Το μοντέλο ηγεσίας του Τσάβες
Μαρ 10th, 2007 | Πάνος Ευαγγελόπουλος| Κατηγορία: Κόσμος, Πολιτική |

Του Πάνου Ευαγγελόπουλου
Η Λατινική Αμερική έχει δοκιμαστεί σε όλο το μήκος της ιστορίας της από εγχειρήματα επιβολής κολεκτιβιστικών θεσμών τα οποία έχουν ως συνέπεια τη φτωχή απόδοση των οικονομιών της που συνίσταται στην αναιμική ανάπτυξη, την καταφανή ανισομερή διανομή του πλούτου, την εκτεταμένη φτώχεια, την αντιπαραγωγική και λιμνάζουσα κατανομή τεράστιων περιουσιακών αποθεμάτων που όλα μαζί οδηγούν σε μία ιδιότυπη κοινωνική σύνθεση που αδυνατεί να διαχειριστεί έναν αφάνταστο επίγειο παράδεισο.
Από την ανακάλυψή της και καθ’ όλη τη διάρκεια των νεότερων χρόνων, οι Ισπανοί και Πορτογάλοι κατακτητές, με διάφορα προσωπεία, τυχοδιώκτες κονκισταδόροι, ιεραπόστολοι της καθολικής εκκλησίας, επίσημοι τοποτηρητές των βασιλικών αυλών, εγκαθίδρυσαν σε όλη την Λατινική Αμερική απ’ άκρη σ’ άκρη τον φεουδαρχικό κολεκτιβισμό με εμφανή χαρακτηριστικά στάσιμης δουλοπαροικίας που ακινητοποίησε την κοινωνική δυναμική και την οικονομική άνθηση για όλη την ιστορία της μέχρι σήμερα.
Αντίθετη πορεία ακολούθησε η Βόρειος Αμερική! Παρ’ ότι φτωχότερη σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους, οι πρώτοι άποικοί της με ισχυρότερο στοιχείο αυτό των Αγγλοσαξόνων, ακολούθησαν την υιοθέτηση ατομικιστικών θεσμών, της ελεύθερης αγοράς, των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης και ελέγχου στη διαχείριση της πολιτικής εξουσίας. Αυτή ήταν η λυδία λίθος της επιτυχίας μιας φτωχότερης Βορείου Αμερικής απέναντι σε μια πιο πλούσια Λατινική Αμερική. Οι θεσμοί της ατομικής ελευθερίας και της ελεύθερης επιχειρηματικής δράσης αντέστρεψαν μία αρνητική γεωφυσική κατάσταση πλούτου και απέδειξαν ότι η ευημερία είναι προϊόν της ελευθερίας, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη προίκα που μπορεί να έχει ο άνθρωπος στην περιπέτειά του στη γη να οικοδομήσει τον πολιτισμό της ανοικτής ευημερούσας κοινωνίας.
μοντέλο ηγεσίας
Αυτή η επιτυχία που εξασφαλίζουν οι ατομικιστικοί θεσμοί απέναντι στην καταβαράθρωση που μας οδηγεί ο ενστερνισμός των κολεκτιβιστικών θεσμών ήταν το αδιαφιλονίκητο έργο του οικονομολόγου Ντάγκλας Νορθ (Βραβείο Νόμπελ 1993) ο οποίος στο βιβλίο του «Θεσμοί, Θεσμική Αλλαγή και Οικονομική Επίδοση» (Εκδόσεις Παπαζήση) μας παραδίδει μία εμπεριστατωμένη πραγματεία απόδειξης της ιστορικής επιτυχίας των συστημάτων διαχείρισης των πόρων στα οποία πρωτοστατεί και πρωταγωνιστεί το άτομο απέναντι στη συλλογική δομή. Στο έργο του που ανέλυσε και την αποτυχία της Λατινικής Αμερικής, κάνει ένα μεγάλο βήμα εφαρμογής της φιλελεύθερης οικονομικής παράδοσης για την εξήγηση των αδιεξόδων και του τέλματος στο οποίο έχει περιέλθει αυτή η κατά τα άλλα προικισμένη σε φυσικό πλούτο περιοχή.
Η Λατινική Αμερική σημαδεμένη από την ανακάλυψή της από τον φεουδαρχικό κολεκτιβισμό ακόμη και στον 20ό αιώνα, που σχηματίστηκαν τα πρώτα ανεξάρτητα κράτη, διάλεξε να επιμείνει σε αποτυχημένα κολεκτιβιστικά εγχειρήματα. Ο απύθμενος λαϊκισμός του Περόν, ο βαθυστόχαστος σοσιαλισμός του Αλιέντε, ο
σιδερόφραχτος κομμουνισμός του Κάστρο αλλά και οι αφελείς ιδέες για την
διαρκή επανάσταση του Τσε είναι όλα παραλλαγές της ίδιας κολεκτιβιστικής
συνομοταξίας ιδεών και αρχών που ποδηγετούν το άτομο σε μία καταναγκαστική πορεία υπό την κυριαρχία της κοινωνικής δομής, η οποία εκφράζεται και καθοδηγείται από μία αυθαίρετη ηγεσία ή από έναν ανεξέλεγκτο ηγέτη. Το μόνο που τους νομιμοποιεί είναι ότι εκφράζουν το όλον, ότι είναι οι μόνοι που αντιπροσωπεύουν αληθινά τον λαό. Κάθε άλλη άποψη διαφορετική από τη δική τους είναι υποκινούμενη από τους εχθρούς του λαού και εναντίον αυτού.
Στη Λατινική Αμερική στις ημέρες μας αναπαράγεται το ίδιο χρεοκοπημένο μοντέλο ηγεσίας. Με φωτεινό αστέρι και καθοδηγητή τον Τσάβες η Λατινική Αμερική οδηγείται στο μονοπάτι μιας νέας αποτυχίας που θα την καταβυθίσει ακόμη πιο πολύ στο τέλμα της φτώχειας και της αυθαιρεσίας. Η εξουσία του Τσάβες γίνεται όλο και πιο μονοκρατορική εκτελούμενη με προσωπικά διατάγματα, αίροντας σταδιακά τις ελευθερίες των πλουραλιστικών θεσμών της χώρας του. Στα οικονομικά ακολουθεί τον δρόμο του απόλυτου προσωπικού
ελέγχου υπό τον μανδύα της κοινωνικοποίησης. Η προίκα της χώρας του, το πετρέλαιο, γίνεται βορά στις διεθνείς πολιτικές του επιδιώξεις. Το μοιράζει στους φτωχούς των ΗΠΑ και άλλων χωρών όταν η φτώχεια στη χώρα του ρημάζει πόλεις και χωριά. Σε λίγα χρόνια που οι κρατικοποιημένες του πετρελαιοπηγές θα χρειάζονται επενδύσεις και νέα τεχνογνωσία που δεν θα μπορεί η γραφειοκρατική του εξουσία να προσφέρει, θα αναγκαστεί ακόμη και εισαγωγές πετρελαίου να σχεδιάσει. Αυτό είναι ήδη ορατό σε έναν άλλο τομέα με τις τρομακτικές ελλείψεις αγαθών που παρουσιάζονται στα σουπερμάρκετ της Βενεζουέλας εξαιτίας της άφρονας πολιτικής του που έχει παγώσει εδώ και τέσσερα χρόνια με διατάγματα όλες τις τιμές. Αντί λοιπόν να συλλάβει το λάθος του, απλώς το διογκώνει σχεδιάζοντας και την κρατικοποίηση των σουπερμάρκετ.
Ο Τσάβες και οι όλο και περισσότεροι μιμητές του στη Λατινική Αμερική διευρύνουν το μοντέλο του κολεκτιβισμού δικαιολογώντας τις αποτυχίες τους στους λαούς ότι υπονομεύονται από τις ΗΠΑ. Είναι η εύκολη και πρόχειρη λύση που επιλέγουν όλοι οι αυθαίρετοι εξουσιαστές. Η αναγωγή των αποτυχιών τους στις πράξεις των εχθρών τους. Είναι αλήθεια ότι ο Τσάβες γράφει το πιο σκοτεινό ρέκβιεμ του κολεκτιβιστικού μοντέλου ηγεσίας στη Λατινική Αμερική.
——————————————————————
*Ο Πάνος Ευαγγελόπουλος είναι διδάκτορας οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Κέρδος» στις 03/03/2007
Εγώ με το κύριο Τσάβες και το μοντέλο διακυβέρνησής του μια απορία έχω μόνο: Τι θα γίνει όταν το πετρέλαιο δεν είναι τόσο ακριβό; Τι θα γίνει όταν το πετρέλαιο θα πάψει να είναι όπλο πολιτικής πίεσης; Τα υπόλοιπα έχουν δοκιμασθεί κι έχουν αποτύχει και πιο πριν, αλλά και τώρα. Αλίμονο στο λαό της Βενεζουέλας…
Μετά από καιρό θέλω να σχολιάσω κι εγώ. Το εν λόγω κείμενο, αν και σεβαστός ο συντάκτης του, μπάζει όχι μόνο ιστορικά, αλλά εγκαταλείπει και όλη την πολιτική ανάλυση που απαιτείται σε μία τέτοια συγγραφή. Μακριά από τις πολιτικές επιστήμες, ακόμα πιο μακριά από την κοινωνιολογία και ορώντας με τηλεσκόπιο την Ιστορία ο διδάκτορας απορρίπτει συλλήβδην ό,τι επιλέγει ο λαός, κάθε μία ψήφο των λαϊκών στρωμάτων απλά και μόνο συντασσόμενος στο πλευρό του αμερικανικού οικονομικού συμφέροντος (γιατί ουσιαστικά εκεί οδηγεί). Η επιτυχία εξάλλου των ατομικίστικων επιλογών οικονομικής ανάπτυξης -όπως διατείνεται ο συντάκτης- φαίνεται στους άστεγους, στους αμόρφωτους, στην αυξημένη εγκληματικότητα.
Το αμερικανικό μοντέλο έχει σημειώσει μεγάλες επιτυχίες και είναι σίγουρα μεγάλη πηγή έμπνευσης, ωστόσο σε αρκετούς τομείς (κοινωνία των 2/3, εγκληματικότητα, ιμπεριαλισμός κλπ, θανατική ποινή κλπ κλπ) δεν είνα δα και παράδειγμα προς μίμηση.
Στις αιτίες της μιζέριας της λατινικής Αμερικής ξεχάσατε να αναφερθήτε και στην πλειάδα των δικτατοριών συχνά υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ των Batista, Artur da Costa e Silva κλπ
“Εγώ με το κύριο Τσάβες και το μοντέλο διακυβέρνησής του μια απορία έχω μόνο: Τι θα γίνει όταν το πετρέλαιο δεν είναι τόσο ακριβό;”
-Na προσθέσω στην απορία και αν βρεθεί νέα τεχνολογία;
– και αν αφορά λιγότερο τον Τσάβες και περισότερο χώρα της ευρώπης;
Ο κίνδυνος να προκληθεί μία νέα αφρική μέσα στον κόσμο είναι μεγάλος.
Χρειαζόμαστε πρό τούτο μία νέα παγκόσμια διακυβέρνηση από όλους με οποιοδήποτε πρόσχημα, ωραία ελένη, αύξηση θερμοκρασίας, κ.ό.άλλο.
Πως άραγε να πείσεις τους φτωχούς αγράμματους ανθρώπους οτι αν δώσεις απόλυτη ελευθερία στους οικονομικά ισχυρούς όλοι τελικά θα γίνουν πλουσιότεροι? Πόσο πιο εύκολο είναι να ακολουθήσουν αυτόν που φωνάζει να τα “απαλλοτριώσουν” απο τους πλούσιους!
Εδώ στην Ελλάδα, που η πρόσβαση στη γνώση είναι απεριόριστη, ακόμη η αριστερά θεωρείται απο την πλειοψηφία σαν η ιδεολογία “υπέρ των φτωχών και αδυνάτων”. Και ας ειδαμε όλοι τι συνέβη στις χώρες του “υπαρκτού”.
Γιατί άραγε οι πολίτες όλων των χωρών του πρώην “υπαρκτου” ψηφίζουν “τυφλά” υπερ του φιλελευθερισμού? Μα γιατί έχουν “βιώσει” τις ανοησίες των “συστημάτων” που ευαγγελίζονται οι λογής λογής αριστεροί. Τότε γιατί στη Λατινική αμερική (αλλά και στην Ελλάδα) η πλειοψηφία παραμένει αριστερή? Γιατί υπαρχει ακόμη ιδιωτική οικονομία την οποία οι αριστερές κυβερνήσεις απομυζούν για να δείχνουν τις ευαισθησίες τους. Και βέβαια απομυζούν τους εργαζόμενους της ιδιωτικής οικονομίας (οι κεφαλαιοκράτες είναι καλά προφυλαγμένοι). Στις χώρες του “υπαρκτού” δεν υπήρχε ιδιωτική οικονομία και έτσι όλη η παραγωγή προερχόταν απο δημόσιους υπαλλήλους (εδώ γελάμε…). Ποιός να κλέψει ποιόν λοιπόν οπότε και κατέρρευσαν.
Και βέβαια όλοι αυτοί οι αριστεροί φωστήρες είναι τόσο εγωιστές που τους είναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ να αναγνωρίσουν οτι το σύστημα που ευαγγελίζονται απέτυχε. Και τότε ανακαλύπτεται ο γνωστός ένοχος: Η Αμερική (τί πρωτότυπο….)
Αλλα επιτέλους γιατί δεν τους ρωτά κανείς: Η ΗΠΑ κλέβουν μόνο τις αριστερές κυβερνήσεις? Γιατί δεν κλέβουν και την Ν.Κορέα ή την Ταϊβάν? Η λογική θα υποδείκνυε να κλέβουν από τις πλούσιες και όχι από τις φτωχές χώρες…Αλλά είπαμε, αυτή η αμερική είναι τόσο βιτσιόζα….
Πείτε τα πάντα λοιπόν, βρείτε παντού ενόχους, ανακαλύψτε συνομωσίες, σιωνιστές, CIA, σκοτεινά κέντρα, Παγκοσμιοποίηση, περιβάλλον, προτάξτε όλα, με αγωνιστική διάθεση και ευαισθησία, αρκεί να μην παραδεχτείτε ΠΟΤΕ οτι κάνατε λάθος….
Δυστυχώς η συνειδητοποίηση του ορθού συστήματος έρχεται είτε μέσα από την απόλυτη φτώχεια του λαού (πρώην “υπαρκτός”) είτε απο δικτάτορες (Κίνα)
Η μόνη ελπίδα στις δημοκρατίες είναι να πάψει να διδάσκεται στα παιδιά του σχολείου ως ύψιστη αρχή η προσήλωση του ανθρώπου στις αρχές του και να αρχίσει να διδάσκεται η αξία της φράσης “έκανα λάθος”
«Φεουδαρχικός κολεκτιβισμός»! Όπως λέμε φιλελεύθερη δουλοκτησία, καπιταλιστικός σοσιαλισμός, αναρχική δικτατορία κλπ. κλπ. Όσο γι’ αυτήν την ad hoc σύνδεση Περόν, Αλλιέντε, Κάστρο, τι να πει κανείς. Συλλογιστική του τύπου «το μπουζόυκι είναι όργανο, ο αστυνομικός είναι όργανο, άρα ο αστυνομικός είναι μπουζόυκι». Αποφεύγω γενικά να είμαι τόσο οξύς σε κρίσεις μου, αλλά αυτή η αγιογραφία του αγγλοσαξωνικού ατομικιστικού πνέυματος που θέλει να παραστήσει την νηφάλια επιστημονικοφανή ανάλυση μόνο θυμηδία μου προκαλεί. Λυπάμαι.
Η διαφορά μεταξύ Βόρειας και Νότιας Αμερικής είναι ότι η καταπίεση καιη φθορά της Νότιας είναι κατά πολύ μεγαλύτερη της Βόρειας! Οπότε δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα μεγέθη. Ακριβώς η τόση φτώχεια και οι έντονες περιφερειακές ανισότητες που η Ν. Αμερική έχει καθιστά το κολλεκτιβιστικό σύστημα αναγκαίο για κάποιο χρονικό διάστημα διότι προέχει να φτιαχτούν υποδομές πάση θυσία ενώ αυξάνει τη παραγωγή και δημιουργεί οικονομία κλίμακας (φθηνότερο κόστος παραγωγής για όλους). Ο Τσάβες και οι υπόλοιποι ηγέτες της Λατινικής Αμερικής το έχουν καταλάβει αλλά επειδή η εξουσία εμπεριέχει διαφθορά εκμεταλλεύονται τη ηγεμονική τους θέση.
Ο Τσάβες π.χ. χάνει την ευκαιρία να ανοικοδομίσει τη χώρα του με συνάλλαγμα από τις πωλήσεις πετρελαίου και να αξιοποιήσει κι άλλες πηγές εισοδήματος. Ο Λούλα τα καταφέρνει λίγο καλύτερα με ανανεώσιμες πηγές καυσίμων από τεύτλα αλλά δε εκμεταλεύεται και όλες τις άλλες πηγές ΑΠΕ της Βραζιλίας με αποτέλεσμα να μη γίνει ούτε ενεργειακά αυτόνομη ούτε να κατασκευάσει υποδομές. Ο Κάστρο πάλι για να διατηρήσει τη δικτατορία του επέτρεψε τις τουριστικές επενδύσεις για να “ανασάνει” λίγο η οικονομία της Κούβας.
Συμπερασματικά λοιπόν, δε φταίει τόσο το κολλεκτιβιστικό σύστημα αλλά η λάθος ή παρατεταμένη ή υπερβολική χρήση του.
Δεν θα διαφωνήσω στο ότι το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης του υπαρκτού σοσιαλισμού έχει τεράστια κενά και ιστορικό μεγάλων αποτυχιών. Δεν θα πήγαινα όμως τόσο μακριά όσο εσείς ώστε να συνδέσω ετερόκλητα μοντέλα διακυβέρνησης (Περόν, Αλιέντε, Κάστρο, Τσάβες, κλπ) κάτω από την κάπως αυθαίρετη ετικέτα “κολλεκτιβιστικά εγχειρήματα”. Ούτε θα προσυπέγραφα τους βαρείς χαρακτηρισμούς σας προς ηγέτες που – είτε εξελέγησαν είτε όχι – γνώρισαν ευρεία λαϊκή στήριξη (σε αντίθεση με δικτατορικά καθεστώτα που απολάμβαναν μόνον τη στήριξη των ΗΠΑ και της ντόπιας πλουτοκρατίας).
Σε μεγάλο βαθμό ίσως φταίει η επιμονή του σοσιαλιστικού κολλεκτιβισμού να ανταγωνιστεί τις ισχυρότερες οικονομίες του λεγόμενου δυτικού κόσμου, η αδυναμία του να καταπολεμήσει τη διαφθορά και τη γραφειοκρατική δυσκινησία, η ανάγκη του να επουλώσει τα τραύματα εγκληματικής κακοδιαχείρισης (ή αλλιώς ξεπουλήματος) πλουτοπαραγωγικών πηγών προς όφελος πολυεθνικών και άλλων συμφερόντων. Ας μην ξεχνάμε πως η λέξη “μπανανία” δεν βγήκε για να στηλιτεύσει τους αριστερόφρονες επαναστάτες αλλά τα καθεστώτα των ακροδεξιών αχυρανθρώπων που επιχειρούσαν να ανατρέψουν. Επίσης μπορεί να φταίει η νοσηρή νοοτροπία που έχει αναπτύξει το ανθρώπινο είδος τους τελευταίους αιώνες σχετικά με την έννοια της ιδιοκτησίας και τη συσσώρευση εξουσιών – κάτι που εξηγεί γιατί το “αμερικάνικο όνειρο” έχει τόση απήχηση στις πρόσφατα “απελευθερωμένες” χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Ο κάθε κακομοίρης ελπίζει να γίνει κροίσος. Ελάχιστοι τα καταφέρνουν κιόλας (συνήθως μαφιόζοι).
Δεν είμαι οικονομολόγος ώστε να μπορώ να εμβαθύνω σε συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν την παρέμβαση της πολιτείας στους νόμους της αγοράς. Ενδεχομένως ο Τσάβες να κάνει τραγικά λάθη στους χειρισμούς του. Ενδεχομένως και όχι. Γνωρίζω ωστόσο ότι η καραμέλα της ελεύθερης αγοράς και του άκρατου και ανεξέλεγκτου ατομικισμού έχει οδηγήσει το οικοσύστημα σε κρίση και τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων του στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Η ψαλίδα ανοίγει αντί να κλείνει, και γι’ αυτό δεν ευθύνονται ούτε τα φαντάσματα της Οκτωβριανής επανάστασης, ούτε οι αριστερίζοντες ηγέτες της Λατινικής Αμερικής. Ας μην παρουσιάζουμε λοιπόν το καπιταλιστικό σύστημα σαν πανάκεια, εκτός αν διευκρινίζουμε ότι μιλάμε αποκλειστικά και μόνον για το προνομιούχο 0,5% (και πιθανόν ακόμα λιγότερους) του παγκόσμιου πληθυσμού που διαθέτει επενδυτικά πακέτα και σοβαρή αγοραστική δύναμη. Όλοι οι υπόλοιποι είναι σκλάβοι και έχουν κάθε λόγο να παρασύρονται από τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό οποιουδήποτε υπόσχεται να τους βοηθήσει να επιβιώσουν.
Η εννοια του φεουδαρχικου κολεκτιβισμου αν δεν απατωμαι την εχει εφευρει ο Οργουελ στο περιφημο βιβλιο του Γκολντσταιν στο εργο 1984 για να περιγραψει την οικονομικη δομη του φανταστικου εκεινου κρατους. Οποτε ειναι λιγο τραβηγμενο να αποδωσουμε αυτον τον χαρακτηρισμο σε υπαρχοντα καθεστωτα.
Το προβλημα της ελευθερης αγορας στην Λατινικη Αμερικη ηταν πως ποτε δεν υπηρξε προιον ελευθερης βουλησης της κοινωνιας αλλα εκ των ανω επιβαλλομενη ως πειραμα των Σικαγο Μπους και βεβαια με τραγικα αντιδημοκρατικο τροπο.Χωρις βεβαια να μας ξεφευγει το γεγονος πως πολλες φορες η ελευθερη οικονομια εγινε η δικαιολογια για να μπουν καποια συμφεροντα απο την πισω πορτα σε αυτες τις χωρες.
Αλίμονο! Δεν έχω ξαναδεί περισσότερο μονόπλευρη αντιμετώπιση θέματος!
Αναρωτιέμαι αν έχετε λάβει υπόψιν το καθεστώς που επικρατεί στη Βενεζουέλα τα τελευταία χρόνια, αν έχετε διαβάσει για την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας. Που είναι τα σχόλια για την φασιστική πλουτοκρατία της χώρας, που στο παρελθόν έχει συστηματικά προσπαθήσει να καθαιρέσει τον Τσάβες, καταπατώντας κάθε δημοκρατικό θεσμό ;
Θεωρείτε τις ΗΠΑ αθώο και αμέτοχο παράγοντα στην όλη υπόθεση; Είναι απλώς μια δικαιολογία των εκάστοτε ηγετών;
Συμφωνώ με το σχόλιο του Vrennus. Η λογική του άρθρου μόνο παιδική μπορεί να χαρακτηριστεί. Τα βάλαμε όλα στο ίδιο τσουβάλι. Μπορούμε να συγκρίνουμε την οικονομία των αποικιοκρατών, με αυτή της Βενεζουέλας; Ας σοβαρευτούμε.
Δεν μπορώ να συνεχίσω τον σχολιασμό. Το συγκεκριμένο άρθρο είναι τόσο γενικόλογο, που θα μπορούσα να γράφω για ώρες.
Παραθέτω σύνδεσμο με κάποια ενδιαφέροντα γεγονότα, στα οποία δυστυχώς, δεν έχει δοθεί η σημασία που έπρεπε
Αν τον φοβάστε τόσο υπάρχει λύση και μάλιστα δοκιμασμένη!
Στείλτε το στρατό να κάνει πραξικόπημα και μετά θα ακολουθήσει ένας καινούργιος Φρίντμαν να εφαρμόσει πιο… ορθολογικά οικονομικά πρότυπα!
Ξέρετε εσεις….
Hasta La Victoria Siempre
Exw tin aisthisi kai apo to keimeno kai apo ta sxolia tin monomeria ws basiko sintelesti diamorfosis tis gnwmis. Apo plebras mou kai me basi tin logiki tou aftonoitou den mporw para na apodextw dio basikes ektimiseis gia tin periptosi Tsabes. Asfalws i sin isfora tou se afto pou apokaloume koinwniki politiki, ethniki anekartisia, kai politikos antilogos sti monokratoria twn HPA sti diethni skini, einai asigkrita megali kai ws pros to xrono(parelthon) kai os pros to xoro(notia ameriki). Sto idio plaisio kaneism den mporei na arnithei oti o rolos twn HPA sta eswterika twn sigkekrimenwn xorwn kai oxi mono den einai apla DIKAIOLOGIES. Einai pramgatikotita kai edw stin Ellada tin exoyme plirwsei poly akriba aftin tin epembatikotita twn HPA gegonos anamfisbitito gia olous plin isws toy Makariotatoy poy meletouse ta xronia tou “dimokratikou istrou”.
Apo tin alli den mporoyme kai na min poyme oti kapia pragmata den mas problimatizoyn sxetika me ton Tsabes. Opos gia paradeigma o apisteftos laikismos tou poy einai epifasi laikotitas plistes twn twn ekfrastwn tou kai afeterou mia aisthisi pou afinete apo ta legomena toy oti katefthnei to politiko sistima tis xwras ston “dimokratiko monokomatismo” poy nomizw i istoria afto to modelo to exei kseperasei pleon kai poy en pasei periptwsi den fimizete oute gia ti biosimotita tou oute gia tin dimokratikotita kai tin koinwniki dikaiosini tou.
Kai edw den mporw para na thimithw oti o Aliente den exei anagki to monokomatiko sistima gia na sarwsei politika kai pou eiristw en tin parodo i simetoxi twn HPA den nomizw oti itan apla DIKAIOLOGIA!
Diabazwntas kai to keimeno kai ta sxolia den mporw para na diakrinw tin monomeria ws basiko sintelesti sti diamorfwsi tis opias apopsis. Me basi tin apli logiki, ti logiki tou aftonoitou epitrepste mou dio sxolia.
H sinisfora toy Tsabes se afto pou apokaloume koinwniko kratos, ethniki aneksartisia kai antilogos stin diethni politiki twn HPA einai anamfisbiti kai spoudaia kai ws pros ton xrono(istorika)kai ws pros ton xoro(latiniki ameriki.
Apo tin alli o yperbolikos tou laikismos den mporei se kamia periptwsi na labei diastaseis laikotitas kai se entelos proswpiko epipedo o laikismos perisotero me fernei se disklo thesi para me empnei. Episis i ekfrazomeni politiki toy yper twn yper eksousiwn tou proedrou enanti tou koinoboulio kai o stoxefsi se ena monokomatiko politema profanos einai mia sintagi pou nomizw istorika den exei dikaiothei antithetos malista.Alla na pw edw oti o Aliente den eixe anagki to nomokomatiko sistima gia na sarwsei politika.
Telos o rolos twn HPA den periorizete se dikaiologia ws pros tin opia apoysia ousiastikis politikis alla se ena epembatikotato rolo pantou kai panta. Emeis edw stin Ellada to xoyme plirwsei akriba afto se epoxes “dimokratiko istou” kai kaneis den dikaiologite na to ksexna peran isws tou makariotatou pou outos i alos den to gnwrise kai pote afou tote meletouse!
Αλήθεια έχει σκεφτεί κανείς τι γνώμη έχουν οι άμεσα εμπλεκόμενοι; Ο λαός της Βενεζουέλα δηλαδή. Μήπως δεν είναι και τόσο ευτυχισμένοι; Μήπως γίνονται κάτι αντιδιαδηλώσεις εναντίον του Τσάβεζ που δεν τις δείχνουν τα ελληνικά ΜΜΕ γιατί ξέρουν να προβάλλουν μόνο τον Τσάβεζ σούπερσταρ -έγινα φίρμα επειδή βρίζω τον Μπους δημόσια; Από ατομικά δικαιώματα και κρατική διαφθορά πώς πάει η χώρα ,καλά;
Είναι πραγματικά αξιοθρήνητο εν έτει 2007 οι νεοέλληνες να ψυχαγωγούνται με ένα νούμερο επιθεώρησης που αφιερώνει περισσότερο χρόνο στο να βρίσκει κοσμητικά επίθετα για τον Μπους από το να βρίσκει αγοραστές για τα πετρέλαιά του.
…….καθίστε λοιπόν να δείτε τον Ψαριανό της Βενεζουέλα, είναι ένας καλός τρόπος για να δείξετε το επαναστατικό σας φρόνημα.
viva la revolutio tou kanape. Hasta a la television siempre.
Φίλε Ναυάγιο, θα με ενδιέφερε πολύ να μου δώσεις κάποιο σύνδεσμο που να υποστηρίζει τα λεγόμενα σου.
Εγώ αυτό που ξέρω είναι οτι διαδηλώσεις κατά του Τσάβες κάνουν μόνο οι συνδικαλιστές των πετραιλεοβιομηχανιών της χώρας, κινούμενοι φυσικά απο τους βιομήχανους, καθώς και οι βολεμένοι της αστικής ταξης (κυρίως λευκοί). Ολοι αυτοί δεν είναι παρά ένα ελάχιστο ποσοστό μπροστα στους φτωχούς της χώρας, οι οποίοι και ψηφίζουν τον Τσάβες τόσα χρόνια, και χάρη στη συμπαράσταση τους ο Τσάβες έχει γλιτώσει από πραξικόπημα.
Είναι λογικό, είναι δυνατόν οι φτωχοί να διαδήλωναν ποτέ εναντίων του; Βάλτε λίγο τον εαυτό σας στη θέση του λαού της Βενεζουέλας.
Και όσων αφορά τα ελληνικά ΜΜΕ. Από πού νομίζεις ότι παίρνουν τα ρεμορτάζ τους; Απο ξένα ειδησιογραφικά γραφεία. Δεν νομίζω λοιπόν ότι μόνο η Ελλάδα περιορίζεται στην παραπληροφόρηση που αναφέρεις.
Για την πληροφόρηση της κατάστασης στην Βενεζουέλα, έχει συμβάλει πιο πολύ το Ίντερνετ. Και η αλήθεια είναι ότι άν έλειπε αυτός ο λαϊκισμός του Τσάβες, ούτε που θα τον είχαμε ακουστά.
Ρε Πανο καλαμπουρι εχεις.
Και κρατας και θεση στο πανεπιστημιο?
Είναι ενδεικτικό για την Ελληνική πραγματικότητα το πόσα σχόλια είναι αρνητικά προς το άρθρο αυτό – και την ελεύθερη οικονομία -ακόμα και σε αυτό το blog…
Τέλος πάντων, τα δικά μου σχόλια είναι τα εξής:
1. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η φιλελευθερη οικονομική πολιτική είναι πιο αποτελεσματική (για όλες τις κοινωνικές ομάδες) από υπερβολικά κρατικίστικες προσπάθειες.
Είναι επίσης προφανές ότι αν και το κράτος έχει ένα ρόλο κλειδί, κάθε πετυχημένη οικονομία από την σοσιαλδημοκρατική Σκανδιναυία ως την φιλελευθερη Άπω Ανατολή, στηρίζεται σε ένα δυναμικό ιδιωτικό τομέα και ιδιωτική πρωτοβουλία.
2. Είναι επίσης αδιαμφισβήτητο ότι είναι ανάγκαιο να υπάρχει κάποιος συνδιασμός των δύο (λόγω market failures etc). Και ο “βέλτιστος” συνδιασμός εξαρτάται από ένα σωρό παράγοντες και διαφέρει από οικονομία σε οικονομία.
3. Συνεπώς είμαι και εγώ επιφυλακτικός με υπεραπλουστεύσεις σαν αυτές του άρθρου αυτού. Ωστόσο, αν και είναι πολύ εύκολο να καταδικάζει κανείς κάτι ως υπεραπλουστευμένο, είναι αναπόφευκτο και απαραίτητο να γίνονται απλουστεύσεις και περιλήψεις, αλλιώς δεν θα μπορούμε να πάρουμε καμία απόφαση και να έχουμε γνώμη για τίποτα…
4. Είναι μεγάλο λάθος αυτών που νομίζουν ότι ο καπιταλισμός μεγαλώνει τις ανισότητες. Αν και σε κάποιο βαθμό εξαρτάται από την κάθε περίπτωση, οι πετυχημένες καπιταλιστικές κοινωνίες μειώνουν ή τουλάχιστον δεν αυξάνουν τις ανισότητες. Αυτό ισχύει σε κάθε πετυχημένη οικονομία, από την Ευρώπη, την Β. Αμερική, την Ιαπωνία και Άπω Ανατολή κτλ.
Η Νότια Αμερική δεν έχει ανισότητες εξαιτίας του καπιταλισμού αλλά εξαιτίας των προ-καπιταλιστικών / φεουδαρχικών ανισοτήτων που συνεχίζουν να υπάρχουν.
5. Μάλιστα μου φαίνεται ότι οι καπιταλιστικές κοινωνίες λειτουργούν καλύτερα όταν υπάρχει μια σχετική ισοροπία στην κατανομή του πλούτου και του κεφαλαίου. Και αυτό είναι τόσο γιατι αυτό σημαίνει περισσότερη κατανάλωση και ζήτηση, γιατί αυτό ευνοεί την ύπαρξη ενός μορφωμένου εργατικού δυναμικού, γιατί αυτό ευνοεί την εμφάνιση entrepreneurs / επιχειρηματιών, και γιατι βοηθάει την κοινωνική, πολιτική και οικονομική σταθερότητα κτλ.
6. Το ερώτημα είναι πως μπορεί μια οικονομία να μειώσει την ανισότητα χωρίς να τραυματίσει θανάσιμα την ελεύθερη οικονομία. Το ερώτημα είναι κυρίως πρακτικό και συγκεκριμένο και όχι αναγκαστικα ιδεολογικό. Σε κάποιο βαθμό μερικές πρωτο-καπιταλιστικές κοινωνίες είναι σε ένα φαύλο κύκλο: δεν μπορούν να γίνουν πετυχημένες καπιταλιστικές κοινωνίες λόγω της μεγάλης ανισότητας η οποία δημιουργεί πολιτική και οικονομική αστάθεια και περιορίζει την μόρφωση (και την συμμετοχή) μεγάλους μέρους του εργατικού δυναμικού. Και η έλλειψη οικονομικής / καπιταλιστικής ανάπτυξης χειροτερεύει τις ανισότητες.
7. Αυταρχικές και κρατικίστικες πολιτικές σαν αυτές του Τσαβεζ έχουν και θετικά στοιχεία αλλά σίγουρα αποθαρύνουν την επιχειρηματικότητα και τις ιδιωτικές και ξένες επενδύσεις. Προς το παρόν αυτό δεν έχει τραυματίσει την Βενεζουέλα λόγω των χρημάτων που ρέουν λόγω πετρελαίου (και επειδή πέρνει καιρό για τις αρνητικές συνέπειες να γίνουν διακριτές). Από την άλλη, ο Τσάβεζ χάνει μια μοναδική ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τα χρήματα από το πετρέλαιο να βοηθήσει τις υποδομές της χώρας, να βελτιώσει την εκπαίδευση και -σε κάποιο βαθμό- να δώσει παροχές στους φτωχούς χωρίς να τρομοκρατίσει και να αποθαρύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία…
8. Χωρίς αμφιβολία οι ΗΠΑ προσπαθούν να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα, όπως θα έκανε κάθε χώρα στην θέση τους. Μάλιστα, εξαιτίας του δημοκρατικού τους πολιτεύματος (παρά τα όποια προβλήματα τα οποία υπάρχουν σε κάθε δημοκρατία – ας μην αρχίσω με τα δικά μας!) γενικά προσπαθούν να ακολουθούν κάποια μετριοπάθεια και αιτιολογιές. Στην Ν. Αμερική προφανώς σε ορισμένες περιπτώσεις δημιούργησαν προβλήματα με την υποστήριξη ή ανοχή ακροδεξιών δικτατοριών, τουλάχιστον στο παρελθόν, αλλά σίγουρα δεν είναι ο κύριος λόγος για τα οικονομικά ή πολιτικά προβλήματα της Λατινικής Αμερικής.
9. Ο Τσάβες, πέρα από την λαικίστικη οικονομική του πολιτική, είναι και επικύνδινος για την δημοκρατία στην χώρα του. Είμαι σίγουρος ότι και η αντιπολίτευση έχει βρώμικη την φωλιά της αλλά, από ότι διάβασα, η Βενεζουέλα είχε/έχει μια αρκετά πλουραλιστική και ελεύθερη δημοκρατία για την περιοχή.
10. Όλη αυτή η ρητορία κατά της Αμερικής και του Μπους είναι τόσο λαικιστική όσο και επικύνδινη για την χώρα του. Και δεν αναφέρομαι στην δυσαρέσκεια των Αμερικάνων. Αναφέρομαι στο ότι αναμοχλεύει μίση και δημιουργεί αντιαμερικανισμό (όπως καλή ώρα και ο Α. Παπανδρέου έκανε εδώ), ο οποίος θα αποτελέσει τροχοπέδη στην ανάπτυξη της χώρας του στο μέλλον.
Αυτά από εμένα!