τα ακίνητα και τα εισοδήματά τους. Δεν τα έχουν σε offshore, όπως κάνουν στη ΝΔ. Το πρόγραμμα του ΣΥΝ είναι ένα καλοδουλεμένο πρόγραμμα 340 σελίδων, σοσιαλδημοκρατικής νοοτροπίας, που μπορείτε να το βρείτε στο syn.gr 2 χρόνια διήρκεσε η επεξεργασία του. Μακάρι να είχαν κάνει το ίδιο και τα 2 μεγάλα κόμματα. Στο κάτω-κάτω, το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο, όπου εφαρμόστηκε, δε βλέπω να ζημίωσε τους πολίτες του.

    Σχετικά με την ασφάλιση θέλω να επισημάνω ότι η ιδιωτική πράγματι δεν έχει την κακοδιαχείρηση της Δημόσιας (αυτό είναι πολτικικό πρόβλημα. Ας το διορθώσουμε), αλλά επίσης επιλέγει τους ασφαλισμένους της. Ας πάει και ένας νέος με νεανικό διαβήτη, να ασφαλιστεί… Επίσης και αυτή ενίοτε χρεοκοπεί. Αν χρεοκοπούσε η AIG στις ΗΠΑ. τί θα γίνονταν; Εκεί πάλι δεν πληρώνεις τόσα χρόνια και μετά πάπαλα; Η ασφάλιση είναι σαν την ασφάλεια. Ας πληρώνουμε κάτι παραπάνω. Δεν ξέρεις πότε θα τη χρειαστείς. Ας μη νομίζει ο καθένας ότι θα είναι ο τυχερός που θα γλυτώσει. Με τα εισοδήματά τους θα μπορούν όλοι να πληρώνουν την κάλυψη περίθαλψης; Μήπως πρέπει να αρχίσουν οι εκπτώσεις και στην παρεχόμενη περίθαλψη;

    Μερικά αγαθά πρέπει να είναι δημόσια. Ξέρω ότι οι θέσεις αυτές είναι αντιδημοφιλείς σε αυτό το site, αλλά πέστε μου: μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν οι φυλακές; Πώς στην ευχή (και ποιοί “επιχειρηματίες”) θα έβγαζαν κέρδος από αυτές;… Στις ΗΠΑ καταδικάστηκαν και απεπέμφθησαν 2 δικαστικοί λόγω χρηματισμού από ιδιωτική φυλακή ανηλίκων με σκοπό να τους στέλνουν κρατουμένους, να κρατούν γεμάτο το μαγαζί…

  4. …με άλλα λόγια και για μια ακόμη φορά τη λύση καλούνται να τη δώσουν οι μικρομεσαίοι, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι…γιατί ο κ. Μπήτρος με το “…χρειάζεται μια πολιτική ασύμμετρης προσαρμογής με την έννοια ότι θα αφορά ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στη ραγδαία μείωση των δημόσιων δαπανών” δεν μας αφήνει περιθώρια για άλλα μέτρα. Όπως για παράδειγμα τη σκληρότατη φορολόγηση των μεγάλων εισοδημάτων, της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, των υπερκερδών σε τράπεζες κλπ, τη καταπολέμιση της διαπλοκής επιχειρηματιών και πολιτικών κ.ο.κ. Δεν περίμενα όμως κάτι καλύτερο απο κάποιον ο οποίος σε άρθρο του στο Βήμα το Μάιο του 2002 υποστήριζε τον “κοινωνικό ρόλο της επιχειρηματικότητας” λέγοντας μεταξύ άλλων ότι “φυσικά προς την ίδια κατεύθυνση θα βοηθούσε αν σταματούσε η διαπόμπευση επιχειρηματιών που ΠΑΡΑΝΟΜΟΥΝ αναφορικά με τις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς τη πολιτεία”. Προσέξτε: τον κ. Μπήτρο ενοχλεί περισσότερο η διαπόμπευση των επιχειρηματιών και λιγότερο οι τυχόν παρανομίες τους. Γι’ αυτό άλλωστε και η “ασύμμετρη δημοσιονομική προσαρμογή” του μιλά αποκλειστικά για επανεξέταση “μισθών και συντάξεων δημοσίων υπαλλήλων” αλλά δεν λέει κουβέντα για τα golden boys, γι’ αυτό υποστηρίζει ότι “όλοι οι Έλληνες συμμετέχουν άμεσα στο κόστος των υπηρεσιών που απολαμβάνουν” χωρίς όμως να προσθέτει “ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση” (γιατί εδώ που φτάσαμε τίποτα δεν είναι αυτονόητο), γι’ αυτό η “υποκαταστασιμότητά” του μιλά αποκλειστικά για “ισόποσες μειώσεις από άλλες χρήσεις” και όχι για επιπλέον φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου

  5. Ο καθηγητής Μπήτρος δεν είναι άριστος…

    Κάνει συχνά πυκνά απλές διαπιστώσεις αλλά δεν διακρίνεται για την διεισδυτικότητα των αναλύσεών του…

    Η αναφορά στην ανοχή των παρανομιών ήταν τραγικό λάθος του αν έτσι ειπώθηκε…

    Ο κοινωνικός ρόλος των επιχειρήσεων όμως είναι πλέον συνυφασμένος με τη λειτουργία τους…

    Άλλωστε χωρίς επιχειρήσεις δεν υπάρχει ζωή…

    Το κράτος επιχειρηματίας είναι πάντα σάπιος επιχειρηματίας…

    Οι κρατικοδίαιτοι υπερασπιστές του, οι κατ ευφημισμόν κομμουνιστές…, είναι οι στυγνότεροι επιχειρηματίες και οι χυδαιότεροι εκμεταλλευτές…

    Εάν θέλει κάποιος να γευτεί τι σημαίνει κομμουνιστής ας πάει στη δούλεψη του και θα σιχαθεί τον άνθρωπο…

  6. έτσι το είπε (κανε αναζήτηση στο βήμα, ημερομηνία 12/05/02) … και μακάρι να είναι “τραγικό λάθος” και όχι κάτι άλλο…αν και, δεδομένων των θέσεων που κατά καιρούς εκφράζει, αμφιβάλλω. Δεν νομίζω να αμφισβητεί κανείς ότι περισσότερο συνιφασμένη με τη λειτουργία των επιχειρήσεων δεν είναι τόσο ο κοινωνικός τους ρόλος όσο η συσσώρευση κέρδους. Για ποιον άλλο λόγο άλλωστε συνεχίζεται η απαράδεκτη πρακτική της ενοικίασης/ στυγνής εκμετάλευσης εργαζομένων (βλέπε καθαρίστριες),??? Μήπως και αυτή αναδεικνύει το κοινωνικό ρόλο των επιχειρήσεων;

  7. Η ενοικίαση ανθρώπων απο εταιρείες δεν είναι καθεαυτό κακή πρακτική… και πολλές φορές είναι η μόνη εφικτή…

    Ο τρόπος που γίνεται είναι άθλιος και μάλιστα με την σιωπηλή συμπαράσταση των κρατικών οργανισμών και των κομματαρχών

    Οι επιχειρηματίες που έχουν τις επιχειρήσεις αυτές είναι μαυροσακουλοφόροι στα κόμματα και το ξέρεις…

Σχολιαστε