10 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ: 1. ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΩΡΑ?

Ιαν 12th, 2005 | | Κατηγορία: 10 Νεοελληνικοί μύθοι, Ελλάδα | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

Μια ελεγεια των πολεων

Αυτο ειναι το πρωτο απο μια σειρα αρθρων που εχουν σαν στοχο να καταρριψουν μερικους βαθια ριζωμενους νεοελληνικους μυθους.

Μια απο τις πιο βαθια ριζωμενες πεποιθησεις στην ελληνικη κοινη γνωμη και αρθρογραφια ειναι οτι η αποκεντρωση κανει παντα καλο. Ειτε μιλαμε για τεχνικες υποδομες, ειτε για πολιτισμο, ειτε για πανεπιστημια, ειτε για βιομηχανια ολοι συμφωνουν οτι η απομακρυνση τους απο την Αθηνα (ενιοτε και την Θεσσαλονικη) και η εγκατασταση τους καπου στην ελληνικη περιφερεια ειναι απαραιτητη για την προοδο και θα κανει καλο στην χωρα μας. Σε καθε νεο μετρο και πολιτικη που σχεδιαζει η εκαστοτε κυβερνηση, η προωθηση της αποκεντρωσης παρουσιαζεται απο ολες τις μεριες σαν αποφασιστικης σημασιας κριτηριο. Απο την αλλη μερια καθε μαθητης σχολειου οταν διδασκεται γεωγραφια το πρωτο που θα μαθει ειναι για την καταστροφικη αστυφιλια της Ελλαδας! Και ολοι θα συμφωνησουν: Ναι η Ελλαδα ειναι υδροκεφαλη και χρειαζομαστε αμεσα αποκεντρωση.

Συγκεκριμενα παραδειγματα αποτυχιας της αποκεντρωτικης μανιας:

Αμεσο αποτελεσμα αυτης της νοοτροπιας ειναι για παραδειγμα η εγκατασταση πανεπιστημιακων σχολων σε καθε νομό της Ελλαδος! Τοση ειναι η μανια μας με την αποκεντρωση που υπαρχουν πανεπιστημια με λιγοτερους απο 1000 φοιτητες σε μια τοποθεσια, πραγμα αδιανοητο για την σωστη λειτουργεια αυτων των ιδρυματων. Τι βιβλιοθηκες, εστιες και υποδομες, τι επιστημονικες αλληλεπιδρασεις μεταξυ Σχολων μπορει να εχει ενα πανεπιστημιακο τμημα που ειναι μικροτερο απο ενα μεσο Γυμνασιο-Λυκειο?

Μια αλλη τεραστιας σημασιας επιπτωση της μανιας μας με την αποκεντρωση ειναι και η φρικτη κατασταση σημαντικων κλαδων της ελληνικης βιομηχανιας. Οι εκαστοτε αναπτυξιακοι νομοι αποφασιζουν κατα καποιο περιεργο τροπο οτι η Αθηνα και η Θεσσαλονικη ειναι αρκετα παραγωγικες και πλουσιες ωστε καμμια νεα βιομηχανια δεν χρειαζεται σε αυτες. Ετσι οι εκαστοτε ενισχυσεις δινονται μονο σε νομούς εκτος Αθηνων και Θεσ/κης. Η λογικη αυτων των νόμων βασιζεται στην τεραστια παρανοηση οτι αν μια βιομηχανια δεν εγκατασταθει στην Αθηνα θα παει φυσικα να εγκατασταθει καπου αλλου στην Ελλαδα, πχ στον Εβρο! Αυτο δεν ίσχυε ποτέ, αλλα ειδικα στην σημερινη “παγκοσμιοποιημενη” εποχη των χαμηλων μεταφορικων, των μηδαμινων δασμων και χαμηλοτατων γενικα εμποδιων στο εμποριο, οι βιομηχανιες επιλεγουν τοποθεσιες σε τουλαχιστον πανευρωπαικο επιπεδο, αν οχι παγκοσμιο. Ετσι η υψηλης τεχνολογιας επενδυση που δεν βρισκει προσφορο εδαφος στην Αθηνα, θα καταληξει στην Βαρκελωνη και οχι βεβαια στην Αλεξανδρουπολη! Αμεσο αποτελεσμα αυτου του λαθους ειναι ο γενικος μαρασμος της ελληνικης βιομηχανιας, η κακιστη χωροθετηση των βιομηχανιων στο Λεκανοπεδιο της Αττικης, μια και αντι να γινουν νεες βιομηχανικες περιοχες στα περιχωρα της πολης, απλα μαραζωνουν οι υπαρχουσες και μενουν μονο παλιες ρυπαινουσες βιομηχανιες μεσα στον αστικο ιστο.

Θα πρεπει βεβαια να κατασταθει σαφες στον αναγνωστη οτι δεν ειμαστε πια στην εποχη της βιομηχανικης επαναστασης με τους μυριαδες, φτηνους και τρισμοιρους βιομηχανικους εργατες. Οι σημερινες υψηλου επιπεδου βιομηχανιες διαπιστωμενα χρειαζονται αστικα περιβαλλοντα με πλουσιες δυνατοτητες διασκεδασης, ψυχαγωγιας, μεταφορων και διαβιωσης για τους απαιτητικοτατους εργαζομενους τους και υψηλου επιπεδου πανεπιστημια για την ερευνα τους. Δεν ειναι συμπτωση οτι οι σημαντικοτεροι πολοι υψηλης τεχνολογιας και υπηρεσιων στον κοσμο ειναι μεσα ή πλησιον πολεων φημισμενων για την ποιοτητα ζωης τους οπως το Σαν Φρανσισκο (Σιλικον Βαλεϋ), η Βοστωνη (σημαντικοτατες εταιρειες υψηλης τεχνολογιας) ή το Λονδινο και η Βαρκελωνη στην Ευρωπη. Αν θελει η Ελλαδα μια θεση σε αυτο το μελλον των καθαρων, παραγωγικοτατων βιομηχανιων υψηλης τεχνολογιας, τοτε πρεπει σαφως η Αθηνα να ενισχυθει σημαντικα και να προσφερει ειδικους, καταλληλους χωρους για βιομηχανικη ερευνα και αναπτυξη κοντα σε πανεπιστημια και με αριστες διασυνδεσεις μεταφορων και τηλεπικοινωνιων. Περιττο να πω οτι τετοιοι χωροι ειναι απλα ανυπαρκτοι στο σημερινο αθηναικο χαος.

Γενικοτερα:

Περα απο τα συγκεκριμενα παραδειγματα οι υπερμαχοι της αποκεντρωσης και κατηγοροι της αστυφιλιας δεν φαινεται να εχουν προσεξει καθολου τα γενικα στοιχεια!

Τα στοιχεια λοιπον λενε, οτι η Αθηνα ειναι σταθερα απο τις πλουσιοτερες και παραγωγικοτερες περιοχες της πατριδας μας. Εχοντας 34% του πληθυσμου και παραγοντας 37% του ΑΕΠ (39% του πληθυσμου και 44,2% του ΑΕΠ μαζι με την Στερεα Ελλαδα οπου εχουν μεταφερθει πολλες αθηναικες βιομηχανιες λογω αναπτυξιακων κινητρων) η Αττικη κατεχει την τριτη θεση μετα την Στερεα Ελλαδα και το Νοτιο Αιγαιο οσον αφορα το κατα κεφαλην εισοδημα. Και μαλιστα ολα αυτα οχι λογω των υπερβολικων επενδυσεων του κρατους στο κεντρο για τις οποιες διαμαρτυρονται ολοι, αλλα παρα την ελλειψη αυτων, μια και διαχρονικα η Αθηνα πληρωνει πολυ περισσοτερους φορους απο τις δημοσιες επενδυσεις που δεχεται!

Με γνωστο και πασιφανες αποτελεσμα την εως και πριν λιγα χρονια τρομακτικη ελλειψη υποδομων του Λεκανοπεδιου της Αττικης! Ενας χωρος που παραγει 45% του ΑΕΠ και πληρωνει 60% των φορων της χωρας, ηταν εμφανως παραμελημενος. Δεν ειναι υπερβολη αν πω οτι ακομα και σημερα, μετα την Ολυμπιαδα, η Αθηνα εχει τις πιο ελλιπεις υποδομες σε σχεση με παρομοιας οικονομικης σταθμης πολεις του εξωτερικου! Συγκρινετε με την Μαδριτη (το δευτερο μεγαλυτερο δικτυο μετρο στην Ευρωπη), με την Βαρκελωνη, με την Λισαβωνα ή την Ρωμη ακομα και την Κωσταντινουπολη και η συγκριση βαινει παντα δραματικα κατα της ελληνικης πρωτευουσας. Κι ομως παρολες αυτες τις ελλειψεις η Αθηνα καταφερνει να στεκεται και να παραγει!

Για να μην κατηγορησετε τον υπογραφοντα για Αθηνοφιλια, ευρυτερες οικονομικες μελετες βρισκουν οτι γενικα οι πολεις παραγουν περρισσοτερο και οτι συντριπτικο ποσοστο των ανθρωπινων εφευρεσεων ξεκινησαν μεσα στο δημιουργικο περιβαλλον των πολεων1 ! Οσο ρομαντικα και να ειναι τα χωρια, ειναι τραγικα αναποτελεσματικη μεθοδος οργανωσης μιας χωρας. Κανενα κρατος, ποσο μαλλον το ελληνικο δεν δυναται να προσφερει πληρεις υποδομες σε 2500 χωρια. Και δεν ειναι μονο το θεμα των υποδομων. Η πολη προσφερει δυνατοτητες ανταλλαγης γνωσης και δημιουργιας που κανενα χωριο δεν μπορει να προσφερει. Αντιθετα με τους μυθους που κυκλοφορουν στην Ελλαδα, η αστικοποιηση ειναι χαρακτηριστικο των πιο πλουσιων βιομηχανικων χωρών. Οι Γερμανοι, Βελγοι, Ολλανδοι πχ μενουν σχεδον μονο σε πολεις! Και δεν ειναι τυχαιοι αυτο, η αστικη δομη ειναι εκ φυσεως πιο παραγωγικη χαρη στις οικονομιες κλιμακας. Μαλιστα δεν ειναι συμπτωση οτι οι πλουσιοτερες, παραγωγικοτερες περιφερειες του κοσμου εχουν συγκεκριμενη δομη, με εναν πολυ δυνατο πολο στον κεντρο. Η Καταλωνια με πληθυσμο παρομοιο με της Ελλαδας, εχει την Βαρκελωνη να κυριαρχει με περιπου 4 εκ. Η Κορεα με 48 εκ. ανθρωπους, εχει την Σεουλ με 21 εκ. να κυριαρχει. Η Ιαπωνια (120 εκ.) εχει το Τοκυο να κυριαρχει πολλαπλα. Η Αγγλια εχει περιπου ενα τριτο του πληθυσμου στην περιοχη του Λονδινου, που τυχαινει να ειναι και το πλουσιοτερο μερος στην Ευρωπη!

οι Ελληνες δεν ειχαν κακη εμπειρια με την αστυφιλια οπως νομιζουν. Εχουν κακη εμπειρια με την αναρχη αναπτυξη!

Ετσι, εκτος αν οι Ελληνες κρινουν οτι η Ελλαδα δεν χρειαζεται να γινει πιο πλουσια, η πολιτικη υποστηριξης των χωριων με καθε κοστος πρεπει να παψει. Ακομα περισσοτερο η σκεψη οτι η Αθηνα εχει φτασει το μεγιστο δυνατο μεγεθος της, πρεπει να εγκαταλειφθει. Σε διεθνη συγκριση η Αθηνα ειναι μια μεσαιου μεγεθους πολη και δυστυχως το μεγεθος, οντως μετραει! Στα κριτηρια πχ των πολυεθνικων πού να βασισουν τα περιφερειακα τους στρατηγεια, βασικα κριτηρια ειναι ο διεθνης χαρακτηρας, η υπαρξη καλων πανεπιστημιων και καλου εκπαιδευμενου στελεχικου δυναμικου, η ποιοτητα ζωης, οι δυνατοτητες ψυχαγωγιας και διασκεδασης, η προσφορα πολιτιστικων εκδηλωσεων, η ευκολια μεταφορων και επικοινωνιων κτλ Ειναι φανερο βεβαια οτι η θεση σε αυτα τα κριτηρια εξαρταται αμεσα απο το μεγεθος της πολης. Βεβαια δεν θα πρεπει να με παρεξηγησει ο αναγνωστης. Δεν μιλαω για αναρχη μεγεθυνση της πολης. Ισα ισα μιλω για ενα στρατηγικο πλανο αναπτυξης της Αθηνας με σωστες υποδομες που θα την καταστησουν ετοιμη για ενα δυναμικο μελλον. Και δεν μιλω μονο για την Αθηνα. Η κυβερνηση πρεπει αμεσα να καταρτισει ενα σχεδιο με 8 εως 10 το πολυ πολεις κλειδια, τις οποιες και θα υποστηριξει με σωστες υποδομες για τη μεγεθυνση τους. Γιατι οι Ελληνες δεν ειχαν κακη εμπειρια με την αστυφιλια οπως νομιζουν. Εχουν κακη εμπειρια με την αναρχη αναπτυξη2! Κλειδι ομως για την χωρα ειναι η υπαρξη ενος καλου αριθμου πολεων με ολοκληρωμενες υποδομες (καλα πανεπιστημια, μεταφορες, τηλεπικοινωνιες και ικανη τοπικη αυτοδιοικηση).

Εγινε λοιπον σαφες οτι για το καλο της χωρας η σημερινη πολιτικη αποκεντρωσης ειναι κουτη. Ακομα ομως και αν δεν ενδιαφερομαστε συνολικα για την χωρα, αλλα το καλο της περιφερειας ειναι η μονη μας εγνοια, παλι δεν ειναι ενδεδειγμενη η πλημμελης επενδυση πορων στην Αθηνα.

Πιο συγκεκριμενα η σημερινη κυβερνηση υποσχεται οτι ηρθε η ωρα της περιφερειας και ηδη 75% των δημοσιων επενδυσεων προοριζονται να γινουν εκτος Αθηνας. Πως θα πρεπει να εκτιμησει αυτην την υποσχεση ενας υποθετικος ψηφοφορος ενος μικρου χωριου, που αδιαφορει πληρως για την Αθηνα? Κατα την γνωμη μου ειναι προς το συμφερον του αυτη η κυβερνηση να εξαφανιστει το γρηγοροτερο δυνατον!

Ας πουμε οτι αυτοι οι επιπλεον ποροι που θα δοθουν σημερα θα αυξησουν λιγο αλλα αμεσα το εισοδημα της περιφερειας. Τι γινεται ομως το 2005? Το 2006? Ποσο καιρο θα μπορει να πληρωνει περισσοτερους φορους η Αθηνα απο οσες επενδυσεις λαμβανει για να τραβαει την περιφερεια? Ακομα και αν δουμε την Αθηνα σαν ενα αβουλο γαιδαρο που δε θα επαναστατησει ποτε, οσο και αν τον φορολογεις, ειναι σαφες οτι ο γαιδαρος δεν μπορει να σερνει για πολυ καιρο το καρο αν δεν τον ταιζεις επαρκως… Αυτη η απλη σκεψη επιβεβαιωνεται και απο οικονομικες μελετες.

Ειναι λοιπον διαπιστωμενο γεγονος3, οτι η αναπτυξη στην Ελλαδα ξεκινα πρωτα απο την Αθηνα και δευτερευοντως την Θεσσαλονικη και μετα διαχεεται στην υπολοιπη Ελλαδα. Η ισχυρη αναπτυξη της Αθηνας ειναι λοιπον απαραιτητη αλλα και επαρκης προυποθεση για την αναπτυξη και της περιφερειας.

Για αυτο ακομα και ο πιο τοπικιστης κατοικος της χωρας πρεπει να ζηταει απο την κυβερνηση του, επενδυση των λιγων πορων της χωρας εκει που πιανουν περισσοτερο τοπο. Και αυτο σημαινει σιγουρα μια ορθολογικη αξιοποιηση των πορων με ενα σημαντικοτατο κομματι (περιπου 40%) να πηγαινει στην Αθηνα και ακομα σημαντικοτερα, οι υπολοιποι ποροι να πηγαινουν προς την συστηματικη δημιουργια 8 εως 10 πολων αναπτυξης

Για αυτο εγω δεν ρωτω καν, αποκεντρωση πότε? Εγω ζητώ αποκεντρωση ποτέ!

Καντε κλικ εδω για να περασετε στον 2o μύθο.

μερικη ανανεωση Ιουλιος 2005
——————-

Συχνες Ερωταπαντησεις:

Δεν ειναι αληθεια δηλαδη οτι η Αθηνα με αδικο τροπο εχει κλεψει τους υπολοιπους για να γινει πιο πλουσια?

Μα τι λεμε τοση ωρα? ΟΧΙ. Η Αθηνα ειναι πλουσιοτερη λογω μεγεθους. Ειναι ενα φυσικο χαρακτηριστικο των οικονομικων οι μεγαλυτεροι σχηματισμοι να απολαμβανουν οικονομιων κλιμακας και ειδικοτερα οι πολεις. Η Αθηνα δεν εκλεψε κανεναν. Ετυχε για ιστορικους λογους να εχει μεγαλυτερο μεγεθος απο τις αλλες πολεις, το οποιο τις εδωσε μεγαλυτερη παραγωγικοτητα. Η μεγαλυτερη παραγωγικοτητα εφερε μεγαλυτερους μισθους, οι μισθοι νεους Αθηναιους, οι νεοι Αθηναιοι ακομα μεγαλυτερο μεγεθος κ.ο.κ.

Μα δεν πιστευεις σε εναν πολυπολικο κοσμο?

Γενικα οσον αφορα την βιομηχανικη πολιτικη δεν εχει σημασια τι πιστευω. Οι βιομηχανιες ξερουν που εγκαθιστανται. Αν χωρις κινητρα, αντικινητρα και αλλες στρεβλωσεις της αγορας θελουν να εγκατασταθουν στην Αττικη, ας εχουμε μια καλη, οργανωμενη βιομηχανικη περιοχη να τους περιμενει. Θελουν να πανε στην Θρακη, ας εχουμε μια αλλη περιοχη να τους περιμενει. Θελουν στην Θεσαλλονικη, ομοιως… Τωρα γενικοτερα, η Ελλαδα δεν μπορει να εχει πολλους πολους, λογω μικρου μεγεθους. Πολλες βιομηχανιες θελουν οικονομιες κλιμακας, οικονομιες δικτυου (network effects) κτλ για να ειναι παραγωγικες. Ολα αυτα σημαινουν οτι ακομα και σημερα, που υποτιθεται οτι οι αποστασεις εκμηδενιζονται, η γεωγραφικη εγγυτητα δυο επιχειρησεων βοηθαει (κοιταξτε την Σιλικον Βαλεϋ), ωστε π.χ. οι υπαλληλοι δυο εταιρειων να συναντιουνται και να ανταλλαζουν ιδεες. Στον διεθνη ανταγωνισμο μια πολη 5 εκ. (ειδικα μια ελληνικη πολη, που δεν ειναι τοσο πλουσια ή παραγωγικη) ειναι απλως κανονικη και ισα που μπορει να εκμεταλλευτει αυτα τα πλεονεκτηματα. Δεν μπορουμε ακομα να κανουμε πολλες πολεις των 5 εκατομμυριων στην Ελλαδα. Ισως καποτε, αν οι Βορειοελλαδιτες αρχισουν να ειναι πιο δεκτικοι στην μεταναστευση, τοτε ισως η Θεσαλλονικη να μπορει να εχει αυτην την κρισιμη μαζα. Ως τοτε ομως η Ελλαδα θα εχει εναν κυριως, διεθνους κλασης πολο και μερικες δευτερευουσες πολεις.

Και ειναι σωστο η Αθηνα να ειναι παμπλουτη και Βορεια Ελλαδα να πειναει?

Για να ακριβολογουμε αυτο ειναι λαθος. Υπαρχουν οι πλουσιες πολεις, και η φτωχη, αγροτικη επαρχια. Αυτο δεν συμβαινει ομως επειδη οι πολεις απομυζουν την επαρχια, αλλα επειδη η πολη ειναι πιο αποτελεσματικος τροπος οικονομικης οργανωσες. Ειναι εκ φυσεως λοιπον πιο παραγωγικη. Καταταξη περιφερειων με βαση ΑΕΠ κκ (χιλ. ευρω) το 2003.

Στερεα Ελ 19,4 (χαρη στην εγκληματικη, σοβιετικη αποβιομηχανιση με τη βια της Αττικης, που διωχνει τις βιομηχανιες ακριβως εξω απο τα ορια του νομου, στην Βοιωτια!!)
Ν.Αιγαιο 16,2
Αττικη 14,8
Κ.Μακε 14,2
Πελοπ 14
Κρητη 13,5
Ηπειρος 11,1
Θεσσαλια 11,5
Αν.Μ& Θ 10,5
Δ.Ελλας 10,4
Στοιχεια εδω

Και αλλες χωρες σαν την Γερμανια γιατι εχουν δηλαδη 10 κεντρα?

Ας ορισουμε τις λεξεις σωστα. Αν αστυφιλια εννοουμε το ρευμα προς τις πολεις, η Ισπανια εχει πιο δυνατη αστυφιλια απο μας και λιγους πολους. Η Γερμανια αντιθετα δεν εχει ρευμα πια, οχι επειδη δεν αγαπανε τις πολεις αλλα επειδη εχει εξαντληθει εντελως πια! Ειναι μαλλον αστειο να λεμε οτι οι Γερμανοι δεν ειναι φιλοι των αστεων, αφου μενουν μονο σε πολεις! Ομως οι πολεις ειναι πραγματικα διασπαρτες σε ολη την χωρα σχεδον. Στην Ολλανδια παρομοιως. Γιατι? Ποια ειναι η διαφορα Ισπανιας/Ελλαδος απο την μια και Γερμανιας/Ολλανδιας απο την αλλη? Η πυκνοτητα πληθυσμου! Μια μικρη γερμανικη πολη οπως η Βοννη εχει αληθεια ολες τις υποδομες, θαυμασια αγορα και καλες πολιτιστικες δυνατοτητες. Επειδη εχει γυρω της σε ακτινα 200 χμ περιπου 25 εκ. πληθυσμο! Μια πολη στην Ολλανδια ακομα περισσοτερο (ουσιαστικα η μιση Ολλανδια ανηκει σε ενα πολεοδομικο συγκροτημα, το Ρανντσταντ). Η Μαδριτη ή η Αθηνα εχουν σε ακτινα 200 χμ μολις κανα-δυο εκατομμυρια παραπανω, γιαυτο για να εχουν οικονομιες κλιμακας πρεπει η ιδια η πολη να ειναι μεγαλη.

Η βιομηχανια μας δεν θα επρεπε να ειναι σε καποια πιο προνομιακη γεωγραφικη θεση? Κοντα στα Βαλκανια αντι στην Αθηνα?

ΟΧΙ. Καταρχας οι κυριως αγορες μας ειναι στην Δ.Ευρωπη και εξυπηρετουνται μεσω Πατρας. Κατα δευτερον η υψηλου επιπεδου βιομηχανια ξεκινα παντα απο πολυ μεγαλες πολεις και παει λιγο παραεξω (π.χ. στα οινοφυτα) οταν γινεται μαζικη, φτηνη παραγωγη και δεν μπορουν να σηκωσουν το κοστος της γης στην πολη. α) γιατι οι εργατες βεβαια μενουν στις πολεις. Στην υπαιθρο που θα βρεθουν, θα ξεφυτρωσουν ωσαν πορτοκαλιες? β) οι τεχνικοι, τα στελεχη κτλ προτιμουν την ζωη των πολεων και οι πολεις ειναι ενα περιβαλλον με ερεθισματα για νεες ανακαλυψεις και εφευρεσεις. Σχεδον τιποτα στην ιστορια δεν ξεκινησε απο τα (συγκριτικως) χωρια της εποχης, αλλα απο τις πολεις. Σε τελικη αναλυση: αφηστε τα εργοστασια να πανε οπου θελουν (χωρις αντικινητρα στην Αθηνα, χωροταξικου και φορολογικου τυπου) και ας πανε οπου η αγορα τα θελει! Μακρια απο μας οι σοβιετικου χαρακτηρα αποφασεις: καντο στην Καβαλα για ναναι κοντα στα Βαλκανια, και πες του να παραγει τοσο για τοσο καιρο, πληρωνοντας τοσο τους εργατες κτλ κτλ

Τουλαχιστον καποια μεγαλα εργα πρεπει να γινουν στην περιφερεια. Η Εγνατια οδος πχ δεν ειναι απαραιτητη για την Ελλαδα?

Τυπικος μυθος οπου καλλιεργησαν διαδοχικες κυβερνησεις. Ειναι πιο εντυπωσιακο να χτιζεις εναν νεο αυτοκινητοδρομο, αλλα θα ηταν πολυ πιο ουσιαστικο να αναβαθμιζοταν ο ΠΑΘΕ (πατρα-αθηνα-θεσαλλονικη-ευζωνοι) που πραγματικα διασχιζει την Ελλαδα και ενωνει τις αγορες της στο εσωτερικο. Αντι να ενωνουμε τις μικρες βορειοελλαδιτικες πολεις με την Αλβανια θα επρεπε να τους δινουμε γρηγορα προσβαση στην μεγαλυτερη αγορα της βαλκανικης χερσονησου, αξιας πανω απο 150 δις ευρω, την Αττικη! Επισης ο ΠΑΘΕ εξυπηρετει και το εξαγωγικο εμποριο μας που διακινειται κυριως μεσω Πατρας και σημερα κυκλοφορει σε 1,5 λωριδα, σε εναν δρομο που ευθυνεται για το 1/3 των ατυχηματων της χωρας. Η Εγνατια απο την αλλη δεν προσφερει κανενα ιδιαιτερο οικονομικο συμφερον, καθως εξυπηρετει κυριως σαν εναλλακτικη για την κινηση Τουρκων προς Δ.Ευρωπη (η κυρια οδος ειναι βεβαια μεσω Βουλγαριας) οι οποιοι δεν αφηνουν τιποτα εκτος απο σκουπιδια και ρυπανση. Ενας καλος επαρχιακος δρομος θα ηταν αρκετος, τουλαχιστον μεχρι να γινουν δρομοι με σαφως υψηλοτερη προτεραιοτητα (ΠΑΘΕ, Βορεια Ιονια Οδος).
Σημειωση: ακομα και αν ενδιαφερομασταν αποκλειστικα για την περιφερεια, άλλα εργα, οπως δημιοργια σωστων ρυμοτομικων σχεδιων, ειναι σαφως υψηλοτερης προτεραιοτητας.

Καθε εργο καλο ειναι. Γιατι γκρινιαζεις?

Γιατι το ελληνικο δημοσιο δεν εχει απειρα χρηματα. Ειναι προς το συμφερον της χωρας να βαζουμε προτεραιοτητες και να κανουμε πρωτα τα εργα που προσφερουν περισσοτερο. Τι νοημα εχει η Γεφυρα Ριου, οταν ο δρομος ακριβως πριν την Γεφυρα ειναι αθλιος και σκοτωνονται καθημερινα συμπολιτες μας (ενω στα φερρυ του Ριου κανεις δεν πεθανε!). Τι νοημα εχουν οι μεγαλομανεις κατασκευες, οταν μας λειπουν τα βασικα?

Ενταξει ας μην διωχνουμε κανεναν απο την Αθηνα και τις πολεις. Ειναι αντιφιλελευθερο/κουτο. Αλλα να μην δινουμε τουλαχιστον κινητρα στην επαρχια?

Οχι!!!! Κινητρα για μια περιοχη=αντικινητρα για μιαν αλλη. Για να πληρωσει καποιος λιγοτερους φορους, πρεπει να πληρωσει καποιος αλλος περισσοτερους! Τα «κινητρα» απλα παιρνουν λεφτα απο την τσεπη μας για να τα δωσουν σε καποιος αλλους με αμφιβολα μαλιστα αναπτυξιακα αποτελεσματα. Αν θελουμε την αναπτυξη της υπαιθρου, ενισχυστε την δυνατοτητα των κατοικων της να εκπαιδευτουν και να διαλεξουν ελευθερα που να ζησουν. Μην τους βαζετε με το ζορι εργοστασια!

Μα τι ζητας τελοσπαντων, να ερθουμε ολοι στην Αθηνα?

Δεν θελω να εχω καμμια επιρροη στην επιλογη εγκαταστασης των πολιτων. Αν τους ελκυει η Αθηνα, ας πανε, αν προτιμουν μια αλλη πολη, κανενα προβλημα, αν προτιμουν ενα ξερονησι (προσωπικη μου αγαπη) ας το κανουν. Το κρατος ομως ειναι υποχρεωμενο να σεβεται αυτες τις επιλογες και τους φορους των πολιτων. Τουτεστιν αν οπως βλεπουμε τοσοι ανθρωποι θελουν να ερθουν στην Αθηνα και τοσοι φοροι συλλεγονται στην Αθηνα, το κρατος ειναι υποχρεωμενο να δημιουργησει τις υποδομες που χρειαζονται (και πληρωνουν!) οι τωρινοι και μελλοντικοι κατοικοι της Αθηνας!

Πηγες:

Τα οικονομικα στοιχεια για τους ελληνικους νομους ειναι απο την ιστοσελιδα

www.economics.gr (καντε κλικ στο κουμπι: Οι Νομοι της Ελλαδος).

Για τις οικονομικες θεωριες που εξηγουν την δημιουργια των πολεων και τα παραγωγικα τους πλεονεκτηματα κοιταξτε το βιβλιο τριων απο τους σημαντικοτερους ειδικους στο θεμα:

The Spatial Economy: Cities, Regions, and International Trade
των Masahisa Fujita , Paul Krugman , Anthony J. Venables

Για ενα λιγο πιο γενικο και μαλλον πιο ευκολο βιβλιο κοιταξτε το:

Arthur O’Sullivan, Urban Economics

Μελετη του ΟΟΣΑ για τις μητροπολιτικες περιοχες του κοσμου και τα οικονομικα τους πλεονεκτηματα

Ερευνητικες εργασιες:

Economics of agglomeration M Fujita, JF Thisse

Cities in Space: Three Simple Models, P Krugman

Υποσημειωσεις:

  1. Δειτε το καταπληκτικο βιβλιο της Jane Jacobs “The Economy of Cities” οπου μεταξυ αλλων καταρριπτει και την διαδεδομενη θεωρια οτι τυχαιες βελτιωσεις της αγροτικης τεχνολογιας οδηγησαν στην δημιουργια πολεων. Αντιθετα προτεινει μια πολυ λογικη θεωρια που εξηγει πως οι πολεις οδηγησαν στην βελτιωση της αγροτικης τεχνολογιας, πραγμα που δειχνει την δραματικη συμβολη των πολεων στον ανθρωπινο πολιτισμο απο τα αρχαιοτατα χρονια (10000 πχ). []
  2. Η Γερμανια εχει 80 πολεις με πανω απο 100.000 κατοικους και η Ελλαδα με δυσκολια 5 (εχοντας 1/8 του πληθυσμου της Γερμανιας θα επρεπε να εχει 10! Κανεις στην Γερμανια ομως δεν κατηγορει την αστυφιλια σαν προβλημα της χωρας. Γιατι αυτες οι πολεις εχουν χτιστει σωστα! Μη ξεχναμε οτι η σημαντικοτερη περιοδος της ελληνικης ιστοριας ηταν στηριγμενη σε πολεις-κρατη, οχι σε χωρια-κρατη. []
  3. Σχετικη μελετη: Γ.Πετρακος και Γ.Σαρατσης (2000), Regional Inequalities in Greece, Papers in Regional Science, Springer Verlag []

106 σχόλια
Leave a comment »

  1. Δεν λενε άλλα πραγματα ακριβως.
    Καθε τραπεζα δανειζει λιγοτερο απο οσο εχει. Αλλα αυτο το δανειο μετα ξοδευεται καπου και καταληγει σε μια αλλη τραπεζα ως καταθεση που μπορει με την σειρα της να το δανεισει παραπερα σε καποιο ποσοστο.

    Δες το λημμα της βικιπαιδειας σχετικα

  2. Σωτηρης Γεωργανας Δεκεμβρίου 16th, 2009 3:28 πμ :

    Δεν λενε άλλα πραγματα ακριβως.
    Καθε τραπεζα δανειζει λιγοτερο απο οσο εχει. Αλλα αυτο το δανειο μετα ξοδευεται καπου και καταληγει σε μια αλλη τραπεζα ως καταθεση που μπορει με την σειρα της να το δανεισει παραπερα σε καποιο ποσοστο.

    Ωραία βρήκαμε τουλάχιστον το σημείο διαφωνίας μας εδώ πλέον φεύγουμε από τις εξειδικευμένες γνώσεις και πάμε στην απλή λογική.

    Εσύ υποστηρίζεις ότι είναι σωστό και δεν δημιουργεί πρόβλημα στην οικονομία ένα σύστημα το οποίο ξαναδανείζει ήδη δανεισμένα λεφτά που εγώ τα θεωρώ ανύπαρκτα και δημιουργεί από την άρχη των πιστώσεων ανωμαλία στη πραγματική οικονομία.

    ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Η ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΜΕΣΟ ΤΟΥ Fractional-reserve banking ΔΑΝΕΙΖΟΥΝ ΑΕΡΑ….

    Υπάρχουν πολύ οικονομολόγοι που κατακρίνουν και είναι ενάντια σ’ αυτό το σύστημα….

    Γίνε και συ ένας απ’ αυτούς, αλλά μπορεί στοιχίσει στην καριέρα σου…..

  3. Συμφωνώ και συγχαίρω .Δυστυχώς είναι πιο εύκολο να μετακινίσεις ένα βουνό ,παρα έναν ανόητο απο τις εμμονές και τις προκαταλήψεις.του.

  4. ότι να ναι!

    τι να πρωτοσχολιάσει κανείς και τι να αφήσει! επειδή έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που έχουν γίνει οι κουβέντες αυτές δεν θα μπω καν στη διαδικασία αυτή, απλά στέλνω το παρόν για να πω τα εξής:
    1. οι αναπτυξιακές αναλύσεις έχουν πάψει πριν από πολύ καιρό να στηρίζονται σε καθαρά οικονομικά δεδομένα.
    Και αυτό γιατί, πολύ απλά, στη σημερινή κοινωνία πολλά πράγματα δεν αποτυπώνονται με χρηματικούς όρους, Market failures λέγονται αυτά, αφού σε κάποιους αρέσουν τόσο πολύ τα οικονομικά.
    2. Αν επιμένετε να μιλάτε με καθαρά οικονομικούς όρους, τουλάχιστον μη μένετε στα στατιστικά δεδομένα που παρέχουν κάποιες υπηρεσίες. Υπάρχουν τόσα άλλα “κρυμμένα” κόστη που δεν αποτυπώνονται πουθενά,σε κανένα στατιστικό δεδομένο, που κάνουν αναλύσεις σαν την προηγούμενη τουλάχιστον αβάσιμη

    πάρτε τώρα αθηνοκεντρικό αναπτυξιακό πρότυπο, που στηρίζεται στην εσωτερική κατανάλωση και όχι στην παραγωγή και κλαφτείτε για την τρόικα. τα αποτελέσματα μιλάνε από μόνα τους…

  5. “οι αναπτυξιακές αναλύσεις έχουν πάψει πριν από πολύ καιρό να στηρίζονται σε καθαρά οικονομικά δεδομένα.”

    δεν το πολυκαταλαβα αυτο και τι σχεση εχει με το κειμενο.

    “στη σημερινή κοινωνία πολλά πράγματα δεν αποτυπώνονται με χρηματικούς όρους, Market failures λέγονται αυτά, αφού σε κάποιους αρέσουν τόσο πολύ τα οικονομικά.”

    αποτυχια της αγορας ειναι οταν μια αγορα (για λογους ασυμμετρης πληροφορησης πχ) αποτυγχανει να δωσει first best αποτελεσματα, χονδρικα οταν το κοινο καλο δεν συμβαδιζει με το ατομικο του επιχειρηματια. Δεν βλεπω τι σχεση εχει με το κειμενο ουτε αυτο.

    “Υπάρχουν τόσα άλλα «κρυμμένα» κόστη που δεν αποτυπώνονται πουθενά,σε κανένα στατιστικό δεδομένο, που κάνουν αναλύσεις σαν την προηγούμενη τουλάχιστον αβάσιμη”

    για παραδειγμα?

    “πάρτε τώρα αθηνοκεντρικό αναπτυξιακό πρότυπο, που στηρίζεται στην εσωτερική κατανάλωση και όχι στην παραγωγή ”

    που εδρευουν οι δυναμικοτερες ελληνικες επιχειρησεις, αυτες που πληρωνουν τους καλυτερους μισθους, αυτες με την υψηλοτερη παραγωγικοτητα?

  6. ελληνικό ερωτηματικό -> Q στο ελληνικό πληκτρολόγιο….

Σχολιαστε